Του Ανδρέα Κολαΐτη*

Mε αφορμή τις «ανιχνευτικές ζυμώσεις» που τελεί η Christina Despoteris με την ιδιότητα του εξέχοντος μέλους (executive member) της Επιτροπής «Sister Cities Australia Association» και ύστερα από συνεννόηση με τον Α/Δήμαρχο Τουρισμού, Ευάγγελο Κεκάτο προς «ανεύρεση» Δήμου που να συνάδει με τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά του νησιού μας στην ευρύτερη περιοχή Μελβούρνης για αδελφοποίηση με τον Δήμο Κεφαλονιάς, παραθέτω μια ενδεικτική ιστογραφία που υποδηλώνει το «ύφος» της εν λόγω έρευνας που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.

ΕΝΑΣ ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΑΣ ΧΡΥΣΟΘΗΡΑΣ

( Γεράσιμος Μεταξάς (Jeremiah Mitaxa.) στα 1890 )

Ο Γεράσιμος Μεταξάς γεννήθηκε το 1831 στο μεγαλύτερο νησί της Επτανήσου … την Κεφαλονιά. Πατέρας του ήταν ο Νικόλαος Μεταξάς (ναυτικός στο επάγγελμα) και μητέρα του ήταν η Catherine Wallian. Είναι πιθανόν η οικόγενειά του να έζησε στο χωριό Μεταξάτα στην νότια πλευρά της νήσου (περιοχή Λειβαθούς).

– Στα 1797 τα Ιόνια νησιά «πέρασαν» υπό γαλλική κυριαρχία (1797-1799: 1η γαλλοκρατία) μετά την ήττα της Ενετικής Αυτοκρατορίας από τον Ναπολέοντα.

– Στην συνέχεια μεταξύ 21 Μαρτίου 1800 έως 8 Ιουλίου 1807 είχαμε την «Επτάνησο Πολιτεία» υπό Ρωσική & Οθωμανική κυριαρχία.

– Μεταξύ 1807 – 1809  & το 1814 στα Επτάνησα υπήρξε  2η γαλλοκρατία χωρίς όμως να γίνει προσάρτηση. Συγκεκριμένα με μυστικό άρθρο της Συνθήκης του Τιλσίτ (σημερινό Σοβιέτσκ της Ρωσίας) στα 1807 μεταξύ Ρωσίας & Γαλλίας, η «Επτάνησος Πολιτεία» εκχωρήθηκε απ΄ ευθείας στον Ναπολέοντα με χαρακτήρα οικογενειακού κτήματος. Το δεύτερο άρθρο όριζε: «Η Α.Μ. ο αυτοκράτωρ Ναπολέων… ως απόλυτος κτήτωρ και κυρίαρχος θα κατέχει τας επτά Ιονίους Νήσους».

– Μεταξύ 1809 – 1815 είχαμε Αγγλική κυριαρχία (αρχικά κατάληψη της Ζακύνθου και των άλλων νησιών το 1810-11 και τελικά το 1814 της Κέρκυρας).

Για να φτάσουμε τελικά μεταξύ 1815 – 1864 στην ίδρυση του «Ηνωμένου Κράτους των Ιονίων Νήσων» ως προτεκτοράτο της Αγγλίας. Ουσιαστικά δηλαδή τμήμα της βρετανικής αποικιακής αυτοκρατορίας.

Όλοι οι κάτοικοι των Ιονίων Νήσων είχαν διπλή υπηκοότητα (Ιόνια και Βρετανική)

Την περίοδο εκείνη η Κεφαλονιά διακρίθηκε στις θαλάσσιες και εμπορικές δραστηριότητες, αναπτύσσομενη γοργά ως κέντρο σύγχρονων θαλάσσιων δραστηριοτήτων, καθώς και ως σημαντική βρετανική ναυτική βάση. Έτσι λόγω της ναυτικής τους δεινότητας λέγονταν ότι οι Κεφαλλήνες είχαν «αλάτι στο αίμα τους».

Στο 1850 ο Γεράσιμος, ήταν ένας νεαρός άνδρας 20 ετών και ένας ειδικευμένος ναυτικός, που αγνοούσε τα γεγονότα ( θέλγητρο χρυσού) που ξεδιπλώνονταν εκείνη την εποχή στους … «αντίποδες» της γης (Αυστραλία). Γεγονότα τα οποία όμως θα άλλαζαν για πάντα το πεπρωμένο του.

