Του Γαβριήλ Μανωλάτου*
ΜΕΡΟΣ 2Ο
Η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΗ ΔΡΑΧΜΗ
Στο προηγούμενο άρθρο μας, αναφερθήκαμε στις επιπτώσεις που θα είχε η μετάβαση από το ευρώ σε εθνικό νόμισμα. Τα αποτελέσματα των επιπτώσεων αυτών, είναι επακριβώς μετρήσιμα. Αμφιβάλω όμως αν είναι και γνωστά σε αυτούς θα έπρεπε να είναι γνωστά. Αναφέρομαι στην Τράπεζα της Ελλάδος και στις κυβερνήσεις που κυβέρνησαν την περίοδο αυτή της μεγάλης και πολύπλευρης κρίσης που μαστίζει τη χώρα μας και το λαό.
Εθνικό θέμα και προπαγάνδα
Η συμμετοχή της Ελλάδος στο ευρώ, αποτέλεσε ένα πολύ σημαντικό στοιχείο της έντασης και του μεγέθους της πολύπλευρης κρίσης που διερχόμαστε. Η μετάβαση της Χώρας από το ευρώ σε εθνικό νόμισμα, θα ήταν μια βελτιωτική απάντηση στην κατάσταση εξαθλίωσης που βρισκόμαστε σήμερα, εξ’ αιτίας της καταστροφικής πολιτικής που ακολουθήθηκε. Ο τρόπος που χρησιμοποιήθηκε η εναλλακτική λύση, δηλαδή η ενδεχόμενη μετάβαση σε εθνικό νόμισμα, είναι από απαράδεκτη έως εγκληματική. Αντί να γίνει δημόσιος διάλογος, αντί να ενημερωθεί ο λαός υπεύθυνα και αντικειμενικά, αντί να τεθεί το θέμα με τους σωστούς όρους, αντί να ανατεθεί σε ειδικούς ώστε να εκτιμηθούν τα αποτελέσματα και οι συνέπειες από ενδεχόμενη μετάβαση σε εθνικό νόμισμα, αντί να συμμετέχουν σε μια έρευνα οι ειδικοί οικονομολόγοι και άλλοι που κατέχουν το θέμα, αντί όλων αυτών, ένα εθνικό θέμα με τεράστιες διαστάσεις, έγινε θέμα κεντρικής προπαγάνδας και τρομοκράτησης των πολιτών και του λαού. Ο λαός τρομοκρατήθηκε. Ειπώθηκαν τα πιο απίθανα πράγματα και ακόμα ακούγονται. Τα μέσα ενημέρωσης οργίασαν και ένα πραγματικά εθνικό ζήτημα, το έκαμαν θέμα προπαγάνδας και ταμπού και ακόμα είναι. Και όλα αυτά έγιναν για να δημιουργηθούν εντυπώσεις, για να υπάρξει εκλογικό αποτέλεσμα, για να διατηρηθεί η νομή της εξουσίας στα δικά τους χέρια, αδιαφορώντας για τις συνέπειες στη χώρα και το λαό.
Ο εκφοβισμός και τα ανύπαρκτα διλλήματα
Οι πολιτικοί που μας κυβέρνησαν, φαίνεται πως δεν είχαν και δεν έχουν ακόμα καταλάβει το μέγεθος του προβλήματος. Αντί να είχαν αναζητήσει επειγόντως λύσεις έστω και προσωρινές ή μη ολοκληρωμένες, επιδίδονταν σε αγώνα δρόμου όσον αφορά τον εκφοβισμό των πολιτών και τον εμπαιγμό της κοινωνίας. Με ανύπαρκτα διλλήματα επιδίδονταν σε τρομολαγνεία και έσπερναν τον φόβο στους πολίτες, καθώς διέδιδαν ότι η άλλη λύση είναι η επιστροφή στη δραχμή και η καταστροφή που θα επέλθει στην ελληνική οικονομία. Μα βρισκόμαστε ήδη σε διαδικασία κατάρρευσης και καταστροφής όχι εξ’ αιτίας της δραχμής, αλλά έχοντας το ευρώ σαν νόμισμα χρήσης. Σήμερα δεν έχουμε εθνικό νόμισμα αλλά νόμισμα χρήσης, το ευρώ.
Η δραχμή σαν εθνικό νόμισμα, οποιοδήποτε εθνικό νόμισμα, αποτελεί ένα σημαντικότατο εργαλείο στα χέρια των κυβερνήσεων και αυτών που ασκούν οικονομικές πολιτικές. Το εθνικό νόμισμα επιτρέπει την άσκηση εθνικής νομισματικής πολιτικής (χειρισμοί στα επιτόκια, τη ζήτηση και προσφορά χρήματος, κλπ) και σε συνδυασμό με τη δημοσιονομική πολιτική (αύξηση ή μείωση δαπανών, φορολογία, κλπ) θα μπορούσαν οι υπεύθυνοι άσκησης οικονομικών πολιτικών να προσεγγίσουν τους επιθυμητούς στόχους. Η χώρα που δεν έχει δικό της εθνικό νόμισμα στερείται από τις δυνατότητες της νομισματικής πολιτικής. Αλλά και τα όποια δημοσιονομικά μέτρα έπρεπε να πάρει, θα ήταν μειωμένων δυνατοτήτων και αποτελεσματικότητας.
