Από το Αργοστόλι μέχρι τον Αίνο κι από τα χωριά των θαυμάτων μέχρι τη Μελισσάνη και τη Δρογκαράτη, η Κεφαλονιά παίζει συνεχώς παιχνίδια με το απρόβλεπτο, το μυστηριώδες, το υπερφυσικό. Αλλόκοτα όμορφη αλλά κι απλόχερα καταδεκτική, σε ψυχολογεί κι ανάλογα με τα κέφια της σου αποκαλύπτεται σε όλο της το μεγαλείο…

«Απ’ όλα τα μυστήρια τση Κεφαλονιάς, το πιο τρανό είναι οι Κεφαλονίτες». Και τι μυστήριο, ανεξήγητο, αξεδιάλυτο, από κείνα που σε κάνουν να χάνεις τον νου σου και να παραδίνεσαι αμαχητί στα θαύματα, χωρίς να ψάχνεις το πώς και το γιατί. Με τα χούγια τα δικά τους και την αμίμητη ιδιοσυγκρασία τους, οι Κεφαλονίτες είναι αυτό που λέμε «ωραίοι άνθρωποι», με τις υπερβολές και τα χωρατά τους, με το δαιμόνιο πνεύμα τους που τους έφερε στα πέρατα του κόσμου και την ακαταμάχητη σπιρτάδα τους που σε βάζει στη θέση σου χωρίς πολλά πολλά.

Ετσι και το νησί τους, η Κεφαλονιά με τις ασύγκριτες θάλασσες, τα επιβλητικά της σπήλαια, τα χωριά της με τα παράξενα ονόματα, και τις δύο πόλεις της, το Αργοστόλι και το Ληξούρι, που «αντιμάχονται» η μία την άλλη, κάποτε με μεγάλη ένταση, και τώρα πια με την αγάπη και το χωρατό.

Δεν θα ξεχάσω όταν πριν από κάποια χρόνια έκανα μια έρευνα για τα ταραγμένα χρόνια στις αρχές του ’50. Εψαχνα τότε τις εφημερίδες της εποχής να βρω πληροφορίες για τις πολιτικές δίκες που γίνονταν τότε κατά δικαίων και αδίκων, κατά εχθρών και φίλων. Θυμάμαι, λοιπόν, τα πρωτοσέλιδα που το καλοκαίρι του ’53 είχαν κάθε μέρα ανταποκρίσεις γεμάτες ένταση από την Κεφαλονιά, από τις καταστροφές που προξένησε ο μεγάλος σεισμός που για περίπου δύο μήνες έκανε το νησί να «χορεύει» στη θάλασσα, γκρεμίζοντας ό,τι κτίσμα είχε ύψος πάνω από δύο μέτρα.

Ετσι γνώρισα το νησί, μέσα από μια τραγική στιγμή της ιστορίας του. Και έπρεπε να περάσουν πολλά χρόνια μέχρι να το γνωρίσω κι από κοντά, έτσι όπως πρέπει δηλαδή, και να ακούσω από τα χείλη των ντόπιων το πώς άλλαξε ο σεισμός τη ζωή τους, το ίδιο τους το μέλλον.

Στο Αργοστόλι μια φορά
Μια πολιτεία απλωμένη στις όχθες μιας κλειστής λιμνοθάλασσας, τέλεια προστατευμένη από τους αέρηδες, τις φουρτούνες και όλες τις απροσδόκητες ορέξεις του καιρού, σαν να κρατάει αποστάσεις από τον κόσμο, όχι γιατί έχει κάτι να κρύψει, μα για να αναδείξει ακόμα καλύτερα το φως το δικό της. Είναι το Αργοστόλι, η πρωτεύουσα και πιο μεγάλη πόλη «τση» Κεφαλονιάς -με την άδειά σας, φίλοι Ληξουριώτες!- το πρώτο λιμάνι, κέντρο της διασκέδασης και αφετηρία της κεφαλονίτικης περιπέτειας.

Στο Αργοστόλι δεν θα ψάξεις για παλιά αρχοντικά, κι αν ψάξεις δεν θα βρεις· φρόντισε, βλέπεις, ο σεισμός να τα κάνει συντρίμμια, κόβοντας μια για πάντα τον ομφάλιο λώρο της πόλης, και της Κεφαλονιάς ολόκληρης, με το παρελθόν της.

