Του Μάκη Φόρτε

Αφορμή για το κείμενο αυτό είναι η «Πρόταση της Επιτροπής για την διερεύνηση των μορφών συνεργασίας ανάμεσα στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο και το ΤΕΙ Ιονίων Νήσων».

Πρώτα απ’όλα πρέπει να διευκρινιστούν τα εξής σε σχέση με την εν λόγω Επιτροπή και την πρόταση της:

1. Συστάθηκε από τον Υπουργό Παιδείας καιαποτελείται από τον Πρύτανη, τον Αντιπρύτανη και ένα καθηγητή του Ιόνιου Πανεπιστημίου, τον Πρόεδρο και τους δύο Αντιπροέδρους του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων και ένα καθηγητή του ΤΕΙ Αθηνών. Η Επιτροπή είναι … «Επιτροπή Γαβρόγλου» και σε καμία περίπτωση … «Επιτροπή Σοφών» με ό,τι αυτό σημαίνει.
2. Η πρόταση απευθύνεται αποκλειστικά στον Υπουργό Παιδείας και δεν είναι ομόφωνη. Ο Α΄ Αντιπρόεδρος του ΤΕΙ Αθανάσιος Καλαφάτης είχε τις δικές του αντιρρήσεις κυρίως σε σχέση με την Λευκάδα η οποία είναι αλήθεια ότι εξαφανίζεται εντελώς από το νέο χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στα Ιόνια και δεν σώζεται με υποκατάστατα.
3. Από την πρόταση των Πανεπιστημιακών για ίδρυση 4^ηςσχολής που θα αποτελείται από το τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων με σημερινή έδρα το Αργοστόλι και το Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος με έδρα τη Ζάκυνθος, δεν προκύπτει ότι η έδρα της νέας σχολής θα είναι το Αργοστόλι, όπως έχει γραφτεί.
4. Τα δύο σημερινά Τμήματα της Λευκάδας ενσωματώνονται με κάποια άλλα στο νέο Ιόνιο Πανεπιστήμιο και το νησί μένει δίχως Τμήμα.
5. Το Ληξούρι επίσης μένει δίχως Τμήμα με το σημερινό να ενσωματώνεται στην Κέρκυρα.
6. Η Κατεύθυνση Συντήρησης Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης του Τμήματος Τεχνολόγων Περιβάλλοντος της Ζακύνθου ενσωματώνεται με το αντίστοιχο Τμήμα του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (!).
7. Για το προσωπικό η μοναδική αναφορά είναι ….σιβυλλική: «Διαχείριση των 9 νέων θέσεων ΔΕΠ του ΤΕΙ από το Ιόνιο Πανεπιστήμιο» και όποιος κατάλαβε….κατάλαβε. Και για το διοικητικό προσωπικό καμία αναφορά !

Συνοπτικά εάν υιοθετηθεί η πρόταση των Πανεπιστημιακών στο νέο Πανεπιστημιακό Ίδρυμα.

Η Κεφαλονιά θα έχει δύο τμήματα στο Αργοστόλι:

Το σημερινό Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων του ΤΕΙ ενταγμένο στη νέα σχολή που αναφέραμε πιο πάνω στο σημείο 4 και

Το Τμήμα Ψηφιακών Μέσων & Επικοινωνίας το οποίο θα ενσωματώσει μέρος του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων που σήμερα εδρεύει στη Λευκάδα και θα ενταχθεί στη Σχολή Επιστήμης της Πληροφορίας & Πληροφορικής με έδρα την Κέρκυρα.

Η Ζάκυνθος θα έχει μόνο το Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος ενταγμένο στη νέα σχολή που αναφέραμε πιο πάνω στο σημείο 4

Η Λευκάδα δεν θα έχει κανένα τμήμα.

Το Ληξούρι επίσης δεν θα έχει κανένα τμήμα.

Ως αντιστάθμισμα στη Λευκάδα και το Ληξούρι προτείνονται οι μη Πανεπιστημιακές μονάδες για Διετή Πανεπιστημιακά Προγράμματα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης τα οποία ακόμη δεν έχουν καν μορφοποιηθεί επιστημονικά και λειτουργικά.

Η Κέρκυρα:

Αποκτά ένα νέο τμήμα Τουρισμού και Δημιουργικής Οικονομίας με συγχώνευση – απορρόφηση μέρους του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων της Λευκάδας

Στη Σχολή Μουσικής & Οπτικοακουστικών Τεχνών με έδρα την Κέρκυρα ενσωματώνεται το Τμήμα Τεχνολογίας Ήχου και Μουσικών Οργάνων του ΤΕΙ με έδρα σήμερα το Ληξούρι.

Στη Σχολή Μουσικής & Οπτικοακουστικών Σπουδών επίσης ενσωματώνεται το Τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής με έδρα σήμερα την Άρτα.

Στη Σχολή Επιστήμης της Πληροφορίας & Πληροφορικής με έδρα την Κέρκυρα εντάσσεται το Τμήμα Ψηφιακών Μέσων & Επικοινωνίας με έδρα το Αργοστόλι 

Εν τέλει η πρόταση της Επιτροπής Γαβρόγλου

1. Μπορεί να διακηρύσσει ως στόχο ότι «αποσκοπεί στην συγκρότηση δυναμικού ακαδημαϊκού πυλώνα στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων με σημείο αναφοράς το Ιόνιο Πανεπιστήμιο» αλλά σε καμία περίπτωση δεν τον επιτυγχάνει.

Στην ουσία της δημιουργεί φυγόκεντρη δυναμική.

2. Είναι τραγικά ελλειμματική για τον Πανιόνιο χαρακτήρα του Ιόνιου Πανεπιστήμιου όπως ορίζεται στην ιδρυτική του πράξη (Π.Δ. 83/84) και είναι ζητούμενο από την ίδρυσή του το 1984 και άκρως προβληματική όσον αφορά τη μονίμως αμφισβητούμενη συνοχή της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων. 

3. Θα ήταν πολύ πιο έντιμο εκ μέρους της κρατικής εξουσίας να ανοίξει διάλογο με την κοινωνία, αντί να προσπαθεί να επιβάλει λύσεις με Υπουργικές επιτροπές
4. Οι προτάσεις υποκατάστατα στη θέση καταργουμένων τμημάτων υποτιμούν αν δεν προσβάλλουν τη νοημοσύνη των πολιτών της Ζακύνθου, της Λευκάδας και του Ληξουρίου.
5. Θα ήταν προς το συμφέρον και του Ιόνιου Πανεπιστήμιου αλλά και της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, να ληφθούν υπόψη για την μετεξέλιξη Ιόνιου Πανεπιστημίου και ΤΕΙ Ιονίων Νήσων όχι μόνο οι προτάσεις της Πανεπιστημιακής Κοινότητας έστω και μέσω Υπουργικών επιτροπών, αλλά και οι προτάσεις των τοπικών κοινωνιών. 

Η νέα πρόταση

Προ μηνός δημοσιοποίησα την άποψή μου για το θέμα με το δίλημμα «Ενοποίηση ή Αφομοίωση;». Έκτοτε παρακολουθώ με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις ενδιαφέρουσες απόψεις που εκφράζονται από συμπολίτες και τοπικούς φορείς. Δυστυχώς ελαχίστων για τη σημαντικότητα του θέματος.

Σήμερα με την πρόταση της Επιτροπής Γαβρόγλου θα μπορούσα ως πρώην Δήμαρχος Αργοστολίου και μάλιστα για 12 συνεχόμενα χρόνια …. να σιωπήσω. Να σιωπήσω γιατί η αλήθεια είναι πως το Αργοστόλι βγαίνει κερδισμένο αφάνταστα αφού θα έχει δύο Πανεπιστημιακά Τμήματα και ενδεχομένως και την έδρα της 4^ης νέας Σχολής.

Όμως δεν θα το πράξω γιατί θέλω να είμαι συνεπής με τα όσα έλεγα και έπραττα πάντα για τη συνοχή της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων και το Ιόνιο Πανεπιστήμιο.

Δεν θα το πράξω να σιωπήσω γιατί όπως έγραφα στην Κερκυραϊκή εφημερίδα «ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ» το μακρινό 1998 «Πανεπιστήμιο της Επτανήσου ή «Ιόνιο» Πανεπιστήμιο;» (και «πλήρωνα» σε προσωπικό επίπεδο τις απόψεις μου….) έτσι και τώρα θα μιλήσω για :

Ένα Πανεπιστήμιο Επτανησιακής εμβέλειας και Πνευματικής εγκυρότητας, το οποίο μπορεί να αποτελέσει τον ισχυρότερο συνεκτικό παράγοντα της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων και τον καταλύτη για να επανακτήσουν τα Επτάνησα την χαμένη τους Πολιτιστική ταυτότητα

Σήμερα λοιπόν με την πίεση της πρότασης της Επιτροπής Γαβρόγλου και τον ορατό κίνδυνο να βρεθούμε προ τετελεσμένων γεγονότων, εκτιμώ ότι είναι η ώρα των προτάσεων.

