Του Μάκη Φόρτε
«Το κράτος απέτυχε, πελάγωσε, φάνηκε πόσο κακά είναι οργανωμένο, πόσο του λείπει το πνεύμα της αυτοθυσίας και η αντίληψη ότι έχει καθήκοντα απέναντι του λαού αυτό, και όχι ο σεισμόπληκτος λαός προς εκείνο. Σήμερα, ενώ δεν έδειξε καμία δραστηριότητα, για τους σεισμοπαθείς, αγωνίζεται να σώσει την χαμένη πια αξιοπρέπεια του με δονκιχωτικές διαταγές».
Όχι δεν είναι σημερινό σχόλιο κάποιου αντιπολιτευόμενου την κυβέρνηση δημοσιογράφου.
Είναι απόσπασμα από την (φιλοκυβερνητική) εφημερίδα «Βραδυνή» στις ….. 17 Αυγούστου 1953!
Δυστυχώς η ιστορία επαναλαμβάνεται σήμερα ως φάρσα, μετά από 60 χρόνια.
Η πασαρέλα των υπουργών και των κυβερνητικών στελεχών συνεχίζεται αμείωτα 10 ημέρες μετά τον πρώτο σεισμό.
Ο καθένας και μια ανακοίνωση – υπόσχεση…. δονκιχωτικού χαρακτήρα.
Πολλές φορές αλληλοσυγκρουόμενες.
Την ίδια ώρα δήμος και περιφέρεια αποδεικνύονται κατώτεροι των περιστάσεων και οι αντίστοιχες αρχές τους αναδεικνύονται σε κωμικοτραγικούς χειροκροτητές των κυβερνητικών χειρισμών.
Δήμαρχος, αντιδήμαρχοι και περιφερειάρχης, πρωταγωνιστές στις σατυρικές εκπομπές.
Η ανάγκη να υπάρξει συντονισμός, καθημερινά αναδεικνύεται ως το κορυφαίο ζήτημα και την κατεπείγουσα ανάγκη.
Η κατάσταση έχει αρχίσει να παίρνει χαοτικές διαστάσεις.
Θα σταθώ μόνο σε μία περίπτωση.
Στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα από το οποίο θα υπάρξει η αποκατάσταση των ζημιών στους δρόμους, τα δημόσια κτίρια, τα σχολεία, τα μνημεία, τις υποδομές ύδρευσης, τις εργατικές κατοικίες κ.λ.π.
Ουδείς μπορεί αυτή την ώρα να βεβαιώσει το κόστος αυτών.
Το μόνο σίγουρο είναι πως μιλάμε για πολλά (πάρα πολλά) εκατομμύρια που είναι εντελώς αδύνατο να προκύψουν από εθνικούς πόρους.
Η προσοχή πλέον εστιάζεται στην εξεύρεση ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Από την πρώτη στιγμή μίλησα ήδη για το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΤΑΕΕ), μοναδικό εφικτό χρηματοδοτικό μέσο.
Ένα ταμείο όμως με πολλές και δύσκολες προϋποθέσεις, όπως είχα εκθέσει.
Προσέχτε λοιπόν τους κυβερνητικούς χειρισμούς.
Χειρισμοί που δείχνουν το απύθμενο μέγεθος του κυβερνητικού αλαλούμ.
Πρώτα ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Μιχελάκης ανακοινώνει ότι «συμφωνήθηκε, να συναντηθεί με τον κ. Johannes Hahn, αρμόδιο Επίτροπο για θέματα Περιφερειακής Πολιτικής, στην Αθήνα στις 6 Φεβρουαρίου για να συζητήσουν τη δυνατότητα ενεργοποίησης του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Στη συνέχεια έρχεται ο Περιφερειάρχης κ. Σπύρου ο οποίος ανακοινώνει ….δική του «παρέμβαση στην Επιτροπή των Περιφερειών και την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ε.Ε. προκειμένου να υπάρξει η αρωγή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση των πολλαπλών προβλημάτων που έχουν δημιουργηθεί στην Κεφαλονιά, μετά τους σεισμούς».
Ακολουθεί ….. τρίτη παρέμβαση (η οποία μάλιστα ανακοινώνεται πομπωδώς ως … «συνδρομή του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας στους σεισμοπαθείς της Κεφαλονιάς»!) του Υπουργού Ανάπτυξης Κωστή Χατζηδάκη ο οποίος «σε συνεννόηση με τον Πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, επικοινώνησε με τον Περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων Σπυρίδωνα Σπύρου, τον Αντιπεριφερειάρχη Σωτήρη Κουρή και το Δήμαρχο Κεφαλονιάς Αλέξανδρο Παρίση για τις δυνατότητες συνδρομής του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλληλεγγύης προς την Ελλάδα για την αποκατάσταση ζημιών από τους σεισμούς που έπληξαν την Κεφαλονιά».
Και τέλος έρχεται ….μία ακόμη παρέμβαση από τον Υπουργό Υποδομών κ,. Χρυσοχοΐδη, ο οποίος ανακοινώνει από την Κεφαλονιά μάλιστα «την αποκατάσταση των ζημιών σε ευρωπαϊκά προγράμματα».
Ξέρω ότι θα απαντήσουν πως ….«όλοι το ίδιο εννοούν».
Εδώ όμως βρίσκεται και το πρόβλημα.
Προς δόξα «της ταχτικής της πασαρέλας» της κυβερνητικών στελεχών και των επικοινωνιακών αναγκών της κυβέρνησης που κατατείνει σε ένα άνευ προηγουμένου αλαλούμ, επιστρατεύθηκαν τέσσερεις κυβερνητικοί παράγοντες για να εξαγγείλουν …. το ίδιο πράγμα και μάλιστα δίχως κανένα σχεδιασμό (ίσως μόνο ο κ. Μιχελάκης να έχει προσεγγίσει περισσότερο σοβαρά το πρόβλημα αν και είναι …. ο πλέον αναρμόδιος όλων).
Το «ωραιότερο» είναι πως την ίδια ώρα μια είδηση τρόμου δημοσιεύεται σε οικονομικά μέσα ενημέρωσης που μέχρι τώρα δεν έχει διαψευστεί.
Η είδηση αναφέρει πως «η Ε.Ε. έδωσε μία απίστευτη απάντηση στο αίτημα της Ελλάδας για βοήθεια στην Κεφαλονιά αποδεικνύοντας ότι η έννοια της αλληλεγγύης συντρίβεται στο πλοκάμια της Ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας και τυπολατρίας.
Ειδικότερα σύμφωνα με πληροφορίες οι Ευρωπαίοι απάντησαν ότι δεν θα χορηγηθεί βοήθεια για την Κεφαλονιά γιατί: Πρώτον δεν έχει πληγεί ολόκληρη η Περιφέρεια των Ιονίων νήσων από το σεισμό αλλά μόνο μια περιοχή και δεύτερον ότι η Κεφαλονιά δεν καλύπτει το προβλεπόμενο ελάχιστο ποσοστό επί του ελληνικού ΑΕΠ για να προβλέπεται χορήγηση Ευρωπαϊκής βοήθειας».
Η αρνητική απάντηση όπως είναι προφανές δημιουργεί τεράστιους πονοκεφάλους στην ελληνική κυβέρνηση η οποία θα πρέπει, αν τελικά αληθεύει, να βρει ίδιους πόρους στήριξης της Κεφαλονιάς, δηλαδή να εκταμιεύσει χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό σε μια περίοδο δύσκολη για την ελληνική οικονομία και ενώ η τρόικα πιέζει ασφυκτικά για επίτευξη των στόχων του προϋπολογισμού.
Καλώς – κακώς η αντιμετώπιση των πρώτων προβλημάτων θα αντιμετωπιστεί ακόμη και με τρυκ εκ μέρους της κυβέρνησης αγοράζοντας χρόνο με τις επισκέψεις των κυβερνητικών στελεχών, τις αλλεπάλληλες συσκέψεις και τις ακατάσχετες υποσχέσεις.
Το πρόβλημα όμως των πόρων θα εμφανιστεί στις πραγματικές και τεράστιες διαστάσεις του όταν σε εύλογο χρόνο θα πρέπει να ξεκινήσει η ανοικοδόμηση των υποδομών και η ανασυγκρότηση της τοπικής οικονομίας, που απαιτούν χρήμα πραγματικό και άμεση αποτελεσματικότητα.
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΕΙΣΜΟΠΛΗΚΤΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ
Το 1953 ένας από τους λόγους όπου η ανοικοδόμηση προχώρησε με σχετικά γρήγορες διαδικασίες ήταν η δημιουργία Υφυπουργείου Σεισμοπλήκτων Νήσων με έδρα το Αργοστόλι.
Όποιοι έχουν την ελάχιστη εμπειρία σήμερα περί τα δημόσια έργα τρομάζουν με την ιδέα των ρυθμών της ανοικοδόμησης.
Η γραφειοκρατία θα αποτελέσει το καρκίνωμα της νέας ανοικοδόμησης και της νέας ανασυγκρότησης της Κεφαλονιάς.
Ένα παράδειγμα μόνο: Το λιμάνι του Ληξουρίου θέλει γενική ανακατασκευή και του Αργοστολίου εκτεταμένες εργασίες αποκατάστασης (αν και τώρα είναι ευκαιρία για το νέο εμπορικό λιμάνι στο Δράπανο).
Ένα λιμενικό έργο με τα σημερινά δεδομένα θέλει 15 με 20 άδειες (!) και μέσο χρόνο ωρίμανσης τα πέντε χρόνια και τρία χρόνια για τα υπόλοιπα έργα.
Με αυτούς τους ρυθμούς γίνεται αντιληπτό ότι Ληξούρι, Αργοστόλι και οι υπόλοιπες σεισμόπληκτες περιοχές θα αποτελειώσουν όχι από τον εγκέλαδο αλλά από την γραφειοκρατία.
Κατά τη γνώμη μου μία λύση υπάρχει.
Να δημιουργηθεί Γενική Γραμματεία σεισμοπλήκτων περιοχών Κεφαλονιάς με έδρα την Κεφαλονιά υπαγόμενη στο Υπουργείο Εσωτερικών.
Με δικό της προϋπολογισμό και βασικές αρμοδιότητες στην ωρίμανση, δημοπράτηση και εκτέλεση των δημοσίων έργων και το βασικότερο να εκδίδονται όλες οι αδειοδοτήσεις από αυτήν.
Επί πλέον θα μπορούσε η Γενική Γραμματεία να διεκπεραιώνει με διαδικασίες «μιας στάσης» όλες τις συναλλαγές των πολιτών, πολύ περισσότερο όταν πλήθος υπηρεσιών έχουν απομακρυνθεί από την Κεφαλονιά και κυρίως το Ληξούρι το οποίο έχει εντελώς αποψιλωθεί από δημόσιες υπηρεσίες.
Με ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις μπορούν να διευθετηθούν όλα τα ζητήματα μεταφοράς αρμοδιοτήτων στη Γενική Γραμματεία.