Συνέντευξη του Προέδρου του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Fraport AG, Dr. Stefan Schulte, στην ενημερωτική εκπομπή της τηλεόρασης του ΣΚΑΪ «Ιστορίες» και στη δημοσιογράφο Σία Κοσιώνη.
Παρά τις δυσκολίες και τις αντιδράσεις επιμείνατε σε αυτήν τη επένδυση. Γιατί λοιπόν ήταν τόσο σημαντικά για εσάς τα ελληνικά περιφερειακά αεροδρόμια;
Γιατί η Ελλάδα είναι μια ωραία χώρα. Γιατί όλοι οι Έλληνες που έχω συναντήσει μέχρι τώρα είναι άκρως φιλικοί, πολύ εξυπηρετικοί και ζεστοί και γιατί η Ελλάδα έχει πολύ μεγάλο μέλλον και είναι πολύ ελκυστική τουριστικά. Και στον κλάδο του τουρισμό εντάσσονται και τα αεροδρόμια. Αν δείτε πόσο μεγάλες είναι οι ουρές στα αεροδρόμια των νησιών, πόσο κακές οι υποδομές, διαπιστώνει κανείς ότι χρειάζεται οπωσδήποτε να γίνουν άμεσα επενδύσεις. Και αυτό κάνουμε εμείς με ευχαρίστηση.
Πολλοί είπαν στην Ελλάδα ότι αυτή δεν είναι αποκρατικοποίηση, είναι ξεπούλημα. Είναι ξεπούλημα; Γιατί, λόγω της κρίσης, τα αεροδρόμια ήταν φθηνά, ήρθαν οι Γερμανοί, όπως λένε, και τα παίρνουν, και μάλιστα με μία σύμβαση που τους δίνει και πολλά προνόμια.
Ήταν ένας επίσημος διαγωνισμός από την κυβέρνηση. Κάναμε την καλύτερη προσφορά από όλους, για αυτό και κερδίσαμε το διαγωνισμό. Και για να δώσω ένα παράδειγμα, είτε πάρετε τη Λίμα είτε αεροδρόμια σε άλλες περιοχές του κόσμου όπου έχουν γίνει παρόμοιοι διαγωνισμοί, οι κυβερνήσεις πάντα στο τέλος κερδίζουν πολύ περισσότερα χρήματα από τα να διαχειρίζονταν τα αεροδρόμια μόνες τους.
Εμείς επενδύουμε μόνο τα πρώτα χρόνια περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ στα αεροδρόμια με στόχο να λειτουργήσουν καλύτερα. Σε βάθος χρόνου όμως, επενδύουμε περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο. Η ιδιοκτησία των αεροδρομίων παραμένει στο κράτος, εμείς έχουμε μόνο το δικαίωμα της εκμετάλλευσης, αλλά παρόλα αυτά επενδύουμε. Κι εκτός αυτού προσφέραμε, κι αυτό είναι διατυπωμένο στη σύμβαση, ότι το κράτος θα εισπράττει το 1/3 των κερδών. Άρα το 28 % των κερδών κάθε χρόνο θα διαβιβάζεται στο κράτος. Κι εμείς πιστεύουμε ότι αν κάνουμε καλό μάνατζμεντ θα καταφέρουμε να έχουμε και μεγαλύτερα κέρδη.
Ποιοι είναι λοιπόν οι στόχοι σας και τι κερδίζει η ελληνική πλευρά. Δηλαδή, σε τι έχει να ωφεληθεί ακριβώς η Ελλάδα;
Θα το κάνω πολύ συγκεκριμένο. Αν δείτε σήμερα τα αεροδρόμια, το καλοκαίρι υπάρχουν μεγάλες αναμονές, για τους τουρίστες. Αυτό δεν είναι ελκυστικό. Στέκονται στην ουρά δυο ώρες, ίσως και περισσότερο, μες στον ήλιο και σε κάθε διαδικασία πρέπει να στέκονται στην ουρά και να περιμένουν. Δεν έχουν αρκετές παροχές, δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν όλους αυτούς που θέλουν να έρθουν στην Ελλάδα γιατί ο διάδρομος προσγείωσης απογείωσης είναι μικρός και δεν υπάρχει αρκετά μεγάλος χώρος εξυπηρέτησης μπροστά από τους πύργους ελέγχου. Εκεί εμείς θα επενδύσουμε. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχουν καλύτερες υπηρεσίες, περισσότερες διευκολύνσεις, περισσότερη άνεση και οι τουρίστες θα είναι πιο ευχαριστημένοι. Όλα αυτά αποτελούν ένα καλό διεθνές στάνταρ το οποίο προσφέρουμε και στα άλλα αεροδρόμια που λειτουργούμε. Ισπανία, Ιταλία, Τουρκία κλπ. Αλλά, επιπλέον, θα υπάρχει και η δυνατότητα να υπάρξουν περισσότερες διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχεία ή περισσότερος κόσμος στα εστιατόρια των αεροδρομίων. Γενικά να υπάρξει μια μεγαλύτερη οικονομική δυναμική.
Είναι στα σχέδιά σας η μείωση του προσωπικού;
Όχι θέλουμε να τους αυξήσουμε. Πληρώνουμε πάνω από 1 δισ. στο ελληνικό κράτος ώστε να μπορούμε να λειτουργούμε τα αεροδρόμια και να μπορούμε να επενδύσουμε. Φυσικά και θέλουμε να βγάλουμε κέρδος, αλλά αυτό θα γίνει μόνο αν αναπτυχθούμε. Για αυτό θα χρειαστούμε περισσότερο προσωπικό και θα κρατήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους εργαζομένους.
Τι λέτε λοιπόν στους εργαζόμενους που φοβούνται ότι μία ιδιωτική εταιρεία όπως η FRAPORT θα επιδιώξει να λειτουργήσει τα αεροδρόμια με το μίνιμουμ του προσωπικού. Και είναι λογικό. Εσείς θέλετε να βγάλετε χρήματα.
Δε θα κερδίσουμε έχοντας λιγότερο προσωπικό, αλλά έχοντας περισσότερο προσωπικό, περισσότερες πτήσεις, καλύτερο σέρβις, με καλύτερες παροχές σε λιανικό εμπόριο, εστιατόρια κλπ, αν μπορεί κανείς να αγοράζει ωραία πράγματα στο αεροδρόμιο, τέτοια πράγματα. Και με το να έχουμε καλύτερες εναέριες συνδέσεις μεταξύ των νησιών. Εκεί θα κάνουμε κέρδη. Αυτό είναι για εμάς αποφασιστικής σημασίας. Και γι αυτό θα είχε πολύ νόημα αν πάρουμε το ΟΚ από το κράτος να μιλήσουμε με τους εργαζόμενους και να τους κάνουμε προσφορές. Θέλουμε πολύ να συνεργαστούμε μαζί τους. Έχουμε πάρα πολλά αεροδρόμια σε όλο τον κόσμο και έχουμε πολύ καλή φήμη για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τους συνεργάτες μας.
Θα ανεβάσετε τα τέλη αεροδρομίου;
Όλα έχουν οριστεί στη σύμβαση. Στην αρχή δεν θα υπάρξει τίποτα. Σήμερα κάθε επιβάτης στην περιοχή του Σένγκεν πληρώνει 12 ευρώ για να πετάξει και εκτός Σένγκεν 22. Σύντομα αυτό θα φθηνύνει και θα είναι για όλους κατά μέσο όρο 13 ευρώ. Άρα θα είναι το ίδιο. Μεσοπρόθεσμα, όταν θα έχουμε επενδύσει αρκετά, θα πάνε τα τέλη έως 18 ευρώ. Αλλά κι αυτό είναι φθηνότερο από αυτό που έχουν άλλα αεροδρόμια στο χώρο της Μεσογείου και δε χρειάζεται να ανησυχούν τα νησιά γιατί κι εμείς θέλουμε να έχουμε περισσότερους επιβάτες. Επομένως, θα είμαστε στο ζήτημα πολύ προσεκτικοί.
Όμως, Δρ. Σούλτε, τι έχει συμβεί με τη RYANAIR; Πολλοί λένε, πως η αποχώρηση της RYANAIR έχει να κάνει με τη δική σας παρουσία. Είναι έτσι;
Πρότινος η RYANAIR είπε ότι θα σταματήσει να πετάει ήδη από φέτος σε συγκεκριμένους προορισμούς. Αυτό το χρόνο δεν έχουμε εμείς τα αεροδρόμια, του χρόνου θα τα έχουμε. Άρα δεν έχει να κάνει με τη FRAPORT και τον Όμιλο Κοπελούζου. Μάλλον υπήρχαν κάποιοι προορισμοί που δεν ήταν επικερδείς για τη RYAN και προσπαθούν τώρα να βρουν μια δικαιολογία.
Σας ανησυχούν οι πρόσφατες συνδικαλιστικές αντιδράσεις; Οι συνδικαλιστές κάνουν λόγο για μια συμφωνία σκάνδαλο.
Νομίζω ότι είναι πολύ καλό και πολύ θετικό σημείο για την Ελλάδα το ότι εμείς είμαστε πρόθυμοι να επενδύσουμε τόσα πολλά λεφτά και ότι πιστεύουμε σε αυτήν την επένδυση. Μιλώντας με άλλες επιχειρήσεις, αεροπορικές επιχειρήσεις, μας λένε «πηγαίνετε σας παρακαλούμε, πηγαίνετε στην Ελλάδα! Επενδύστε! Γιατί πιστεύουμε στην Ελλάδα, θέλουμε να βάλουμε περισσότερες πτήσεις, αλλά δεν μπορούμε σήμερα με αυτές τις υποδομές». Στη Φρανκφούρτη και σε άλλες χώρες έχουμε πολύ καλή επαφή με τα συνδικάτα, νομίζω η κατάσταση θα αλλάξει όταν θα έρθουμε εδώ και θα έχουμε μια καλή συνεργασία μαζί τους.
Σας ανησυχεί το θέμα όμως;
Όχι. Έχουμε μεγάλη εμπειρία παγκοσμίως, έχουμε εμπειρία στη Φρανκφούρτη, να συνεργαζόμαστε με τα συνδικάτα και είμαι σίγουρος ότι θα έχουμε κι εδώ μια πολύ καλή συνεργασία με τους συνεργάτες μας. Μετά θα δούμε τι θα γίνει με τα συνδικάτα.
Πώς είναι η συνεργασία σας με την κυβέρνηση; Ο αρμόδιος υπουργός είπε πως υπέγραψε την πώληση των αεροδρομίων με πόνο καρδιάς. Με πόνο ψυχής, όπως λέγεται στην Ελλάδα. Έχετε κάτι να σχολιάσετε;
Δείχνουμε ότι σε παγκόσμιο επίπεδο λειτουργούμε αεροδρόμια με πολύ μεγάλη επιτυχία αλλά και με μεγάλη υπευθυνότητα. Και αν μου επιτρέπεται να πάρω ως παράδειγμα τη Λίμα, το κράτος σήμερα εισπράττει πολύ περισσότερα χρήματα από το αεροδρόμιο από ό,τι πριν που το διαχειριζόταν μόνο του. Το ίδιο στην Αττάλεια. Αυτό σημαίνει ότι πραγματικά είμαστε σε θέση να πούμε ότι αυτό που προσφέρουμε οδηγεί σε ισχυρή ανάπτυξη, αύξηση της επιβατικής κίνησης, περισσότερες ανέσεις. Στο τέλος παραδέχθηκε κι εκεί η κυβέρνηση πως «Ναι, ήταν σωστό». Θα εργαστούμε για να συμβεί το ίδιο κι εδώ.
Πώς είναι όμως η συνεργασία σας; Γιατί νομίζω υπάρχουν κι άλλα πράγματα που πρέπει να γίνουν προκειμένου να ξεκινήσει η νέα λειτουργία των αεροδρομίων. Και πρέπει και η σύμβαση να επικυρωθεί από τη Βουλή. Έτσι δεν είναι;
Έχετε 100% δίκιο. Η σύμβαση υπεγράφη με την κυβέρνηση το τέλος του 2015. Μόλις πήραμε το ΟΚ από την Επιτροπή Ανταγωνισμού και τώρα έχει σειρά η επικύρωση από την ελληνική Βουλή. Σε γενικές γραμμές όμως, τα βήματα γίνονται έτσι όπως πρέπει να γίνουν. Μια καθυστέρηση εδώ κι εκεί είναι σύνηθες διεθνώς, γιατί πρόκειται για ένα πολύ σύνθετο πρότζεκτ, όπου απαιτείται μεγάλη προεργασία και από τις δύο πλευρές. Όλα τα αεροδρόμια πρέπει να τα αναλύσουμε, αν λείπει κάπου ένα περιβαλλοντικό πιστοποιητικό ή αν δε λειτουργεί μια τεχνική εγκατάσταση, πόσο προσωπικό βεβαίως υπάρχει, ξαναλέω θέλουμε να το διατηρήσουμε. Υπάρχουν πολλά τεχνικά σημεία, αλλά σε γενικές γραμμές οι διαδικασίες κυλούν χωρίς χρονοτριβές. Με την κυβέρνηση έχουμε συμφωνήσει ως τελική ημερομηνία ανάληψης της ευθύνης των αεροδρομίων το τέλος του έτους. Προετοιμαζόμαστε για αυτό.
Είναι αλήθεια ότι πριν κάποιους μήνες σκεφτήκατε να αποσύρετε την προσφορά σας;
Όχι αυτό δεν ισχύει. Όλο το χρόνο είχαμε εντατικές συζητήσεις με το ΤΑΙΠΕΔ και την κυβέρνηση. Έπρεπε να παραταθεί και η προθεσμία, υπήρχε μια καθυστέρηση, αλλά εμείς ήμασταν πάντα δεσμευμένοι σε αυτήν την επένδυση. Λέγαμε ξεκάθαρα ότι πιστεύουμε στην Ελλάδα και εξακολουθούμε να πιστεύουμε στην Ελλάδα.
Ποια αεροδρόμια έχουν προτεραιότητα για εσάς;
Φυσικά και υπάρχουν αεροδρόμια που είναι πιο ψηλά στην ατζέντα μας. Απλά για το λόγο ότι κάποια αεροδρόμια έχουν πολύ μεγάλες ελλείψεις ή ότι υπάρχουν αεροδρόμια τα οποία έχουν θέματα ασφάλειας. Αυτά πρέπει να τα αναλάβουμε πρώτα, ει δυνατόν αμέσως στους πρώτους μήνες. Αλλά υποσχεθήκαμε ότι μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια θα τα λύσουμε όλα αυτά, στην αποκαλούμενη πρώτη επένδυση, στη δεσμευτική επένδυση,.
Ποια αεροδρόμια έχουν προβλήματα ασφάλειας;
Θα τα λύσουμε τα προβλήματα και δεν μπορούμε να μιλήσουμε δημοσίως γι αυτά.
Υπάρχει ενδιαφέρον από την εταιρεία σας για άλλες επενδύσεις στην Ελλάδα;
Εμείς είμαστε μια εταιρεία που εκμεταλλεύεται αεροδρόμια. Ευχαρίστως θα επένδυα εγώ και σε ξενοδοχεία, αλλά αυτή δεν είναι η δουλειά μας. Ο καθένας κάνει τη δουλειά του . Χαίρομαι όμως γιατί συζητάω με αεροπορικές εταιρείες, μας έχουν προσεγγίσει και επενδυτές ξενοδοχειακών μονάδων, ήμουν σε όλα τα νησιά εκτός από ένα και είχα πολύ καλές συνομιλίες με τους ξενοδόχους και όλοι μας είπαν ξεκάθαρα: «Παρακαλούμε ελάτε. Χρειαζόμαστε τις υποδομές. Χρειαζόμαστε καλύτερες υποδομές.
Είστε αισιόδοξος για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας;
Είμαι αισιόδοξος, πάντα ήμουν αισιόδοξος. Πιστεύω στην Ελλάδα. Σίγουρα είναι σωστό να παίρνεις μέτρα όσο δύσκολο και να είναι, αλλά είναι το ίδιο σημαντικό να γίνονται επενδύσεις. Μόνο οι επενδύσεις φέρνουν θέσεις εργασίας. Όχι η εξοικονόμηση. Πρέπει και τα δύο να πηγαίνουν μαζί. Και γι αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό μήνυμα το ότι εμείς πιστεύουμε σε αυτήν την επένδυση, ότι θέλουμε να επενδύσουμε. Να επενδύσουμε πραγματικά, γιατί κάθε ευρώ που επενδύουμε δημιουργεί επιπλέον θέσεις εργασίας, στον οικοδομικό τομέα, στους επαγγελματίες του χώρου αυτού, στο λιανικό εμπόριο, στη γαστρονομία κλπ. Εμείς είμαστε έτοιμοι για αυτό. Αφήστε μας να ξεκινήσουμε.
Άρα δεν βλέπετε κάποιο ρίσκο με το Ευρώ…
Η Ελλάδα ανήκει στο ευρώ και θα συνεχίσει να ανήκει στο Ευρώ.
