Ο σεισμός ως φυσικό φαινόμενο αποτελούσε ανέκαθεν απειλή για την αστοχία και λειτουργικότητα ενός δημόσιου ή ιδιωτικού έργου υποδομής. Και παρατηρούμε ότι ακόμη και σήμερα, στον 21ο αιώνα που διανύουμε, οι σύγχρονοι πολιτισμοί μεριμνούν για την ίδια επιταγή : μία σύγχρονη και σωστά θωρακισμένη κατασκευή έναντι των φυσικών φαινομένων.
Η σημασία μιας σωστής και ισχυρής κατασκευής φαίνεται από το γεγονός ότι σε όλες τις συζητήσεις σεισμολογικού αντικειμένου ήταν συνεχείς οι αναφορές των σεισμολόγων στη κρισιμότητα μιας ορθώς σχεδιασμένης κατασκευής, πράγμα που καθιστά το Μηχανικό θεσμικό και λειτουργικό συνομιλητή στο τραπέζι του διαλόγου περί αντιμετώπισης του φαινομένου του σεισμού.
Μετά τους καταστροφικούς σεισμούς του 1953 στην Κεφαλονιά, το 1978 στη Θεσσαλονίκη, το 1980 στο Βόλο και το 1981 στην Αθήνα η Πολιτεία ανέδειξε την ανάγκη ίδρυσης αρμόδιων φορέων όπως το Τ.Ε.Ε και τον Ο.Α.Σ.Π για την προαγωγή της επιστήμης, της τεχνικής και της τεχνολογίας αλλά και το σχεδιασμό της αντισεισμικής πολιτικής της χώρας. Έτσι, υιοθετώντας τον αντισεισμικό κανονισμό, εμπνευσμένο και από ευρωπαϊκά πρότυπα, θωράκισε μια για πάντα τα σεισμογενή νησιά μας αλλά και τον υπόλοιπο ελλαδικό χώρο. Από την πλευρά τους, το Τ.Ε.Ε και ο Ο.Α.Σ.Π, ως αρμόδιοι φορείς Δημοσίου Δικαίου στελεχωμένοι από Μηχανικούς, κατέχουν θεσμικούς ρόλους στον τομέα της αντισεισμικής θωράκισης των οικοδομημάτων ανά την επικράτεια.
Οι πρόσφατοι σεισμοί του Ιανουαρίου στο νησί μας κατέδειξαν με τον πιο σαφή τρόπο την σημαντική ύπαρξη του Μηχανικού σε μια καλά σχεδιασμένη και σωστά κατασκευασμένη κατοικία. Έτσι, το επάγγελμα του Μηχανικού αναδεικνύεται αδιαμφισβήτητα επιστημονικά απαραίτητο στην παράδοση μιας σύγχρονης θωρακισμένης κατασκευής, σε βαθμό που θα μπορούσαμε να δανειστούμε τον όρο «λειτούργημα» αντί του όρου «επάγγελμα». Γι αυτό δεν αρκεί μόνο η επέμβαση της Πολιτείας με τη θέσπιση ενός αποτελεσματικού αντισεισμικού κανονισμού αλλά και η ενσυνείδητη άσκηση του «λειτουργήματος» του Μηχανικού. Η συμβολή αυτού κρίνεται πολύτιμη για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας και της δομοστατικής επάρκειας μιας κατασκευής που όμως έχει πολλές εκφάνσεις. Δεν είναι μόνο η πλήρης μελέτη και ο σωστός σχεδιασμός του έργου. Είναι εξίσου σημαντική η επίβλεψη της κατασκευής δεδομένου ότι η τοποθέτηση των δομικών υλικών με τη σωστή χρονολογικά και τεχνικά σειρά δίνει στην κατασκευή την ταυτότητά της. Ο σεισμός αυτός κατά τη γνώμη μου ανέδειξε πρωτίστως την ιδιαίτερη ευθύνη που φέρει η σφραγίδα του Μηχανικού κατά το σχεδιασμό και την επίβλεψη ενός έργου. Δεν είναι τυχαίο που σύσσωμη η πολιτική ηγεσία σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης αλλά και κεντρικής εξουσίας, και μάλιστα ο Πρωθυπουργός, εξήρε την ορθή κατασκευή των οικοδομημάτων στο νησί μας.
Είναι αντιληπτό ότι ο σεισμός είναι φυσικό φαινόμενο που δεν μπορεί να αποφευχθεί. Συνεπώς ο μοναδικός τρόπος αντιμετώπισης του είναι η σωστά μελετημένη και σύγχρονα θωρακισμένη κατασκευή ενός έργου. Για τους λόγους αυτούς, η επιλογή του Μηχανικού από τον ιδιώτη δεν θα πρέπει να γίνεται με το κριτήριο της ελάχιστης αμοιβής μιας τεχνικής μελέτης και του ελάχιστου κόστους κατασκευής ενός έργου αλλά αντίθετα, οι πολίτες θα πρέπει να επιλέγουν με βάση τα κριτήρια της αξιοπιστίας και της διασφάλισης μιας «υγειούς» και ασφαλούς κατασκευής. Η ιδιωτική κατασκευή δεν είναι μειοδοτική δημοπρασία ! Η οικονομική κρίση σίγουρα επηρεάζει την εξέλιξη της καθημερινότητάς μας και σαφώς ενδιαφερόμαστε περισσότερο από πριν για μία πιο «οικονομική» λύση. Όμως, μπροστά στον κίνδυνο της σωματικής μας ακεραιότητας, της υγείας και της ασφάλειας των οικογενειών μας, δεν χωρούν εκπτώσεις στην οποιαδήποτε κατασκευή.
Πρόεδρος της Ν.Ε/Τ.Ε.Ε Κεφαλονιάς & Ιθάκης
Τραυλός Π. Σταύρος
Πολιτκός Μηχανικός