Στη μακρινή αποικία του Port Phillip, ο χρυσός αποκαλύφθηκε σε μέρη με εξωτικά ονόματα όπως:  Ballaarat, Buninyong και Warrandyte. Τα νέα της ανακάλυψης του χρυσού δεν άργησαν να εξαπλωθούν σε ολόκληρο τον κόσμο.

Με οδηγό το ακαταμάχητο δέλεαρ του χρυσού, εκατοντάδες ιστιοφόρα πλοία με χιλιάδες επιβάτες και πλήρωμα κατέπλεαν στη μακρινή αποικία Port Phillip στο NA άκρο της Αυστραλίας στην Βικτώρια (Victoria). Τα πλοία που έφθαναν από τον κόλπο του Χόμπσον (κοντά στη σημερινή πόλη Williamstown), ήταν σύνηθες φαινόμενο να εγκαταλείπονται από το πλήρωμα τους, συμπεριλαμβανομένων των καπετάνιων οι οποίοι ενώνονταν με τους επιβάτες σαν παλιρροιακό κύμα αισιόδοξων χρυσοθήρων. Μέχρι τον Ιούνιο του 1852, πενήντα ιστιοφόρα πλοία βρίσκονταν εγκαταλελειμμένα στον κόλπο του Χόμπσον! Το 1857 αναφέρθηκε ότι «Τα νερά του Κόλπου του Χόμπσον ήταν ελάχιστα ορατά κάτω από ένα δάσος πεντακοσίων ή εξακόσιων εγκαταλελειμμένων σκαφών». Ήταν τέτοια η παρόρμηση για αναζήτηση χρυσού που απ’ όλες τις τάξεις εργαζομένων αποχώρουσαν από τα έως τότε ασκούμενα επαγγέλματά τους (αγρότες από τα αγροκτήματα, γιατροί, δασκάλοι κ.α) αφήνοντας τις οικογένειες τους στην πρωτεύουσα της αποικίας Μελβούρνη (Melbourne).

Η πρώτη δημοσιευμένη ανακάλυψη χρυσού στο Ballaarat καταγράφτηκε τον Αύγουστο του 1851. Μέσα σε δύο μήνες, αυτή η αραιοκατοικημένη αγροτική περιοχή με λιγότερους από 100 αγρότες μετατράπηκε σε πόλη σκηνών με πάνω από 20.000 άντρες.

Ο κυβερνήτης της Βικτώρια, Charles La Trobe, που στάλθηκε στο Μπάλαρατ (Ballaarat) τον Οκτώβριο του 1851 αναφέρει μεταξύ άλλων ότι: είχε παρατηρήσει όχι λιγότερους από 2500 σκαπανείς (diggers) να σκάβουν για χρυσό, και περί τα 500 άτομα να καταφθάνουν εκεί καθημερινά. Είδε 8 λίβρες από χρυσό που ξεπλένονταν από την βρωμιά σε δύο πιάτα φτιαγμένα από κασσίτερο, άκουσε για μια ομάδα ανδρών που εξόρυξε 16 λίβρες εκείνο το πρωινό και άλλες 15 λίβρες το απόγευμα. Πολλές ομάδες των τεσσάρων ανδρών που μοιράζονταν μέρα με τη μέρα 10 oz ανά άνθρωπο. «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο χρυσός πρέπει να κατατάσσεται ως ένα από τα σημαντικότερα, αν όχι τα σημαντικότερα, προϊόντα της αποικίας και ότι από εκείνη την εποχή και έπειτα θα χρησιμοποιηθεί ένα πολύ σημαντικό και πολύτιμο τμήμα του πληθυσμού για την εκμετάλλευσή του», δήλωνε ο κυβερνήτης.

ΑΦΙΞΗ ΣΤΟ ΜΠΑΛΑΡΑΤ

(Η σύζυγος του Γεράσιμου Μεταξά, Hannah Maria Mitaxa στα 1900)

Μέχρι σήμερα δεν βρέθηκε κανένα επίσημο αρχείο με τα στοιχεία του Γεράσιμου Μεταξά (Gerasamo Mitaxa) στον κατάλογο επιβατών ή πληρώματος του πλοίου.

