Η εκπαίδευση είναι ένα παγκοσμίως αναγνωρισμένο δικαίωμα κάθε παιδιού, καταγεγραμμένο στη νομοθεσία όλων των χωρών. Κάθε παιδί χρειάζεται να εκπαιδευτεί, με λίγα λόγια να πάρει αγάπη, να καθοδηγηθεί, να του δοθούν ερεθίσματα και να βοηθηθεί να συνειδητοποιήσει το πνευματικό, σωματικό και συναισθηματικό δυναμικό του/της, ούτως ώστε να αναπτυχθεί με αρμονικό τρόπο και να είναι σε θέση να βιώσει και να μοιραστεί όλες τις θεμελιώδεις ανθρώπινες εμπειρίες.
Τα παιδιά με κάποια σοβαρή αναπηρία, όπως ο αυτισμός, αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες δυσκολίες τις οποίες πρέπει να ξεπεράσουν. Από τη βρεφική ηλικία, παρουσιάζουν διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές οι οποίες επηρεάζουν όλες τις πρώιμες δεξιότητές τους στους τομείς της επικοινωνίας, της αντίληψης και της αλληλεπίδρασης.
Εξ’ αιτίας αυτού, η ανάπτυξή τους είναι, σε ένα μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, ανισοβαρής και γενικά μειωμένη, και γι’αυτό το λόγο το περιβάλλον τους, συμπεριλαμβανομένης και της παρεχόμενης εκπαίδευσης θα πρέπει να διαδραματίσει έναν αντισταθμιστικό ρόλο.
Το δικαίωμα στην παρακολούθηση γενικού ή ειδικού σχολείου ισχύει στο έπακρο και για τα παιδιά με αυτισμό, οποιοδήποτε κι αν είναι το μέγεθος του προβλήματός τους. Η εκπαίδευση θα τα βοηθήσει να περιορίσουν τις ανεπάρκειές τους και γι’αυτό επιβάλλεται να έχουν και αυτά μία ισότιμη ευκαιρία, για εντατική και προσαρμοσμένη στις δικές τους ανάγκες παρέμβαση.
Παρά το γεγονός όμως, ότι παθολογίες όπως ο αυτισμός, έχουν αναγνωριστεί ως αναπηρίες από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, η ενδεδειγμένη ειδική διδασκαλία, δεν παρέχεται στο βαθμό που απαιτείται ακόμη και σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή είναι ελλιπέστατη.
Για σχεδόν τριάντα χρόνια, πολλοί νόμοι, οδηγίες, υποδείξεις και Ευρωπαϊκοί Χάρτες έχουν εγκριθεί, χωρίς όμως να εφαρμόζονται σε εθνικό επίπεδο.
Αυτό δεν αποτελεί μόνο έλλειψη σεβασμού για την εθνική νομοθεσία τους, αλλά εξαιτίας της μεροληπτικής φύσης της, ευθεία παραβίαση της Αρχής της ΜΗ – ΔΙΑΚΡΙΣΗΣ
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται σε αυτές τις χώρες που εφαρμόζουν μεροληπτική συμπεριφορά ως προς τα άτομα με αναπηρία και ιδιαίτερα με αυτισμό.
Και τούτο διότι, ενώ έχει καταγράψει στην ελληνική νομοθεσία ως ένα καλό επίπεδο τις ανάγκες και των ατόμων με αυτισμό και τις απαιτούμενες υπηρεσίες, στην πράξη ελάχιστα εφαρμόζει.
Η εισαγωγή στην νομοθεσία, της υποχρεωτικότητας στην εκπαίδευση μόλις το 2000, καθώς και άλλων θετικών και καινοτόμων διατάξεων, που βελτιώθηκαν το 2008, αποτελούν μία σοβαρή προσπάθεια για την θεσμική κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ατόμων με αυτισμό και άλλες αναπηρίες αναφορικά με την ισότιμη ένταξή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Δυστυχώς όμως διαχρονικά στην πράξη ευθέως παραβιάζονται και συγκεκριμένα:
Το δικαίωμα φοίτησης στην συνήθη σχολική τάξη με παράλληλη στήριξη σπανίως παρέχεται στο σύνολό του, κυρίως στην Περιφέρεια.
