Με αφορμή την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για μεταφορά κάποιων δραστηριοτήτων του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας από τα Δαυγάτα στο Αργοστόλι και στο Θαλασσόμυλο και επειδή ο απώτερος σκοπός αυτής της απόφασης φαίνεται να είναι το οριστικό κλείσιμο του Μουσείου στα Δαυγάτα, παρά τις εκ του αντιθέτου φωνές που ακούστηκαν για «την τιμή των όπλων», θεωρώ υποχρέωσή μου να καταθέσω την άποψή μου.
Αν και η παραχώρηση χώρων σε ένα μουσείο είναι κατά βάση μια θετική ενέργεια, θα πρέπει να συνεξετάζεται πάντα και ο σκοπός της παραχώρησης. Διευκρινίζω γιατί θεωρώ ότι στόχος αυτής της απόφασης είναι το κλείσιμο του Μουσείου.
Το μουσείο είναι ήδη εκτός λειτουργίας από το Νοέμβριο του 2011 και δεν φαίνεται να έχει διάθεση κανένας από τους εμπλεκόμενους – Δ.Σ. του Μουσείου και Δήμος Κεφαλονιάς – να κάνει τις απαιτούμενες ενέργειες, προκειμένου να επαναλειτουργήσει. Η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου θα ήταν στη σωστή κατεύθυνση, αν κατ΄ αρχήν και οπωσδήποτε πριν τη συζήτηση για μεταφορά κάποιων δραστηριοτήτων του μουσείου στο Αργοστόλι και στο Θαλασσόμυλο, αποφάσιζε την επαναλειτουργία του μουσείου στη φυσική του έδρα, τα Δαυγάτα.
Η εμπλοκή μου με το Μουσείο αρχίζει από την ίδρυσή του, όταν ήμουν Πρόεδρος της Κοινότητας Δαυγάτων και συνεχίζεται αδιάκοπα μέχρι και σήμερα με τη συμμετοχή μου στη σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου του Μουσείου.
Το 1996, η Εταιρεία Προστασίας Φύσης Κεφαλονιάς και Ιθάκης και η πρόεδρός της κ. Νίκη Ευθυμιάτου-Κατσούνη, σε συνεργασία με το τότε Κοινοτικό Συμβούλιο Δαυγάτων (όταν κανένας άλλος φορέας σε ολόκληρη την Κεφαλονιά δεν δεχόταν να παραχωρήσει τους απαιτούμενους χώρους) και τον Διευθυντή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης κ. Λύσσανδρο Αλυσανδράτο, προχώρησαν στην ίδρυση του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κεφαλονιάς και Ιθάκης. Από τότε με συνεχή λειτουργία για 16 ολόκληρα χρόνια μέχρι το 2011, το Μουσείο προσέλκυσε πάνω από δεκαπέντε χιλιάδες επισκέπτες, επιστήμονες, ερευνητές, πανεπιστήμια και το σπουδαιότερο, μαθητές από την Κεφαλονιά αλλά και από την άλλη Ελλάδα. Πραγματοποιήθηκαν πολλές εκδηλώσεις στους χώρους του Μουσείου και πλήθος από εκπαιδευτικά και ερευνητικά προγράμματα για τη χλωρίδα και την πανίδα της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης. Το Μουσείο διέκοψε τη λειτουργία του το Νοέμβριο του 2011 όταν η μοναδική υπάλληλός του μεταφέρθηκε στο Δήμο. Από τότε μέχρι και σήμερα η δημοτική αρχή δεν κατάφερε να στείλει έναν υπάλληλο στα Δαυγάτα (μόλις 7 χλμ από το Αργοστόλι) για να στηρίξει την λειτουργία του Μουσείου, με αποτέλεσμα να παραμένει κλειστό. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας είναι το μοναδικό Νομικό Πρόσωπο του Δήμου, που πέραν της μισθοδοσίας της μοναδικής υπαλλήλου του, ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΚΑΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ από το Δήμο.
Το τραγικό αυτής της υπόθεσης είναι ότι ενώ ο δήμαρχος κ. Παρίσης στην πρόεδρο του Μουσείου δήλωνε πως δεν μπορούσε να στείλει υπάλληλο επειδή αντιμετώπιζε πρόβλημα έλλειψης προσωπικού στο Δήμο, την ίδια περίοδο κατήγγειλε τους προηγούμενους δημάρχους για την υπερπληθώρα δημοτικών υπαλλήλων που του κληροδότησαν.
Τα αποτελέσματα από το κλείσιμο του Μουσείου είναι λίγο πολύ σε όλους γνωστά: -Πινακίδες σε πολλά σημεία της Κεφαλονιάς προτρέπουν τον κόσμο να επισκεφτεί το κλειστό Μουσείο στα Δαυγάτα, -Σχολεία επισκέπτονται τα Δαυγάτα χωρίς να έχουν δυνατότητα πρόσβασης στους χώρους του Μουσείου, -Οι κάτοικοι των Δαυγάτων βρίσκονται συχνά στη δυσάρεστη θέση να πληροφορούν τους τουρίστες πως άδικα έκαναν τον κόπο να αναζητήσουν το Μουσείο, -Και βέβαια όπως είναι φυσικό οι εγκαταστάσεις και τα εκθέματα του Μουσείου βρίσκονται σε πλήρη εγκατάλειψη.