Αγύριστα κεφάλια ωστόσο οι Αργοστολιώτες, με την καλή έννοια πάντα, κι έτσι σήκωσαν τα μανίκια κι έχτισαν ξανά την πόλη τους, και τα δημόσια κτίρια και τις εκκλησίες και όλα, όπως ήταν πρώτα. Εφτιαξαν ξανά και τη μεγάλη πλατεία που γύρω της αναπτύσσεται σαν χιλιάκτινος ήλιος το αργοστολιώτικο σύμπαν και της έδωσαν το όνομα του Παναγή Βαλλιάνου, του μεγάλου Κεφαλονίτη ευεργέτη.

Σημείο συνάντησης φίλων και γνωστών τη μέρα, ραντεβού διασκέδασης και ξεφαντώματος το βράδυ, η πλατεία δονείται κάθε νύχτα από τα μπιτ των γύρω μπαρ και το κέφι των νεαρών θαμώνων. Πάνω από την πλατεία ανασαίνει ο πράσινος πνεύμονας του Αργοστολίου, ο κατάφυτος κήπος του σερ Τσαρλς Τζέιμς Νάπιερ, δώρο του Αγγλου τοποτηρητή στην πόλη.

Στα μαγαζιά της πλατείας, λοιπόν, θα χωρατέψεις με τους ντόπιους και θα διαπιστώσεις από πρώτο χέρι την «κουρλαμάρα» τους, προτέρημα ζηλευτό και κληρονομικό απ’ ό,τι φαίνεται στην Κεφαλονιά, μια ψυχοσύνθεση αλλόκοτη, που «μόνο ο… γιος του Φρόιντ» θα μπορούσε να αναλύσει ικανοποιητικά, για να θυμηθώ μια θρυλική ατάκα ενός παλιού προπονητή μπάσκετ. Και από εδώ έπειτα θα ξεκινήσεις για να περπατήσεις το Αργοστόλι: διάλεξε όποιον θες από τους τρεις βασικούς δρόμους που το διασχίζουν και απ’ όποιον και να ξεκινήσεις θα έχεις κάνει διάνα.

Ο δρόμος με τους φοίνικες, η οδός Ριζοσπαστών δηλαδή, θα σου δώσει μια εικόνα μάλλον εξωτική, εξωπραγματικά φωτισμένος από τα χρώματα του σούρουπου, το μοβ, το γαλάζιο, το πορτοκαλί. Ο δεύτερος δρόμος είναι το Λιθόστρωτο, ο εμπορικός πεζόδρομος με όλα τα μαγαζιά που μπορείς να βάλεις με τον νου σου, που ξεκινά λίγο μετά την πλατεία και φτάνει μέχρι και την άλλη πλατεία, την πιάτσα της Καμπάνας ή του Ρολογιού.

Αποκλείεται να μην τη γνωρίσεις, ο θεόρατος πύργος με το ρολόι στην κορυφή του δεν σ’ αφήνει να την προσπεράσεις. Αν μάλιστα μπεις στο καφενεδάκι που λειτουργεί στη βάση του και ανέβεις ένα ένα τα σκαλοπάτια που σε φέρνουν μέχρι και πάνω από το ρολόι, και δεις από ‘κει όλο το Αργοστόλι να απλώνεται «πιάτο» μπροστά σου, μπορεί να γίνει και το προσωπικό στέκι σου, το δικό σου μπαλκόνι στην πρωτεύουσα της Κεφαλονιάς.

Λίγο παραπέρα θα δεις το Φανάρι των Αγίων Θεοδώρων, ένας εντυπωσιακός μικρός φάρος με περιστύλιο, με ωραία θέα στο Ληξούρι· μην ξαφνιαστείς αν δεις εκεί κάποιο νιόπαντρο ζευγάρι, το συνηθίζουν να πηγαίνουν εκεί για φωτογραφίες μετά τον γάμο τους!

Πόλη-λιμάνι χωρίς την προκυμαία της είναι ποίημα χωρίς ρίμα: από την παραλιακή οδό Αντώνη Τρίτση θα ξεκινήσεις, λοιπόν, και χαζεύοντας τη λιμνοθάλασσα του Κούταβου θα φτάσεις από το λιμεναρχείο μέχρι τη γέφυρα του Δραπάνου, που αν είναι ανοιχτή θα σε περάσει στην αντίπερα όχθη, για να δεις το Αργοστόλι απέναντι να καθρεφτίζεται στα νερά της λίμνης.

Στη μέση περίπου της γέφυρας θα φωτογραφηθείς στον οβελίσκο, περήφανος «επιζών» του σεισμού και σήμα-κατατεθέν αργοστολιώτικο. «Σήμα» είπα και ο νους μου πάει κατευθείαν στις Καταβόθρες, ένα μυστήριο κι αυτό κεφαλονίτικο, που για χρόνια έκανε τους γεωλόγους να σπαζοκεφαλιάζουν.