Αυτοί που δαιμονοποιούν τη δραχμή και διαχέουν το φόβο στους πολίτες, ποτέ μα ποτέ, δεν παρουσίασαν κάποιο σοβαρό επιχείρημα εναντίον της δραχμής. Μόνο ανύπαρκτα ψευδοδιλλήματα. Τρομοκρατούν τον κόσμο και ενσπείρουν το φόβο στους πολίτες. Δεν υποστηρίζουμε ότι η δραχμή θα έλυνε όλα τα προβλήματα της οικονομίας διά μαγείας. Απεναντίας θα χρειαζόταν υπομονή και θυσίες αλλά με προοπτική για θετικά αποτελέσματα. Η επιστροφή στη δραχμή θα είχε και τις αρνητικές της συνέπειες. Εάν από την αρχή της κρίσης η Ελλάδα ζητούσε κούρεμα του χρέους (σε περίπτωση δε άρνησης προχωρούσε μονομερώς στο κούρεμα) και αν συγχρόνως συνδύαζε και επιστροφή στο εθνικό μας νόμισμα, τη δραχμή, σήμερα θα ήμασταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση από αυτήν που βρισκόμαστε τώρα με τα μνημόνια και την ακραία λιτότητα. Θα βρισκόμασταν σε φάση ανάκαμψης. Ακόμα και σήμερα, αν επιστρέψουμε στο εθνικό μας νόμισμα και αν ασκήσουμε πραγματικά εθνική πολιτική, θα ανακάμψει η οικονομία μας πιο γρήγορα από ότι αναμένεται να συμβεί με τα μνημόνια και την ακραία λιτότητα.
Η επόμενη μέρα και η καταιγίδα…
Η Ελλάδα, θα πρέπει, σοβαρά και μελετημένα, να βάλει στη φαρέτρα των διαπραγματεύσεων και πιθανή μετάβαση σε εθνικό νόμισμα. Μια πραγματική διαπραγμάτευση της ελληνικής κατάστασης και των ελληνικών προβλημάτων χωρίς να είναι διατεθειμένη η Ελλάδα να προχωρήσει σε έξοδο από το ευρώ, είναι από χέρι σε πολύ μειονεκτική θέση. Είναι σαν κάποιος, να κάνει αγώνα δρόμου, με το ένα πόδι. Και δε μιλάω για μπλόφα. Μιλάω για πραγματική θέση. Αν στις διαπραγματεύσεις χρησιμοποιηθεί η μετάβαση σε εθνικό νόμισμα σαν μπλόφα και όχι σαν θέση, το παιχνίδι είναι χαμένο. Όποιος ισχυρίζεται ή όποιος πιστέψει ότι μπορεί να μπλοφάρει στην κυρία Μέρκελ και στον Σόιμπλερ, ή στον Ντάισελμπλουμ δεν τους γνωρίζει καθόλου. Το παιχνίδι είναι χαμένο. Αυτός, που στις διαπραγματεύσεις επικαλεστεί ενδεχόμενη μετάβαση σε εθνικό νόμισμα, θα πρέπει να το εννοεί και όχι να μπλοφάρει. Είναι καιρός πλέον να παρθούν αποφάσεις. Η χώρα αργοπεθαίνει.
Τι όμως θα γινόταν μετά την έξοδο από το ευρώ; Θα έχανε ο απλός κόσμος τα χρήματά του; Θα έχανε την περιουσία του; Τη σύνταξή του; Το μισθό του; Πώς θα ήταν η επόμενη μέρα για τη χώρα μας;
Το τι θα γίνει μετά την έξοδο από το ευρώ και τη μετάβαση σε εθνικό νόμισμα και αν συμφέρει να το αποφασίσουμε θα πρέπει να το συγκρίνουμε με το τι θα γίνει αν μείνουμε στην ευρωζώνη και στα μνημόνια. Διότι, αυτά που λέγονται και αυτά που ακούγονται για την καταστροφή που θα ακολουθήσει, η επιστροφή στη δραχμή και υπονοούν συγχρόνως ότι αν τυχόν και μείνουμε στο ευρώ και αν έχουμε λίγη ακόμα υπομονή τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα, σας διαβεβαιώνω ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερο ψέμα. Όλοι, οι περισσότεροι σοβαροί αναλυτές του κόσμου, λένε ότι αυτό δεν γίνεται. Αν η Ελλάδα συνεχίσει να έχει αυτόν τον δυσβάσταχτο όγκο χρέους, αν η Ελλάδα συνεχίσει να αντιμετωπίζει αυτό το τεράστιο πρόβλημα χρέους, και συνεχίσει μέσα στην ίδια πολιτική των μνημονίων, η Ελλάδα και ο λαός είναι καταδικασμένοι. Αποκλείεται να υπάρξει ανάπτυξη. Θα υπάρξει επιδείνωση της ύφεσης. Θα περάσουμε σε διαδικασία μαρασμού. Αυτά που λέγονται για επικείμενη ανάπτυξη είναι απίστευτα πράγματα. Δε θα υπάρξει ανάπτυξη ακολουθώντας την ίδια πολιτική.
Πρέπει επιτέλους να αποφασίσουμε. Πρέπει να επιλέξουμε εμείς και όχι να παρασυρθούμε σε μιαν έξοδο από το ευρώ. Γιατί έτσι και αλλιώς, προχωρούμε προς την έξοδο από το ευρώ και θα επέλθει καταιγίδα. Πρέπει να προετοιμαστούμε για να αντέξουμε την καταιγίδα. Και πρέπει να επιλέξουμε μεταξύ μιας πρόσκαιρης καταιγίδας ή ενός αργού αλλά βέβαιου θανάτου…
Για τα Σχόλιά σας: gamanol@teiath.gr
*Ο Γαβριήλ Μανωλάτος είναι καθηγητής Οικονομικών και Ανάπτυξης
