(κείμενα-ρεπορτάζ) Σαμόλη Ευαγγελία-Φωκά Κατερίνα
Στην ρότα του Juan de Fuca(κατά κόσμον Ιωάννη Φωκά), ιχνηλατώντας την πορεία του ξακουστού θαλασσοπόρου, το νέο μας δρομικό ταξίδι αναζητά, νοερά “εν πλω”, το λιμάνι του, στο Βαλεριάνο. Εκεί στο απάγκιο της στεριάς όπου γεννήθηκε και κοιμήθηκε ο σπουδαίος Κεφαλλονίτης , ο αγώνας των 8300 μ στις 17 Ιουλίου συνιστά τον ύστερο φόρο τιμής στην μνήμη του .
Στο γνωστό άγνωστο Βαλεριάνο, πέρασμα προς τα συνήθη τουριστικά θέρετρα του Πόρου και της Σκάλας, ήρεμο και γραφικό στην πρώτη ματιά του επισκέπτη, πάλλεται σταθερά και αθόρυβα η καρδιά της ιστορίας.
Της ιστορίας του τόπου μας, της ιστορίας του κόσμου μας.
Ένα μυστήριο, βαθύ ανεξιχνίαστο κελεύει τους απανταχού θηρευτές της αλήθειας, να ανακαλύψουν την λύση του. Το μυστικό προστάτευσε καλά ο Αριστείδης Μεταξάς άρχοντας της περιοχής, αυλάρχης του Βασιλέως Παύλου, ακριβοθώρητος, ταγμένος στα πλούτη και την εξουσία.
Ο Μεταξάς ήταν ο ηθικός αυτουργός της δολοφονίας του Μαρίνου Αντύπα ο οποίος υπηρετώντας στην δούλεψή του αυλάρχη, σε εκτάσεις ιδιοκτησίας του στην Θεσσαλία, αρνήθηκε να υποταχθεί και να συμβιβασθεί με τους απεχθείς εργασιακούς όρους, πληρώνοντας με την ζωή του το αντίτιμο της αλλαγής τους. Τα σκοτεινά κελάρια του υπερπολυτελούς αρχοντικού, που συναντάμε στα πρώτα χιλιόμετρα του αγώνα, καθιστούσαν απρόσιτους τους θησαυρούς και κυρίως την γνώση που άνηκε και ανήκει σε όλους μας. Οι τότε προκλητικά θαρραλέοι και αδαείς, πλήρωναν την περιέργεια και την αποκοτιά τους, με ανηλεές μαστίγωμα κυρίως όταν δε επιδείκνυαν υποταγή και δουλοπρέπεια στους πλουσίους κατοίκους της βίλας. Αυτή η υποταγή εκφραζόταν με την υπόκλιση στην προτομή του πατρός του Μεταξά στην είσοδό της έπαυλής του, τα ερείπια της οποίας μαρτυρούν ηχηρά την δύναμη, την αίγλη και την έπαρση του παρελθόντος.
Ποιο όμως είναι εκείνο το μυστικό που αναζητούμε ακόμη; Ποιο μυστήριο ακολουθά σταθερά και σιωπηρά τα βήματά μας ; Είναι εκείνη η διακριτική σκιά του σπουδαίου ταξιδευτή, που δεν γαλήνεψε, δεν δικαιώθηκε καθώς μέχρι σήμερα δεν έχει εντοπιστεί η τοποθεσία ταφής του στο χωριό.
Μόλις περίπου το 1992, από Καναδούς επισκέπτες, έγινε γνωστό ότι η γενέτειρά του ήταν το Βαλεριάνο. Έκτοτε οι κάτοικοι αγωνίζονται σθεναρά για την αναγνώριση και την τιμή του.
Η εκκλησία των Αγ.Αποστόλων, ιδιωτική στο παρελθόν, φέρει στο εσωτερικό της δάπεδο πλάκα με το έμβλημα του δικέφαλου αετού, αφήνοντας ψήγματα στοιχείων, για την αναζήτηση του τάφου του Ιωάννη Φωκά. Οι «άρχοντες» του χτες θάφτηκαν άκληροι διατηρώντας την σιωπή τους για όσα μαρτυρούσαν την αξία , τον ρόλο και την πυγμή του τόπου στο οποίο κυριάρχησαν.
Εμείς με συνοδοιπόρο τον θαλασσοπόρο στην σκέψη και την μνήμη μας, ακολουθώντας την διαδρομή των «φωκείων» αφήνουμε την κουρασμένη ματιά μας να αναπαυτεί στο καταπράσινο των αμπελώνων στο οινοποιείο του κ.Μελισσηνού και ξεδιψούμε αβίαστα στον «λευκό χρυσό» του νερού που αναβρύζει χαρούμενα, φιλόξενα, πιθανόν ιαματικά, από την βρύση του αρτεσιανού πηγαδιού στο Κορώνι.
Το καθάριο της θάλασσας, αρκετά κοντά, στην ομώνυμη παραλία προσκαλεί για μία παρέκκλιση από την διαδρομή του αγώνα.
Πηγάδια συναντάμε στο διάβα μας, στα Θηράμωνα αλλά και στα Μαυράτα, όπου η ονομασία «τρόμπα», του πηγαδιού λόγω της λαβής της σχετικής αντλίας του νερού, μας ξεγελάει χαριτωμένα , με μία νότα κεφαλλονίτικης σατυρικής πονηράδας.
Τερματίζοντας από τον περιφερειακό δρόμο στον χώρο της κοινότητας, η προτομή του Ιωάννη Φωκά μας κοιτά με ένταση, με αγωνία και προσμονή. «Βρήκατε κάτι ;; Μήπως τελικά τον βρήκατε;» Μοιάζει να ρωτά επιμόνως…
Βρήκαμε τόσα, από τις μνήμες μας, από τις ρίζες μας, από τον εαυτό μας, βρήκαμε τόσα, θα βρούμε και άλλα άρχοντά μου , όσο θα τρέχουμε, θα προσπαθούμε και θα αγωνιζόμαστε από κοινού θα βρίσκουμε διαρκώς αυτά που μας κρύβουν ακούσια ή εκούσια και ελπίζουμε εμείς ή κάποιοι άλλοι να εντοπίσουμε κάποια στιγμή και το μέρος που αναπαύθηκες.
Και είθε έτσι η ψυχή σου να γαληνεύσει όμορφα, ήρεμη, δικαιωμένη, σε ένα μνημείο αντάξιό της, όπου όλοι όσοι σε γνώρισαν και ευεργετήθηκαν από την ανακάλυψή σου, θα μπορούν να αφήνουν ένα λουλούδι και ένα κομμάτι από την δική τους ψυχή να την συντροφεύει.
ΕΝΘΑΔΕ ΚΕΙΤΑΙ!
