Του Γεράσιμου Γαλανού
Κεφαλονιά: Αύγουστος του 1961
Σ’ ένα γεύμα του Ωνάση στο εξωτερικό η Μαρία Κάλλας γνωρίζει τον Ρόκκο Βεργωτή, γόνο της γνωστής εφοπλιστικής οικογένειας. Ο Βεργωτής καλεί το ζευγάρι αυτό, Κάλλας και Ωνάση, να έλθουν στην Κεφαλλονιά. Πράγματι, από το νησάκι Σκορπιός, ιδιοκτησία του Ωνάση, το 1961, με τη θαλαμηγό του μεγιστάνα, έρχονται στην Κεφαλλονιά προς επίσκεψη του νησιού και του Παναγή Ρ. Βεργωτή.
Η θαλαμηγός «Χριστίνα» αράζει στο Αργοστόλι και το ζεύγος επισκέπτεται κάποια μέρη του νησιού μας, μεταξύ των οποίων και το λιμνοσπήλαιο της Μελισσάνης και το σπήλαιο της Δρογγαράτης, όπου η μεγάλη σοπράνο τραγούδησε μια σύντομη άρια για να χαρεί την ακουστική του χώρου. Όσοι έμαθαν την παρουσία του διάσημου ζεύγους, έτρεξαν να τους δουν από κοντά για να τους θαυμάσουν. Στο τέλος κατέληξαν στα Κουρκουμελάτα, όπου και φιλοξενήθηκαν από την εφοπλιστική οικογένεια των Βεργωτέων.
Το άκουσμα της παρουσίας της Κάλλας στην Κεφαλονιά αναστάτωσε καλλιτεχνικά και τον ερασιτέχνη τενόρο του Αργοστολίου Ανδρέα Δ. Τραυλό-Τζαννετάτο, ο οποίος έσπευσε σύντομα και εγκάρδια να συναντήσει τη διάσημη υψίφωνο. Φυσικά και άλλοι φιλόμουσοι και καλλιτέχνες του Αργοστολίου, όπως ο Σπύρος Φωκάς, έτρεξαν για να τη δουν από κοντά και να συζητήσουν μαζί της. Αυτή ήταν πρόθυμη και με όλους ιδιαίτερα φιλική, αναγνωρίζοντας, τη μουσική Ιόνια προίκα που «κουβαλάει» στις φλέβες του ο κάθε Κεφαλλονίτης.
Κεφαλονιά: Αύγουστος του 1962
Η τοπική εφημερίδα «Τα Νέα» στις 2/8/1962, στη σελίδα 4, προαναγγέλλει ότι «Θα αφιχθή η διάσημος Ελληνίς υψίφωνος Μαρία Κάλλας και θα παραμείνη για δεκαπέντε ημέρες».
Η Κάλλας με τον Ωνάση θα έφθαναν με τη θαλαμηγό « Χριστίνα» η οποία θα κατέπλεε στο λιμάνι του Αργοστολιού. Στη «Χριστίνα» επέβαιναν και άλλες προσωπικότητες και ο συμπολίτης μας Παν. Βεργωτής. Το δημοσίευμα ενημέρωνε για τον παραθερισμό της στο νησί μας και για τη φιλοξενία του ζεύγους από την οικογένεια Βεργωτή.
Για το σκοπό αυτό νοικιάσθηκε το ξενοδοχείο «Αίγλη» των Ιωάννη Ζερβού και Κων. Κρούσου για να μείνει η ακολουθία τους. Η ίδια εφημερίδα έγραφε πως το διάσημο ζευγάρι θα επισκεφτεί διάφορα ιδρύματα και αξιοθέατα του νησιού, και θα παρακολουθήσει τη συναυλία της Επτανησιακής Χορωδίας και Μαντολινάτας του Διον. Αποστολάτου που θα γινόταν εκείνες τις ημέρες στο Αργοστόλι.
Εν αναμονή λοιπόν της αφίξεως της Κάλλας, τα σχόλια στον τύπο και στον κόσμο του νησιού μας, έδιναν και έπαιρναν.
Ο περίφημος ποιητής Σόλων Γαλιατσάτος (Λορνιόν) σε ένα ποίημά του με τίτλο «Ο Διάλογος του διευθυντού μας» και με υπότιτλο « Ο Τζανέτος και ο Γιάννης συζητούνε και τα χάνεις», σχολιάζει με υπέροχο τρόπο τα όσα συνέβαιναν εκείνη την περίοδο που αναμενόταν η επίσκεψη των Κάλλας – Ωνάση. Ιδιαίτερα την επίσκεψη που ήθελε να τους κάμει ο Ανδρέας Τραυλός. Σύμφωνα με πολλούς, που γνώριζαν πράγματα και καταστάσεις, το ζευγάρι ήταν τσακωμένο και γι’ αυτό ήθελαν να διακόψουν την κρουαζιέρα. Άλλοι πάλι, που έβλεπαν την Κάλλας να φορεί συνεχώς τα μαύρα μεγάλα γυαλιά της, είπαν ότι μάλωσε με τον Ωνάση και αυτός τη χτύπησε στο μάτι. Τελικά, όλα αυτά ήταν εικασίες για το διάσημο ζευγάρι, που ζούσε έναν δυνατόν έρωτα.
Ο Τζανέτος και ο Γιάννης συζητούνε και τα χάνεις»
Τ – «Μέσα στας επισκέψεις μας ως σήμερα τας άλλας
αφίχθη και το Σάββατον και η Μαρία Κάλλας
ένα δεκαπενθήμερο στη νήσο θα περάση
με συνοδό της βέβαια τον Τέλη τον Ωνάση.
Γ – Θάτρεξ’ αμέσως ασφαλώς
κι’ ο φίλτατός μας ο Τραυλός
για να την συναντήση.
Τ – Μην έχεις καμμιά είδησι ότι θα τραγουδήση,
δια να τρέξω αυθωρεί και να ακούσω, Γιάννη,
τις άφθαστες κορώνες του που ο Ανδρέας βγάνει;
Έτρεξα εις το λιμάνι
τη «Χριστίνα» για να δώ
όπου έφερνε βρε Γιάννη,
τη μεγάλη αοιδό.
Και εις το ΕΙΡ θα τρέξω να φωνάξω στο ντουνιά,
για να μάθη ποία χάρι έχει η Κεφαλονιά».
Στο επόμενο φύλλο της ίδιας εφημερίδας 15/8/1962, στη σελίδα 2, δημοσιεύεται ένα ακόμη ποίημα του Σόλωνα Γαλιατσάτου με τίτλο «Στην Μαρία Κάλλας» και που σχολιάζει σατιρικά το ότι δεν μπόρεσε ο κόσμος να την ιδεί. Βέβαια, η παραμονή της εδώ στην Κεφαλλονιά ήταν πολύ σύντομή και όχι εκείνη που ήταν αρχικά προγραμματισμένη.
«Τ’ ήταν αυτό πωκάμετε, ευγενεστάτη Κάλλας;
Εμείς σας περιμέναμε με ανοικτάς αγκάλας
δια να σας θαυμάσωμεν και για να σας χαρούμε
και γούρλωσε το μάτι μας όσο να σας ιδούμε.
Μα ήρθατε και φύγατε μόνο για μιαν ημέρα
σαν νάχαμε ….χολέρα!
Χαρήκαμ’ όταν είδαμε στο πόρτο τη «Χριστίνα»
κι’ ελέγαμε θα κάτσ’ εδώ, αν όχι ένα μήνα,
αλλά τουλάχιστον μισό. Έτσι πιστεύαμ’ όλοι
και ήτανε επί ποδός όλο το Αργοστόλι.
Αλλά εσείς σαν πύραυλος ήρθατε κι’ εχαθήκατε.
Ούτε και στο συμπόσιο δεν επαρευρεθήκατε!
Προτού καλά να φθάσετε φεύγετε και σας χάνουμε.
Μήπως εφοβηθήκατε μήπως σας αβασκάνουμε ;
Τι πράματα είναι αυτά, κυρά ευγενεστάτη;
Εμείς στο πόρτο ετρέξαμε την Κυριακή τρεχάτοι
και μ’ αγωνία κάτου κει επεριμέναμε όλοι
σαν νάθελε να μπαίνανε στο πόρτο ξένοι στόλοι.
να σας ιδούμε νάβγετε με μάτι σαν γαρίδα.
Μα ήλθατε κι’ απήλθατε, κι’ αντίο που δεν σ’ είδα!»
Στις 16 Σεπτεμβρίου του 1977 η σπουδαία καλλιτέχνιδα άφησε την τελευταία της πνοή και η κηδεία της έγινε στις 20 Σεπτεμβρίου στον Ελληνορθόδοξο Καθεδρικό του Αγίου Στεφάνου στο Παρίσι. Αφού το σώμα της αποτεφρώθηκε, όπως επιθυμούσε, την άνοιξη του 1979, η τέφρα της σκορπίστηκε στο Αιγαίο Πέλαγος.
**(Το κείμενο αρχικά είχε δημοσιευτεί στην Πολιτιστική Επετηρίς Κεφαλλονιάς και Ιθάκης, «Οδύσσεια» το 2007)