Λίγο έξω από το Αργοστόλι, στην περιοχή της Λάσσης, θα δεις μικρές λιμνούλες με θαλασσινά νερά που ξάφνου, ως «διά μαγείας» φαίνονται να εξαφανίζονται μέσα σε βάραθρα, σαν να τα «ρουφούσε» η γη. Ο θρύλος φάνηκε να χάνει λίγη από τη γοητεία του όταν σπηλαιολόγοι και γεωλόγοι έριξαν χρωστική ουσία στα νερά, για να ανακαλύψουν δύο εβδομάδες αργότερα πως τα νερά, μέσα από δαιδαλώδη συστήματα υπόγειων καναλιών, έφταναν μέχρι την άλλη πλευρά του νησιού, στο λιμνοσπήλαιο της Μελισσάνης και τον Καραβόμυλο, διασχίζοντας υπογείως τη μισή Κεφαλονιά.

Οπου φαμίλια και χωριό
Σε λένε… -άτο; Είσαι Κεφαλονίτης! Η κατάληξη που δηλώνει αλάνθαστα την κεφαλονίτικη καταγωγή χωρίς κανένα περιθώριο παρεξήγησης είναι ό,τι πιο χαρακτηριστικό για τους ντόπιους· ναι, μαζί με την «κουρλαμάρα» που λέγαμε. Παλιά δήλωνε το πατρώνυμο του καθενός (Λιβιεράτος ήταν ο γιος του Λιβέρη) και σιγά σιγά έφτασε να πάρει τη θέση του «κανονικού» επιθέτου. Και όχι μόνο αυτό.

Στην Κεφαλονιά «η οικογένεια» είναι ό,τι πιο σημαντικό και η έννοια της φαμίλιας είναι ιερή και αδιαπραγμάτευτη. Πώς το βλέπεις; Δεν χρειάζεσαι τίποτα άλλο παρά έναν χάρτη του νησιού για να διαπιστώσεις πως ένα σωρό χωριά έχουν ονόματα από κεφαλονίτικες φαμίλιες: Περατάτα, Φαρακλάτα, Φραγκάτα, Τζανάτα και πάει λέγοντας. Γύρω στα 365 χωριά λένε πως έχει η Κεφαλονιά, θαρρείς από ένα για κάθε μέρα του χρόνου -στα δίσεκτα τι γίνεται;- και τα πιο πολλά απ’ αυτά έχουν πάρει τα.. ονόμ-ατά τους από τις τοπικές φαμίλιες.

Στα χωριά των θαυμάτων
Από το Αργοστόλι μέχρι τη Σκάλα και τον Πόρο η Κεφαλονιά σού δείχνει το πιο τουριστικό της πρόσωπο αλλά και το πιο κατανυκτικό, το πιο παρθένο, μα και το πιο ιστορικό.

Στο οροπέδιο των Ομαλών ξεχωρίζει η μεγάλη Μονή του Αγίου Γερασίμου, του… Αγίου Μεμάς δηλαδή που λένε οι Κεφαλονίτες (=με εμάς), προστάτης και φύλακας του νησιού, με το εντυπωσιακό καμπαναριό, την τεράστια αγιογραφία του Παντοκράτορα στον κεντρικό ναό και βέβαια το σκήνωμα του αγίου που φυλάσσεται στον παλιό ναό.

Ουράνιες και επίγειες απολαύσεις πάνε χέρι χέρι στην Κεφαλονιά, γι’ αυτό ένα κρασάκι στη Ρομπόλα, στον συνεταιρισμό που βγάζει το περίφημο κεφαλονίτικο κρασί, κοντά στη μονή, είναι ό,τι πρέπει πριν βάλεις πλώρη για τη Λειβαθώ.

Στη Λειβαθώ θα δεις χωριά αδελφωμένα θαρρείς, το ένα δίπλα στο άλλο, από τα Τρογιανάτα μέχρι τα Σβορωνάτα και από τα Πεσάδα μέχρι την Αβυθο και τα Περατάτα. Εδώ στο τελευταίο θα δεις και το σπουδαίο Εκκλησιαστικό Μουσείο στη Μονή Αποστόλου Ανδρέα Μηλαπιδιάς. Θα περάσεις από τα Μεταξάτα, από τους πιο… μοδάτους και «αριστοκρατικούς» οικισμούς της Κεφαλονιάς και από τα Κουρκουμελάτα, το χωριό με τη δική του ιστορία. Ξέρεις, ο σεισμός το ξεθεμελίωσε εντελώς, όμως η μοίρα τού επεφύλασσε καλύτερη τύχη.

Ο Κεφαλονίτης ευεργέτης Γεώργιος Βεργωτής πήρε το χωριό «υπό την προστασία του» και ξανάχτισε από την αρχή ένα ένα τα γκρεμισμένα σπίτια, έχοντας ως πρότυπα ελβετικούς οικισμούς. Περνώντας από τα Κουρκουμελάτα θα ξαφνιαστείς από το κτίριο του πολιτιστικού κέντρου, μικρογραφία των Προπυλαίων της Αθήνας!Στο οροπέδιο των Ομαλών ξεχωρίζει η μεγάλη Μονή του Αγίου Γερασίμου, του… Αγίου Μεμάς δηλαδή που λένε οι Κεφαλονίτες (=με εμάς), προστάτης και φύλακας του νησιού, με το εντυπωσιακό καμπαναριό, την τεράστια αγιογραφία του Παντοκράτορα στον κεντρικό ναό και βέβαια το σκήνωμα του αγίου που φυλάσσεται στον παλιό ναό.

Ουράνιες και επίγειες απολαύσεις πάνε χέρι χέρι στην Κεφαλονιά, γι’ αυτό ένα κρασάκι στη Ρομπόλα, στον συνεταιρισμό που βγάζει το περίφημο κεφαλονίτικο κρασί, κοντά στη μονή, είναι ό,τι πρέπει πριν βάλεις πλώρη για τη Λειβαθώ.

Στη Λειβαθώ θα δεις χωριά αδελφωμένα θαρρείς, το ένα δίπλα στο άλλο, από τα Τρογιανάτα μέχρι τα Σβορωνάτα και από τα Πεσάδα μέχρι την Αβυθο και τα Περατάτα. Εδώ στο τελευταίο θα δεις και το σπουδαίο Εκκλησιαστικό Μουσείο στη Μονή Αποστόλου Ανδρέα Μηλαπιδιάς. Θα περάσεις από τα Μεταξάτα, από τους πιο… μοδάτους και «αριστοκρατικούς» οικισμούς της Κεφαλονιάς και από τα Κουρκουμελάτα, το χωριό με τη δική του ιστορία. Ξέρεις, ο σεισμός το ξεθεμελίωσε εντελώς, όμως η μοίρα τού επεφύλασσε καλύτερη τύχη.

Ολα αυτά τα χωριά, ωστόσο, ζουν και αναπνέουν κάτω από την προστατευτική σκιά του μεγάλου κάστρου του Αγίου Γεωργίου, του βυζαντινού βιγλάτορα που κάποτε έλεγχε τα θαλάσσια περάσματα και σήμερα με τα ψηλά του τείχη και τον νυχτερινό του φωτισμό σού υποβάλλει εικόνες από μάχες των Βυζαντινών με τους Φράγκους.

Καθώς ο δρόμος σου σε πάει από τη Λειβαθώ προς τη Σκάλα και τον Πόρο δεν μπορείς παρά να προσέξεις τον επιβλητικό ορεινό όγκο του Αίνου, εθνικός δρυμός που προσφέρει καταφύγιο στα ντόπια άγρια άλογα. Δεν πλησιάζουν τους ανθρώπους και θα τα δεις μόνο αν είσαι τυχερός και τα πετύχεις όταν έχουν κατέβει για να δροσιστούν στα νερά κάποιας μικρής λίμνης. Κι αν δεν τα δεις, δεν πειράζει, φρόντισε να βρεθείς εδώ τον Δεκαπενταύγουστο και με τα ίδια σου τα μάτια θα δεις δύο θαύματα από εκείνα τα ανεξήγητα που λέγαμε.

Στα Αργίνια και στο Μαρκόπουλο, τις αυγουστιάτικες μέρες των παρακλήσεων στη Θεοτόκο εμφανίζονται κάθε χρόνο δεκάδες μικρά φίδια, ακίνδυνα για τον άνθρωπο, με το σχήμα του σταυρού στο κεφάλι τους. Μη φοβηθείς, ίσα ίσα, δες τα μικρά παιδιά που τα παίρνουν άφοβα στα χέρια τους, ευλογία της πίστης και «γούρι». Λίγο μετά το Μαρκόπουλο, στην Πάστρα, δείτε τα κρινάκια που αφήνουν οι νοικοκυρές τον Μάιο να ξεραθούν κι έπειτα, στη γιορτή της Παναγίας, τα πηγαίνουν στην εκκλησιά κι εκείνα ξανανθίζουν. Μυστήρια γη η Κεφαλονιά, δεν το είπαμε;