Υπό αυτή την έννοια καταθέτω συγκεκριμένη και ολοκληρωμένη πρόταση για το θέμα, ως βιωματικό αποτέλεσμα με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, αλλά και το Ιόνιο Πανεπιστήμιο. 

Καταρχήν δίνεται μία αποτύπωση των σχολών και των τμημάτων που σήμερα λειτουργούν τόσο στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο όσο και στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων (σε παρένθεση η έδρα) για να ξέρουμε για τι μιλάμε.

ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Σχολή Μουσικής & Οπτικοακουστικών Τεχνών  (Κέρκυρα)

• Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας
• Τμήμα Mουσικών Σπουδών

Σχολή Ιστορίας & Μετάφρασης – Διερμηνείας  (Κέρκυρα)

• Τμήμα Ιστορίας
• Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας

Σχολή Επιστήμης της Πληροφορίας & Πληροφορικής (Κέρκυρα)

• Τμήμα Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Μουσειολογίας
• Τμήμα Πληροφορικής

ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ

Σχολή Μουσικής Τεχνολογίας

• Τμήμα Τεχνολογίας Ήχου και Μουσικών Οργάνων (Ληξούρι)

Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας και Τεχνολογίας Τροφίμων & Διατροφής

• Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων (Αργοστόλι)

Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών

• Τμήμα Ψηφιακών Μέσων & Επικοινωνίας (Αργοστόλι)

Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας

• Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Λευκάδα)

      Εισαγωγική Κατεύθυνση Διοίκησης Επιχειρήσεων

• Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Λευκάδα)

                   Εισαγωγική Κατεύθυνση Διοίκησης Τουριστικών

                  Επιχειρήσεων & Επιχειρήσεων Φιλοξενίας

Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών

• Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Τ.Ε. (Ζάκυνθος)

Κατεύθυνση Συντήρησης Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης

• Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Τ.Ε. (Ζάκυνθος)

Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος

Η πρόταση

1)    Ο Περιφερειάρχης Ιονίων κ. Θόδωρος Γαλιατσάτος ως ο κορυφαίος θεσμικός εκφραστής της Περιφερειακής οντότητας και κατά τεκμήριο εγγυητής της περιφερειακής συνοχής, ο Πρόεδρος του Ιονίου Πανεπιστήμιου κ. Βασίλειος Χρυσικόπουλος και ο Πρόεδρος του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων κ. Ιωάννης Δραγώνας, οφείλουν να συμφωνήσουν σε ένα ενιαίο κείμενο – πρόταση για την ενοποίηση του Ιονίου Πανεπιστημίου και του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων που θα σηματοδοτεί την επανεκκίνηση ενός και μοναδικού Πανεπιστημιακού Ιδρύματος στα Επτάνησα και με την ονομασία Πανεπιστήμιο της Επτανήσου.

2)    Ο Περιφερειάρχης οφείλει να διαμορφώσει την δικιά του πρόταση με βάση τις προτάσεις της τοπικής κοινωνίας των Επτανήσων, επιζητώντας αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων και του Περιφερειακού Συμβουλίου, των τοπικών φορέων, αλλά και των πολιτών μέσω των δυνατοτήτων του διαδικτύου.

3)    Εκκίνηση (και μόνο) για τη νέα πρόταση μπορεί να αποτελέσει η πρόταση της Επιτροπής Γαβρόγλου κρατώντας τα θετικά της στοιχεία ως βάση. Και με κάποιες υποχωρήσεις εκ μέρους των μελών της να φτιαχτεί η νέα πρόταση που θα καθιστά το νέο Πανεπιστημιακό Ίδρυμα στην πράξη και όχι στα λόγια : Αφενός «Δυναμικό Ακαδημαϊκό Πυλώνα στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων» και αφετέρου Δυναμικό Πυλώνα Συνοχής της Περιφέρειας.

