Τους άξονες πάνω στους οποίους σχεδιάζεται το νέο σύστημα στήριξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στην Ελλάδα παρουσίασε ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Μιχάλης Βερροιόπουλος, μιλώντας στο συνέδριο Athens Energy Forum 2016.
Ο κ. Βερροιόπουλος επιβεβαίωσε ότι οι ΑΠΕ θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό της αγοράς ενέργειας δίχως την προστατευτική ομπρέλα των εγγυημένων τιμών πώλησης.
Συγκεκριμένα, θα συμμετέχουν στην ημερήσια αγορά και θα λαμβάνουν ένα premium στη βάση μιας εύλογης απόδοσης (feed-in-premium). Θα υπάρχουν επιπλέον κίνητρα για συμμετοχή στην αγορά και αντικίνητρα για όσες μονάδες ΑΠΕ δεν συμμετέχουν με αξιόπιστα στοιχεία.
Επίσης τα φωτοβολταϊκά θα ξαναμπούν στο χάρτη, μέσω δημοπρασιών για συγκεκριμένη ισχύ, θα ληφθούν μέτρα ενίσχυσης της βιομάζας και του βιοαερίου που είναι τεχνολογίες με συνέργειες στην αγροτική παραγωγή και παράλληλα θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται το νέο πρόγραμμα για τις μικρές ανεμογεννήτριες.
Ο κ. Βερροιόπουλος επισήμανε ότι ως το 2020, η κυβέρνηση φιλοδοξεί να ενταχθούν στο σύστημα 2 Γιγαβάτ ΑΠΕ ενώ είπε, ακόμα, ότι θα προχωρήσει η αναθεώρηση του ΚΕΝΑΚ (Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων).
Αναφορικά με το «Εξοικονομώ κατ” οίκον», ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ είπε ότι σύντομα θα εκδοθεί ο νέος Οδηγός Προγράμματος και ότι για την περίοδο 2014-2020 θα διατεθούν πόροι ύψους 292 εκατ. Ευρώ, ενώ υπάρχουν διαθέσιμα και άλλα 80 εκατ. ευρώ από το υφιστάμενο πρόγραμμα.
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του κ. Βερροιόπουλου:
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους διοργανωτές για την ευκαιρία που μου μου δίνουν να αναπτύξω τις θέσεις και δουλειά που κάνουμε στο Υπουργείο για την ενέργεια και ιδιαίτερα στις ΑΠΕ και στον τομέα της Ενεργειακής εξοικονόμησης και Αποδοτικότητας.
Όπως γνωρίζεται η πατρίδα μας πριν από 5 περίπου χρόνια έθεσε τους δικούς της στόχους για την κλιματική αλλαγή. Συγκεκριμένα δεσμεύτηκε για τη μείωση των αερίων ρύπων κατά 29% to 2020 σε σχέση με το 2005. Ο στόχος ποσοτικοποιήθηκε στα 96 εκ τόνους ισοδύναμου CO2.
Περαιτέρω ο στόχος αυτός μεταφράστηκε σε 18% διείσδυση ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση.
Από τα μέχρι τώρα στοιχεία φαίνεται ότι το προηγούμενο θα επιτευχθεί για τους παρακάτω κυρίως λόγους
Δραματική πτώση της τελικής κατανάλωσης λόγω της πολύχρονη οικονομικής κρίσης που διέρχεται η χώρα.
Αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο επίπεδο του 20%.
Μείωση της λιγνιτικής παραγωγής.
Επιμονή και ενίσχυση των δράσεων εξοικονόμησης και γενικότερα ενεργειακής αποδοτικότητας.
Αυτή τη στιγμή στη χώρα σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΛΑΓΗΕ έχουμε 5.200 MW εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ η οποία το 2015 αμείφθηκε με περίπου 164 ευρώ/MWh μεσοσταθμικά και είχε συνολικά έσοδα 1,6 δις ευρώ. Από τα έσοδα αυτά ποσό περίπου 1,1 δις (το 70%) προέρχεται από κρατική ενίσχυση (ΕΤΜΕΑΡ, Δικαιώματα CO2) και μόνο 430 περίπου εκ προήλθαν από την αγορά δηλαδή από την πώληση της καθαρής αυτής ενέργειας στους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας.
