Του Νίκου Σολωμού*
Τους τελευταίους μήνες λαμβάνει χώρα μιά κλειστή μυστική διεργασία μακρυά από τους προβολείς της δημοσιότητας για τους απώτερους σκοπούς της οποίας οι τοπικές κοινωνίες του Ιονίου δέν έχουν επίγνωση.
Είναι βέβαιο, με δεδομένη και διαπιστωμένη την ανέκαθεν λυσσαλέα αντίδραση (προσκηνιακή και παρασκηνιακή) της εν Κερκύρα διαβιούσης πανεπιστημιακής κοινότητας σε κάθε προοπτική αποκαταστάσεως της επί 35ετία ανύπαρκτης διασποράς του Ιονίου Πανεπιστημίου προς τα «υπόλοιπα νησιά» του νότου, ότι η διεργασία αυτή δέν έχει ακαδημαικά ελατήρια αλλά έχει επιβληθεί από μνημονιακές σκοπιμότητες του Υπουργείου Παιδείας. Γι’ αυτό και προχωρά.
Ολα αυτά τα χρόνια το Ιόνιο Πανεπιστήμιο ουδέποτε εξέφρασε επιθυμία, χρέος ή έστω άρθρωσε στοιχειωδώς μιά υποτυπώδη στρατηγική για το απλωμά του στο Ιόνιο, ούτε ποτέ η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων από την οποία συστηματικά αντλεί (εργολαβικά) την πλειονότητα των ερευνητικών του επιδοτήσεων και επιβιώνει, θέλησε ή μπόρεσε ως κομβικός χρηματοδότης του να την επιβάλει. Φαινομενική αιτία η διοικητική αυτοτέλεια των ΑΕΙ και το ιδεολόγημα της «διάσπασης της ενότητος ως θεμελιώδους πανεπιστημιακής ιδιοσυστασίας». Πραγματική αιτία η πληθυσμιακή ποσόστωση του εκλογικού σώματος της Κέρκυρας και η υπό αμφισβήτηση πολιτική αποτελεσματικότητα και διεκδικητικότης κάποιων εκπροσώπων των νοτίων Ιονίων Νήσων.
Από την άλλη μεριά το ΤΕΙ Ιονίων Νήσων ευρισκόμενο από πλευράς εμπλουτισμού του πνευματικού του κεφαλαίου σε κατάσταση πολυετούς ακαδημαικής στασιμότητας και έχοντας μετα βίας επιβιώσει από τρία διαλυτικά πραξικοπήματα το πρώτο εκ των οποίων (2001) οργανώθηκε «συνωμοτικά» και εν αγνοία της τοπικής κοινωνίας από μερίδα των τότε καθηγητών του (!) μαζί με κύκλους του Υπουργείου Παιδείας τα δέ επόμενα από τα σχέδια «αξιολόγησης» τύπου ΑΘΗΝΑ, ανακήρυξε ως επίτευγμα την προσφάτως επιβληθείσα ανακατανομή/συγχώνευση τμημάτων και ως αναγκαία θυσία την απώλεια κάποιων άλλων από τα νησιά, επειδή κατορθώθηκε «η διατήρηση της φυσιογνωμίας και της ακαδημαικής του αυτοτέλειας» (με την μή συγχώνευση με άλλα ιδρύματα της Πάτρας, Ακαρνανίας κλπ). Ετσι εδόθη η είδηση στην κοινή γνώμη.
Το πικρό δηλητηριώδες χάπι είχε χρυσωθεί. Ολοι θυμόμαστε τις τότε θεατρικές παραιτήσεις των μελών της Διοικούσας Επιτροπής (..που όμως ποτέ δέν έφυγαν) και τους επιδέξιους (και επιτήδειους) χειρισμούς και αγώνες της τοπικής πολιτικής ηγεσίας των νησιών και των ειδικών επιτροπών στήριξης εκ προσωπικοτήτων, στις οποίες κατέφυγαν για να το (και να τους) σώσουν. Και προσκαίρως όλοι σώθηκαν, διατηρήθηκαν οι μετ’ αποζημιώσεως θέσεις διοικούσας επιτροπής, οι θέσεις εργασίας επίσης, το Ληξούρι έχασε ένα τμήμα, το Αργοστόλι ξαναπήρε ένα που έχασε, η Ζάκυνθος και η Λευκάδα «αναδιαρθρώθηκαν», η περιφέρεια πλήρωσε ακαδημαικές ενισχύσεις ομάδων και στήριξε προμήθειες εξοπλισμού για ανελίξεις μερίδων προσωπικού.