Το οικογενειακό ιστορικό δείχνει ότι έφθασε εκεί απ’ τους πρώτους … χρυσοθήρες γύρω στο 1851- 2 και είναι λογικό να υποθέσουμε ότι ήταν ένας από τους πολλούς ναυτικούς που είχαν «πηδήξει από πλοίο». Ο Γεράσιμος κατευθύνθηκε προς την «Χρυσή Πόλη» του Μπάλαρατ (Ballaarat) όπως κι άλλοι χιλιάδες που αναζητούσαν εκεί την τύχη τους. Τα αρχικά ευρήματα χρυσού ήταν πλούσια σε προσχωματικά πεδία όπου ο χρυσός μπορούσε εύκολα να εξαχθεί χρησιμοποιώντας ένα φτυάρι & ένα μεταλλικό πιάτο. Δεν ήταν ασυνήθιστο για τους σκληρά εργαζόμενους σκαπανείς χρυσοθήρες να αποσπούν εκατοντάδες λίρες σε μια μόλις μέρα εξάγοντας το λαμπερό μέταλλο,

Ο Γεράσιμος συγκρότουσε μια ομάδα με τους: Natale D’Angri και Stephano Trekardo. Mαζί εργάστηκαν σ’ ένα από πλουσιότερα προσχωσιγενή χρυσά πεδία στην ιστορία του κόσμου, κοντά στον ποταμό Yarowee στο Golden Point.

Ο Γεράσιμος υιοθέτησε το αγγλικό όνομα «Jeremiah», ωστόσο οι στενοί φίλοι του τον αποκάλεσαν «Captain» σε συνάρτηση με το προηγούμενο επάγγελμά του ως ναυτικού. Η ομάδα είχε μεγάλη επιτυχία στην εξόρυξη, ωστόσο, μια μέρα ο Jeremiah τραυματίστηκε στο πόδι του σε ένα ατύχημα με αποτέλεσμα να τερματίσει τις μέρες του ως χρυσοθήρας. Μη γνωρίζοντας γραφή και ανάγνωση, έγινε πραγματευτής (ένα είδος πλασιέ της εποχής) πουλώντας προμήθειες, εργαλεία και εξοπλισμό για τις πολλές χιλιάδες σκαπανέων οι οποίοι προσέδωσαν μια ακόρεστη ζήτηση για τα αγαθά του. Ο Γεράσιμος μέσω της σκληρής δουλειάς του, κατάφερε στις αρχές της δεκαετίας του 1860, να είναι ιδιοκτήτης δύο παρακείμενων ιδιοκτησιών στην νότια οδό Talbot στην πόλη (πια) του Μπάλαρατ.

ΓΑΜΟΣ & ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

(Ο Γεράσιμος Μεταξάς με μέλη της οικογενειά του στα 1903)

Το Σάββατο 12 Δεκεμβρίου 1864, ο εργένης Γεράσιμος Μεταξάς σε ηλικία 33 ετών, παντρεύτηκε την Hannah Maria Perkins, ηλικίας 15,5 ετών στην Αγγλικανική εκκλησία του «St Peters School House ». Όπως φαίνεται κι απ’ τον τίτλο του αυτό το ξύλινο κτίριο επί της οδού Τalbot που ανεγέρθηκε το 1858 χρησίμευε ως Σχολείο & Εκκλησία. Ο Γεράσιμος υπέγραψε το πιστοποιητικό γάμου με την ένδειξη … «X», έχοντας ως κουμπάρο- μάρτυρα τον καλό του φίλο Natale D’Angri. Στο πιστοποιητικό γάμου η ιδιότητα του Γεράσιμου αναφερόταν ως «ανθρακωρύχος».

Οι δύο φίλοι μοιράστηκαν το πάθος τους για την κηπουρική και μαζί με τον Richard Wicking ήταν τακτικοί εκθέτες κατά τη δεκαετία του 1860 στο Creswick Horticultural Shows. Ο Natale ήταν μέλος του Ballarat Horticultural Society όταν ο Richard Wicking ήταν γραμματέας της Εταιρείας.

