Του Γιώργου Μεσσάρη

Θέλω να ξεκαθαρίσω από την αρχή ότι είμαι λάτρης της τεχνολογίας. Θεωρώ ότι η τεχνολογία έχει συμβάλει τα μέγιστα στη βελτίωση της ζωής μας. Την ίδια, όμως, ώρα –και χωρίς να φταίει η τεχνολογία– η λανθασμένη χρήση της δημιουργεί καταστάσεις τραγελαφικές και συνάμα τραγικές.
Χωρίς την τεχνολογία δεν θα υπήρχε διαστημική εξερεύνηση, δεν θα είχαμε αυτά που αποκαλούμε ιατρικά θαύματα, δεν θα κάναμε το ταξίδι Ελλάδα-Αυστραλία σε 21 ώρες αλλά σε τρεις μέρες όπως γινόταν παλαιότερα ή σε δύο εβδομάδες όπως γινόταν ακόμα πιο παλιά με τα αεροπλάνα της… υπομονής, δεν θα μπορούσαμε να επικοινωνούμε με αγαπημένα πρόσωπα αστραπιαία από μια άκρη της γης στην άλλη, οι τραπεζικές μας συναλλαγές δεν θα είχαν γίνει τόσο γρήγορες, εύκολες και ασφαλείς, η ενημέρωση δεν θα είχε την αμεσότητα που προσφέρουν σήμερα οι απίστευτες ταχύτητες μετάδοσης των ειδήσεων. Θα μπορούσα να γεμίσω σελίδες με τα οφέλη που προσφέρει η ανάπτυξη της τεχνολογίας και τα οποία –είμαι σίγουρος ότι– οι περισσότεροι γνωρίζετε.
Σε ότι αφορά τον τομέα της ενημέρωσης θέλω να τονίσω ότι στην τεχνολογία οφείλουν σήμερα την ύπαρξή τους ένα μεγάλο ποσοστό των μέσων μαζικής ενημέρωσης και των τριών κύριων κλάδων: έντυπα, ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί. Και εξηγούμαι. Η τεχνολογία μείωσε το κόστος παραγωγής σε ποσοστά που εντυπωσιάζουν. Να αναφέρω ένα παράδειγμα: Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, την περίοδο δηλαδή που έκανα τα πρώτα βήματα μου στη δημοσιογραφία, η αποστολή μιας φωτογραφίας από την Ελλάδα στην Αυστραλία κόστιζε ένα μικρό θησαυρό! Θυμάμαι όταν η δικτατορία έπνεε τα λοίσθια ζητήσαμε την ηλεκτρονική αποστολή μιας φωτογραφίας από τα γεγονότα στο Πολυτεχνείο. Το κόστος της άμεσης αποστολής ήταν τρομακτικό, κάπου 200 δολάρια, ποσό εξαιρετικά υψηλό για την εποχή εκείνη. Να σκεφθείτε ότι ο μέσος εβδομαδιαίος μισθός ενός δημοσιογράφου ήταν τότε μικρότερος από 100 δολάρια! Σήμερα ένα έντυπο πληρώνει μόνο για τα δικαιώματα του φωτογράφου. Το κόστος της διαδικτυακής αποστολής φωτογραφιών, κειμένων και δεδομένων γενικά, είναι σχεδόν μηδενικό!
Όμως η μετάδοση φωτογραφιών δεν ήταν το μόνο όφελος που πρόσφερε η τεχνολογία στα ΜΜΕ.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, η παλιά μέθοδος παραγωγής εντύπων, η γνωστή λινοτυπία (δημιουργία κειμένων με λιωμένο μολύβι) έδωσε τη θέση της στη φωτοσύνθεση (παραγωγή κειμένων φωτογραφικά) που κι’ αυτή με τη σειρά της αντικαταστάθηκε, μετά από 15 περίπου χρόνια, από την πλήρη ψηφιακή παραγωγή εντύπων αλλά και ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών προγραμμάτων.
Αρκετά, όμως, για τα πάμπολλα «συν» της τεχνολογίας γιατί, δυστυχώς, υπάρχουν και «πλην» που συνοψίζονται στην κακή χρήση της.
Το διαδίκτυο, για παράδειγμα, χρησιμοποιείται κάκιστα από ένα απίστευτα υψηλό ποσοστό χρηστών οι οποίοι δεν ελέγχουν, όπως θα όφειλαν, την εγκυρότητα των πηγών πληροφόρησης και διαβάζουν ότι εξάπτει τη φαντασία τους ή ικανοποιεί και συνάμα φουντώνει τις αμφιλεγόμενες πεποιθήσεις τους.
Η παραπληροφόρηση, βέβαια, είναι έργο ημιμαθών ή αμαθών ή ατόμων που ηθελημένα διαδίδουν ψεύδη ή ανακρίβειες εξυπηρετώντας δικούς τους σκοπούς.
Είναι τρομακτικά αυτά που μπορείς να βρεις στο διαδίκτυο και τα οποία όσο πιο «αρρωστημένα» είναι τόσο πιο πολύ ελκύουν τον ανυποψίαστο αναγνώστη.