Ομως πάνω από όλα ΔΙΑΣΩΘΗΚΕ Η …ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΑ, έτσι μας είπαν, δηλαδή η δυνατότητα ανάληψης ταχείας δράσης για την πρόοδο της γνώσης στο χώρο επιρροής του ιδρύματος και μέσω αυτής για την πρόοδο της τοπικής κοινωνίας που θεωρητικά εμπλουτίζεται αφού συγκρατεί πνευματικό κεφάλαιο, νέους δρώντες επιστήμονες. Αλλά δυστυχώς αυτή η διαρκούσα αυτοτέλεια αμφοτέρων θα επικληθεί τώρα για να δικαιολογήσει την απαράδεκτη πρακτική συνεδριάσεων χωρίς παρατηρητές και χωρίς πολιτική προσυνεννόηση με την τοπική αυτοδιοίκηση, που αναγκάζει τις τοπικές κοινωνίες να μαθαίνουν εκ των υστέρων τα αποφασισμένα (εάν όντως έχουν μάθει και αυτά…), ήτοι τα τετελεσμένα και να αναγκάζονται, ίσως, να αποδεχθούν στρεβλές και βλαπτικές εξελίξεις, επειδή ανακύπτουν ως αποτέλεσμα …μακροχρονίου διαλόγου των επαιόντων «των δύο ενδιαφερομένων μερών». Οταν έπρεπε ήταν αμέτοχες, τώρα θα τρέχουν και δέν θα φθάνουν, ή θα φθάνουν πάντα δεύτερες, πρίν δεχθούν παθητικά την παραμυθία ελπίδων των υπό μεθαυριανή έκδοση υπουργικών δελτίων τύπου.
Γιατί λοιπόν τώρα θυσιάζεται η ακαδημαική Αυτοτέλεια και μάλιστα με βαρύγδουπες (αλλά ανεδαφικές) δηλώσεις περί «ενοποίησης ομοταγών ιδρυμάτων» και επιδέξια προπαγανδιστική διέγερση αντανακλαστικών περί εκπληρώσεως ενός ονείρου (εννοούν επέκταση του Ιονίου Πανεπιστημίου πρός νότο) αλλά και αφηγήματος περί επιτεύγματος για το ΤΕΙ πού έγινε αποδεκτό χάρις στο κύρος και την ακαδημαική του εμβέλεια;
Eάν το ΤΕΙ πιστεύει στον εαυτό του και στην αυτοτέλειά του έπρεπε να αντιταχθεί στην αφομοίωση.
Εάν δέν δημιουργηθούν νέα Τμήματα του υβριδίου ΤΕΙ-Ιόνιο Πανεπιστημίου στα νησιά του νότου τότε: Δέν ερχεται το Ιόνιο Πανεπιστήμιο στο ΤΕΙ αλλά πηγαίνει το ΤΕΙ Ιονίων στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, οπότε σβήνει και χάνεται όπως μία μειοψηφική μή ανταγωνιστική κοινότητα που ενσωματώνεται διά αντιπροσώπου σε μιά πλειοψηφική πολυάριθμη διευθύνουσα ομάδα, όπως περίπου έγινε όταν εισήλθε η Ελλάδα στην ΕΕ και κινδυνεύει -πρός επιβίωση- να πάψει να είναι Ελλάδα.
Το προσροφούν το ΤΕΙ Ιόνιο Πανεπιστήμιο της Κέρκυρας δέν θα δράσει υπέρ των νοτίων νησιών όσο δρούσε και θα δράσει ένα αυτοτελές και γι’ αυτό διαρκώς αναπτυσσόμενο ΤΕΙ Ιονίων,
εκτός εάν:
- Δοθεί στην δημοσιότητα η μελέτη σκοπιμότητας που δικαιολογεί την δημιουργία και νέου τμήματος (Ασιατικών Σπουδών) επίσης στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο της Κέρκυρας, μάλλον ως δώρο επ’ αφορμή της αποδοχής της «συγχώνευσης» των δύο ιδρυμάτων (την οποία μέχρι πρόσφατα μέλη του Ιονίου Πανεπιστημίου θεωρούσαν υποβάθμιση του κύρους του) , όταν η πολιτική αιτία/αναγκαιότητα της συγχώνευσης είναι η οικονομία πόρων και η χρήση κοινών υποδομών και έχουν ήδη καταργηθεί τμήματα του ΤΕΙ ως ασύμφορα.
- Μετακινηθούν δύο τμήματα του Ιονίου Πανεπιστημίου (Τεχνών Ηχου και Εικόνας και Επιστήμης Πληροφορίας & Πληροφορικής) πρός το νότο συγχωνευόμενα και ενώνοντας δυνάμεις με δύο συναφή του ΤΕΙ σε Κεφαλονιά και Λευκάδα, και όχι αντιστρόφως.
