Του Γεράσιμου Γαλανού
Τα ξεχασμένα Ριζοσπαστικά κάλαντα των Θεοφανείων του νησιού μας που χρονολογούνται από το 1854. Πρόκειται για σπάνιο μονόφυλλο που εξέδωσε το τότε Τυπογραφείο Κεφαλληνίας «Η ΣΑΛΠΙΓΞ». (Επίσης σώζονται και τα άλλα δυο μονόφυλλα με τα κάλαντα Χριστουγέννων του τυπογραφείου «ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑ» 1854 και Πρωτοχρονιάς «τυπογραφείο Η ΣΑΛΠΓΞ» ). Ανακοίνωση για τα τρία μονόφυλλα με θέμα «Ριζοσπαστικά Κάλαντα Δωδεκαημέρου Κεφαλληνίας» εξεδόθησαν από τον υπογράφοντα το κείμενο, στον τόμο που εκδόθηκε από την Εταιρεία Κεφαλληνιακών Ιστορικών Ερευνών «Λαογραφία- Εθνογραφία στα Επτάνησα» (σ.σ. 551-560), (Πρακτικά συνεδρίου ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ 27-29 ΜΑΪΟΥ 2005) ΜΝΗΜΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΣΩΤ. ΛΟΥΚΑΤΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ν. ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ 2008.
Η μεταφορά του ποιητικού κειμένου των καλάντων από το μονόφυλλο κρατήθηκε ως έχει με εξαίρεση το πολυτονικό σύστημα, λόγω του υπολογιστή. Τα έντονα γράμματα μαύρα γράμματα είναι οι ριζοσπαστικοί στίχοι. Στο μονόφυλλο αυτό δε συμβαίνει, απεναντίας όλο το ποιητικό κείμενο είναι ενιαίο στην τυπογραφική του μορφή.
ΕΓΚΩΜΙΟΝ
ΕΙΣ ΤΑ ΑΓΙΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ
ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ
ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.
«Καλησπερίζω άρχοντες κι’ αν ήναι ορισμός σας,
Χριστού την θείαν βάπτισιν να’ πω στ’ αρχοντικό σας.
Μετά την γέννησιν Χριστού π’ απέρασε και πάγει,
Και μετά ’μέρας δεκατρείς ενεφανίσθη πάλιν.
Τότε προετοιμάζετο εν Βηθλεέμ τη πόλει,
Και τώρα παραπέμπεται Χριστός προς Ιορδάνην.
Εκεί βρέφος μικρότατον, σπήλαιον τον εδέχθη,
Κι’ εδώ ως άνδρας τέλειος στον Ιορδάνην τρέχει.
Τότε αστήρ εφαίνετο επάνω εν τω Σπηλαίω,
Και τώρα η Αγιά Τριάς τον μαρτυρεί και λέγει.
Εκεί μητέρα εβάσταζε το βρέθος στας αγκάλας,
Και άγγελοι κρατούσανε στας χείρ(ά)ας των λαμπάδας.
Εκεί ποιμένες ήκουον αγγελικόν τον ύμνον,
Και σήμερον τα ύδατα το βρέφος καταπίνουν.
Εκεί του επροσφέρανε σμύρναν, χρυσόν, λιβάνι,
Κιό Πρόδρομος την χείρα του στην κεφαλήν του βάνει.
Εκεί τον απαντήσανε τρεις μάγοι εκ Περσίδος,
Και δός μας ελευθέρωσιν εκ πάσης τυραννίδος.
Έρχόμενος ο Κύριος ως δια να πληρώση,
Των προφητών το κήρυγμα και λύτρωσιν να δώση.
Συναπαντά τον Πρόδρομον εκεί που περιπάτει,
Ξυπόλυτον κι’ ασπήτοτον την, γην είχε κρεββάτι.
Με έν δερματοκάμηλον ήτο περικλυσμένος,
Με ζώνην μιαν δερμάτηνον ήτο περιζωσμένος.
Ευθύς του λέγει ο Ιησούς∙ λέγω σου Ιωάννη,
Έλα και ακολούθα με πάμε προς Ιορδάνη,
Γιατ’ έχω χρείαν από εσέ νάλθης να με βαπτίσης,
Και με την χείρα σου την δεξιάν να με υπηρετήσης,
Εγώ αφέντη μου Θεέ κηρύττω σου τον νόμον,
Και ταις δικαίς σου εντολαίς στον κόσμον φανερόνω.
Δεν έχω πόδια να σταθώ, μάτια να τ’ ασηκώσω,
Και εις την άκραν κορυφήν το βάπτισμα να δώσω.
Ως είδε αυτόν η θάλασσα έφυγε εν αβύσσω,
Κι’ ο Ιορδάνης ποταμός εστράφη εις τα οπίσω.
Σαν άπλωσε ο Βαπτιστής το χέρι να βαπτίση,
Και στα νερά του ποταμού τον Ιησού να λούση,
Ευθύς ανοίξανε οι Ουρανοί και ο Πατήρ εφάνη,
Καλότυχα τα μάτια σου εσένα Ιωάννη.
Το Πνεύμα εκατέβαινε σαν ένα περιστέρι,
Την μαρτυρίαν εκ Πατρός προς τον Υιόν να φέρη.
Ούτος εστίν ο Ιησούς ο Λόγος ο δικός μου,
Ο ποθητός, ο εγκαρδιακός και ο αγαπητός μου.
Σήμερον πρέπει με χαράν όλοι να δεηθώμεν,
Από τους ασεβείς αυτούς να ελευθερωθώμεν.
Να ενωθώμεν όλοι μας με την Σεπτήν Ελλάδα,
Ν’ ανάψωμεν εις τους εχθρούς την διχονοίας δάδα.
Ετύραξα σ’ τον Ουρανόν, κ’ είδα τον Αγγελόν μας
Να κυνηγά με το σπαθί τον βάρβαρον εχθρόν μας.
Ετύραξα σ’ τον ουρανόν κ’ είδα ένα δυο στεφάνια,
Και με το καλονύκτισμα καλά σας Θεοφάνεια.
Και πάλ’ εματακύταξα κ’ είδα ένα δυο λαμπάδες,
Και με το καλονύκτισμα καλαίς σας εορτάδες.
ΚΑΙ ΣΕΙΣ ΕΤΗ ΠΟΛΛΑ
————————-
————————-
ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΝ Η ΣΑΛΠΙΓΞ