Κεφαλονιά: Ανίχνευση επιστολών και άλλων κειμηλίων – μνημείων του Ιερού Αγώνα του 1821

Πολιτισμός

10/11/2021 | 09:41

Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός

Τιμώντας το 1821, την αρχή της Εθνικής Εθνεγερσίας μας, φανερώνω, όσο ο χρόνος μου το επιτρέπει, το διαφορετικό που υπάρχει με τεκμηριωμένη πληροφόρηση, για τη σχέση του 1821 με το νησί μας την Κεφαλονιά.

Ο Αγώνας των Ελλήνων από πριν του 1821, αλλά και μετά έχει αποτυπωθεί τόσο στο χαρτί όσο και σε δημιουργίες καλλιτεχνικές σε μεγάλη ποσότητα και ποιότητα, ώστε να θεωρείται η Ελληνική Επανάσταση, η πιο πολυγραφότατη από όλες τις Επαναστάσεις του κόσμου.

Μέσα σ’ αυτή την πολυδιάστατη παραγωγή δημιουργίας για το 1821 και για τα μετέπειτα χρόνια έως και το 1830, αξίζει να αναφερθούν εκθέματα «Μνημείων του Ιερού Αγώνας» τα οποία παρουσιάστηκαν στις 25 Μαρτίου 1884, σε έκθεση στην Αθήνα, κατόπιν επιμέλειας του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσού» και της «Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρίας της Ελλάδος».

Αντιγράφω και σχολιάζω από τον κατάλογο, ότι έκθεμα, δόθηκε στην τότε έκθεση, το οποίο και προερχόταν από τις δράσεις Κεφαλονιτών στο 1821 έως και το 1830.

«Τα εις την Έκθεσιν αποσταλέντα αντικείμενα διηρέθησαν

εις τέσσερα τμήματα ως εξής:

Τμήμα Α΄ ΈΡΓΑ ΖΨΓΡΑΦΙΚΗΣ ΚΑΙ ΓΛΥΠΤΙΚΉΣ

Τμήμα Β΄ ΟΠΛΑ ΠΑΝΤΟΕΙΔΗ

Τμήμα Γ΄ ΧΕΙΡΌΓΡΑΦΑ ΚΑΙ ΕΝΤΥΠΑ

Τμήμα Δ΄ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ

… ..»

Τα εκθέματα πρόσφεραν προς έκθεση οι απόγονοι των πολεμιστών του αγώνα, οι οικογένειες των αγωνιστών του 1821, διάφοροι κληρονόμοι αυτού του υλικού, αλλά και συλλέκτες που τους έτυχε να βρουν ή να αποκτήσουν αυτά τα κειμήλια.

Ακολουθεί μέρος του καταλόγου με τα εκθέματα και τον εκθέτη, που όπως πρωτοείπα αφορά το νησί μας, την Κεφαλονιά. Κρατώ την αρίθμηση του καταλόγου και την ορθογραφία ως είναι δυνατόν από το πολυτονικό στο μονοτονικό.

204. Φωτογρ. Δ. Αινειάνος- Εκθ. Γ. Μαντζαράκης. (Πρόκειται για απόγονο του Κεφαλονίτη Ευαγγελινού Μαζαράκη. Υπάρχει και αναφορά πως ήταν από τις Κυκλάδες, όπου και δυναμικά έδρασε κατά τον αγώνα του 1821. Οι ιστορικές πηγές τον αναφέρουν Κεφαλονίτη στην καταγωγή, αλλά και άλλες πηγές, όπως κατάστιχα της Φιλικής Εταιρείας Ιθακήσιο. )

Όπλα Παντοειδή

1. Σπάθη επίχρυσος Ανδρ. Μεταξά- Εκθ. Αλ. Μεταξάς.

2. Σπάθη αργυρά του αυτού. – Εκθέτης ο αυτός.

3. Γιαταγάνι του αυτού. Εκθέτης ο αυτός

4. Τουφέκιον αργυρούν του αυτού. – Εκθέτης ο αυτός.

5. Τρομπόνιον του αυτού. – Εκθέτης ο αυτός.

