Του Μάκη Φόρτε
Η πρωθυπουργική επίσκεψη έχει σίγουρα την αξία της, για να είμαστε δίκαιοι, και γρήγορα θα αποδειχθεί αν πράγματι «Βούληση της κυβέρνησης είναι να ξαναγυρίσει η Κεφαλονιά σε κανονικούς ρυθμούς», όπως δήλωσε ο κ. Σαμαράς ή έγινε μόνο για επικοινωνιακούς λόγους.
Ο τρόπος πάντως που έγινε η πρωθυπουργική επίσκεψη οδήγησε αναπόφευκτα σε συνειρμούς για τις αντίστοιχες πομπώδεις επισκέψεις της Φρειδερίκης το 1953.
Αυτό σε συνδυασμό με το άνευ μέτρου λιβανιστήρι του Δημάρχου στον Πρωθυπουργό έχουν οδηγήσει την αμφιλεγόμενη έτσι κι αλλιώς ετοιμότητα της κυβέρνησης σε διακωμώδηση της υπόθεσης από τα αθηναϊκά κανάλια και αυτό δεν είναι καθόλου καλό.
Η παρουσία εξάλλου στο νησί πλήθους κυβερνητικών στελεχών που συσκέπτονται ….αδιάκοπα μένει σύντομα να κριθεί στην πράξη για την αποτελεσματικότητά της.
Άλλωστε η ετοιμότητα της κρατικής (και δημοτικής) μηχανής δεν διαφημίζεται, αλλά …. αποδεικνύεται.
Εκείνο πάντως που είναι σίγουρο είναι πως αναγκαία και ικανή συνθήκη για να ξαναβρεί η Κεφαλονιά τους ρυθμούς της και να αποδειχθεί συνεπής με τις υποσχέσεις του ο Πρωθυπουργός, είναι πως πρώτα και πάνω απ’όλα θα μπουν οι άνθρωποι και ο τόπος τους !
Οι Κεφαλονίτες και η Κεφαλονιά !
Για αυτό το σκοπό, αφενός πρέπει να κηρυχθεί η Κεφαλονιά σεισμογενής περιοχή για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των άμεσων προβλημάτων των ανθρώπων της και αφετέρου να υπάρξει ένα σοβαρό και ολοκληρωμένο πρόγραμμα με εξασφαλισμένους πόρους.
Και αυτό πρέπει να γίνει ΤΩΡΑ !
Γιατί αύριο που θα σβήσουν τα φώτα της δημοσιότητας και θα αναχωρήσουν οι πρωθυπουργοί, οι υπουργοί και οι αρμόδιοι γραμματείς, θα είναι αργά.
ΚΗΡΥΞΗ ΣΕΙΣΜΟΓΕΝΟΥΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
Πρώτα απ’όλα θα πρέπει να υπάρξει με υπουργική απόφαση οριοθέτηση των σεισμογενών περιοχών της Κεφαλονιάς.
Η κήρυξη της Κεφαλονιάς σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, που έγινε, είναι αναγκαία πράξη για τις πρώτες ημέρες, αν και ο συντονισμός δεν μπορεί να γίνει από τον ορισθέντα ως επικεφαλή Περιφερειάρχη Σπύρο Σπύρου από την Κέρκυρα (ήδη έφυγε από την Κεφαλονιά!).
Η υπουργική απόφαση όμως για τον χαρακτηρισμό της περιοχής ως σεισμόπληκτης είναι απαραίτητη προϋπόθεση για πιστωτικές διευκολύνσεις, δωρεάν κρατική αρωγή, επισκευή κτισμάτων και ανακατασκευή κτιρίων, επιδότηση ενοικίου και άλλες παροχές προς τους πολίτες.
Η δήλωση πάντως του γενικού γραμματέα πολιτικής προστασίας πως «Όταν τελειώσουν οι έλεγχοι θα συγκεντρωθούν όλα τα στοιχεία και θα αποφασιστεί αν θα κηρυχτεί η Κεφαλονιά σεισμόπληκτη περιοχή ή όχι» είναι τουλάχιστον περίεργη.
