Του Μάκη Φόρτε
Στις 12/6/2013 με επερώτησή μου στον Περιφερειάρχη κ. Σπύρου ζητούσα ενημέρωση για όλα τα έργα της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης που είναι ενταγμένα στο ΕΣΠΑ.
Με επιστολή του ο Περιφερειάρχης στις 8/7/2013 μου έστειλε αναλυτική απάντηση που είχε συμπεριληφθεί στα θέματα συζήτησης του περιφερειακού συμβουλίου της Κεφαλονιάς (22 και 23/6/2013) που όπως είναι γνωστό δεν πραγματοποιήθηκε, ελλείψει απαρτίας.
Επειδή 15 ημέρες μετά η επιστολή δεν δόθηκε στην δημοσιότητα από τον ίδιο τον Περιφερειάρχη και επειδή οι αναφερόμενες πληροφορίες έχουν ξεχωριστό ενδιαφέρον για την αναπτυξιακή κατάσταση της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης δημοσιοποιείται από εμένα.
Ταυτόχρονα καταθέτω κάποιους δικούς μου σχολιασμούς.
Το σημαντικότερο στοιχείο στην απάντηση του Περιφερειάρχη είναι ότι
«η δέσμευση να έχουν συμβασιοποιηθεί τα ενταγμένα έργα μέχρι 31/12/2013 ισχύει»!
Και αυτό γιατί προμηνύει μαύρα μαντάτα για τα νησιά μας, σχετικά με την αναπτυξιακή του προοπτική.
Με τα σημερινά δεδομένα κανένα έργο που εντάσσεται αυτό τον καιρό δεν προλαβαίνει να συμβασιοποιηθεί, ενώ για τα ήδη ενταγμένα έργα, ακόμη και αυτά που έχουν δημοπρατηθεί αλλά δεν έχουν συμβασιοποιηθεί, υπάρχει αβεβαιότητα για την τύχη τους.
Η μη συμβασιοποίηση ενός έργου μέχρι τις 31 του ερχόμενου Δεκέμβρη αυτόματα το βγάζει εκτός προγράμματος, εκτός χρηματοδότησης, το πάει στις καλένδες !
Αναλυτικά:
Για τα έργα που δεν έχουν συμβασιοποιηθεί
. Το Δημοτικό Γηροκομείο Αργοστολίου (β΄ φάση) που εντάχθηκε πριν λίγες ημέρες, είναι σχεδόν αδύνατο να δημοπρατηθεί και να συμβασιοποιηθεί στους 5 μήνες που μένουν μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου.
. Το κτίριο του 1ου και 2ου Λυκείου Αργοστολίου βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού, αφού ο ίδιος ο Περιφερειάρχης ενημερώνει ότι «ακριβής χρόνος υπογραφής της σύμβασης δεν μπορεί να προβλεφθεί»!
Οι χρόνοι του έργου είναι δηλωτικοί «των σημερινών δεδομένων».
Το έργο εντάχθηκε στις 20/12/2012.
Δημοπρατήθηκε μετά από πέντε μήνες (!) στις 14/5/2013 και δύο μήνες μετά «βρίσκεται στην διαδικασία των εγκρίσεων» όπως ενημερώνει (με ειλικρίνεια ομολογουμένως) ο Περιφερειάρχης.
.Τα ίδια ισχύουν και για το έργο «προμήθεια τεχνικού και εκπαιδευτικού υλικού / εξοπλισμού της Ακαδημίας εμπορικού Ναυτικού Ιονίων Νήσων» αφού ο επαναληπτικός διαγωνισμός γίνεται τον Σεπτέμβριο οπότε και είναι αμφίβολο κατά πόσο προλαβαίνει να συμβασιοποιηθεί μέχρι 31/12/2013.
. Εξίσου αβέβαιο είναι το μέλλον για τα έργα του Δήμου Κεφαλονιάς στα σχέδια αστικής ανάπλασης Αργοστολίου(προϋπολογισμού 2 εκατ. ευρώ) και ανάπτυξης του αγροτικού χώρου (προϋπολογισμού δημόσιας δαπάνης 4 εκατ. ευρώ συν 2 εκατ. ευρώ ιδιωτικές επενδύσεις), όπως και τα έργα του Δήμου Ιθάκης για τα μικρά νησιά(προϋπολογισμού 2 εκατ. ευρώ).
Ο Περιφερειάρχης είναι αποκαλυπτικός: «οι Δήμοι βρίσκονται ακόμη σε φάση προγραμματισμού και διαμόρφωσης προτάσεων που δεν έχουν οριστικοποιηθεί» !
Τα δε αναφερόμενα, ως παράδειγμα έργα Σπηλαιολογικό πάρκο, άλσος Λαυράγκα, εμπορικό λιμάνι (Αργοστολίου) είναι πολύ αμφίβολο αν διαθέτουν την ωριμότητα που απαιτείται από τους κανονισμούς του ΕΣΠΑ για να δημοπρατηθούν, αφού για άγνωστους λόγους χάθηκε πολύτιμος χρόνος.