Η σύζυγος του Γεράσιμου, η Hannah Maria Perkins γεννήθηκε στις 29 Ιουνίου 1849 στο Surrey της Αγγλίας. Η οικογένεια Perkins που ’χε άρτια καταφτάσει στον κόλπο του Ηobson στην Βικτώρια στις 8 Φεβρουαρίου 1864, αποτελείτο από τους: Stephen (έμπορο-αρτοποιό), τη σύζυγός του Jane και τα παιδιά: την Hannah, τον John και τον Alfred. Τα πεθερικά του Γεράσιμου (η οικογένεια των Perkins), το 1865 ζούσαν στο σπίτι δίπλα του στην οδό Talbot. Τα σπίτια την εποχή εκείνη δεν ήταν αριθμημένα και έκτοτε έχουν αριθμηθεί αρκετές φορές. Μέχρι το 1907 τα αρχικά εννέα οικοδομικά τετράγωνα στην ανατολική πλευρά της οδού Talbot είχαν υποδιαιρεθεί σε δώδεκα .

TO AΡXONTIKO ΣΠΙΤΙ TΟΥ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ

(Μέλη της οικογένειας του Γεράσιμου Μεταξά έμπροσθεν της οικίας του στα 1890)

Το οικογενειακό σπίτι Μεταξά (Mitaxa) -ένδειξη της οικονομικής ευρωστείας του «δαιμόνιου» Κεφαλλονίτη- βρισκόνταν περίπου 100 μέτρα μακριά από την οδό Sturt, στη νοτιοανατολική γωνία της οδού Leviathan. Αυτό το σπουδαίο βικτωριανό σπίτι με διπλό έμπροσθεν μέτωπο κατείχε το πλήρες πλάτος του οικοδομικού τετραγώνου. Ένας υψηλός άσπρος φράχτης περιόριζε την θέα από το δρόμο με μια κεντρική πύλη να ανοίγει στον μπροστινό κήπο. Τριαντάφυλλα από ροζ και κόκκινα λουλούδια πλαισίωναν το λαμπερό πεζόδρομο από κομμάτια χαλαζία που οδηγούσε στην καλυμμένη μπροστινή βεράντα που ήταν διακοσμημένη με περίτεχνα έργα δαντέλας από χυτοσίδηρο. Η μπροστινή πόρτα με ξύλινη επένδυση με την ένδειξη «ΤΑLISMAN» -ως φυλακτού- πλαισιώνοταν από πλαϊνά πολύχρωμα παράθυρα, ενώ ένας κεντρικός διάδρομος διέτρεχε όλο το μήκος του σπιτιού με τέσσερις αίθουσες σε κάθε πλευρά. Το σαλόνι με ένα μεγάλο παράθυρο με πανοραμική θέα στον μπροστινό κήπο και την οδό Talbot. Πέρα από την απέναντι πλευρά και δεξιά ήταν η κύρια κρεβατοκάμαρα με ενιαίο παράθυρο που έβλέπε στην μπροστινή βεράντα. Όλα τα παράθυρα ήταν ντυμένα με ξύλινες περσίδες και κεντημένες δαντελωτές κουρτίνες.

Η καρδιά του σπιτιού και το κέντρο δραστηριοτήτων για την σύζυγο του Γεράσιμου και τις κόρες της ήταν η ευρύχωρη κουζίνα στο πίσω μέρος, που θερμαίνοταν από την πράσινη σμαλτωμένη ξύλινη σόμπα. Αριστερά, η πίσω αυλή είχε τέσσερα ανυψωμένα στηρίγματα (κρεβατίνες) λαχανικών. Στην πίσω αριστερή γωνία ήταν η στάβλος για άλογα και μια εξωτερική τουαλέτα. Το σπίτι κατέλαμβανε περίπου το ήμισυ του βάθους του τετραγώνου και συνόρευε με την μικρή οδό Leviathan και το σοκάκι Syncline στο πίσω μέρος που παρέσχε πρόσβαση στους στάβλους και για τις υπηρεσίες του νυχτοφύλακα.

Το 1866 οι κάτοικοι της ανατολικής πλευράς της οδού Talbot (που ξεκινούσε στην οδό Sturt) ήταν οι: Johnson (έμπορος μπουκαλιών) – Stephen Perkins (αρτοποιός) – Metaxa (ανθρακωρύχος) – Johnson (αρτοποιός) – John Fraser (ανθρακωρύχος).