6. Πιστόλιον επίχρυσον του αυτού. – Εκθέτης ο αυτός.

7.Ζεύγος πιστολίων με επιγραφήν: ΤΟ ΚΟΜΗΤΑΤΟΝ

ΤΩΝ ΠΑΡΙΣΙΩΝ Εις ΤΟΝ Β. ΓΟΥΔΑΝ.- Εκθέτης ο αυτός.

87. Ξίφος του τακτικού στρατού του Φαβιέρου.- Εκθέτης χήρα Αντ. Χέλμη.(Δεν είναι σίγουρο αν είναι από την κεφαλληνιακή οικογένεια Χέλμη).

Χειρόγραφα και έντυπα

5. Επιστολή Μ. Μπότζαρη προς Γ. Τουρτούτην, Αγ. Βλάσης 3

Αυγούστου 1823.- Εκθ. Σπ. Αραβαντινός.

( Γιος του αγωνιστή Παναγιώτη Αραβαντινού)

6. Επιστολή Ι. Κωλέτη προς Γ. Τουρτούρην,

Ναύπλιον 30 Δεκεμβρίου 1825.- Εκθέτης ο αυτός.

22. Επιστολή Νικήτα Σταματελοπούλου, Σελινίτσα

2 Αυγούστου 1830.- Εκθέτης Ανδρέας Μεταξάς.

23. Επιστολή Αν. Μαυρομιχάλη. Καλαμάτα 10 Ιουλίου 1830.-

Εκθέτης ο αυτός.

24. Επιστολή Θ. Κολοκοτρώνη, Τριπολιτσά 28 Ιουλ. 1830.

Εκθέτης ο αυτός.

25. Επιστολή Ι. Θ. Κολοκοτρώνη, Καρύταινα 27 Αυγούστου

1830. Εκθέτης ο αυτός.

26. Επιστολή Γ. Μουρτζίνου, Τζιμόβον 17 Αυγούστου 1830.-

Εκθέτης ο αυτός.

27. Επιστολή Θ. Κολοκοτρώνη, Λεοντάριον 19 Αυγούστου

1830.- Εκθέτης ο αυτός.

28. Επιστολή του αυτού, Τριπολιτσά 2 Αυγούστου 1830.-

Εκθέτης ο αυτός

29. Επιστολή Ν. Σπηλιάδου, Ναύπλιον 14 Ιουλίου 1830.-

Εκθέτης ο αυτός.

30. Επιστολή Δ. Πλαπούτα, Καρύταινα 22 Αυγούστου 1830.-

Εκθέτης ο αυτός.

31. Επιστολή Β. Α. Καποδιστρίου. Ναύπλιον 18 Ιουλίου 1830.

Εκθέτης ο αυτός.

32. Επιστολή Κ. Μαυρομιχάλη, Άργος 27 Ιουλίου 1830.-

Εκθέτης ο αυτός.

33. Επιστολή Α. Καποδιστρίου. Ναύπλιον 12 Ιουλίου 1830.

Εκθέτης ο αυτός.

34. Επιστολή Δ. Πλαπούτα, Παλούμπα 3 Ιουλίου, 1830.-

Εκθέτης ο αυτός.

35. Επιστολή Ι. Γενοβέλη, Μαραθωνήσι 11 Ιουνίου 1830.-

Εκθέτης ο αυτός.

36. Απόδειξις Θ. Τζώκρη, Άργος 5 Οκτωβρίου 1830.-

εκθ. ο αυτός.

51. Μετάφρασις αλληλογραφίας Μαυροκορδάτου κλπ.

μετά διαφόρων γάλλων φιλελλήνων περί εκλογής βασιλέως

της Ελλάδος κατά το 1824 (σελ. 93).-

Εκθέτης Γ. Μαντζαράκης.

52. Χειρόγραφον επιταφίου εις Γ. Καραϊσκάκην.-

Εκθέτης ο αυτός.

53. Δώδεκα έγγραφα ποικίλα του Γ. Αινειάνος.-

Εκθέτης ο αυτός.

54. Δέκα επιστολαί Δ. Αινειάνος προς Γ. Αινειάνα.-

Εκθέτης ο αυτός.