. Το έργο «ολοκληρωμένο πληροφορικό σύστημα προβολής, ανάδειξης και δικτύωσης πολιτιστικού και τουριστικού προϊόντος της Κεφαλονιάς με χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας» του Δήμου Κεφαλονιάς δημοπρατείται στις 10 Σεπτεμβρίου, οπότε και η συμβασιοποίησή του μέσα σε 3 ½ μήνες (31/12/2013) με την γραφειοκρατία που υπάρχει παραμένει αβέβαιη.
. Τέλος για το Νέο Εμπορικό Λιμάνι του Αργοστολίου (στο Δράπανο) οι πληροφορίες μόνο αισιόδοξες δεν είναι.
Οι εκκρεμότητες, στην χερσαία ζώνης λιμένος και στον καθορισμό των όρων δόμησης για την αρχιτεκτονική μελέτη του επιβατικού σταθμού, δείχνουν ότι δεν είναι ορατός ο χρόνος της δημοπράτησης του έργου παρ’ότι έχει καθοριστεί ως «έργο σημαία» για την Κεφαλονιά.
Με βάση αυτά και με τα σημερινά δεδομένα είναι πολύ απίθανο να σωθεί το έργο στους επόμενους 5 ½ μήνες μέχρι την καταληκτική ημερομηνία σύμβασης των έργων του ΕΣΠΑ.
Για τα υπόλοιπα έργα που εκτελούνται (ας σημειωθεί ότι χρόνος ολοκλήρωσης των έργων του ΕΣΠΑ είναι η 31/12/2015) τα πράγματα έχουν ως εξής:
. Για την γέφυρα Δεβοσέτου και παρά τις καθυστερήσεις από το Υπουργείο Πολιτισμού «οι εργασίες συνεχίζονται απρόσκοπτα».
Το έργο λογικά θα πρέπει να ολοκληρωθεί έστω και εκτός των αρχικών προθεσμιών.
. Για την ύδρευση Αργοστολίου τα πράγματα δεν είναι καθόλου καλά.
Ο Περιφερειάρχης επιβεβαιώνει αυτό που όλοι βλέπουν.
«Το έργο εκτελείτε με πολύ αργούς ρυθμούς» και ενημερώνει για μια σειρά ενεργειών που πρέπει να γίνουν από τον φορέα του έργου τον Δήμο Κεφαλονιάς για να προχωρήσει, ενώ ανησυχία δημιουργείται με την πληροφορία πως «ο εργολάβος έχει καταθέσει αίτηση διακοπής εργασιών».
Προσωπική μου άποψη είναι ότι το έργο έστω αργά και βασανιστικά θα ολοκληρωθεί, ενώ ερωτηματικά δημιουργούνται με την σύμπτωση (;) ο εργολάβος να είναι ο ίδιος με αυτόν στην α΄ φάση του Δημοτικού Γηροκομείου που επίσης καθυστερεί (έπρεπε να είχε τελειώσει τέλος Μαρτίου).
. Για το έργο του Χάρακα που έχει κωλύσει από την δημοπρασία του (26/4/2012) σχεδόν 1 ½ χρόνο τα πράγματα είναι αισιόδοξα, αφού η υπογραφή της σύμβασης βρίσκεται πλέον στα χέρια της ενδιάμεσης διαχειριστικής αρχής που προΐσταται ο Περιφερειάρχης.
Το ίδιο αισιόδοξες είναι οι πληροφορίες για το πολύπαθο λιμάνι του Πισαετού στην Ιθάκη το οποίο «μετά από πολλές καθυστερήσεις» αλλοίμονο και αν δεν ξεκινήσει και τούτη τη φορά, μετά το πρόσφατο πρωτοφανές «δωράκι» (νόμιμο μεν αλλά……) της προκαταβολής σ’ένα αναξιόπιστο εργολάβο.
Και πάλι …… με όσα έχουν γίνει να δούνε οι Θιακοί το λιμάνι να τελειώνει και να μην το πιστεύουν.
Ενώ για τον περιβόητο αξονικό τομογράφο του Νοσοκομείου η ενημέρωση είναι ότι μέσα στον Ιούλιο θα υπογραφεί η σύμβαση.
Τα υπόλοιπα έργα, κυρίως αναδείξεις αρχαιολογικών χώρων (Μαζαρακάτα, Φισκάρδο, Σκάλα), εκτελούνται κανονικά.
Γενικό συμπέρασμα: Το ΕΣΠΑ κινδυνεύει να γίνει το μεγάλο βατερλό για την Κεφαλονιά και την Ιθάκη !
Αν κάποιος ανατρέξει στο ξεκίνημα του το 2007, οι προϋποθέσεις με τις έτοιμες μελέτες και οι διαβεβαιώσεις έδιναν την βεβαιότητα πως η Κεφαλονιά και η Ιθάκη ….. θα απογειωθούν μέχρι το 2013.
Εφτά χρόνια μετά και λίγους μήνες πριν το τέλος του 2013 η αξιοποίηση του ΕΣΠΑ μόνο χαμόγελα δεν φέρνει.
Ουδείς πάντως σήμερα δεν δικαιούται να πει ότι κινδυνολογώ.
Τουλάχιστον 40 παρεμβάσεις τα τελευταία 7 χρόνια και μόνο στην παρούσα αυτοδιοικητική περίοδο περί τις 30, έχω κάνει για το ΕΣΠΑ και τα έργα της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης.
«Έχει μαλλιάσει η γλώσσα μου» για να εφιστώ την προσοχή σε όλους τους τόνους και προς όλες τις κατευθύνσεις για την τραγωδία που έρχεται και που σήμερα διαφαίνεται περισσότερο παρά ορατή.
Η αντιμετώπιση ήταν πάντα εφησυχαστική και πολιτικά από αλαζονική έως επιθετική.
Όσοι κατά καιρούς απαντούν όλα τα γνωρίζουν, όλα τα ελέγχουν και όποιος μιλάει (πολιτικό πρόσωπο ή μέσο επικοινωνίας) καταχεριάζεται, την ίδια ώρα που η περιβόητη διαχειριστική αρχή (με προϊστάμενο τον Περιφερειάρχη) είναι κράτος εν κράτει και στην πράξη «ακριβή στα πίτουρα και φτηνή στο αλεύρι».
Τώρα και «με 1000» να τρέξουμε τα έργα, το πιθανότερο είναι να χαθεί η ευκαιρία του ΕΣΠΑ και να δημιουργηθεί ένα τεράστιο και δυσαναπλήρωτο αναπτυξιακό έλλειμμα στην Κεφαλονιά και την Ιθάκη, ιδιαίτερα όταν το νέο ΕΣΠΑ 2014 – 2020 έχει πολύ λιγότερους πόρους και μάλιστα όχι σε έργα υποδομής.
Και για να μην παρεξηγηθώ, για πολλοστή φορά θα τονίσω πως όλα αυτά ισχύουν πάντα με τα σημερινά δεδομένα.
Εκτός και αν…
Εκτός και αν οι Ευρωπαίοι για δικούς τους λόγους δώσουνε παράταση στη σημερινή καταληκτική προθεσμία της 31/12/2013 για τη συμβασιοποίηση των έργων και την 31/12/2015 για την ολοκλήρωση – αποπληρωμή των έργων.
Και κάτι τελευταίο.
Σε κάθε περίπτωση και όλα τα παραπάνω έργα να δρομολογηθούν και να ολοκληρωθούν, ο απολογισμός για την Κεφαλονιά και την Ιθάκη με την αξιοποίηση του ΕΣΠΑ είναι πολύ φτωχός ιδιαίτερα σε σύγκριση με τα άλλα νησιά του Ιονίου.
Τελευταίοι (και «καταϊδρωμένοι» ….) με περίπου το 13% στο σύνολο του προγράμματος !
Υ.Γ. Κατά την διάρκεια της επίσκεψης στην Αθήνα του Υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε την περασμένη εβδομάδα μια είδηση θάφτηκε εντελώς.
Η υπογραφή της ίδρυσης του Ελληνικού Αναπτυξιακού Ταμείου,
στο οποίο η Γερμανία θα επενδύσει χρήματα σε αυτό με τη συμμετοχή και της γερμανικής αναπτυξιακής τράπεζας Kfw !
Σκοπός του Ταμείου, που επιδιώκεται να συσταθεί μέχρι το τέλος του 2013, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις Σόιμπλε, είναι η χρηματοδότηση περιφερειακών έργων υποδομής και επιχειρήσεων, κυρίως μικρομεσαίων, η συμβολή στην αντιμετώπιση του χρηματοδοτικού κενού και η προώθηση της ανάπτυξης, της απασχόλησης και της καινοτομίας.
Τι θέλω να πω; Ότι τα επόμενα χρόνια το νέο Ταμείο θα είναι το πλέον «βαρύ» χρηματοδοτικό μέσο για την ανάπτυξη της Ελλάδας, λόγω του «χρηματοδοτικού κενού» που θα υπάρξει με τους μειωμένους πόρους του νέου ΕΣΠΑ, αλλά και την μετακίνηση πόρων από αυτό στο νέο ταμείο.
Στο μέλλον δήμοι και περιφέρειες θα στραφούν υποχρεωτικά στο νέο ταμείο για την εκτέλεση έργων υποδομής (με άγνωστους ακόμη όρους…..), ακόμη και οι επιχειρήσεις για δανειοδότηση αφού το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα προ πολλού έχει σταματήσει τα επιχειρηματικά δάνεια !
Σε μια τέτοια προοπτική ακόμη και τα έργα που εντάσσονται σήμερα στο ΕΣΠΑ και δεν θα έχουν προοπτική ολοκλήρωσης από αυτό, θα περνάνε
στο Ελληνικό Αναπτυξιακό Ταμείο και με ….δανεισμό από τις Γερμανικές τράπεζες θα ολοκληρώνονται.
Ποιος είπε ότι η Γερμανία και οι τράπεζές της δεν κερδίζουν από την κρίση της Ελλάδας και φυσικά …..την συνέχισή της;