Τα λίγα αυτά νούμερα αναδεικνύουν τα αδιέξοδα του σημερινού συστήματος στήριξης ΑΠΕ τα οποία εν πολλοίς θέτουν και το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ανάπτυξή τους στην Ελλάδα.
Η πολιτική της Ευρώπης, αλλά και η δική μας πολιτική είναι ότι οι ΑΠΕ είναι πια ώριμες προκειμένου να συμμετάσχουν ισότιμα στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας αποκομίζοντας περισσότερα έσοδα από αυτές και πολύ λιγότερα και όπου είναι αναγκαίο από κρατικές ενισχύσεις.
Αυτό βέβαια προϋποθέτει την ύπαρξη μιας πλήρους και δυναμικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και ενός σύγχρονου και ανταγωνιστικού συστήματος στήριξης ΑΠΕ.
Η χώρα μας δυστυχώς έχασε πολύτιμο χρόνο και δεν προχώρησε όλα αυτά τα χρόνια στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Επαναπαύθηκε στον υπέρμετρο προστατευτισμό που καλύπτει 100% και στο διηνεκές όλα τα ρίσκα της επένδυσης αλλά που δυστυχώς από την άλλη γεννά ελλείματα και υπέρμετρο χρέος στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Στο ΥΠΕΝ προχωρούμε στην αλλαγή αυτού του υποδείγματος στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών αρχών και κανόνων.
Συγκροτήσαμε εθνική επιτροπή για την εκπόνηση του νέου συστήματος στήριξης ΑΠΕ το οποίο και θα το βγάλουμε πολύ σύντομα σε διαβούλευση με όλους τους φορείς. Στόχος μας είναι να έχουμε το νόμο σύντομα έτοιμο προς ψήφιση.
Το νέο σύστημα θα επιβάλει τη συμμετοχή των έργων ΑΠΕ στην ημερήσια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και την αμοιβή τους από τη συμμετοχή αυτή.
Θα υπάρχει ένα εύλογο premium επιπλέον της αμοιβής αυτής με το οποίο θα καλύπτεται η επένδυση με ένα επίσης εύλογο IRR. Στο premium αυτό θα έχει υπολογιστεί διαχειριστικό έσοδο που θα καλύπτει τα κόστη καθημερινής συμμετοχής στην αγορά., ενώ την ίδια ώρα θα θέτει αντικίνητρα σε αυτούς που δεν συμμετέχουν με ασφαλείς προβλέψεις έγχυσης ενέργειας.
Θα ξαναβάζει στο χάρτη τις επενδύσεις σε Φωτοβολταικές εγκαταστάσεις μέσω συστήματος διαγωνιστικής διαδικασίας για την τιμή αναφοράς με την οποία θα αμείβονται. Σκέψη μας είναι να επεκταθεί το ίδιο σε όλες τις άλλες τεχνολογίες.
Το νέο σύστημα θα είναι έτσι δομημένο ώστε να αποτελέσει τη βάση πάνω στην οποία εύκολα οι νέες επενδύσεις να μπορούν να συμμετέχουν στην νέα αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, γνωστής σε όλους ως μοντέλο στόχος. (Target Model)
Φιλοδοξούμε μέχρι το 2020 να ενταχθούν 2,5 Γιγαβάτ νέων έργων ΑΠΕ η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων θα είναι Αιολικά και Φ/Β.
Την ίδια ώρα όμως θα παρθούν μέτρα για την ενίσχυση των επενδύσεων σε εγκαταστάσεις βιομάζας και βιοαερίου, ιδιαιτέρως μικρής κλίμακας, που θα αναδεικνύουν συνέργειες με την αγροτική παραγωγή.
Προωθούμε ευνοϊκές αλλαγές στο πρόγραμμα net metering τόσο για αγρότες όσο και θεσμικούς φορείς όπως δήμοι, εκπαιδευτικά ιδρύματα κλπ.
Σύντομα θα ξεκινήσουμε το πρόγραμμα για τις μικρές ανεμογεννήτριες.
Το Υπουργείο προχωρά άμεσα στο συντονισμό όλων των φορέων προκειμένου το συντομότερο δυνατόν να καταστεί εφικτή η θεσμοθέτηση του μοντέλου στόχου.
