Του Νικ.Λ.Γ. Λιναρδάτος
Σχεδιάζεται (σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες) σε υπό κατάρτιση σχέδιο νόμου διάσπαση των καλλικρατικών δήμων δύο νησιών: της Λέσβου και της Κέρκυρας.
Πρόταση: Να προστεθεί και η Κεφαλονιά. Να αποσπαστεί από τον ενιαίο δήμο του νησιού ο πρώην (καποδιστριακός) Δήμος Παλικής (Ληξούρι με ενδοχώρα). Κεφαλονιά και Παλική γεωγραφικά, στην πραγματικότητα, είναι δύο ξεχωριστά γειτονικά νησιά. Δύο άσχετες μεταξύ τους οικονομικές οντότητες. Αργοστολιώτες δε και Ληξουριώτες δύο ανθρωπολογικά τελείως διαφορετικοί τύποι.
Γεωγραφικά: Ο Δήμος Κεφαλονιάς έχει έκταση μεγαλύτερη κατά ένα τρίτο από την Κέρκυρα (781 χλμ2 έναντι 592 χλμ2).
Η Παλική αποτελεί μακρόστενη χερσόνησο χαλαρά (με μικρών διαστάσεων λωρίδα εδάφους) συνδεδεμένη με τον κύριο κορμό του νησιού. Υποστηρίζεται ότι η Παλική αποτελούσε ξεχωριστό από την υπόλοιπη Κεφαλονιά νησί και ότι ενώθηκε λόγω σεισμικών προσχώσεων του καναλιού που τα εχώριζε. Υπάρχει επιχειρηματολογία από τον Όμηρο και τον Στράβωνα. Διενεργείται στις ημέρες μας γεωλογική έρευνα. Υπάρχει εκτενέστατη σχετικά περιγραφή στο βιβλίο “Οδυσσέας Λυόμενος” του Άγγλου Robert Bittlestone (εκδ. ΠΟΛΥΤΡΟΠΟΝ, 2007, σελ. 615). Για περισσότερα www.odysseus-lyomenos.org.
Η Παλική έχει έκταση 119,3 χλμ2 (Η Ιθάκη, αποσπασθείσα σε ξεχωριστό δήμο έχει αντιστοίχως 96 χλμ2).
Η επικοινωνία μεταξύ Αργοστολίου–Ληξουρίου γίνεται δια θαλάσσης, με ανοικτά φέρι-μποτ. Η οδική απόσταση είναι 34 δύσκολα χιλιόμετρα.
Ανθρωπολογικά: Κατά την απογραφή του 2011 οι κάτοικοι της Δημοτικής Ενότητας Παλικής ανέρχονται σε 7.098 (Των Ιόνιων δήμων Ιθάκης σε 3.231˙ Παξών σε 2.300˙ Μεγανησίου Λευκάδας σε 1.041).
Το Ληξούρι έχει αυτάρκεια βασικών δημόσιων λειτουργιών. Στην παιδεία έχει σχολεία όλων των βαθμίδων ˙ στην ανωτάτη είναι έδρα δύο τμημάτων ΤΕΙ. Λειτουργούν δημόσια (Ιακωβάτειος) και δημοτική (Δαμοδός) βιβλιοθήκες. Υγεία: Λειτουργεί δημόσιο νοσοκομείο (30 κλίνες).
«Ο Ληξουριώτης διαφέρει κάπως από άλλους κατοίκους της νήσου»˙ γράφει με άκρα μετριοπάθεια ο μεγάλος Ληξουριώτης καθηγητής–χειρουργός Μαρίνος Γερουλάνος (1867-1960). Έχει διαφορετική κοσμοαντίληψη και άλλη νοοτροπία από τον Κεφαλονίτη. Συνοπτικά: Οι Ληξουριώτες και Παλικισιάνοι είναι λαός ανήσυχος, προοδευτικός, κοινωνικός, αρέσκεται να τραγουδάει, να αστειεύεται, έχει χιούμορ˙ διαπρέπει στις επιστήμες. Αντιθέτως οι Αργοστολιώτες σοβαροί, σφιχτοί στο χρήμα, συντηρητικοί και κλίνουν προς την επιχειρηματικότητα˙ ευεργέτες σε εθνικό και τοπικό επίπεδο. «Βαρύς και σκεφτικός ο Αργοστολιώτης / Στσου δρόμους περπατάει και συλλογίζεται, / Γλεντζές και φαφλατάς ο Ληξουριώτης / τραγούδια και στον ύπνο του σκαρφίζεται»˙ παρατηρεί με την καυστική του σατυρική διάθεση ο Γεώργιος Μολφέτας (1871-1916).
Οι δύο λαοί διαφέρουν από αρχαιοτάτων χρόνων. Λέει σε συνέντευξή του ο Bittlestone: «Αν η υπόθεσή μου [των δύο ξεχωριστών νησιών] αποδειχθεί, οι Κεφαλονίτες θα έχουν λύσει ένα μακροχρόνιο αίνιγμα ˙ το γιατί οι κάτοικοι του Αργοστολίου έχουν τόσες διαφορές με τους κατοίκους του Ληξουρίου» (ΒΗMagazinο, 30.12.2007).