- Ενισχυθεί με μέλη ΔΕΠ ώς ισοδύναμο δώρο πρός το ΤΕΙ Ιονίων, το Τμήμα Περιβάλλοντος στην Ζάκυνθο,ή ιδρυθεί εξ’ αρχής κάθε νέο τμήμα εκεί.
- Πεισθούν οι υπηρετούντες καθηγητές ΤΕΙ Ιονίου πως το ατομικό τους συμφέρον είναι να αγωνιστούν όχι για ονομαστική αλλά για πραγματική ισοτιμία και ελευθερία δράσης μετα την προσρόφηση του Ιδρύματός τους και να μήν ελκυσθούν από το δέλεαρ μεταβατικών διατάξεων σταδιοδρομικής ανέλιξης που μάλλον θα τους προταθεί, προκειμένου να μήν αντιδράσουν εάν διαβλέψουν τον ακαδημαικό εκφυλισμό ή την υποβάθμιση μελλοντικής δράσης.
Τούτη τη φορά Γεράσιμο Αρσένη για να εκπονήσει στρατηγική και να ηγηθεί διαπραγματευτικής ομάδας δέν έχουμε. Είναι θετικό ότι πρώτος ο Αντιδήμαρχος Παλικής Γ. Κατσιβέλης, έπειτα η τοπική Νέα Δημοκρατία (ΝΟΔΕ) και Σ. Κουρής αλλά και εσχάτως ο ίδιος ο Περιφερειάρχης αλλά και άλλοι που δεν εκδηλώνονται, φαίνεται να έχουν προαισθανθεί ότι κάτι δεν πάει καλά και, τελικά, όπως πάει το πράγμα Λευκάδα Κεφαλονιά και Ζακυνθος θα είναι οι χαμένοι της υπόθεσης.
Σύμφωνα με δελτίο τύπου της ΠΙΝ
«Στο Υπουργείο Παιδείας θα μεταβεί Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2017, ο Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων Θεόδωρος Γαλιατσάτος, μετά από πρόσκληση του Υπουργού Κων/νου Γαβρόγλου, προκειμένου να λάβει μέρος σε σύσκεψη που θα πραγματοποιηθεί με θέμα “Οι προοπτικές συνεργασίας του Ιονίου Πανεπιστημίου με το ΤΕΙ Ιονίων Νήσων”,και τη συμμετοχή της Πρυτανικής Αρχής του Ιονίου Πανεπιστημίου, της Διοικούσας του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων και των Δημάρχων Κέρκυρας, Λευκάδας, Κεφαλονιάς και Ζακύνθου.
Ο Περιφερειάρχης Θ. Γαλιατσάτος έχει καταβάλλει και στο παρελθόν προσπάθειες για την στενή συνεργασία των δύο Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων στα Ιόνια νησιά, οι οποίες στέφθηκαν με μεγάλη επιτυχία, συνεργασία που συντελέστηκε με στόχο την ανάπτυξη των τοπικών οικονομικών, την τόνωση της έρευνας και την εφαρμογή καινοτόμων δράσεων και πρακτικών».
Ο Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων μίλησε στην Κέρκυρα θριαμβικά ανακοινώνοντας συγχώνευση και «ενοποίηση». Ο Περιφερειάρχης αναφέρεται απλά σε «προοπτικές συνεργασίας των δύο ιδρυμάτων». Είναι δυνατόν να μή γνωρίζουν οι τοπικές αρχές τι ακριβώς πήγε να συζητησει το ΤΕΙ και ποιόν αντικειμενικό σκοπό έθεσε πρός επιτυχία στις συζητήσεις;
Επίσης με ποιές ρήτρες ασφαλείας δόθηκαν αφειδώς τοπικά περιουσιακά στοιχεία Δήμων και ιδρυμάτων στο ΤΕΙ όπως λ.χ η Βαλιάνειος Σχολή; Σε ποιούς μεταβιβάζονται και πως διασφαλίζονται όταν αυτοκαταργηθεί;
Αραγε θα μετάσχει η αυτοδιοίκηση εγκαίρως στα τεκταινόμενα ως εκφραστής πολιτικής, χρηματοδότης και κοινωνικός εταίρος ή θα τα σερβιριστεί συσκευασμένα κατάλληλα την Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2017 είτε λίγο αργότερα;
*Ο Νίκος Σολωμός είναι Πρώην Δημοτικός Σύμβουλος Πάλης Κεφαλληνίας