Παναγής Βαλλιάνος!
Κεφαλονίτης Εθνικός Ευεργέτης, από τις Κεραμειές Λειβαθούς.
Ο ανδριάντας του μπροστά από την Εθνική Βιβλιοθήκη -ένα από τα έργα τής προσφοράς του- φτειαγμένος από τον Κεφαλονίτη γλύπτη Γεώργιο Μπονάνο από το Βουνί Ληξουρίου, ανακαινίζεται…
Μιά είδηση γιά τα ψιλά τών εφημερίδων.
Όχι όμως γιά το πώς ατενίζει καί ερμηνεύει τα πράγματα η θεατρική νομοτέλεια
(ή η νομοτέλεια τής ζωής) όπου μιά μικρή παρατήρηση τού θεατρικού συγγραφέα,
ένας υπαινιγμός στο περιθώριο, μιά νύξη στα λόγια τού ρόλου σαν μικρό χελιδόνι,
ένα συννεφάκι μιάς κουβέντας ή η διαπίστωση μιάς ακτίδας φωτός στον καθρέφτη
ενός ηττημένου ρόλου, όλα αυτά προετοιμάζουν κάτι,
γίνονται προάγγελοι μιάς πραγματικής αλλαγής,
στις ζωές τών ανθρώπων.
Στάθηκα καί κοίταζα το καλυμμένο με πανιά άγαλμα.
(Πάντα ο Βαλλιάνος μού θύμιζε τον μπάρμπα μου τον Παναγή Τζωρτζάτο! -άντρα της θείας μου της Κάτε, αδελφής τής Μάνας μου- από τα Δειλινάτα.)
Διαπίστωνα το γεγονός πώς το άγαλμα ανακαινίζεται.
Η απορία μου είχε να κάνει με το ότι τυχαίνει να γνωρίζω μέσες άκρες σημερινά προβλήματα
τής Εθνικής Βιβλιοθήκης. Τα μισά να είναι αλήθεια, δεν θα περίμενε κανείς τον ανακαινισμό
ενός αγάλματος…
Καί δεν λέω καί τίποτε πρωτότυπο δηλαδή.
Διότι όχι μόνον ο λαός αλλά και οι κυρίως υπεύθυνοι, όταν συνέρχονται γνωρίζουν,
πώς ”το Βασίλειο δεν είναι πιά παρά ένα σαπισμένο κρεμμύδι”.
Κι όμως, μέσα σ’αυτό το σάπιο κρεμμύδι, ο Βαλλιάνος καί ο Μπονάνος, ανακαινίζονται!
Τούς ένοιωθα μεσ’από τα πετάσματα να ανθυπομειδιούν, να δηλώνουν ότι -έστω καί σαν άγαλμα πιά- δεν εμποδίζονται να πραγματοποιήσουν το ξεχωριστό. Σαν Έλληνες εξ’άλλου Κεφαλλήνες!
Εν μέσω δηλαδή οικονομικού ορυμαγδού αυτοί να ανακαινίζονται.
Ίσως συμβαίνει καί σε άλλα αγάλματα τής Πρωτεύουσας αυτό, όμως δεν έχω δεί κανένα.
Πάλι η Κεφαλονιά ενέχεται, πρωτοστατεί, στο ρηξικέλευθο!
Γιατί δηλαδή δεν έτυχε -σ’αυτές τις δύσκολες εποχές- να ανακαινίζουν το άγαλμα
τού Ηπειρώτη Εθνικού Ευεργέτη Αβέρωφ αλλά τού Κεφαλονίτη Βαλλιάνου;
Με την αφορμή αυτή λοιπόν, να ευχηθούμε, καθώς στο κέντρο τής Αθήνας, στην αδαμάντινη αρχιτεκτονική-πνευματική τριμερή σύνθεση: Εθνική Βιβλιοθήκη, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, Ακαδημία Αθηνών -στα πρόσωπα των τέκνων της, Βαλλιάνου καί τού δημιουργού τού αγάλματος του, Μπονάνου-, συμβολικά ανακαινίζεται η Κεφαλονιά,
το ίδιο να συμβή στην ίδια την Κεφαλονιά καί σ’όλη την Πατρίδα.
Αναφερόμαστε σε πραγματική ανακαίνιση καί όχι στη γνωστή ”ευημερία” δηλώσεων
καί προγραμμάτων.
Γιατί μπορεί μεν ”το Βασίλειο να είναι πιά ένα σαπισμένο κρεμμύδι”
όμως οι άνθρωποι δεν είναι κρεμμύδια, είναι άνθρωποι.
Καί μπορούν αυτό που έκαναν εχθές να μην το κάνουν αύριο.
Πολλές φορές χρησιμοποιώ το παράδειγμα τού διαμαντιού και τού κάρβουνου.
Αποτελούνται καί τα δυό από τα ίδια ακριβώς μόρια, τα οποία αν κρυσταλλωθούν έτσι,
θα γίνουν αδάμαντες, αν κρυσταλλωθούν αλλοιώς, θα γίνουν άνθρακες.
Οι άνθρωποι, έχουν την ομορφιά τους, την δυναμή τους, την καλωσύνη τους.
Έχουν βέβαια καί την ασχήμια τους, την αδυναμία τους και την κακία τους, αλλά ποιός ”κακός”
θα έπινε ποτέ βρώμικο νερό ή θα έρριχνε πριν φάει πάνω στο φαί του χώμα;
Όλοι το καλό, όλοι το καθαρό θέλουν, κι ας λένε, κι ας κάνουν…!