Το 1800-1801 το Ληξούρι και το Αργοστόλι βρίσκονται κυριολεκτικά σε εμπόλεμη κατάσταση. Οι Ληξουριώτες σχηματίζουν αυτόνομη “επαναστατική” διοίκηση. «Πλοίο πλήρες Ληξουριωτών και χωρικών της Πάλης εκανονιοβόλει το Αργοστόλιον» (Ε. Λιβιεράτου “Ιστορία της Νήσου Κεφαλληνίας”). «Επειδή προ πολλού επιέζετο το Ληξούριον παρά του Αργοστολίου και επειδή η πολιτεία συνεστήθη ομοσπονδιακή, ουδέν τι κωλύει ότι η Κεφαλληνία αντί μιας πολιτείας να σχηματίζεται εκ δύο προς το συμφέρον της ομονοίας και ειρήνης…». Απόσπασμα από απόφαση–έκκληση του τότε Συμβουλίου των προυχόντων του Ληξουρίου προς τη Γερουσία της Επτανήσου Πολιτείας.
Την ίδια έκκληση υποβάλλουν και σήμερα οι Ληξουριώτες και υπόλοιποι Παλικισιάνοι. Η συνύπαρξη υπό τη σκεπή του ίδιου δήμου έχει για όλους αρνητικά αποτελέσματα. Το Ληξούρι σβήνει. Σε είκοσι το πολύ χρόνια θα υπάρχει ως ένα ασήμαντο χωριουδάκι. Η διοίκηση του Δήμου Κεφαλονιάς θα είναι πάντα, λόγω πληθυσμιακής του συνθέσεως, αργοστολιώτικη. Και πάντοτε στα πάντα θα έχει προτίμηση και προτεραιότητα το Αργοστόλι. Είναι φυσικό. Για το Ληξούρι, αν περισσέψει κάτι. Και από πάνω η προαιώνια αντιπαλότητα. Τα αποτελέσματα της ενοποιήσεως μετά μόλις τρία χρόνια είναι ήδη εμφανή. Αρχίζοντας από την καθαριότητα ˙ και προχωρώντας στην παντελή ανυπαρξία έργων στοιχειώδους υποδομής. Άνθρωποι που έζησαν όλη τους τη ζωή στο Ληξούρι δυσκολεύονται τώρα να βγάλουν τον χειμώνα εκεί.
Οι ποιητές διαισθάνονται (λειτουργούν διαισθητικά, ενορατικά) πράγματα, τα οποία διαφεύγουν συχνότατα της νοητικής αναλύσεως˙ προπάντων όταν πίσω από την τελευταία καλύπτονται ιδιοτελείς προσδοκίες. Πριν από πολλά χρόνια, ο μεγάλος μας, διεθνώς αναγνωρισμένος, ποιητής Οδυσσέας Ελύτης, σε συνέντευξή του στον γνωστό λογοτέχνη Ρένο Αποστολίδη, η οποία εδημοσιεύθηκε υπό τον τίτλο “Ο Ελληνισμός επέτυχε ως Γένος, αλλά απέτυχε ως Κράτος”, στην (καλύτερη ίσως μεταπολεμικά) εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ της 15ης Ιουνίου 1958, διατύπωσε τις ακόλουθες δύο παρατηρήσεις: «Η μία είναι ότι κάθε απόπειρα προς την κατεύθυνση αυτή [της κοινοτικής οργανώσεως] θα πρέπει να βασιστεί στη φυσική και ιστορική διαίρεση της χώρας σε μεγάλα διαμερίσματα που είναι μια πραγματικότητα δοσμένη, και όχι στη θεωρητική της γεωοικονομίας, όπως άκουσα να υποστηρίζεται από πολλούς. Θα είναι μεγάλο σφάλμα να παραγνωριστούν οι ψυχολογικοί παράγοντες από τους οποίους πολλές φορές εξαρτάται το μεγαλύτερο μέρος της επιτυχίας. Η άλλη παρατήρηση είναι ότι τα μεγάλα αυτά διαμερίσματα (μέσα στα ελληνικά μέτρα πάντοτε) θα πρέπει να υποδιαιρεθούν σε πολλές μικρές μονάδες, στενότερες και από την επαρχία, με αρχές δικές τους και με τη δυνατότητα της κοινοπραξίας, προπάντων σε ό,τι αφορά τη γεωργία. Γιατί ο πρώτος αντικειμενικός σκοπός είναι να λυτρωθεί ο πολίτης από το “ταμπού” της εξουσίας. Και θα λυτρωθεί μόνον αν έχει τρόπο να παρακολουθεί από κοντά πού και πώς αξιοποιούνται οι θυσίες του, οικονομικές και άλλες, που σήμερα καταβροχθίζονται από ένα μακρινό και αόρατο Φάντασμα».
Το “Πρόγραμμα Καλλικράτης” εσχεδιάστηκε και εφαρμόστηκε χωρίς να προηγηθεί υποτυπώδης έστω μελέτη των κοινωνικών επιπτώσεων και των συνεπειών του στη ζωή των ανθρώπων (όπως γίνεται π.χ. για την προστασία της αρκούδας στην Β.Δ. Ελλάδα). Ήρθε ίσως η ώρα να ενδιαφερθεί η πολιτεία και γι’ αυτή την πλευρά των αποτελεσμάτων των αποφάσεών της.