78. Επιστολή Α. Μαυροκορδάτου προς Μ. Κοντογιάννη,

Ύδρα 31 Αυγούστου 1823.- Εκθέτης Γ. Μαντζαράκης.

79. Το Εκτελεστικόν Σώμα προς Γ. Αινειάνα, Ναύπλιον 13

Οκτωβρίου 1824.- Εκθέτης ο αυτός.

80. Το Εκτελεστικόν προς τούς στρατάρχας της Α. και Δ.

Ελλάδος, Ναύπλιον 17 Αυγούστου 1824.- Εκθέτης ο αυτός.

81. Το Υπουργείον του πολέμου προς τον στρατηγόν

Καραϊσκάκην, Τριπολιτζά 24 Ιουνίου 1823.-

Εκθέτης ο αυτός.

82. Επιστολή Ι. Α. Καποδιστρίου προς Γ. Αινειάνα, Αίγινα 2

Σεπτεμβρίου 1829.- Εκθέτης ο αυτός.

83. Επιστολή Ανθίμου Γαζή προς τον αυτόν, Κρανίδιον 1824.-

Εκθέτης ο αυτός.

84. Δίπλωμα της εν Αθ’ηναις Εταιρίας Φιλομούσων

δια Γ. Αινειάνα, 9 Σεπτεμβρίου 1825.- Εκθέτης ο αυτός.

85. Υπολογισμός των εσόδων της Πελοποννήσου επί

τουρκοκρατίας.- Εκθέτης ο αυτός

86. Αναφορά μπουλουκτσήδων στρατ. Λόντου.- Εκθ. ο αυτός.

87. Επιστολή Γ. Αινειάνος προς πρ΄’οεδρον Εκτελεστικού.-

Εκθέτης ο αυτός.

88. Δύο επιστολαί Γ. Αινειάνος,- Εκθέτης ο αυτός

89. Επιστολή Γ. Δυοβουνιώτου, 2 Οκτωβρίου 1824.-

Εκθέτης ο αυτός.

90. Επιστολή Γιολδάση, Αράχωβα 3 Οκτωβρίου 1824.-

Εκθέτης ο αυτός.

91. Τρεις επιστολαί Δ. Αινειάνος προς τον αδελφόν του.-

Εκθ.ο αυτός.

99. Επιστολή Βούρβαχη προς Καραϊσκάκην, 28 Δεκεμβρίου.

1826. Εκθέτης Α. Μιαούλης

101. Ένδεκα έγγραφα προσωρινής Κυβερνήσεως προς

διαφόρους. Εκθέτης Γ. Μαντζαράκης.

102. Δώδεκα επιστολαί Α. Μαυροκορδάτου προς Γ. Αινειάνα.

Εκθέτης ο αυτός.

103. Πολυσέλιδον υπόμνημα προς πρέσβεις Αγγλίας, Γαλλιάς,

Ρωσσίας,- Εκθέτης ο αυτός.

104. Επιστολή Πραΐδου και Μαγγίνα προς προς Γ. Αινειάνα.-

Εκθέτης ο αυτός.

105. Επιστολή Ι. Μελά, Σάλωνα 16 Νοεμβρίου 1824.-

Εκθ. ο αυτός.

106. Επιστολή Α. Κοντογιαννάκη, 27 Ιουλίου 1824.-

Εκθέτης ο αυτός.

107. Επιστολή Π. Μαρομιχάλη, Αίγινα 16 Σεπτεμβρίου 1827.-

Εκθέτης ο αυτός.

108. Έγγραφον της Εφορίας Σκοπέλου, 16 Δεκεμβρίου 1822.-

Εκθέτης ο αυτός.

109. Επιστολή Ι. Φιλήμονος.- Εκθέτης ο αυτός.

110. Επιστολή Δ. Αινειάνος. Πύργος 29 Ιουλίου 1824.-

Εκθέτης ο αυτός.

111. Επιστολή Ανθ. Γαζή και λιοπών προς Γ. Αινειάνα,

Κρανίδιον 9 Φεβρουαρίου 1824.- Εκθέτης ο αυτός.

