Πριν πολλά χρόνια, στα Δαυγάτα της Κεφαλονιάς, μία μητέρα συμβούλευε τον γιο της: «Παιδί μου, ό,τι κάνεις στη ζωή σου να το κάνεις καλά, πολύ καλά». Ως φαίνεται, κάπου στην Αθήνα, μία άλλη μητέρα Μικρασιάτισσα συμβούλευε τον μονάκριβο γιο της: «Γιε μου, ό,τι κάνεις στη ζωή σου, μην το κάνεις απλώς πολύ καλά, κάνε το καλύτερα από όλους». Οι δύο μητέρες, η Σπυρίδουλα από τα Δαυγάτα και η Μικρασιάτισσα Νίκη, ποτέ δεν γνώρισαν η μία την άλλη, αλλά η μοίρα το έφερε και χρόνια αργότερα οι δυο γιοι γνωρίστηκαν και έγιναν αχώριστοι φίλοι. Τον γιο της Σπυριδούλας τον έλεγαν Παύλο και τον γιο της Νίκης, Στέλιο. Σήμερα, η επί 36 χρόνια λατρεμένη σύζυγος του Στέλιου Τζέλη και τα παιδιά του Κωνσταντίνος, Αλέξης και Χριστίνα μου έκαναν, την ύψιστη τιμή να αποχαιρετήσω εκ μέρους όλων μας τον υπέροχο και σπάνιο φίλο μας Στέλιο.
Φίλε μας,
Πήγες στην Ελβετία, σπούδασες μηχανολόγος και έκανες μεταπτυχιακές σπουδές στα οικονομικά. Το σημαντικότερο όμως πτυχίο της ανθρωπιάς και του αλτρουισμού στο απένειμε ο τρόπος ζωής σου και η προσφορά σου στους συνανθρώπους σου.
Βρήκες νερό και δεν το έδωσες σε κάποιους απλώς να ξεδιψάσουν, το έκανες πηγή για να χορτάσουν εκατοντάδες άνθρωποι που δούλεψαν για σένα σε ένα πρωτόγνωρο για την Ελλάδα εργασιακό περιβάλλον.
Ήσουν πρωτοπόρος στην εγκόλπωση κοινωνικών αξιών μέσα στις επιχειρηματικές δραστηριότητές σου και αυτός ήταν ο λόγος που για τρεις συνεχείς χρονιές στην Ελλάδα και για μία χρονιά στην Ευρώπη, η εταιρία σου ανακηρύχθηκε ως η καλύτερη εταιρία για να εργάζεται κανείς. Ήξερες να γοητεύεις και να γοητεύεσαι από τους συνεργάτες σου, να δίνεις χωρίς να προσδοκάς ανταμοιβή, να είσαι αυστηρός με τον εαυτό σου αλλά επιεικής με τους άλλους.
Δεν υπήρξες μόνο επιχειρηματίας – υπήρξες συγχρόνως διανοούμενος και ενεργός πολίτης. Μέσα από τα 160 άρθρα που δημοσίευσες σε εφημερίδες και περιοδικά επηρέασες χιλιάδες Έλληνες επιχειρηματίες και απλούς πολίτες, γιατί κάθε φράση σου ισοδυναμούσε με μία πνευματική, αυθεντική αλήθεια.
Για σένα η επιχειρηματικότητα ήταν ταυτόσημη με τη δημιουργικότητα.
Αυτός ήταν και ο λόγος που για χρόνια διετέλεσες πρόεδρος της λέσχης επιχειρηματικότητας αλλά και πρόεδρος της επιτροπής κοινωνικού διαλόγου του ευρωπαϊκού οργανισμού εργοδοτών και σου απονεμήθηκαν τόσα πολλά βραβεία που κάλυπταν όλους τους τοίχους του γραφείου σου. Ήσουν τόσο σπάνιος και χαρισματικός άνθρωπος, ώστε το 2006 ο ευρωπαϊκός οργανισμός ποιότητας σε ανέδειξε ως τον κορυφαίο Έλληνα ποιοτικό manager, οποίος άνοιξε επιχειρηματικούς λεωφόρους εκεί που δεν υπήρχαν πριν ούτε καν μονοπάτια.
