Η 9η Ιουνίου καθιερώθηκε το 2007 από το Διεθνές Συμβούλιο των Αρχείων, το οποίο ιδρύθηκε το 1948 υπό την αιγίδα της UNESCO, ως Διεθνής Ημέρα των Αρχείων και από τότε γιορτάζεται παγκοσμίως.
Με αφορμή τον εφετινό εορτασμόκρίνουμε σκόπιμο και επιβεβλημένο να ενημερώσουμε για άλλη μία φορά την κοινωνία του νησιού μας για την αξία και την σπουδαιότητα των Γενικών Αρχείων του Κράτους και ειδικότερα των Αρχείων της Κεφαλονιάς.
Τα Γενικά Αρχεία του Κράτους (Γ.Α.Κ.) είναι αυτοτελής δημόσια υπηρεσία, που υπάγεται απευθείας στον εκάστοτε Υπουργό Παιδείας και σκοπός της είναι «η εποπτεία, διάσωση, συγκέντρωση, συντήρηση, καταγραφή, μικροφωτογράφιση, ταξινόμηση και ευρετηρίαση του αρχειακού υλικού της χώρας κι η διάθεση προς μελέτη όλων των δημοσίων και ιδιωτικών αρχείων εγγράφων και χειρογράφων τα οποία αναφέρονται στην ιστορία και στην πολιτιστική κληρονομία του ελληνικού έθνους και σε ό,τι έχει σχέση με την διοικητική, οικονομική και κοινωνική ζωή του ελληνικού κράτους» (Ν 1946/ 1991).
Τα Γ.Α.Κ. συγκροτούνται από την Κεντρική Υπηρεσία, που εδρεύει στην Αθήνα και τις Περιφερειακές Υπηρεσίες, που διακρίνονται σε Αρχεία του Νομού με έδρα την πρωτεύουσά του και Τοπικά Αρχεία με έδρα πόλεις εκτός πρωτεύουσας νομού.
Τα Γενικά Αρχεία του Κράτους- Αρχεία Ν. Κεφαλληνίας είναι το πέμπτο σε μέγεθος Αρχείο στην Ελλάδα όσον αφορά τον όγκο του αρχειακού υλικού που διαφυλάσσει, την παλαιότητα και την ποικιλία του. Σε αυτό φυλάσσεται πλουσιότατο αρχειακό υλικό που χρονολογείται από την περίοδο της Βενετοκρατίας(16ο αι.-18ο αι.) μέχρι τις ημέρες μας. Συγκεκριμένα φυλάσσονται αρχεία δημόσια -δηλαδή νοταριακά-συμβολαιογραφικά, διοικητικά, υγειονομικά, δικαστικά, οικονομικά, εκκλησιαστικά, ληξιαρχικά, εκπαιδευτικά- καθώς και ιδιωτικά αρχεία και συλλογές, εφημερίδες, περιοδικά και έντυπα πολιτικού περιεχομένου.
Όλα αυτά τα σημαντικότατα δημόσια και ιδιωτικά αρχεία που αναφέρονται στην ιστορία και στην πολιτιστική κληρονομιά της Κεφαλονιάς η Υπηρεσία μας τα διασώζει, τα συντηρεί, τα καταγράφει και τελικά τα θέτει στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου να τα μελετήσει πολίτη, ιστορικού και μη. Μεγάλο μέρος του υλικού αυτού έχει ψηφιοποιηθεί και είναι διαθέσιμο στο κοινό στον διαδυκτιακό τόπο των Γενικών Αρχείων του Κράτους (http://arxeiomnimon.gak.gr). Επίσης μέρος τους ψηφιοποιημένου υλικού έχει αναρτηθεί και στην Ευρωπαϊκή Πύλη των Αρχείων (http://www.archivesportaleurope.net).
Παράλληλα, η Υπηρεσία μας πραγματοποιεί εκπαιδευτικές δραστηριότητες σε συνεργασία με την εκπαιδευτική κοινότητα του νησιού μας και συμμετέχει σε επιστημονικές ημερίδες και συνέδρια με στόχο την παρουσίαση του πολύτιμου υλικού της, καθώς και την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου για την αξία και τη σημασία του υπάρχοντος υλικού και τη σημασία της διατήρησης του αρχειακού υλικού των υπηρεσιών του δημοσίου.
Όλα όσα προαναφέρθηκαν αποδεικνύουν περίτρανα την αξία και τη σημασία του Αρχείου της Κεφαλονιάς για την διάσωση και τη διατήρηση της ιστορίας του τόπου μας, αλλά και τη μεταβίβασή της από γενιά σε γενιά. Η διαχείριση και η διατήρηση του αρχειακού πλούτου από την Υπηρεσία μαςεξασφαλίζουν την αυθεντικότητα και την ακεραιότητα μοναδικών και αναντικατάστατων τεκμηρίων ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. Είναι, επομένως, αυταπόδεικτη η σημασία της διαφύλαξής τους και κυρίως τηςελεύθερης πρόσβαση-τηρουμένης της σχετικής νομοθεσίας-κάθε ενδιαφερόμενου πολίτη σε αυτάγια την ιστορική έρευνα και την ιστοριογραφία.
Παράλληλα, κρίνεται αναγκαίο να επισημανθεί ότι τα Αρχεία της Κεφαλονιάς, όπως και όλα γενικότερα τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, διατηρούν πράξεις της διοίκησης που αναφέρονται και στην παρούσα χρονική περίοδο. Η ελεύθερη πρόσβαση σε αυτές όλων των πολιτών προστατεύει τόσο το δημόσιο συμφέρον, παρέχοντας τη δυνατότητα ελέγχου και διαφάνειας στη διοίκηση, όσο και το ιδιωτικό, αφού καθένας μπορεί να ανατρέξει και να αναζητήσει στοιχεία υπεράσπισης των συμφερόντων του.
Για όλους αυτούς τους λόγους και η σύγχρονη διοίκηση οφείλει να μεριμνά για την τήρηση και διάσωση του αρχειακού της υλικού συνεργαζόμενη με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, που διαθέτουν την τεχνογνωσία για αυτόν το σκοπό.
Αργοστόλι 9 Ιουνίου 2016
Η Προϊσταμένη των ΓΑΚ- Αρχείων Ν. Κεφαλληνίας
Δρ. Θεοδώρα Ζαφειράτου