4)    Έδρα του Πανεπιστημίου της Επτανήσου  ορίζεται η Κέρκυρα με Πανεπιστημιακές μονάδες στη Λευκάδα, το Αργοστόλι, το Ληξούρι, τη Ζάκυνθο και την Ιθάκη.

5)    Οι σημερινές τρεις σχολές του Ιονίου Πανεπιστημίου με τα έξι αντίστοιχα τμήματα συνεχίζουν να λειτουργούν ως έχουν.

6)    Τα επτά σημερινά τμήματα του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων αφού θεωρούνται από τους επαΐοντες επιτυχημένα, διατηρούνται ως γνωστικά αντικείμενα και αναβαθμίζονται σε Πανεπιστημιακά.

7)    Όλο το επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό που σήμερα απασχολείται στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο και το ΤΕΙ Ιονίων Νήσων διατηρείται ως προσωπικό του Πανεπιστημίου της Επτανήσου.

• Η δημιουργία Ερευνητικού Κέντρου, όπως το προτεινόμενο Βιοεπιστημών, Βιοτεχνολογίας και Περιβάλλοντος με έδρα τη Ζάκυνθο το όποιο θα ενσωματώνει τον Φορέα Διαχείρισης του Αίνου και το Αστεροσκοπείο Εύδοξος και η δημιουργία Διετών Πανεπιστημιακών Προγραμμάτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης με έδρα το Ληξούρι ως αντιστάθμισμα στη θέση του σημερινού Τμήματος Τεχνολογίας Ήχου και Μουσικών Οργάνων του ΤΕΙ στο Ληξούρι που καταργείται, είναι άλλο πράγμα από τις Πανεπιστημιακές μονάδες (σχολές και τμήματα) και σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν με τη βεβαιότητα πως «χρυσώνεται το χάπι», γιατί υποτιμάται η νοημοσύνη των πολιτών.

Και βέβαια τα προβλήματα του Φορέα Διαχείρισης του Αίνου και του Αστεροσκοπείου Εύδοξος δεν έχουν να κάνουν με την δημιουργία ενός νεοπαγούς φορέα, αλλά με τη βιωσιμότητα τους.

• Οι σχολές του Πανεπιστήμιου της Επτανήσου με τα αντίστοιχα τμήματα που προτείνονται είναι (σε παρένθεση η έδρα):

Α) Σχολή Μουσικής & Οπτικοακουστικών Τεχνών  (Έδρα Κέρκυρα)

• Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας (Κέρκυρα)
• Τμήμα Mουσικών Σπουδών (Κέρκυρα)
• Τμήμα Τεχνολογίας Ήχου και Μουσικών Οργάνων (Ληξούρι)

Β) Σχολή Ιστορίας & Μετάφρασης – Διερμηνείας  (Έδρα Κέρκυρα)

• Τμήμα Ιστορίας (Κέρκυρα)
• Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας (Κέρκυρα)
• Νέο τμήμα Ασιατικών Σπουδών με έδρα την Κέρκυρα
• Νέο τμήμα με αντικείμενο σχετιζόμενο με τον Πολιτισμό (ίσως τον Επτανησιακό) και έδρα το Ληξούρι

Γ) Νέα Σχολή Επιστημών Διοίκησης και Τουρισμού (Έδρα Λευκάδα)

• Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Λευκάδα)
• Τμήμα Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων & Επιχειρήσεων Φιλοξενίας (Λευκάδα)
• Νέο Τμήμα το εξαγγελθέν Τμήμα Τουρισμού με έδρα την Κέρκυρα
• Νέο Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών με έδρα την Ιθάκη

Δ) Νέα Σχολή Περιβάλλοντος & Τεχνολογίας Τροφίμων (έδρα Αργοστόλι)

• Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων (Αργοστόλι)
• Τμήμα Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος (Ζάκυνθος)
• Νέο Τμήμα με αντικείμενο σχετιζόμενο με το αντικείμενο της σχολής και έδρα την Κέρκυρα

       Ε) Σχολή Επιστήμης της Πληροφορίας & Πληροφορικής (Έδρα Ζάκυνθος)

• Τμήμα Τεχνολόγων συντήρησης αρχαιοτήτων & έργων τέχνης (Ζάκυνθος)
• Τμήμα Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Μουσειολογίας (Κέρκυρα))
• Τμήμα Πληροφορικής (Κέρκυρα)
• Τμήμα Ψηφιακών Μέσων & Επικοινωνίας (Αργοστόλι)

Συνολικά προτείνονται 5 σχολές (από 3 σήμερα στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο και 4 προτεινόμενες της Επιτροπής Γαβρόγλου).