Χρημάτισες πρόεδρος ή εντεταλμένος σύμβουλος κορυφαίων επιχειρήσεων, όπως τα ΕΛΠΕ, η ΕΛΔΑ, τα τσιμέντα Ηρακλής, η Lavipharm, η ΕΥΔΑΠ και έκανες οργανωτικές και διοικητικές δομές πρωτόγνωρες για τη χώρα μας. Μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα μετέτρεψες ζημιογόνες εταιρίες σε κερδοφόρες και οι εργάτες τους έγιναν οι καλύτεροί σου φίλοι, γιατί ποτέ σου δεν φυγάδευσες τον εαυτό σου από τα προβλήματα και τις ανάγκες των εργαζομένων.
Η ακεραιότητα του χαρακτήρα σου και η ανησυχία σου για τη σωστή διακυβέρνηση της χώρας σε οδήγησε στη δημιουργία της «Κίνησης για την καταπολέμηση της διαφθοράς και της γραφειοκρατίας» που τόσο πολύ είχες κατακρίνει και που δυστυχώς συνεχίζoυν να καταδυναστεύουν τη χώρα μας.
Σήμερα όμως φίλε μας αν και είναι για όλους μας ημέρα άφεσης αυτό δεν σημαίνει ότι είναι συγχρόνως και ημέρα λήθης…
Πρόσφατα, λοιπόν Στέλιο θέλησες να προσφέρεις στη χώρα και από κάποιο άλλο νευραλγικό πόστο, αυτό του προέδρου του ΤΑΥΠΕΔ. Δυστυχώς όμως η αφοπλιστική αθωότητα και ο απόλυτος ιδεαλισμός σου δεν ήταν προσόντα που έμελε να επιβραβευτούν. Βλέπεις, η δική σου διαδρομή ήταν γεμάτη φως, γεμάτη πρωτοπορία και πάντα ενεργούσες ως ένας απόλυτα ασυμβίβαστος ιδεαλιστής. Οι σκοπιμότητες και η πολιτική υποκρισία ήταν ξένες προς εσένα. Έτσι, δεν δίστασες να βρεθείς αντιμέτωπος σε κινδύνους εν ονόματι των αγνών προθέσεων και των συναισθημάτων σου και δεν δίστασες να είσαι ωμά ειλικρινής ανεξαρτήτως κόστους, γιαυτό και δεν προσπάθησες να κρύψεις αυτό που κάποιοι άλλοι υποκριτές τεχνηέντως καλύπτουν σε καθημερινή βάση.
Και τώρα τα δύσκολα.
Στέλιο, τους τελευταίους μήνες συγγενείς και φίλοι είδαμε τον κύκλο της ζωής σου να συμπιέζεται πάνω σ’ ένα κρεβάτι. Όση όμως περισσότερη δύναμη σού αφαιρούσε η ασθένεια, τόση περισσότερη δύναμη έδινες ο ίδιος στο εαυτό σου. Όσο περισσότερο εξασθένιζε το σώμα σου, τόσο περισσότερο αναδείκνυες την ιώβειο υπομονή σου και αισιοδοξία σου.
Ποτέ δεν ακούσαμε μία διαμαρτυρία σου, ένα βογγητό σου, έστω ένα παράπονο σου για την επερχόμενη τόσο μα τόσο ενωρίς αναχώρησή σου, αν και βλέπαμε ότι βαθιά μέσα σου μετρούσες τα αργά βήματά σου που όλο και πιο μακριά μας αθόρυβα σε οδηγούσαν.
Αν και μιλούσες πέντε γλώσσες η φωνή σου είχε γίνει ψίθυρος και μόνο η διάνοια και το ανεξάντλητο πνεύμα σου έμεναν αταλάντευτα σε πείσμα της φυσικής σου εξάντλησης, έως και λίγες ώρες πριν την αιώνια μετοίκηση σου.
Τις τελευταίες μέρες, φαινόταν να σε κρατάει στη ζωή όχι το αίμα που με δυσκολία έτρεχε μέσα στις φλέβες σου αλλά η ελπίδα να ζήσεις ξανά το όραμα της δημιουργικής φλόγας που ασίγαστο έκαιγε μέσα σου, αλλά και τα τεράστια αποθέματα αγάπης που είχες φυλαγμένα για τα παιδιά σου και την αγαπημένη σου Τζέλη, που μήνες τώρα στωικά ξενυχτούσε καθημερινά δίπλα σου πάνω στον καναπέ.