112. Επιστολή Δήμου Σκαλτζά, Λοιδωρίκι 5 Οκτωβρίου 1824,

Εκθέτης ο αυτός.

113. Επιστολή Γ. Κουντουριώτου, Κρανίδιον 8 Φεβρουαρίου

1824.- Εκθέτης ο αυτός.

181. Αφορισμός του Οδ. Ανδρούτσου υπό του Μονίστρου

της Θρησκείας, Άργος 8 Ιουνίου 1822.-

Εκθετ. Γ. Μαντζαράκης.

182. Έκθεσις επιτροπής περί γενικής στρατολογίας.-

Εκθέτης ο αυτός.

183. Διορισμός του Τάσσου Ολύμπιου. Εκθετ. ο αυτός.

184. Αποστολή Αινειάνος εις Άγραφα.- Εκθέτης ο αυτός.

185. Επιστολή Ανδρούτζου, Σπέτζαι.- Εκθέτης ο αυτός.

186.Αυτοβιογραφία Π. Καλαβρού.- Εκθέτης ο αυτός.

187. Σημειώσεις Αινειάνος περί της καταστάσεως της Ελλάδος.

Εκθέτης ο αυτός.

244. Πλαίσιον μέγα περιέχον 15 έγγραφα, εν οις επιστολήν

Μ. Μπότζαρη 11 Φεβρουαρίου 1823, 5 επιστολάς Γούρα

1825, 3 Καραϊσκάκη κ.τ.λ..- Εκθέτης Ι. Τυπάλδος.

245. Όμοιον περιέχον 16 έγγραφα, εν οίς επιστολήν

Μαυροκορδάτου 10 Νοεμβρίου 1825, Α. Ζαΐμη,

21 Ιανουαρίου 1826, κ.τ.λ. Εκθέτης Ι. Τυπάλδος.

246. Όμοιον περιέχον 15 έγγραφα, εν οίς επιστολήν των εν

Μεσολογγίω πολιορκουμένων 7 Απριλίου 1825,

κοινοποίησιν διορισμού Καραϊσκάκη ως αρχηγού,

22 Μαρτίου 1826, κ.τ.λ. Εκθέτης Ι. Τυπάλδος.

247. Όμοιον περιέχον 10 έγγραφα, εν οίς πέντε των εν

Μεσολογγίω πολιορκουμένων,- Εκθ. ο αυτός.

248. Όμοιον περιέχον 15 έγγραφα.- Εκθ. ο αυτός.

249. Όμοιον περιέχον 15 έγγραφα, εν οίς αυτόγραφον του Μητροπολίτου Ιγνατίου 6 Νοεμβρίου 1827, επιστολήν Φωτομάρα 4 Αυγούστου 1826, επιστολήν Κίτσου Τζαβέλλα 27 Δεκεμβρίου 1827.- Εκθέτης Ι. Τυπάλδος.

349. «Διεθνές Δίκαιον» εν Ύδρα τυπωθέν 1826.-

Εκθέτης Γ. Μαντζαράκης.

350. Βιογραφία Καραϊσκάκη υπό Δ. Αινειάνος (έντυπος)’-

Εκθ. Γ Μαντζαράκης.

385. Επιστολή Ανδρέου Μεταξά, 7 Μαρτίου 1822.–

Εκθέτης η οικογένεια Πραΐδου

410. Αντίγραφον επιστολής Κυβερνήτου προς Κ. Μεταξά

Εκθέτης Τ. Αμπελάς.

414-420. Βιβλία και έντυπα αναφερόμενα στον αγώνα, εν οίςκαι ύμνος πατριωτικός του Ρήγα τέως άγνωστος.

(Πρόκειται για τον περίφημο ύμνο του Ληξουριώτη ιερωμένου Μακάριου Ξυδιά. (Βλ. προηγούμενή μου ανάρτηση για τον ύμνον αυτόν). Εκθέτης Π. Λάμπρος.

Διάφορα Αντικείμενα

13. Σφραγίς Δ. Αινειάνος.- Εκθ. Γ Μαντζαράκης.