Είναι γνωστό ότι με το μοντέλο αυτό θα δημιουργηθούν νέες αγορές. Η προθεσμιακή αγορά, η προ –ημερησια αγορά, η ενδοημερήσια καθώς και αυτές της εξισορρόπησης και εφεδρειών. Φιλοδοξούμε με το μοντέλο στόχο να καταστεί εφικτό η αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας να λειτουργήσει στη βάση των αρχών του υγειούς ανταγωνισμού χωρίς έκτακτους και μεταβατικούς μηχανισμούς. Είμαστε πεισμένοι ότι η ελληνική παραγωγή μπορεί να είναι ανταγωνιστική μέσα στην ενοποιημένη ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και η χώρα να καταστεί εξαγωγική.
—Η ενεργειακή απόδοση ως μοχλός ανάπτυξης
Πρώτα από όλα πρέπει να σημειωθεί ότι η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης αποτελεί διακριτό στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έχει θέσει ως στόχο τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 20% έως το 2020 και κατά 27% έως το 2030. Η εξοικονόμηση ενέργειας αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για την ευρωπαϊκή και την εθνική ενεργειακή στρατηγική, καθώς ο συγκεκριμένος τομέας παρουσιάζει έντονη αναπτυξιακή διάσταση που μπορεί να συνδυάζει αρμονικά την προσπάθεια ενίσχυσης της εθνικής οικονομίας με την προστασία του περιβάλλοντος, ενώ ο ρόλος της ενεργειακής απόδοσης είναι επίσης ζωτικός και για την πολιτική του ενεργειακού κόστους στην ΕΕ.
Για την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου η ΕΕ έχει θεσπίσει την Οδηγία 2010/31/ΕΕγια την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων και την Οδηγία 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση, οι οποίες αποτελούν τον κορμό της ευρωπαϊκής πολιτικής παρέχοντας ένα κοινό πλαίσιο για την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης και μία νέα θεσμική δομή για τους στόχους της ενεργειακής απόδοσης που έχουν συμφωνηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Σχετικά με την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων τα τελευταία χρόνια έχει θεσμοθετηθεί όλο το απαραίτητο νομοθετικό πλαίσιο προκειμένου να βελτιωθεί η κατάσταση των ενεργοβόρων κτιρίων της χώρας μας. Η εφαρμογή του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης των Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), αποτέλεσε ένα άλμα τριάντα ετών αναβαθμίζοντας ουσιαστικά τον τρόπο δόμησης των κτιρίων. Η προσπάθεια σήμερα εστιάζεται στην αναθεώρηση του ΚΕΝΑΚ, η οποία παρεπιμπτόντως έπρεπε ήδη να έχει γίνει εδώ και δύο και πλέον χρόνια, ώστε να επανακαθοριστούν οι ελάχιστες απαιτήσεις λαμβάνονατας υπόψη την οικονομική αποδοτικότητά τους και κυρίως να καθοριστούν τα χαρακτηριστικά των κτιρίων με σχεδόν Μηδενική Κατανάλωση Ενέργειας (nearly Zero Energy Efficiency Buildings – nZEB).
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι από 1.1.2021, όλα τα νέα κτίρια πρέπει να είναι κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, ενώ για τα νέα κτίρια που στεγάζουν υπηρεσίες του δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου τομέα, η υποχρέωση αυτή τίθεται σε ισχύ από την 1.1.2019. Η συγκεκριμένη απαίτηση αποτελεί ουσιαστικά το μεγάλο στοίχημα για τον κτιριακό τομέα, καθώς αναμένεται να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο οικοδομούμε.
Παράλληλα με την Οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, η ΕΕ έχει υιοθετήσει την Οδηγία 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση, που έχει σαν στόχο τη θέσπιση ενός κοινού πλαισίου βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας θέτοντας συγκεκριμένους στόχους, κανόνες, μέτρα και δράσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής, απόδοσης σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας, ώστε να αξιοποιηθεί το ανεκμετάλλευτο δυναμικό εξοικονόμησης ενέργειας. Πρέπει να σημειώσω ότι το Υπουργείο μας πρόσφατα ενσωμάτωσε τη συγκεκριμένη Οδηγία στο εθνικό δίκαιο με το ν. 4342/2015 γλιτώνοντας τη χώρα από υψηλότατα πρόστιμα
Ο συγκεκριμένος νόμος δεν πρέπει να ειδωθεί σαν μια υποχρέωση ενσωμάτωσης μιας οδηγίας, αλλά σαν ένα αναπτυξιακό εργαλείο για την οικονομία μας, που μπορεί να τονώσει την επιχειρηματικότητα και να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας. Επίσης, επεξεργαστήκαμε το νομοσχέδιο ώστε να έχει παράλληλα κοινωνικό προφίλ με τρόπο που να δημιουργεί άμεσα ανταποδοτικά οφέλη στον πολίτη.
Επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό να σημειώσω ότι η εξοικονόμηση ενέργειας, παρά τις όποιες εξαγγελίες, δεσμεύσεις ή νομοθετικές πρωτοβουλίες του παρελθόντος, δεν αποτέλεσε ποτέ ουσιαστική προτεραιότητα της χώρας. Δεν δόθηκε ποτέ η δέουσα σημασία, δεν έγινε ποτέ ουσιαστική συζήτηση με τους εμπλεκόμενους φορείς και δεν δόθηκαν ποτέ οι απαραίτητοι πόροι. Το στοίχημα του Υπουργείου σήμερα είναι η εξοικονόμηση ενέργειας να αποτελέσει στην πράξη έναν αναπτυξιακό πυλώνα και η προσπάθειά μας στο Υπουργείο εστιάζει όχι απλά στη συνέχιση των όποιων καλών πρακτικών έχουν υλοποιηθεί στο παρελθόν, αλλά στην ανάδειξη και στη διάχυση της εξοικονόμησης σε όλους τους τομείς.
Με το συγκεκριμένο νόμο τίθεται συγκεκριμένος εθνικός ενδεικτικός στόχος εξοικονόμησης ενέργειας, όπου με βάση τις εκτιμήσεις για την εξέλιξη της οικονομίας, το 2020 η τελική κατανάλωση ενέργειας της χώρας πρέπει να είναι 18,4 Mtoe. Δηλαδή, με μια σειρά από οικονομικά αποδοτικά μέτρα και δράσεις, πρέπει να περιορίσουμε την κατανάλωσή μας, χωρίς όμως να μειώσουμε το επίπεδο διαβίωσής μας. Ο στόχος δηλαδή δεν είναι να σταματήσουμε να καταναλώνουμε ενέργεια, αλλά να σταματήσουμε να τη σπαταλάμε.
Σε ότι αφορά την εφαρμογή, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο ρόλο του Δημοσίου τομέα. Παρότι ο υποδειγματικός ρόλος του Δημοσίου τομέα περιγράφεται και σε άλλα σχετικά νομοθετήματα, στην πράξη δεν έχουν γίνει πολλά. Η ενεργειακή αναβάθμιση των δημοσίων κτιρίων είναι πολύ σημαντική υπόθεση που προφανώς απαιτεί πόρους. Κάθε χρόνο πρέπει να αναβαθμίζεται ενεργειακά το 3% της επιφάνειας των ιδιόκτητων κτιρίων της κεντρικής δημόσιας διοίκησης με επιφάνεια πάνω από 250 τμ.
Στόχος είναι η αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων από τα Τομεακά και Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα με τρόπο που θα διασφαλίζει με διαφανές τρόπο ότι θα αναβαθμίζονται τα πιο ενεργοβόρα κτίρια, ότι θα υλοποιούνται οι πιο αποδοτικές επεμβάσεις και κυρίως ότι στο μέτρο του εφικτού θα υπάρχει επαρκής διάχυση.
Για το σκοπό αυτό, οι Περιφέρειες και οι Δήμοι πρέπει να εκπονήσουν σχέδια δράσης για την ανακαίνιση των κτιρίων τους και να καθιερώσουν συστήματα ενεργειακής διαχείρισης. Έχοντας εντοπίσει ένα μεγάλο κενό πληροφόρησης, σχεδιάζουμε άμεσα έναν Οδηγό Εξοικονόμησης Ενέργειας για τους δημόσιους φορείς και μία ηλεκτρονική πλατφόρμα για την άμεση και ουσιαστική διάδοση των μέτρων, των πολιτικών και των χρηματοδοτικών εργαλείων. Στόχος μας είναι οι δημόσιοι φορείς, σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικοί επίπεδο να είναι άμεσα ενημερωμένοι για τις υποχρεώσεις και τις ευκαιρίες που υπάρχουν, αλλά κυρίως να εμπλακούν ουσιαστικά στην εφαρμογή των πολιτικών μας.