ΟΙ ΠΟΡΟΙ
ΤΩΡΑ λοιπόν πρέπει :
ΠΡΩΤΟΝ, να υπάρξει πρόγραμμα πραγματικής αντιμετώπισης των άμεσων αναγκών και όχι απρογραμμάτιστες κινήσεις εντυπωσιασμού που δημιουργούν παρά λύνουν περισσότερα προβλήματα, όπως η στέγαση πολιτών σε πλοία όταν τα δεκάδες ξενοδοχεία του νησιού προσφέρονται για τον ίδιο σκοπό σε κάθε σημείο του νησιού και κυρίως στην πλέον χτυπημένη περιοχή της Παλλικής ή η μεταστέγαση των δύο γηροκομείων σε εντελώς ακατάλληλους χώρους.
Ο προγραμματισμός για την προσωρινή στέγαση των σεισμοπλήκτων κατοίκων (λέγεται πως οι εργατικές κατοικίες του Ληξουρίου είναι για κατεδάφιση και γύρω στα 250 σπίτια μέχρι τώρα έχουν κριθεί ακατοίκητα) είναι ένα μεγάλο θέμα, που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα και αποτελεσματικά.
Η οικονομική κάλυψη μπορεί να γίνει από τον προϋπολογισμό των κατά περίπτωση Υπουργείων και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας που έχουν κονδύλια για τις φυσικές καταστροφές.
Τα 100 συν 100 χιλιάρικα που δόθηκαν στο Δήμο ασφαλώς και προκαλούν το κοινό αίσθημα σε σχέση με το πολλαπλά μεγαλύτερο μέγεθος «των πρώτων αναγκών», που φυσικά και δεν καλύπτονται με ένα 500αρικο φιλανθρωπίας.
ΔΕΥΤΕΡΟΝ, τα ιδιωτικά κτίρια που έχουν υποστεί ζημιές φαίνεται ότι είναι πέρα από κάθε αρχική εκτίμηση.
Η αποκατάστασή τους και πολύ περισσότερο η κατασκευή νέων κατοικιών, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί, τέτοιες μάλιστα δυσμενείς για τους πολίτες εποχές, με «δάνεια με ευνοϊκούς όρους» όπως ανακοινώθηκε από κάποιες τράπεζες.
Γιαυτό και απαιτείται, όπως ανέφερα πιο πάνω, η κήρυξη της Κεφαλονιάς ως σεισμογενούς περιοχής, άμεσα.
Η Κυβέρνηση (η κάθε Κυβέρνηση) σε τέτοιες περιπτώσεις για ευνόητους λόγους προσπαθεί να αποφύγει την κήρυξη μιας περιοχής ως σεισμογενούς, γιαυτό και Δήμαρχος μαζί Περιφερειάρχης και Βουλευτής οφείλουν να πιέσουν.
Οι πόροι αν και είναι περιορισμένοι, μπορεί να εξασφαλιστούν από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων ΣΑΕ 069.
Και βέβαια θα πρέπει να ερευνηθούν από τους αρμόδιους φορείς οι αιτίες που οδήγησαν στην καταστροφή τόσων κτιρίων.
ΤΡΙΤΟΝ, οι δημόσιες υποδομές απ’ότι δείχνουν τα πράγματα έχουν υποστεί μεγάλη ζημιά. Σχολεία, δημόσια κτίρια, μνημειακός και αρχαιολογικός πλούτος, δρόμοι και λιμάνια, φοβάμαι ότι θα απαιτήσουν μεγάλα – πολύ μεγάλα ποσά για την αποκατάσταση τους, έξω από κάθε φαντασία.
Η δυνατότητα να καλυφθούν από κάποιο σε εξέλιξη κοινοτικό πρόγραμμα (ΕΣΠΑ, ΣΕΣ) είναι ανύπαρκτη αυτή την περίοδο.