Το τέλος της διαδρομής μάς φέρνει πρώτα στη Σκάλα, το πιο ανεπτυγμένο τουριστικά κομμάτι στα δυτικά της Κεφαλονιάς, με τη ρωμαϊκή έπαυλη και τα καλοδιατηρημένα ψηφιδωτά, και έπειτα στα Τζανάτα με τον σπάνιο μυκηναϊκό θολωτό τάφο και τέλος τον Πόρο, με το λιμάνι του και το απρόσμενα εντυπωσιακό φαράγγι που «σκίζει» στα δύο την πλαγιά πίσω απ’ το χωριό.

Υδάτινος παράδεισος
Η Σάμη μπορεί να έγινε γνωστή με τα γυρίσματα εκεί του φιλμ «Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι», ο ψαγμένος κόσμος, ωστόσο, την ήξερε καλά, χάρη στην εκπληκτική παραλία της Αντισάμου, της αληθινής πρωταγωνίστριας της ταινίας! Λίγο πριν τη Σάμη, καθώς θα έρχεσαι από τον Πόρο, θα φτάσεις στον Αγιο Νικόλαο και στη λίμνη Αβυθο· άλλο μυστήριο εδώ!

Ομως αυτό που θα ζήσεις στο λιμνοσπήλαιο της Μελισσάνης ξεπερνά όλες τις περιγραφές, ό,τι κι αν έχεις ακούσει ή έχεις φανταστεί. Το είπαν και «σπήλαιο των Νυμφών» και, μα τον Αγιο Γεράσιμο, σίγουρα θα ήταν κατοικία θεών. Η οροφή του έχει καταρρεύσει και οι ακτίνες του ήλιου, που χώνονται μέχρι τα νερά της λίμνης, φτιάχνουν ασύλληπτους ιριδισμούς, που δεν αποτυπώνονται σε καμιά φωτογραφική μηχανή· μόνο στη μνήμη, και μάλιστα με μελάνι ανεξίτηλο! Η βαρκάδα στη λίμνη της Μελισσάνης θα σου χαρίσει την πιο απόκοσμη εμπειρία και μαζί την πιο αγαπημένη σου ανάμνηση από την Κεφαλονιά…Οι Κεφαλονίτες την έλεγαν και Ακωλη -αθυρόστομοι οι αθεόφοβοι- καθότι η λαϊκή δοξασία την ήθελε απύθμενη, χωρίς πάτο, με τα νερά της να χάνονται στα βάθη της γης. Κι εδώ η επιστήμη ήρθε για να θολώσει τον θρύλο, μετρώντας το ακριβές βάθος της Αβύθου, η λίμνη ωστόσο είναι πάντα εντυπωσιακά όμορφη, με τη γύρω βλάστηση να αντικατοπτρίζεται στα ήρεμα νερά της σαν ο τελειότερος φυσικός καθρέφτης.

Για το τέλος φυλάξαμε το καλύτερο. Το σπήλαιο της Δρογκαράτης, λίγο πριν τη Σάμη, με την πιο ατμοσφαιρική αίθουσα συναυλιών σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Στη μεγαλύτερη αίθουσα της σπηλιάς, στη «σάλα της αποθέωσης», θα ζήσεις μια μυστικιστική εμπειρία, με τις νότες να χτυπούν από βράχο σε βράχο κι έπειτα να τινάζονται στον αέρα και να συνθέτουν ένα αποτέλεσμα απίστευτης ακουστικής τελειότητας.

Ομως αυτό που θα ζήσεις στο λιμνοσπήλαιο της Μελισσάνης ξεπερνά όλες τις περιγραφές, ό,τι κι αν έχεις ακούσει ή έχεις φανταστεί. Το είπαν και «σπήλαιο των Νυμφών» και, μα τον Αγιο Γεράσιμο, σίγουρα θα ήταν κατοικία θεών. Η οροφή του έχει καταρρεύσει και οι ακτίνες του ήλιου, που χώνονται μέχρι τα νερά της λίμνης, φτιάχνουν ασύλληπτους ιριδισμούς, που δεν αποτυπώνονται σε καμιά φωτογραφική μηχανή· μόνο στη μνήμη, και μάλιστα με μελάνι ανεξίτηλο! Η βαρκάδα στη λίμνη της Μελισσάνης θα σου χαρίσει την πιο απόκοσμη εμπειρία και μαζί την πιο αγαπημένη σου ανάμνηση από την Κεφαλονιά…

Πηγή: thetravelbook.gr