Ένα μετεωρολογικό φαινόμενο σπάνιο για την Ανατολική Ευρώπη αναμένεται να επισκεφθεί τη χώρα μας κατά τις επόμενες ημέρες: το Rex Blocking, ένας μηχανισμός που δημιουργείται συνήθως στη Δυτική Ευρώπη, θα προκαλέσει αισθητή πτώση της θερμοκρασίας στην Ελλάδα, με τον υδράργυρο να πέφτει έως και 7 βαθμούς Κελσίου.
Παρότι αυτό το καιρικό φαινόμενο δεν απαντάται συχνά στην περιοχή μας, η απότομη εναλλαγή του καιρού αποτελεί χαρακτηριστικό στοιχείο του Οκτωβρίου, ο οποίος φημίζεται για τα ακραία ρεκόρ και την αστάθειά του. Ενδεικτική είναι 3η Οκτωβρίου 1991, όταν στην Αθήνα η θερμοκρασία έπεσε από τους 38 βαθμούς Κελσίου στους… 16.
Γνωστό είναι, επίσης, το «καλοκαιράκι του Αγίου Δημητρίου» ή «καλοκαιράκι του Αγίου Μαρτίνου» για τους Ιταλούς, όπως ονομάζεται η καλοκαιρία που εμφανίζεται συχνά κατά το τρίτο δεκαήμερο του μήνα. Όπως εξηγούν οι μετεωρολόγοι, ο Οκτώβριος -ή αλλιώς ο Μάρτιος του φθινοπώρου- είναι ένας μεταβατικός μήνας με πολλά πρόσωπα: από σφοδρό κρύο μέχρι καλοκαιρινές ζέστες.
Συχνότερο στη Δυτική Ευρώπη
Όταν η ροή των αερίων μαζών στην ατμόσφαιρα είναι τέτοια που τα βαρομετρικά συστήματα εμποδίζονται να κινηθούν από τα δυτικά προς τα ανατολικά, λέμε ότι δημιουργείται εμποδισμός ή αλλιώς blocking. Ένας τέτοιος εμποδισμός, ο οποίος καλείται Rex Blocking προς τιμήν του Αμερικανού μετεωρολόγου Daniel Rex, που μελέτησε το φαινόμενο το 1950, θα δημιουργηθεί από αύριο στα Βαλκάνια. Το φαινόμενο αυτό, αν και είναι συχνότερο στη Δυτική Ευρώπη, εμφανίζεται και στην περιοχή μας. Είχε μελετηθεί εκτεταμένα κατά τη δεκαετία του 1950 στη Σχολή του Σικάγου, καθώς είχε διαπιστωθεί ότι σχηματιζόταν πάνω από τις ακτές των ΗΠΑ. Η Ελλάδα συνήθως επηρεάζεται από συστήματα Omega Blocking, που ονομάζονται έτσι από το σχήμα τους το οποίο προσομοιάζει στο ελληνικό γράμμα Ω.
Πρακτικά αυτό που θα γίνει είναι ότι θερμές αέριες μάζες της Βορειοδυτικής Ευρώπης θα κινηθούν βορειοανατολικά, ενώ ψυχρές αέριες μάζες από την Ουκρανία θα κινηθούν προς τα Βαλκάνια. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μειωθεί αισθητά η θερμοκρασία στη χώρα μας. Ετσι οι ελάχιστες τιμές θα πέσουν ακόμη και στους 5 βαθμούς Κελσίου στα ορεινά, ενώ στις υπόλοιπες περιοχές θα κινηθούν στους 10 βαθμούς Κελσίου. Οι μέγιστες θερμοκρασίες θα διαμορφωθούν στη Βόρεια Ελλάδα στους 22 βαθμούς Κελσίου από 29 που είχαμε τις προηγούμενες ημέρες, στην Αθήνα στους 25 βαθμούς από 30-31 των προηγούμενων ημερών και στη Θεσσαλονίκη στους 20 βαθμούς Κελσίου. Η ψύχρα αναμένεται να διαρκέσει τρεις έως τέσσερις ημέρες, ενώ στη συνέχεια η τάση δείχνει ότι η θερμοκρασία θα ανέβει και πάλι.
Απότομες μεταβολές της θερμοκρασίας
Παρότι οι μετεωρολόγοι χαρακτηρίζουν παράξενο το να βρίσκεται ακριβώς πάνω από ένα υψηλό βαρομετρικό ένα αποκομμένο χαμηλό», επισημαίνουν ότι οι απότομες μεταβολές της θερμοκρασίας είναι ίδιον του Οκτωβρίου.