Ο Σάρτρ λέει ”Η κόλασή μας είναι οι άλλοι”.
Εμείς λέμε ατενίζοντας το πρόσωπο τού άλλου ”Καλώς ήλθες!”
Τα σωστά λόγια τού ανθρώπινου ρόλου τα έχουμε, μένει να ερμηνεύσουμε και τον ρόλο πραγματικά.
Στο χέρι των ανθρώπων είναι να λειτουργήσουν με μεγαλοψυχία καί ομορφιά
-δεν λέω με αφέλεια!- λέω με μεγαλωσύνη, ακόμα καί στην μεταξύ τους έριδα.
Όχι μικρότητες καί μιζέρια, αλλά ”ψυχή βαθειά” ακόμα καί στην αναγκαία πολλές φορές
μεταξύ τους σύγκρουση. Αυτό θα μείνει.
Αυτό νικάει και τον αντίπαλό σου, που φθάνει να σε παραδέχεται ακόμα καί ο ίδιος μέσα του.
Με αφορμή τον δικό μας Παναγή Βαλλιάνο, σκέπτομαι τούς Έλληνες Εθνικούς Ευεργέτες.
Οι άνθρωποι αυτοί, λες καί είχαν έμβλημά τους το ρητό ”Δίνουμε γιά νά έχουμε!!!”
Αντιπαραβάλλω το μεγαλείο εκείνων, με την σημερινή πραγματική κατάσταση,
εκείνων που αρπάζουν και αρπάζουν καί μετά ξαναρπάζουν για να ξαναρπάξουν.
-Λες κι έχουν κάμει ”συμβόλαιο με τον Θεό να πατήσουν τα 320!”-
Στην ευτυχή περίπτωση που δεν φθάσουν στο τέλος πάμπτωχοι να ζητιανεύουν!
(δεν είναι λίγες οι φορές που το έχουμε δεί κι αυτό) πριν καν προλάβουν να ”αποσυρθούν”
οι άνθρωποι αυτοί, θα έχουν ήδη ξεχαστεί, ενώ οι ίδιοι θα διαπιστώνουν από την νέα τους κατάσταση, ότι οι πρώτοι που θα τους ελεεινολογούν, είναι οι ”εμπιστοί” τους.
Δεν έχει τέτοια θέματα ο Παναγής Βαλλιάνος.
Θα ευχώμουν για όλους μας, με υπόδειγμα το παραδειγμά τής Κεφαλονίτικης μεγαθυμίας του
να αλλάξουμε. Δέν πάει άλλο. Το μικρό. Το λίγο. Τό τίποτα.
(Γίνονται και καλά πράγματα, μιλάμε όμως για την κόπρο τού Αυγείου εν συνόλω.)
Ευλογία καί Μύρο το αεράκι τής ψυχής τού Παναγή Βαλλιάνου.
Θα ζήσει για πάντα να λεη το ωραίο παραμύθι και να δείχνη την ομορφιά τής ζωής, εκεί,
στην κεντρική πλατεία τής Κεφαλλωνιάς, και καταμεσής τής Αθήνας.
Ένας ωραίος Κεφαλονίτης, ένας ωραίος άνθρωπος.
Δυνατός δίνοντας, και όχι στερώντας.
Γεώργιος Κακής Κωνσταντινάτος
20 Ιουλίου 2014
Υστερόγραφο.
Να αποδώσουμε ως Κεφαλλήνες, ευχαριστία, στον νέο διευθυντή τής Εθνικής Βιβλιοθήκης
κύριο Φίλιππο Τσιμπόγλου, ο οποίος έχοντας επωμισθεί την λύση των μεγάλων οικονομικών και λειτουργικών προβλημάτων της, συνέλαβε εκ παραλλήλου την εμβληματική-συμβολική και πραγματική διάσταση τής ανακαινίσεως τού αγάλματος τού Ευεργέτη τής Εθνικής Βιβλιοθήκης Παναγή Βαλλιάνου, (που στέκεται εμπρός της σαν θυρεός της!) και εξασφάλισε σε εποχή δύσκολη το απαραίτητο κονδύλιο για την πραγματοποίησή της.
Βλέπετε η Τέχνη κάνει όλη την διαφορά, τα σύμβολά της μένουν, χαραγμένα κυρίως στις ψυχές
τών ανθρώπων, δεν είναι διακοσμητική όπως νομίζουν μερικοί.
Που στην πραγματικότητα η υστεροφημία τους συνδέεται ακριβώς με το κατά πόσον άφησαν πίσω τους πραγματικό πολιτισμικό έργο, πράγμα που έδωσε στους ίδιους αναγνώριση, και στον λαό επίπεδο. (Το πάν είναι να ξέρης τον σωστό δρόμο γιά να γίνης Άγαλμα!)
Ένας πολύ μακρυνός (απ’όλες τις απόψεις!) προκατοχός τους, ο Περικλής, θα τούς βεβαίωνε γι’αυτό. Καθώς δεν βολεύτηκε στην ”περατζάδα” τού παλιού Προπαρθενώνα αλλά άφησε
να ανατείλλη μέσα του η αίγλη και το όραμα τής πραγματικής Ακρόπολης τού γλύπτη Φειδία!