Το πρώτο παιδί του Γεράσιμου (Jeremiah) και της Hannah Maria, ο Stefano, γεννήθηκε το 1865. Η κόρη τους Jane γεννήθηκε τον Ιούνιο του 1867, είχε όμως μια σύντομη ζωή 10 μηνών και θάφτηκε στις 7 Απριλίου 1868. Η κόρη Florence Adeline γεννήθηκε το 1871. Ο γιος John Nicholas γεννήθηκε το 1872 και ακολούθησαν δύο ακόμα κόρες: η Hannah Catherine το 1876 και η Alice Beatrice το 1880. Ο γιος Charles Alexander Κωνσταντίνος γεννήθηκε το 1883. Το τελευταίο παιδί του Γεράσιμου (Jeremiah) και της Hannah Maria, ήταν ο Horace Gerasmo που γεννήθηκε το 1887 όταν ο πολύτεκνος Κεφαλονίτης ήταν 56 ετών. Ο Horace έζησε μόνο τρεις μήνες και ενταφιάστηκε στις 11 Φεβρουαρίου 1888.

Αξιοσημείωτο είναι ότι τον Οκτώβριο του 1887, επιβλήθηκε στον Γεράσιμο Μεταξά (Jeremiah Mitaxa) πρόστιμο από δικαστήριο του Ballarat επειδή δεν έστειλε τα παιδιά του στο σχολείο για τον καθορισμένο αριθμό ημερών.

ΑΠΟΙΚΟΣ ΓΙΑ 57 ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ

(Η αλλοτινή οικία του Γεράσιμου Μεταξά όπως είναι σήμερα , photo 2014)

Στον ύστερο βίο του ο Γεράσιμος (Jeremiah) περπατούσε με τη βοήθεια ενός ραβδιού, έβρισκε μεγάλη ευχαρίστηση με την περιποίηση του κήπου του και συχνά τον έβρισκε κανείς να ΄ναι ξαπλωμένος στην ψάθινη καρέκλα του στην μπροστινή βεράντα απολαμβάνοντας τον απογευματινό ήλιο.

Στις 12 Δεκεμβρίου. 1906 η νεότερη κόρη του Γεράσιμου, η Alice Beatrice (27 ετών) παντρεύτηκε τον Harrie Wicking (36 ετών) στην Εκκλησία Βαπτιστών στο Μπάλαρατ. Τα παιδιά αυτού του γάμου ήταν η πρώτη γενιά αυτών που γεννήθηκαν στην Αυστραλία. Ο Jeremiah Mitaxa, ο Richard Wicking και ο Frederick Wicking έφτασαν στη Βικτώρια και εγκαταστάθηκαν στο Ballaarat στις αρχές της δεκαετίας του 1850.

Ο Γεράσιμος Μεταξάς πέθανε ειρηνικά στο σπίτι του, στην οδό Talbot αριθμός 7 στις 23 Σεπτεμβρίου 1907, σε ηλικία 76 ετών από φυσικά αίτια. Η αναγγελία θανάτου του Γεράσιμου δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Courier Ballarat» της Τετάρτης 25 Σεπτεμβρίου 1907.

Ο τελευταίος τόπος ανάπαυσης του Gerasamo (Jeremiah) Mitaxa είναι το παλιό νεκροταφείο Ballarat, όπου βρίσκεται με τη σύζυγό του Hannah Maria και τον γιο τους, John Nicholas (31 ετών) και τα δύο βρέφη Jane (10 μηνών) και Horace (3 μηνών).

Το συνολικό ενεργητικό του βρέθηκε να μην υπερβαίνει τις £ 2000 λίρες καθώς μια επένδυση με την «Australian Widows Life Assurance Fund Limited» αξίας £ 269.

Πηγές:

1) http://www.sistercitiesaustralia.com/

2) https://bih.federation.edu.au/index.php/Jeremiah_(Gerasamo)_Mitaxa  (& για τις φωτογραφίες)

3) http://earthresources.vic.gov.au/earth-resources/geology-of-victoria/exhibitions-and-Imagery/history-mining-victoria

4) https://www.google.gr/maps/@-37.8284235,144.4942302,10z

5) https://www.google.gr/maps/@38.1400858,20.5637517,13z

6) https://www.google.gr/maps/place/Talbot+St+S+%26+Leviathan+Pl,+Ballarat+Central+VIC+3350,+Αυστραλία/@-37.

*Ο Ανδρέας Κολαΐτης είναι Tεχνολόγος Εφαρμογών Τουρισμού