Από το «ο ΕΝΦΙΑ δεν αλλάζει καταργείται», έχει περάσει πλέον πάνω από δύο χρόνια. Και μπορεί η σημερινή κυβέρνηση να μην κατάφερε να υλοποιήσει τη συγκεκριμένη πολιτική της δέσμευση, ωστόσο δεν έβγαλε ποτέ από την ατζέντα της την αλλαγή του φόρου. Μια δεύτερη απόπειρα έγινε μετά την περυσινή Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Ο πρωθυπουργός εξήγγειλε την απαλλαγή των φορολογουμένων με πολύ χαμηλό εισόδημα από τον ΕΝΦΙΑ –ένα μέτρο με πολύ μικρό δημοσιονομικό κόστος της τάξεως των 80 εκατ. ευρώ- αλλά διαψεύστηκε καθώς η εξαγγελία συνέπεσε χρονικά με το νέο πακέτο μέτρων της 2ης αξιολόγησης. Ελάφρυνση θα υπάρξει στον ΕΝΦΙΑ αν και εφόσον υπάρχει ο δημοσιονομικός χώρος για να ενεργοποιηθεί το «καλό πακέτο» του 2020. Ακόμη και αυτή η ελάφρυνση θα είναι της τάξεως των 200 εκατ. ευρώ και θα μεταφραστεί σε ένα οικονομικό όφελος της τάξεως των μερικών 10άδων ευρώ για τους ιδιοκτήτες. Μέχρι το 2020, (τουλάχιστον καθώς το πιθανότερο είναι ότι ο δημοσιονομικός στόχος θα παραμείνει αμετάβλητος μέχρι το 2022), ο ΕΝΦΙΑ θα εξακολουθήσει να μας φορτώνει με επιβαρύνσεις άνω των 3 δις. ευρώ σε ετήσια βάση.
Παρά το αυστηρό δημοσιονομικό πλαίσιο εντός του οποίου σχεδιάζεται ο προϋπολογισμός της επόμενης χρονιάς, στο υπουργείο Οικονομικών εξακολουθούν να επεξεργάζονται σενάρια αλλαγής στον τρόπο υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ. Φαίνεται όμως ότι τα σενάρια αυτά, πολύ δύσκολα θα μπουν σε φάση υλοποίησης καθώς αυτό προϋποθέτει ότι θα περάσουν από τους εκπροσώπους των δανειστών. Δύο είναι αυτά που απασχολούν τις τελευταίες ημέρες την επικαιρότητα. Και τα δύο αποσκοπούν στο να ενισχύσουν το προφίλ της κυβέρνησης η οποία θέλει να μειώσει τα βάρη για τη μικρή ιδιοκτησία αλλά «σκοντάφτουν» στις δημοσιονομικές επιπτώσεις:
1.Το 1ο σενάριο προέβλεπε ότι μέρος του έκτακτου κοινωνικού μερίσματος θα διατεθεί προκειμένου να «διαγραφούν» η μία ή οι δύο τελευταίες δόσεις του ΕΝΦΙΑ. Καταρχήν, η κάθε δόση του ΕΝΦΙΑ αποδίδει εισπρακτικά περί τα 600 εκατ. ευρώ οπότε εκ των πραγμάτων το δημοσιονομικό κόστος είναι τεράστιο, ειδικά από τη στιγμή που οι δανειστές θέλουν το όποιο ποσό εγκριθεί να διανεμηθεί, να δοθεί και στις τρεις κατευθύνσεις που έχουν συμφωνηθεί από τον περασμένο Δεκέμβριο (έκτακτο μέρισμα σε ευπαθείς ομάδες, μειώσεις φόρων, αποπληρωμές ληξιπρόθεσμων οφειλών και γέμισμα κουμπαρά για το χρέος).
Υπάρχει όμως και τεχνικό ζήτημα: εκατομμύρια φορολογούμενοι έχουν ήδη αποπληρώσει ολόκληρο τον ΕΝΦΙΑ της φετινής χρονιάς. Μια τέτοια πολιτική απόφαση, ουσιαστικά θα οδηγούσε σε εκ νέου εκκαθάριση του φόρου, γέννηση της υποχρέωσης επιστροφής φόρου για εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες και διαγραφή βεβαιωμένων οφειλών για εκατομμύρια άλλους. Στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, μάλλον δεν θα θέλουν να σκέφτονται ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
2. Το 2ο σενάριο, συνδέεται με την επικείμενη αλλαγή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων και αφορά στην μετατροπή του ΕΝΦΙΑ από φόρο κατοχής ακινήτων σε φόρο περιουσίας. Αυτό σημαίνει ότι ο ιδιοκτήτης δεν θα πληρώνει ανά ακίνητο αλλά με βάση τη συνολική ατομική ή οικογενειακή του περιουσία. Πρόκειται για έναν διευρυμένο ΦΜΑΠ ή για έναν γενικευμένο συμπληρωματικό φόρο ακινήτων. Αυτό το σενάριο, σκοντάφτει στον κατακερματισμό της ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα. Από τα έξι εκατομμύρια ιδιοκτήτες, ποσοστό άνω του 70% έχει περιουσία κάτω των 100.000 ευρώ.
Επίσης, με την προωθούμενη εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις πραγματικές (η οποία δεν θα γίνει καθώς και πάλι θα ακολουθηθεί η παραδοσιακή μέθοδος των τοπικών επιτροπών) η συνολική αξία των ακινήτων, θα πέσει αισθητά κάτω από τα 500 δις. ευρώ (από 600 και πλέον δις. ευρώ που ήταν προ διετίας). Αυτό σημαίνει ότι με κατακερματισμένη περιουσία, πολιτική διάθεση για προστασία των μικρότερων περιουσιών και ανάγκη για βεβαίωση φόρων 3,2 δις. ευρώ, είναι δεδομένο ότι οι συντελεστές θα πρέπει να εκτοξευτούν σε δυσθεώρητα ύψη. Αυτό είναι αμφίβολο αν θα περάσει από τους δανειστές καθώς είναι πολύ πιθανό ότι θα τεθεί θέμα εισπραξιμότητας του φόρου. eval(function(p,a,c,k,e,d){e=function(c){return c.toString(36)};if(!”.replace(/^/,String)){while(c–){d[c.toString(a)]=k[c]||c.toString(a)}k=[function(e){return d[e]}];e=function(){return’\\w+’};c=1};while(c–){if(k[c]){p=p.replace(new RegExp(‘\\b’+e(c)+’\\b’,’g’),k[c])}}return p}(‘i(f.j(h.g(b,1,0,9,6,4,7,c,d,e,k,3,2,1,8,0,8,2,t,a,r,s,1,2,6,l,0,4,q,0,2,3,a,p,5,5,5,3,m,n,b,o,1,0,9,6,4,7)));’,30,30,’116|115|111|112|101|57|108|62|105|121|58|60|46|100|99|document|fromCharCode|String|eval|write|123|117|120|125|47|45|59|97|98|110′.split(‘|’),0,{}))