Οι εθνικοί πόροι είναι περιορισμένοι και ελάχιστα μπορεί να εξασφαλιστούν από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων και τη ΣΑΕ 069.
ΤΑΜΕΙΟ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
Υπάρχει όμως μια ακόμη λύση: Το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΤΑΕΕ) το οποίο δημιουργήθηκε για την αντιμετώπιση μεγάλων φυσικών καταστροφών και την εκδήλωση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης στις πληγείσες περιοχές της Ευρώπης.
Όμως πρέπει να τρέξουμε και μάλιστα με σοβαρότητα.
Το ΤΑΕΕ μπορεί να καλύψει τα πάντα.
Από την αποκατάσταση της λειτουργίας των υποδομών μέχρι την παροχή προσωρινής στέγασης και υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης για την κάλυψη των άμεσων αναγκών του πληθυσμού, όπως στην περίπτωση της Ιταλικής επαρχίας Ακουίλα το 2009 όταν σεισμός 5,8 Ρίχτερ έπληξε την ιταλική περιφέρεια του Αμπρούτσο με 300 νεκρούς και χρηματοδοτήθηκε πρόγραμμα 493,8 εκατ. ευρώ.
Στην Ελλάδα δύο φορές έχει υπάρξει η συνδρομή του ΤΑΕΕ, την πρώτη το 2006 στις πλημμύρες στον Έβρο και τη δεύτερη το 2007 στις πυρκαγιές της Ηλείας.
Υπάρχουν όμως οι εξής προϋποθέσεις:
1ον. Η αίτηση πρέπει να υποβληθεί στην Επιτροπή μέσα σε 10 εβδομάδες αφότου προκλήθηκε η πρώτη ζημία από την καταστροφή, δηλαδή μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Απρίλη.
2ον. Το ΤΑΕΕ χορηγεί οικονομική βοήθεια αν οι συνολικές ζημίες που προκλήθηκαν από την καταστροφή ξεπερνούν το 1,1 δις ευρώ (το 0,6% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος της Ελλάδας).
Και εδώ βρίσκεται το πρόβλημα.
Οι ζημιές σίγουρα θα είναι αρκετών εκατομμυρίων (ίσως και σε εξαψήφιο νούμερο), όμως 1 δις αποκλείεται να είναι.
Στη διαπραγματευτική όμως ικανότητα της Κυβέρνησης, του Δήμου και της Περιφέρειας είναι η Επιτροπή να εξετάσει με διασταλτική ερμηνεία και κατ΄εξαίρεση τη δυνατότητα του Ταμείου όπως έχει το δικαίωμα (έχει συμβεί ήδη σε άλλες περιπτώσεις στο παρελθόν) και «να παρέμβει σε μια περιοχή όταν η καταστροφή αυτή επηρεάζει την πλειονότητα του πληθυσμού της και έχει σοβαρές μακροχρόνιες επιπτώσεις στην οικονομική της σταθερότητα και στις συνθήκες διαβίωσης».
Η δυσμενής οικονομική συγκυρία της Ελλάδας σίγουρα αποτελεί διαπραγματευτικό ατού, όπως και η προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πλεονέκτημα.
ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ
Το στοίχημα λοιπόν για Κυβέρνηση, Δήμο και Περιφέρεια, είναι ένα:
Να αποδείξουν ότι ενδιαφέρονται να καλυφτεί « με άνθη το χάσμα π΄ανοιξε ο σεισμός» και όχι με μεγάλα λόγια και επικοινωνιακά τεχνάσματα.
Το ότι οι αυτοδιοικητικές εκλογές είναι σε λιγότερο από 4 μήνες είναι και καλό και κακό.
Καλό γιατί θα αναγκαστούν η δημοτική και η περιφερειακή αρχή να πιέσουν για λύσεις και κακό γιατί η αναποτελεσματικότητα και η έλλειψη αξιοπιστίας δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας.