Το δικαίωμα φοίτησης σε ειδικά οργανωμένα και κατάλληλα στελεχωμένα τμήματα ένταξης, όπου και όταν λειτουργούν σε σχολείο γενικής ή τεχνικής εκπαίδευσης σπανίως διαθέτει κατάλληλο εκπαιδευτικό προσωπικού, με ειδίκευση στον αυτισμό.
Το δικαίωμα φοίτησης σε αυτοτελές σχολείο ειδικής αγωγής όταν οι ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες του παιδιού με αυτισμό, δεν επιτρέπουν την ένταξή του, στα σχολεία του κοινού εκπαιδευτικού συστήματος, μάλλον για την Ελληνική Πολιτεία αποτελεί πολυτέλεια, αφού οι Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης για τον αυτισμό, που υπάρχουν στην Χώρα μας, μετρώνται στα δάκτυλα των χεριών μας.
Το δικαίωμα παροχής εκπαιδεύσεως στο σπίτι, όταν το παιδί με αυτισμό, δεν δύναται να ενταχθεί, ούτε στις κοινές τάξεις, ούτε στα τμήματα ένταξης, ούτε σε αυτοτελή ειδικά σχολεία, ένεκα αυτής καθεαυτής της πάθησης και των συμπτωμάτων της, ουδέποτε παρέχεται.
Σε περιπτώσεις ατόμων με αυτισμό και αυξημένες δυσκολίες, όταν πλέον μνημονεύονται στον Νόμο Ειδικές Μονάδες Διαβίωσης μέσα στην κοινότητα η Ευρωπαϊκή Ελλάς του 21ου αιώνα ουδεμία μέριμνα έχει λάβει, βάσει αυτής της διάταξης του Νόμου, ώστε να ανακουφίσει τις οικογένειες παιδιών με αυτισμό και δύσκολη συμπεριφορά.
Διεθνείς έρευνες αναφέρουν πλέον ότι τα ποσοστά των ατόμων Διαταραχές του Αυτιστικού Φάσματος στον γενικό πληθυσμό είναι πάνω από 1%, ενώ και σε κάποιες μεμονωμένες χώρες φθάνουν έως και το 2,6%.
Με βάση το διεθνώς παραδεδεγμένο ποσοστό ο εκτιμώμενος, πληθυσμός των ατόμων με ατόμων Διαταραχές του Αυτιστικού Φάσματος στη χώρα μας, είναι της τάξεως άνω των 100.000 και επομένως η Ελλάδα στερεί του δικαιώματος δημόσιας «διά βίου εκπαίδευσης», στο 90% και πάνω των Ελλήνων αυτής της κατηγορίας.
Με άλλα λόγια στην Ελλάδα, εντάσσονται μεν τα παιδιά με αυτισμό και άλλες αναπηρίες στο εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά η ένταξη αυτή σαφέστατα δεν είναι ισότιμη με τα μη ανάπηρα παιδιά.
Ο Μέγας Αλέξανδρος έλεγε, για τον δάσκαλό του τον Αριστοτέλη: «Στον πατέρα μου οφείλω το ζείν, αλλά στον δάσκαλό μου το εύ ζην».
Παραφράζοντας λίγο αυτήν την φράση, τα άτομα με Διαταραχές του Αυτιστικού Φάσματος και οι γονείς τους, θα ήθελαν Σήμερα 2 Απριλίου Παγκόσμια Ημέρα Ευαισθητοποίησης για τον Αυτισμό, να πουν:
Στους γονιούς μου οφείλω, το ΖΕΙΝ,
στην πατρίδα μου όμως, το ΕΥ ΖΗΝ
Η πατρίδα τους, η σημερινή Ελλάδα του 2016, τους το επιτρέπει;
Για την Ένωση Προστασίας της Ισότητας & των Δικαιωμάτων ΑμεΑ
Η Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας
Σοφία Μαροπούλου Ζαφειράτου Άννα Παρίση
