Εναλλακτικές επιλογές σπουδών αναζητούν τώρα, λίγες μέρες μετά την ανακοίνωση των βαθμολογικών τους επιδόσεων, χιλιάδες νέοι που ήδη γνωρίζουν ότι δεν θα καταφέρουν να εισαχθούν σε κάποια πανεπιστημιακή σχολή ή ΤΕΙ.
Πρόκειται για μια διαδικασία εξαιρετικά δύσκολη και αγχώδη, αλλά τόσο οι νέοι όσο και οι γονείς πρέπει να ξέρουν ότι τα ΑΕΙ δεν αποτελούν μονόδρομο για τις σπουδές ενός ανθρώπου και, φυσικά, ούτε τα πτυχία τους είναι σίγουρα «διαβατήρια» για την αγορά εργασίας.
Οι επιλογές που υπάρχουν είναι αρκετές και σοβαρές και μάλιστα ένας νέος μπορεί, εφόσον κάνει τη σωστή «κίνηση», να σπουδάσει αυτό που πραγματικά θέλει και όχι κάτι που η τύχη τον οδήγησε, όπως συνήθως γίνεται με πολλούς από τους εισαχθέντες στα ΑΕΙ της χώρας. Αλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι ειδικά τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης χιλιάδες απόφοιτοι των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ αναζητούν και άλλες μορφές εκπαίδευσης και κυρίως επαγγελματικής κατάρτισης στην προσπάθειά τους να βρουν μια δουλειά.
Nέα προσπάθεια
Σε κάθε περίπτωση, κάποιος που δεν κατάφερε να εισαχθεί στα ΑΕΙ ή πρόκειται να «μπει» σε σχολή που δεν του αρέσει, μπορεί να ξαναδώσει του χρόνου εξετάσεις έχοντας κάνει καλύτερη προετοιμασία. Διαφορετικά οι λύσεις που μπορεί να επιλέξει είναι οι εξής: Δημόσια ή ιδιωτικά Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης. Πανεπιστημιακά ιδρύματα της Κύπρου. Κολέγια που συνεργάζονται με ξένα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Σήμερα στα 130 δημόσια ΙΕΚ της χώρας φοιτούν κοντά στους 30.000 σπουδαστές και η ζήτηση ολοένα και αυξάνεται καθώς παρέχουν σύγχρονες ειδικότητες (146 συνολικά), οι οποίες διαρκώς ανανεώνονται και προσαρμόζονται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Οι περισσότεροι βέβαια προτιμούν τις σπουδές στα δημόσια ΙΕΚ καθώς είναι δωρεάν, αλλά και γιατί έχουν καλή φήμη ως προς το επίπεδο των σπουδών που παρέχουν.
Η εξειδίκευση που προσφέρουν οι σπουδές στα ΙΕΚ δίνει τη δυνατότητα στους αποφοίτους να έχουν μεγαλύτερες προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης, καθώς η αγορά θέλει άτομα που έχουν αποκτήσει εξειδίκευση σε κάποιον τομέα, όπως για παράδειγμα ο τεχνικός εφαρμογών πληροφορικής, διοικητικό και οικονομικό στέλεχος επιχειρήσεων, ειδικός εφαρμογών αισθητικής, νοσηλευτικής τραυματολογίας, ειδικός φοροτεχνικού γραφείου, τεχνικός μαγειρικής τέχνης, τεχνικός αισθητικής και μακιγιάζ κ.ά.
Οπως τονίζει στο «Εθνος» ο γ.γ. Διά Βίου Μάθησης Παυσανίας Παπαγεωργίου, που έχει την εποπτεία των ΙΕΚ, «οι νέοι έχουν κάθε λόγο να διαλέξουν τα ΙΕΚ διότι αποκτούν γρήγορη κατάρτιση (σε δύο χρόνια) και αμέσως έχουν και επαγγελματικά δικαιώματα, ενώ μπορούν εφόσον το επιθυμούν να εργαστούν σε οποιαδήποτε χώρα της Ευρώπης. Μάλιστα πολλές ξένες εταιρείες που βρίσκονται στην Ελλάδα αντλούν το μεσαίο στελεχικό δυναμικό τους από τους αποφοίτους ΙΕΚ.
Στα ΙΕΚ και πτυχιούχοι
Δεν είναι τυχαίο ότι απόφοιτοι πανεπιστημίων έρχονται στα ΙΕΚ να σπουδάσουν προκειμένου να αυξήσουν τις πιθανότητες εργασίας. Οι ειδικότητες με τη μεγαλύτερη ζήτηση είναι αυτές που έχουν σχέση με τον τουρισμό (εστίαση, ξενοδοχειακά) και τα παραϊατρικά επαγγέλματα, ενώ οι γυναίκες προτιμούν τις ειδικότητες που σχετίζονται με την αισθητική, την περιποίηση άκρων, κομμωτική κ.ά. Τώρα υπάρχει και η δυνατότητα της Μαθητείας, όπου ο νέος σπουδάζει αλλά ταυτόχρονα εκπαιδεύεται σε κάποια επιχείρηση με απολαβές και ασφάλιση, αλλά και με την πιθανότητα η επιχείρηση να τον κρατήσει όταν ολοκληρωθεί η περίοδος της Μαθητείας.
Τα ΙΕΚ παρέχουν αρχική επαγγελματική κατάρτιση διάρκειας πέντε εξαμήνων (τέσσερα εξάμηνα θεωρητικής και εργαστηριακής κατάρτισης και ένα εξάμηνο Πρακτικής Ασκησης ή Μαθητείας). Οσοι ενδιαφέρονται να εισαχθούν σε ένα από τα δεκάδες δημόσια ΙΕΚ της χώρας θα πρέπει να καταθέσουν τις αιτήσεις εγγραφής στις αρχές Σεπτεμβρίου, ενώ τα μαθήματα θα αρχίσουν το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου.
Τα επιλέγουν κάθε χρόνο 5.000 φοιτητές
Κερδίζουν έδαφος οι σπουδές στα κολέγια παρά τα υψηλά δίδακτρα
Κάθε χρόνο περίπου 5.000 νέοι σπουδαστές εγγράφονται στα κολέγια, εκ των οποίων οι 3.500 επιλέγουν να φοιτήσουν σε προπτυχιακά προγράμματα και 1.500 σε μεταπτυχιακά.
Οι σπουδές στα κολέγια που συνεργάζονται με ΑΕΙ του εξωτερικού κερδίζουν έδαφος παρά το γεγονός ότι οι φοιτητές πληρώνουν δίδακτρα και σε πολλές περιπτώσεις αρκετά υψηλά. Βέβαια οι φοιτητές γλιτώνουν τα έξοδα διαμονής σε μια ξένη χώρα που θα είχαν σε περίπτωση που θα διάλεγαν να σπουδάσουν απευθείας σε ιδρύματα του εξωτερικού.
Το ύψος των διδάκτρων κυμαίνεται για τα προπτυχιακά από 5.500 έως 8.500 ευρώ τον χρόνο για 3ετείς ή 4ετείς σπουδές και από 9.000 έως 12.000 ευρώ για τα μεταπτυχιακά που ολοκληρώνονται σε 1 έτος, ενώ γι’ αυτά που τελειώνουν σε 2 έτη από 6.000 ευρώ ανά έτος. Οι πιο δημοφιλείς ειδικότητες που λειτουργούν αυτήν τη στιγμή, τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο, είναι Οικονομία-Μάρκετινγκ, Διοίκηση Επιχειρήσεων, Ψυχολογία, Ναυτιλιακά, Εφαρμοσμένες και Καλές Τέχνες, Παραϊατρικά Επαγγέλματα κ.ά.
Οπως αναφέρει ο Σύνδεσμος Ελληνικών Κολεγίων, ο τρόπος ελέγχου από τα ξένα πανεπιστήμια στο επίπεδο των σπουδών που προσφέρεται στα κολέγια διαφέρει ανάλογα με τον τρόπο συνεργασίας. Γενικά τα ξένα πανεπιστήμια ασκούν στενό έλεγχο στη λειτουργία των κολεγίων με τακτικές επιθεωρήσεις, έλεγχο των θεμάτων των εξετάσεων, έλεγχο των εργασιών, βαθμολόγηση των γραπτών των εξετάσεων.
Οι έλεγχοι
Εξάλλου για τα βρετανικά πανεπιστήμια υπεισέρχεται στον έλεγχο και η Επιτροπή Ποιοτικού Ελέγχου Ανώτατης Εκπαίδευσης (QAA), η οποία πραγματοποιεί ελέγχους και στα ξένα πανεπιστήμια και στα κολέγια. Τα κολέγια μέλη του Συνδέσμου Ελληνικών Κολεγίων διαθέτουν πιστοποιημένες συνεργασίες με ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και λειτουργούν με βάση τις άδειες λειτουργίας που έχουν χορηγηθεί από το υπουργείο Παιδείας.
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα και αρκετές αλλαγές στις νομοθετικές ρυθμίσεις που αφορούν την αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων των κολεγίων. Αρμόδιο για τις αναγνωρίσεις επαγγελματικών προσόντων και επαγγελματικής ισοδυναμίας των ανωτέρω πτυχίων με τα αντίστοιχα που απονέμονται στα ελληνικά πανεπιστήμια ή ΤΕΙ είναι το Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων (ΣΑΕΠ).
Από το φθινόπωρο του 2013 έχουν δοθεί πολλές αναγνωρίσεις πτυχίων των αποφοίτων από το ΣΑΕΠ ως επαγγελματικά ισοδύναμα με αυτά των αποφοίτων των ελληνικών ΑΕΙ, ωστόσο ο ρυθμός είναι αργός. Τα μέλη του Συνδέσμου Ελληνικών Κολεγίων ζητούν την απλοποίηση των σχετικών διαδικασιών και επιθυμούν να επιταχυνθεί ο ρυθμός με τον οποίο το αρμόδιο γραφείο θα χορηγεί τις αναγνωρίσεις, ώστε οι απόφοιτοι να μην περιμένουν μεγάλο διάστημα μέχρι να αναγνωρισθεί το πτυχίο τους από την ελληνική πολιτεία.
Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Φοίτηση που επιτρέπει ταυτόχρονα και εργασία
Το ΕΑΠ δέχεται περίπου 50.000 αιτήσεις κάθε χρόνο, ενώ έχει συνολικά κοντά στους 32.000 προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές.
Ιδρύθηκε το 1992, είναι Δημόσιο Πανεπιστήμιο, απολύτως ισότιμο με τα άλλα πανεπιστήμια της χώρας, και παρέχει στους αποφοίτους του όλα τα εχέγγυα της Ανώτατης Εκπαίδευσης και τα δικαιώματα που απορρέουν από το ισχύον νομικό πλαίσιο της χώρας. Αυτός είναι και ο λόγος που χιλιάδες νέοι επιλέγουν να σπουδάσουν σε αυτό, παρά το γεγονός ότι απαιτούνται δίδακτρα.
Το μοναδικό πρόβλημα είναι ότι η ζήτηση για σπουδές στο ΕΑΠ είναι τεράστια και οι θέσεις δεν επαρκούν για να καλύψουν όλους τους ενδιαφερομένους.
Οι σπουδές είναι ευέλικτες διότι είναι εξ αποστάσεως εκπαίδευση τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο, με την ανάπτυξη και αξιοποίηση κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού και μεθόδων διδασκαλίας, πράγμα που σημαίνει ότι ο φοιτητής μπορεί και να εργάζεται ταυτόχρονα.
Για φέτος δεν έχουν γίνει κάποιες ανακοινώσεις, αλλά πάντως τα δίδακτρα κυμαίνονται περίπου στα 550 ευρώ για κάθε Θ.Ε. και για διάρκεια σπουδών 6 ετών.
Απαιτητικές σπουδές
Οι σπουδές στο ΕΑΠ είναι πολύ απαιτητικές και γι’ αυτό οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να σκεφτούν σοβαρά αυτήν την επιλογή, διότι πάρα πολλοί νέοι ξεκινούν με αξιώσεις τις σπουδές τους, αλλά μετά εγκαταλείπουν έχοντας χάσει χρόνο και χρήμα.
Φέτος ο τρόπος εισαγωγής στα ΕΑΠ θα αλλάξει (γίνεται προσπάθεια να καταργηθεί η κλήρωση), αλλά η διοίκηση του Ιδρύματος ακόμη δεν έχει ενημερώσει επαρκώς τους ενδιαφερομένους τι πρόκειται να πράξει.
Πανεπιστήμια Κύπρου
Πτυχία αναγνωρισμένα σε Ελλάδα και ΕΕ
Η ελληνική γλώσσα, η κοντινή απόσταση και η καλή φήμη που έχουν τα πανεπιστήμια της Κύπρου είναι η αιτία που όλο και περισσότερα Ελληνόπουλα τα επιλέγουν για τις σπουδές τους. Οι τίτλοι σπουδών σε δημόσια και ιδιωτικά είναι αναγνωρισμένοι από την Κυπριακή Δημοκρατία, από όλα τα κράτη της ΕΕ και από άλλα, ενώ έχουν κριθεί από τον ΔΟΑΤΑΠ ως ομοταγή προς τα ελληνικά ΑΕΙ.
Πάντως, όποιος ενδιαφέρεται να σπουδάσει στα ΑΕΙ της Κύπρου καλό θα ήταν να έχει μια επαφή με τον ΔΟΑΤΑΠ (πρόκειται για το πρώην ΔΙΚΑΤΣΑ) και να πάρει τις απαραίτητες πληροφορίες για την αναγνώριση του πτυχίου που θέλει να λάβει και να μη στηριχθεί αποκλειστικά στις πληροφορίες που δίνουν τα ίδια τα Ιδρύματα, οι οποίες δεν είναι πάντοτε «σωστές».
Οι περισσότεροι Ελληνες επιλέγουν νομικές, παιδαγωγικές και πολυτεχνικές σχολές (αρχιτεκτονική και μηχανικών), αλλά και την κατεύθυνση της ψυχολογίας. Στην Κύπρο λειτουργούν τρία δημόσια πανεπιστήμια (Πανεπιστήμιο Κύπρου, Ανοικτό Πανεπιστήμιο και Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο) και τέσσερα ιδιωτικά, τα οποία προσφέρουν προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών και διδακτορικά (στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα).
Τα κριτήρια επιλογής στα δημόσια πανεπιστήμια είναι ο γενικός βαθμός των Πανελλαδικών Εξετάσεων, που υποβάλλεται απευθείας στα πανεπιστήμια τον Ιούλιο. Δεκτοί γίνονται οι Ελληνες υποψήφιοι ως υπεράριθμοι σε ποσοστό 10% επί του συνόλου των Κυπρίων εισακτέων.