Παράλληλα, πρέπει επιτέλους να εφαρμοστεί ο θεσπισμένος από το 2008 θεσμός των ενεργειακών υπευθύνων των δημοσίων κτιρίων, οι οποίοι πρέπει να καταγράψουν τα ενεργειακά χαρακτηριστικά κάθε κτιρίου και να προτείνουν συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής συμπεριφοράς των κτιρίων. Δεν αρκούν οι υπουργικές αποφάσεις και οι επιστολές προς τους δημόσιους φορείς. Απαιτείται γενικότερος συντονισμός και σε αυτή την κατεύθυνση σχεδιάζουμε επίσης ένα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα.
Ένα άλλο σημαντικό σημείο που πρέπει να αναφέρω αφορά στα καθεστώτα επιβολής και στα εναλλακτικά μέτρα πολιτικής. Εκτός από τον ενδεικτικό στόχο ενεργειακής απόδοσης που αναφέρθηκε προηγουμένως, οφείλουμε μέχρι το 2020 να εξοικονομούμε ετησίως το 1,5% των κατ’ όγκο ετήσιων πωλήσεων ενέργειας στους τελικούς καταναλωτές όλων των διανομέων ενέργειας είτε όλων των επιχειρήσεων λιανικής πώλησης ενέργειας, του μέσου όρου των ετών 2010, 2011, 2012, δηλαδή συνολικά 3,3 Mtoe έως το 2020. Για την επίτευξή του μπορούμε να συνδυάσουμε δύο τρόπους:
α) την καθιέρωση καθεστώτος επιβολής προς τους διανομείς ενέργειας ή/και εταιρείες λιανικής πώλησης ενέργειας και
β) την υιοθέτηση εναλλακτικών μέτρων πολιτικής από το δημόσιο τομέα.
Σημαντικό εργαλείο για την προώθηση της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης αποτελεί ο θεσμός των Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών (Energy Service Companies, ESCOs) οι οποίες παρέχουν ολοκληρωμένες ενεργειακές υπηρεσίες, από την προμήθεια του εξοπλισμού και την εγκατάσταση, έως τη χρηματοδότηση της δαπάνης και τη διαχείριση του συστήματος, ενώ η πληρωμή των παρεχομένων υπηρεσιών βασίζεται στην εξοικονομούμενη ενέργεια που θα επιτυγχάνεται μέσω των βελτιώσεων της ενεργειακής απόδοσης.
Είναι πραγματικά άξιο απορίας το γεγονός ότι στη χώρα μας, παρά την ύπαρξη του νομοθετικού πλαισίου, δεν υπάρχει αγορά ενεργειακών υπηρεσιών. Ειδικά στην παρούσα οικονομική συγκυρία, είναι επιβεβλημένη η αξιοποίηση των Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών (ΕΕΥ). Σκοπεύουμε άμεσα να τυποποιήσουμε τη διαδικασία τόσο για το δημόσιο όσο και για τον ιδιωτικό τομέα, μέσω πρότυπων τευχών διαγωνισμών και πρότυπων συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης. Παράλληλα εξετάζουμε και την παροχή κατάλληλων χρηματοδοτικών κινήτρων όπου απαιτείται ώστε να περιοριστεί το οικονομικό ρίσκο των επενδύσεων και να καταστούν ελκυστικές οι συγκεκριμένες πρακτικές.
Τέλος, θα ήθελα να σταθώ σε ένα ακόμη σημείο, το οποίο έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς σχετίζεται με την υλοποίηση όλων των υπόλοιπων μέτρων. Πρόκειται για τη δημιουργία ειδικού Ταμείου Ενεργειακής Απόδοσης. Η σύσταση ενός τέτοιου Ταμείου είναι ιδιαίτερα σημαντική για την ενθάρρυνση των επενδύσεων και την ενίσχυση δραστηριοτήτων που σκοπεύουν στην εξοικονόμηση, στην ορθολογική χρήση ενέργειας, στον περιορισμό χρήσης ενεργοβόρων παραγωγικών διαδικασιών, καθώς και στην ανάπτυξη αγοράς παροχής ενεργειακών υπηρεσιών.
Το Ταμείο αυτό σε συνδυασμό με άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία θέλουμε να αποτελέσει μία πραγματική αναπτυξιακή πηγή για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων και άλλων μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, καθώς και για την υλοποίηση ενεργειών με κοινωνικό χαρακτήρα, όπως η κατά προτεραιότητα υλοποίηση μέτρων ενεργειακής απόδοσης σε νοικοκυριά που πλήττονται από ενεργειακή ένδεια ή στην κοινωνική κατοικία. Οι πόροι του Ταμείου θα προέρχονται κυρίως από εισφορές των διανομέων ενέργειας, των διαχειριστών δικτύων διανομής και των επιχειρήσεων λιανικής πώλησης ενέργειας.
Επιτρέψτε μου να κάνω και μια σύντομη αναφορά στην προσπάθεια που από την πρώτη στιγμή η κυβέρνηση δεσμεύτηκε, δηλαδή για την Αντιμετώπιση της Ενεργειακής Φτώχειας. Ήδη επεξεργαζόμαστε ένα συνολικό Σχέδιο Δράσης για την αντιμετώπιση του φαινομένου που ολοένα και εντείνεται στη χώρα μας. Η επίλυσή του δεν μπορεί να είναι περιστασιακή, αλλά θέλει ολοκληρωμένο σχεδιασμό, που να λαμβάνει υπόψη όλες τις πραγματικές διαστάσεις του θέματος.
—Εξοικονομώ κατ” Οίκον
Τέλος, οφείλω να κάνω μια σύντομη αναφορά στο Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ΄ Οίκον». Το Πρόγραμμα, παρότι είχε σαν στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών πολιτών με χαμηλά εισοδήματα, δεν κατάφερε να πετύχει τον στόχο του, δηλαδή τη χρηματοδότηση των πιο φτωχών και λαϊκών στρωμάτων στις πιο φτωχές γειτονιές.
Για την επόμενη προγραμματική Περίοδο 2014-2020, σύμφωνα με τα εγκεκριμένα Επιχειρησιακά Προγράμματα και την αρχική εξειδίκευση αυτών, οι διαθέσιμοι πόροι για εξοικονόμηση ενέργειας σε κατοικίες ανέρχονται περίπου σε 292,5 εκ. ευρώ σε όρους δημόσιας δαπάνης (248 εκ. ευρώ από το ΕΠΑNΕΚ- Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία»- και 44,5 εκ. ευρώ από τα ΠΕΠ – Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα), ενώ προβλέπεται και η χρησιμοποίηση των κεφαλαίων που έχουν προκύψει από το μηχανισμό ανακύκλωσης κεφαλαίων του πρώτου κύκλου επενδύσεων του υφιστάμενου Ταμείου «Εξοικονομώ Κατ΄ Οίκον», τα οποία εκτιμούνται στα 80 εκ. ευρώ.
Ωστόσο, οι όροι του νέου Προγράμματος πρέπει να αναπροσαρμοστούν στη λογική της εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος και διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι πόροι θα αφορούν αφενός τους πολίτες που δεν μπορούν από μόνοι τους να χρηματοδοτήσουν την ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας τους και αφετέρου τις πιο ενεργοβόρες κατοικίες, δηλαδή αυτές που απαιτούν μεγάλα ποσά για την εξυπηρέτηση των ενεργειακών αναγκών. Επίσης, το νέο Πρόγραμμα σχεδιάζεται στη λογική αποφυγής υπερτιμολογήσεων, εισαγωγής μη πιστοποιημένων προϊόντων και μαύρης εργασίας.
Είναι πολύ βασικό το νέο Πρόγραμμα να λειτουργήσει με γνώμονα τη μείωση της γραφειοκρατίας και τη διαφάνειας σε όλα τα επίπεδα. Σύντομα θα εκδοθεί ο νέος οδηγός του Προγράμματος που, αφενός θα είναι προσαρμοσμένος στα νέα κριτήρια και στις νέες διαδικασίες και αφετέρου θα είναι συμβατός με τους κανονισμούς και τα εγκεκριμένα προγράμματα της Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020.
Στόχος είναι, εκμεταλλευόμενοι την αποκτηθείσα εμπειρία, το νέο πρόγραμμα να έχει καλύτερη απόδοση και να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στα αιτήματα των οικονομικά ασθενέστερων πολιτών.
