
Το βράδυ της Κυριακής 4 Ιουνίου 1900, ο τότε δήμαρχος Αργοστολίου Σπυρίδων Λουκάτος – Ραζής άναψε συμβολικά τον πρώτο λαμπτήρα πυρακτώσεως, εγκαινιάζοντας τον ηλεκτροφωτισμό της πόλης. Ένα πρωτοποριακό έργο για την εποχή, που άλλαξε ριζικά την καθημερινότητα των κατοίκων και κατέταξε το Αργοστόλι στις πρώτες ελληνικές πόλεις που απέκτησαν ηλεκτρικό φως.
Η σατιρική εφημερίδα «Ζιζάνιο» δεν έχασε την ευκαιρία να σχολιάσει το γεγονός με το χαρακτηριστικό της ύφος, γράφοντας:
«Είδομεν φως αληθινόν και ρεύμα επουράνιον. Εύρομεν πίστην αληθή εις Τόμψον εταιρία, αυτή γαρ έσωσεν ημάς με δεκαέξι κηρία!»
Τη δεκαετία του 1890, το Αργοστόλι – ήδη ένα αστικό κέντρο με αυξανόμενο πληθυσμό – φωτιζόταν ακόμα με φανούς πετρελαίου, με τον ελλιπή φωτισμό να αποτελεί καθημερινή αιτία διαμαρτυριών. Ο πρώτος που οραματίστηκε τον ηλεκτροφωτισμό ήταν ο δήμαρχος Γεράσιμος Δρακόπουλος, ο οποίος συνέταξε σχετική μελέτη το 1890, η οποία όμως δεν υλοποιήθηκε λόγω οικονομικών περιορισμών.
Το 1898, ο Σπυρίδων Λουκάτος αναλαμβάνει την πρωτοβουλία και υπογράφει σύμβαση με την εταιρεία Thomson-Houston, εκπρόσωπος της οποίας ήταν ο μηχανικός Γεώργιος Κονοπισόπουλος. Η σύμβαση διάρκειας 60 ετών προέβλεπε το αποκλειστικό δικαίωμα ηλεκτροφωτισμού στην εταιρεία, με ετήσιο αντάλλαγμα 30.000 χρυσά φράγκα. Καθορίζονταν επίσης οι ώρες λειτουργίας των λαμπτήρων και η δωρεάν παροχή ρεύματος σε ορισμένες περιπτώσεις.
Τον Μάιο του 1900, η Thomson-Houston εκχωρεί τα δικαιώματα στην Ελληνική Ηλεκτρική Εταιρεία, ενώ ο Δήμος Κρανίων παραχωρεί οικόπεδο στην παραλιακή για την ανέγερση του εργοστασίου παραγωγής ρεύματος. Το επιβλητικό λιθόκτιστο κτίριο με την καμινάδα ύψους 32 μέτρων χτίζεται δίπλα στην Ιονική Τράπεζα και γίνεται το σύμβολο της νέας εποχής.
Το Αργοστόλι συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πρώτες πόλεις της Ελλάδας που απέκτησαν ηλεκτροφωτισμό – μετά την Αθήνα (1889), και πριν από τον Πειραιά, τη Σύρο, τη Χαλκίδα και την Πάτρα. Η πόλη ακολουθεί τα διεθνή πρότυπα, καθώς μόλις το 1882 είχε φωτιστεί για πρώτη φορά η Νέα Υόρκη και λίγα χρόνια μετά ακολούθησαν το Βερολίνο και το Λονδίνο.
Ο Σπυρίδων Λουκάτος δικαίως μπορεί να θεωρηθεί πρωτοπόρος δήμαρχος και οραματιστής. Οι Αργοστολιώτες της εποχής, μέσα από το φως του πρώτου λαμπτήρα, είδαν – έστω και σατιρικά – «ρεύμα επουράνιον» να φτάνει στη μικρή τους πόλη από την καρδιά της βιομηχανικής προόδου.
