Του Γαβριήλ Μανωλάτου
Αναγνώστες των άρθρων μου, ζήτησαν να εξηγήσω τι ακριβώς είναι το πρωτογενές πλεόνασμα και να σχολιάσω αν είναι καλό ή κακό πράγμα για την οικονομία και αν βελτιώνει την οικονομική κατάσταση της χώρας μας.
Το κυβερνητικό πρωτογενές πλεόνασμα είναι η διαφορά μεταξύ εσόδων και δαπανών της κυβέρνησης για τη λειτουργία της μόνο και μόνο γι’ αυτήν. Δεν συμπεριλαμβάνονται σε αυτήν την έννοια οι πληρωμές για τα κυβερνητικά τοκοχρεολύσια. Αναφέρεται κυρίως τον ισολογισμό της κυβέρνησης και όχι στην οικονομία στο σύνολό της. Την οικονομία την αφορά έμμεσα, σε ένα δεύτερο στάδιο. Αυτό τι σημαίνει στην ουσία; Εκ πρώτης όψεως, ένα πρωτογενές πλεόνασμα δε λέει τίποτα και δεν μπορούμε να το αξιολογήσουμε ούτε θετικά, ούτε αρνητικά. Αν όμως από μια δεδομένη κατάσταση, βελτιωθεί η οικονομία και αυξηθεί η εθνική παραγωγή και το Εθνικό Εισόδημα της χώρας και προκύψουν περισσότερα έσοδα για την κυβέρνηση, και βελτιωθεί το ισοζύγιο του προϋπολογισμού της, ώστε να υπάρξει μια σχετική αύξηση των εσόδων, και να έχουμε ως εκ τούτου πρωτογενές πλεόνασμα, θα είναι ασφαλώς, πολύ θετικό στοιχείο.
Αν όμως, το πρωτογενές πλεόνασμα προκύψει επειδή η κυβέρνηση δεν δαπανά τα απαιτούμενα για τη λειτουργία και για τις ανάγκες της οικονομίας και συγχρόνως αυξήσει τη φορολογία και τα χαράτσια, με αποτέλεσμα, τη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας, τη μείωση της εθνικής παραγωγής, την εξοντωτική ανεργία, και το χάσιμο των εισοδημάτων των νοικοκυριών, τότε αυτή η σχετική αύξηση των κυβερνητικών εσόδων, αυτό το πρωτογενές πλεόνασμα της κυβέρνησης που θα προκύψει, γιατί να είναι καλό πράγμα, αφού είναι αποτέλεσμα της ασφυξίας της οικονομίας και της κοινωνικής εξαθλίωσης;
Δυστυχώς, το πρωτογενές πλεόνασμα που προέκυψε τελευταία, και πήρε μεγάλη δημοσιότητα και η σχετική αύξηση των κυβερνητικών εσόδων δημιουργήθηκαν από τη δεύτερη περίπτωση, δηλαδή από το ξεζούμισμα των πολιτών και την ασφυξία της οικονομίας. Πριν μερικούς μήνες, οι αρμόδιες στατιστικές αρχές ανάφεραν ότι είχαμε πτώση της εθνικής παραγωγής
Οι καυχησιολογίες για το πρωτογενές πλεόνασμα, δεν είναι, για την ώρα, παρά αυτοσαρκασμός και επιχειρήματα που αποτελούν αιχμές προπαγάνδας.
Για τα σχόλια σας ή για να προτείνετε θέματα για ανάπτυξη επικοινωνήστε μαζί μας: gamanol@teiath.gr
*Ο Γαβριήλ Μανωλάτος είναι καθηγητής Οικονομικών και Ανάπτυξης