Φίλε μου, το μαντεύουμε όλοι μας. Θα ήθελες να γεράσεις μαζί της και πιασμένοι χέρι χέρι να περπατάτε κάπου εκεί στην παραλία του μακρύ γιαλού, αφήνοντας τα αχνάρια σου πάνω στην άμμο. Μην στεναχωριέσαι, όμως φίλε μου. Άφησες πίσω σου τη ζωντανή σου συνέχεια: Τη Χριστίνα, τον Αλέξη και τον Κωνσταντίνο. Και άφησες πίσω σου ανεξίτηλα τα χνάρια σου όχι πάνω στην άμμο αλλά στις καρδιές των φίλων σου, του επιχειρηματικού κόσμου και στις εκατοντάδες οικογένειες αυτών που δούλεψαν και συνεργάστηκαν μαζί σου.
Γιατί, φίλε μας, ήσουν η σπάνια προσωπικότητα που συγκροτούσε όλα εκείνα τα χαρίσματα που αποτυπώνονται στη κοινή συνισταμένη της κοινωνικής συνείδησης και καθιστούν κάποιον όπως ήσουν εσύ σπάνιο και εκλεκτό.
Φίλε μας, το ξέρω ότι κάπου ονειρευόσουν να συνοδεύσεις τη Χριστίνα σου, τον Αλέξη και τον Κωνσταντίνο σου νύφη και γαμπρούς στην εκκλησία. Μην στεναχωριέσαι. Όταν έλθει εκείνη η ώρα μπορεί να είσαι σίγουρος ότι θα σε αισθάνονται κοντά τους όσο ποτέ άλλοτε. Και αν ένα δάκρυ κυλίσει στα μάγουλά τους δεν θα είναι μόνο το δάκρυ χαράς του γάμου αλλά και δάκρυ χαράς, γιατί η άσβεστη αγάπη που σου έχουν θα τα κάνει να αισθάνονται και την δική σου νοερή παρουσία.
Θέλω όμως, φίλε μου να σου πω και το παράπονό μου. Κάθε Σαββατοκύριακο μου έλεγες ότι το επόμενο θα πάμε στην Κεφαλονιά για να δεις και την πρόοδο της εκκλησίας που άρχισες να κτίζεις. Ήμουν όμως τόσο αφελής που ποτέ δεν φαντάστηκα ότι θα μας έκανες την ύψιστη τιμή να έλθεις να μείνεις εδώ για πάντα, στον τόπο που λάτρεψες και οι άνθρωποί του πραγματικά σε αγάπησαν. Δεν πειράζει, όμως φίλε. Προτίμησες να πας να συναντήσεις τον ίδιο τον Θεό σου παρά την εκκλησία Του. Βλέπεις, φίλε, για μας τους χριστιανούς η ζωή είναι ο προθάλαμος της συνάντησης μας με τον ίδιο τον θεό μας.
Στέλιο, για όλους εμάς, ζεις. Γιαυτό και δεν θα σου πω να είναι ελαφρύ το χώμα που θα σε σκεπάσει. Oι ιδέες σου, η δημιουργικότητά σου, το έργο που άφησες πίσω σου και πάνω από όλα τα μαθήματα ζωής που έδωσες, δεν είναι δυνατό ποτέ να θαφτούν. Θα ζεις ως φάρος φωτεινός για να φωτίζεις για πάντα τα βήματα των παιδιών σου αλλά και όλων εκείνων που θέλουν να είναι πρωτοπόροι ιδεαλιστές όπως ήσουν εσύ.
Στέλιο Ζεις, γιατί αν και εξαντλημένος και ανήμπορος σ’ ένα κρεβάτι, δεν σε είδα ποτέ να λυγίζεις αλλά μόνο να ανεβαίνεις αγέρωχος την σκάλα που οδηγεί στο ουράνιο πεπρωμένο όλους τους ενάρετους θνητούς.
Στέλιο, κάτι τελευταίο. Δεν ξέρω πότε θα κάνει ξαστεριά, αλλά θα αγναντεύω στον έναστρο ουρανό, και αν τυχερός σταθώ και δω ένα πεφταστέρι, θα ξέρω ότι ο θεός που σε κρατά στην αγκαλιά του, έστειλε τον άγγελό Του για να σου στείλουμε όλοι μας μαζί, ένα στερνό μήνυμα:
Αγαπημένε μας φίλε. Θα μείνεις για πάντα μες στις καρδιές μας.
Παύλος Παπαδάτος