Στην τελευταία συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Κεφαλονιάς, η πλειοψηφία αποφάσισε την παραχώρηση των κτιρίων του Θαλασσόμυλου για μεταφορά εκεί κάποιων δραστηριοτήτων του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας. Δεν ξέρω αν έγινε γνωστό, πως προβλέπεται από το καταστατικό του Μουσείου, ότι έδρα του είναι τα Δαυγάτα. Το κλείσιμο του Μουσείου και η οριστική μεταφορά του στο Θαλασσόμυλο, θα είναι ενέργεια αντίθετη σε όσα προβλέπονται από το καταστατικό του Μουσείου, τη σχετική απόφαση του Δ.Σ. του Μουσείου και την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, που είναι προφανές ότι βασίστηκε σε αυτήν.
Είναι κατακριτέο και απορίας άξιον γιατί δεν προσκλήθηκαν στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου ο Πρόεδρος των Δαυγάτων (κάλλιστα μπορεί να υποθέσει κάποιος, επειδή πολιτεύτηκε με την παράταξη του κ. Αλέκου Καλαφάτη), και ο Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού (που ευτυχώς είναι ενεργός), για να μεταφέρουν την άποψη των Δαυγάτων για το συγκεκριμένο θέμα.
Όσον αφορά την περιβόητη στήριξη των χωριών και γενικότερα της περιφέρειας της Κεφαλονιάς, που προεκλογικά η παράταξη του δημάρχου είχε κάνει σημαία, εγώ προσωπικά δεν είχα ούτε έχω αυταπάτες.
Επιπρόσθετα «έπεσα από τα σύννεφα», όταν πληροφορήθηκα τη ….. ριζοσπαστική άποψη που εξέφρασε με την ψήφο του ο δημοτικός σύμβουλος της αντιπολίτευσης κ. Δημητράτος, που ήταν ο μόνος από όλη την αντιπολίτευση που στήριξε την πρόταση του εισηγητή. Αγαπητέ κ. Δημητράτε, αντιπροσωπεύοντας ένα χώρο με περιβαλλοντικές ευαισθησίες και έντονο ενδιαφέρον για την περιφερειακή ανάπτυξη, έπρεπε να παλέψεις με όλες σου τις δυνάμεις, πριν τη λήψη της απόφασης για μεταφορά δραστηριοτήτων του μουσείου στο θαλασσόμυλο, να εξασφαλιστεί η επαναλειτουργία του μουσείου στα Δαυγάτα.
Αγαπητή κ. Νίκη Κατσούνη σας προσκαλώ έστω και αυτή την ύστατη στιγμή, εσείς που με τόσο πάθος και αγάπη, μαζί με το Κοινοτικό Συμβούλιο Δαυγάτων, τον Πολιτιστικό Σύλλογο του χωριού και όλους τους Δαυγάδες κοπιάσατε και ονειρευτήκατε για αυτό το Μουσείο, να μην είστε εκείνη που θα βάλετε ταφόπλακα σε αυτό το σπουδαίο έργο. Ένα έργο που ήταν για τα Δαυγάτα πόλος έλξης και μια μεγάλη ανάσα ζωής. Ένα έργο που για την Κεφαλονιά ήταν και ευελπιστώ πως θα συνεχίσει να είναι, ένα μεγάλο κεφάλαιο για τον πολιτισμό και την προστασία του σπάνιου φυσικού περιβάλλοντός της.
Αγαπητοί δημοτικοί άρχοντες και κ. πρόεδρε του Μουσείου, είμαι σίγουρος πως γνωρίζετε ότι όλα τα μουσεία της Κεφαλονιάς αλλά και η συντριπτική πλειοψηφία των μουσείων στην Ελλάδα, έχουν περιορισμένη επισκεψιμότητα και ότι κανένα δεν εξοικονομεί ούτε καν τα λειτουργικά του έξοδα από τα εισιτήρια. Μην νομίζετε ότι στο Θαλασσόμυλο θα αυξηθεί κατά πολύ η επισκεψιμότητα του μουσείου, αν δεν αντιμετωπιστεί το πραγματικό πρόβλημα. Το ίδιο πρόβλημα που υπήρχε στα Δαυγάτα με τα οργανωμένα γκρουπ τουριστών, πρόβλημα εξάλλου που αντιμετωπίζουν και τα μουσεία του Αργοστολιού, θα υπάρχει σίγουρα και στο Θαλασσόμυλο. Οι κανόνες της ….αγοράς δεν αλλάζουν, μην έχετε αυταπάτες.
Αν και είμαι σίγουρος ότι η άποψή μου θα θεωρηθεί αφελής και ρομαντική, εγώ θα την καταθέσω. Αντί να κλείνετε ή να μεταφέρετε μουσεία με αιτιολογικό τη χαμηλή επισκεψιμότητα και να τιμωρείτε με αυτό τον τρόπο την περιφέρεια, θα ήταν καλύτερα να ψάξετε να βρείτε τρόπους που θα ωθήσουν τους ανθρώπους να βάλουν στη ζωή τους τις επισκέψεις σε μουσεία, την αγάπη για τη φύση και την αναζήτηση γνώσης για τον σπουδαίο ελληνικό πολιτισμό.
Διονύσης Π. Γασπαρινάτος
Πρόεδρος της Κοινότητας Δαυγάτων από το 1991 έως το 1998 και ιδρυτικό μέλος του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας
