Του Κωνσταντίνου Κωνσταντάτου*

Αν ζούσα σε οποιαδήποτε άλλη χώρα του δυτικού κόσμου το παρακάτω άρθρο δεν θα είχε κανένα νόημα να γραφτεί. Θα ήταν σαν να προσπαθούσα να αποδείξω με εξισώσεις ότι μπορώ και αναπνέω. Όμως απ’ ότι φαίνεται ζούμε σε μια χώρα όπου κυριαρχεί η έλλειψη κοινής λογικής σε σημαντικά θέματα που αφορούν την πολιτική ζωή αλλά και την καθημερινότητα.

Πρόσφατα εκφράζεται όλο και περισσότερο η άποψη ότι οι πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας πρέπει να σταματήσουν για πάντα. Το πρώτο ερώτημα που τίθεται σε σχέση με την παραπάνω άποψη είναι ότι ποια τράπεζα θα δεχόταν να χρηματοδοτήσει την αγορά ή την κατασκευή πρώτης κατοικίας όταν ξέρει εκ των προτέρων ότι σε περίπτωση μη πληρωμής του δανείου δεν μπορεί να προβάλει καμία απαίτηση απέναντι στον δανειολήπτη;

Δεν μιλάμε για το μέτρο της αναστολής των πλειστηριασμών όπου στα πλαίσια μιας γενικευμένης οικονομικής κρίσης σαν κι αυτή που βρίσκεται η Ελλάδα είναι λογικό να εφαρμόζεται για μακρές χρονικές περιόδους προκειμένου να δοθεί χρόνος στα νοικοκυριά να ορθοποδήσουν και να μπορούν και πάλι να καταβάλουν τις δόσεις τους, έστω και ‘’κουρεμένες’’. Μιλάμε για ένα μόνιμο καθεστώς όπου η αθέτηση υποχρεώσεων δεν έχει καμία συνέπεια άρα δίνεται το ηθικό πάτημα στον δανειολήπτη να αθετήσει τις υποχρεώσεις του αφενός και αφετέρου ο έτερος αντισυμβαλλόμενος που είναι η τράπεζα δεν έχει καμία προστασία απέναντι στην αθέτηση τους.

Η βασική συνέπεια της κατάργησης των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας για πάντα θα ήταν η πλήρης κατάρρευση της στεγαστικής πίστης και άρα της στεγαστικής αγοράς και του κλάδου της οικοδομής για πάντα. Είναι γνωστό ότι ελάχιστοι άνθρωποι μπορούν να αγοράσουν σπίτι δίνοντας τα χρήματα εφάπαξ. Η συντριπτική πλειοψηφία θα πρέπει να καταφύγει σε τραπεζικό δανεισμό. Καμία τράπεζα δεν θα δάνειζε αν εκ των προτέρων γνώριζε ότι δεν έχει τρόπους εξασφάλισης των χρημάτων της.

Καταλαβαίνω απόλυτα όσους λόγω κρίσης δεν μπορούν ν’ αποπληρώσουν τις δόσεις του στεγαστικού τους και είναι τρομοκρατημένοι στη σκέψη ότι θα χάσουν το σπίτι τους. Τα μέτρα της προσωρινής αναστολής πλειστηριασμών, της αναπροσαρμογής των δόσεων του δανείου και της μείωσης του επιτοκίου είναι απόλυτα θεμιτά. Ειδικά στις περιπτώσεις όπου η τρέχουσα αξία του δανείου ξεπερνάει κατά πολύ την πραγματική αξία του σπιτιού θα πρέπει να γίνεται κούρεμα έτσι ώστε ο δανειολήπτης να έχει κίνητρο να παραμείνει το σπίτι στην κατοχή του. Πρόκειται για κατάσταση win to win όπου και η τράπεζα ωφελείται λόγω του ότι ένα μεγάλο μέρος του δανείου θα συνεχίσει να εξυπηρετείται αλλά και ο δανειολήπτης επειδή αυξάνονται οι πιθανότητες να μπορέσει να κρατήσει το σπίτι του. Όμως κατάργηση των πλειστηριασμών για πάντα σημαίνει ότι τα παιδιά όλων των Ελλήνων και τα παιδιά τους δεν θα μπορέσουν ποτέ να ξαναγοράσουν σπίτι γιατί πολύ απλά δεν θα υπάρχει τραπεζικός δανεισμός για να το χρηματοδοτήσει. Αυτό για να το αντιληφθεί κάποιος χρειάζεται μόνο ένα πράγμα: Κοινή Λογική.

*Κωνσταντίνος Κωνσταντάτος

M.Sc. in Finance