Οι δύο με έδρα την Κέρκυρα και από μία σε Λευκάδα, Αργοστόλι, Ζάκυνθο.

Συνολικά 18 τμήματα. Από αυτά τα 9 στην Κέρκυρα (από 6 σήμερα και 7 προτεινόμενα από την Επιτροπή) σε όλες τις σχολές, από δύο σε Λευκάδα, Ληξούρι, Αργοστόλι, Ζάκυνθο και ένα στην Ιθάκη σχετικό με Ναυτιλιακές Σπουδές τιμώντας το αιώνιο νησί του Οδυσσέα αλλά και το διαχρονικό σύμβολο της Ελληνικής Ναυτιλίας που μπορεί να αποτελέσει και μόνο του λόγω αναγνωρισιμότητας τον παγκόσμιο πρεσβευτή του Πανεπιστημίου της Επτανήσου.

Αναγκαίες διευκρινίσεις

1) Επειδή κάποιοι μπορεί αφενός να σοκαριστούν από την προοπτική της διάχυσης του Ιόνιου Πανεπιστημίου σε τέσσερα ακόμη Ιόνια νησιά και ιδιαίτερα στο μεγαλύτερο από τα «μικρά» νησιά την Ιθάκη και αφετέρου να θεωρηθεί ανεδαφική η πρόταση για 5 σχολές και 18 τμήματα, (ξανα)επισημαίνεται ότι την ώρα που το Ιόνιο Πανεπιστήμια στα 33 χρόνια της λειτουργίας του είναι αναπτυγμένο με 3 σχολές και 6 τμήματα και όλα σε ένα νησί, τα Πανεπιστήμια Αιγαίου και Θεσσαλίας που ιδρύθηκαν με το ίδιο ΠΔ 83/1984 με το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και τους ίδιους όρους, έχουν σήμερα πλήρη γεωγραφική διάχυση δραστηριοτήτων υλοποιώντας το ιδρυτικό νομοθέτημα που ορίζει πως «μπορεί να ορίζεται η έδρα επί μέρους Πανεπιστημιακών μονάδων και  λειτουργιών σε άλλες πόλεις (εκτός της έδρας)».

Έτσι: Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου είναι αναπτυγμένο σε έξι νησιά Μυτιλήνη, Χίο, Σάμο, Ρόδο, Σύρο και Λήμνο, με 5 σχολές και 17 τμήματα, και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας λειτουργεί στις πρωτεύουσες και των τεσσάρων Θεσσαλικών νομών Βόλο, Λάρισα, Τρίκαλα, Καρδίτσα αλλά και εκτός Θεσσαλίας στη Λαμία της Φθιώτιδας στη Στερεά Ελλάδα (!), με 6 σχολές και 18 τμήματα.

Έστω και με καθυστέρηση ….33 χρόνων ας υλοποιηθεί το ιδρυτικό διάταγμα και για το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και ας αποκτήσουν οργανωτική ισοτιμία.

2) Το Πανεπιστήμιο της Επτανήσου με Πανεπιστημιακές μονάδες και σε άλλα νησιά εκτός της έδρας του, θα αποτελεί εκ των πραγμάτων τον ισχυρότερο συνεκτικό παράγοντα της Περιφέρειας, κάτι το οποίο μόνο αλλότρια και ιδιοτελή συμφέροντα δεν μπορούν να δουν.

3) Η μετονομασία του Ιόνιου Πανεπιστημίου σε Πανεπιστήμιο της Επτανήσου επιβάλλεται γιατί ο προσδιορισμός στον τίτλο του Πανεπιστημίου πρέπει να παραπέμπει στην τεράστια ιστορία των Επτανήσων και το μοναδικό Επτανησιακό Πολιτισμό και όχι ξερά στη γεωγραφική του θέση.

4) Το να αρκεστούμε ως τοπική κοινωνία στην τακτική των στείρων καταγγελιών για το κλείσιμο τμημάτων του ΤΕΙ χωρίς προτάσεις, φοβάμαι ότι παίζουμε το παιγνίδι αυτών που προκρίνουν λύσεις «για εμάς χωρίς εμάς». Όπως το ίδιο και χειρότερο είναι αν δεχθούμε ασθμαίνοντας υποκατάστατες λύσεις.