Έχω εντοπίσει διαδικτυακά «άρθρα-αποκαλύψεις» που βγάζουν από τα ρούχα του κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο. Μερικά παραδείγματα:
«Αρχαίοι Έλληνες ζουν ακόμα στα έγκατα του Ολύμπου και περιμένουν την κατάλληλη στιγμή να… σώσουν την Ελλάδα!» Τώρα μάλιστα! Οι αρχαίοι μας πρόγονοι θα σώσουν την πατρίδα. Και τι περιμένουν, παρακαλώ; Να τη σώσουν μετά τον αφανισμό της; Την ίδια στιγμή οι προγονολάτρες περιμένουν τη σωτηρία τους με σταυρωμένα τα χέρια. Κι’ αν δεν είναι σταυρωμένα, το ένα κρατάει το… φραπεδάκι και το άλλο το κινητό.
«Όλοι οι Έλληνες πολιτικοί έχουν εκλεγεί με τη βοήθεια σκοτεινών δυνάμεων, υπηρετούν ξένα συμφέροντα και είναι προδότες.» Το διαδίκτυο είναι γεμάτο από τέτοιες «αποκαλύψεις-βόμβες». Εν τάξει, να δεχθώ ότι οι περισσότεροι πολιτικοί μας είναι άχρηστοι, να δεχθώ ότι οι περισσότεροι είναι λαμόγια, να δεχθώ ότι υπάρχουν εκ των έξωθεν επιρροές αλλά και ότι ΟΛΟΙ τους υπηρετούν ξένα σκοτεινά συμφέροντα και είναι προδότες πάει πολύ!
Πριν λίγο καιρό η Άλκηστη Γεωργίου είχε γράψει στο www.lifo.gr: «Απίθανες θεωρίες συνομωσίας… μας ψεκάζουν, ένα παιδάκι ζητάει τη βοήθεια σου, πολλά παιδάκια ζητάνε τη βοήθεια σου, microchip του σατανά, κάπου μία λευκή γυναίκα λιθοβολείται δημοσίως μετά τον βιασμό της, κάπου αλλού οι κάτοικοι σφάζουν ομαδικά δελφίνια(!), ένα μαντζούνι γιατρεύει τον καρκίνο, καλοριφέρ που υπόσχονται να μηδενίσουν τα τέλη της ΔΕΗ, παιδάκια που κοιμούνται στους τάφους των γονιών τους, και χιλιάδες ακόμα μικρές ή και μεγαλύτερες απάτες κατακλύζουν καθημερινά το ελληνικό –και όχι μόνο– ίντερνετ, τα email μας, το timeline στο facebook…» Στη συνέχεια η Άλκηστη Γεωργίου είχε υπογραμμίσει ότι «…Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν μερικοί πολύ δραστήριοι “ιντερνετικοί ήρωες” που με υπομονή και επιμονή πασχίζουν να ξεσκεπάσουν και να ενημερώσουν όλους εμάς τους υπολοίπους για κάθε ψέμα που κυκλοφορεί online. Ένας τέτοιος ήρωας είναι και ο 42χρονος Θοδωρής Δανιηλίδης από τη Θεσσαλονίκη…». Μη πιστεύετε, λοιπόν, τα πάντα από αυτά που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο. Ή καλύτερα πιστεύετε πολύ λίγα. Αν δεν έχετε εξακριβώσει την αξιοπιστία της πηγής, οι πιθανότητες αυτό που διαβάζετε να είναι απάτη είναι πολύ μεγάλες.
Ένα ακόμα αρνητικό του διαδικτύου είναι ότι απορροφά πολλούς σε ατελείωτες ώρες χρήσης του facebook, ηλεκτρονικών παιγνιδιών και άλλων εφαρμογών με αποτέλεσμα να τους… αποχαυνώνει!
Τέλος, το κινητό τηλέφωνο, που κατά τα άλλα είναι τόσο χρήσιμο, χρησιμοποιείται από παρά πολλούς με τρόπους απαράδεκτους και συγχρόνως πολύ επικίνδυνους. Παράδειγμα η χρήση του ενώ κάποιος οδηγεί! Η Τροχαία επισημαίνει καθημερινά ότι όταν μιλάει κάποιος στο κινητό αποσπάται η προσοχή του με αποτέλεσμα οι πιθανότητες πρόκλησης τροχαίου δυστυχήματος να αυξάνονται κατακόρυφα. Παρά τις συμβουλές, ο Έλληνας δεν βάζει μυαλό. Οδηγεί, μιλάει στο κινητό και πολλές φορές καπνίζει συγχρόνως αδιαφορώντας για τη ζωή των άλλων οδηγών αλλά –συχνά– ακόμα και των παιδιών του που… χοροπηδούν στο πίσω κάθισμα!
Χρειάζεται, αγαπητοί φίλοι, μεγάλη προσοχή. Η σωστή χρήση της τεχνολογίας χωρίζεται από τη λανθασμένη με μια πολύ λεπτή, σχεδόν αόρατη, γραμμή.
Μέχρι την επόμενη εβδομάδα να περνάτε καλά. Αν το βρίσκετε δύσκολο πρέπει να φιλοσοφήσετε λίγο τη ζωή. Βάλετε στην άκρη τις πίκρες της. Μην αφήνετε τις απογοητεύσεις να σας κυριεύουν. Η ευτυχία είναι και τέχνη που δυστυχώς δύσκολα διδάσκεται.
Για οποιοδήποτε σχόλιό σας μπορείτε να γράψετε στην ηλεκτρονική μου διεύθυνση georgemessaris@gmail.com
www.omegadocumentaries.com (Τελευταία παραγωγή: ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ ΚΑΙ ΙΘΑΚΗ – ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΠΕΛΑΓΟΥΣ).