Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών καθιέρωσε από το 2008 την 2 Απριλίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης για τον Αυτισμό.
Ο Αυτισμός είναι μια ισόβια νευροψυχιατρική αναπτυξιακή διαταραχή, η οποία οφείλεται σε βιολογικά αίτια. Η διαταραχή αυτή επηρεάζει καθοριστικά τον τρόπο με τον οποίο τα άτομα επικοινωνούν και σχετίζονται με το περιβάλλον τους, τα εμποδίζει να κατανοούν σωστά όσα βλέπουν, ακούν και γενικά αισθάνονται, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στην επικοινωνία, τις κοινωνικές σχέσεις και την συμπεριφορά τους. Τα άτομα με Αυτισμό πρέπει να μάθουν, με πολύ μεγάλο κόπο, φυσιολογικά πρότυπα λόγου και επικοινωνίας και σωστούς τρόπους να συνδέονται με ανθρώπους, αντικείμενα και γεγονότα.
Ο Αυτισμός είναι ένας τρόπος ύπαρξης, ο οποίος παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία κλινικής έκφρασης και αποτελεί ένα φάσμα διαταραχών. Αν και μερικές φορές αναγνωρίζεται σε πολύ μικρή ηλικία, η διάγνωση ότι ένα παιδί πάσχει από αυτισμό ή διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή αυτιστικού τύπου συχνά τίθεται όταν πάει σχολείο ή και αργότερα.
Άτομα με Αυτισμό μπορεί να διαφέρουν πολύ στη νοημοσύνη και στην ικανότητα ομιλίας, αλλά όλα σχεδόν έχουν μια κυριολεκτική αντίληψη για τον κόσμο και περιορισμένα ενδιαφέροντα, ενώ αδυνατούν να σκεφτούν με τον τρόπο που εμείς οι λοιποί θεωρούμε λογικό ή να έχουν τις κατάλληλες συναισθηματικές αντιδράσεις.
Πολλά έχουν ειδικές δεξιότητες, όπως πολύ ισχυρή μνήμη, ενώ λίγα έχουν πολύ υψηλή νοημοσύνη ή «ιδιοφυία» για ορισμένα γνωστικά αντικείμενα, όπως μαθηματικά. Αυτή η ανομοιογένεια και η συνύπαρξη ελλειμμάτων με δεξιότητες κάνουν τον αυτισμό ακόμα πιο δύσκολο να κατανοηθεί και να αντιμετωπιστεί.
Ο Αυτισμός μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε οικογένεια, ανεξάρτητα από εθνική καταγωγή ή κοινωνική τάξη, και είναι τέσσερις φορές συχνότερος στους άντρες από ότι στις γυναίκες. Βάσει των πρόσφατων επιστημονικών δεδομένων, σήμερα γνωρίζουμε ότι ο Αυτισμός δεν είναι μια σπάνια κατάσταση, αλλά σύμφωνα με σύγχρονες μελέτες και για το σύνολο των Διαταραχών του Αυτιστικού Φάσματος ο ανέρχεται σε ποσοστό λίγο πάνω από το 1% (αν και σε κάποιες εξαιρετικά προσεγμένες μελέτες αναφέρονται ποσοστά μέχρι 2,6%).
Ο Αυτισμός δεν θεραπεύεται, αλλά βελτιώνεται ή χειροτερεύει. Η βελτίωση εξαρτάται από την σωστή, και όσο γίνεται πιο έγκαιρη διάγνωση και αξιολόγηση, από τη σωστή και εξατομικευμένη εκπαίδευση με κατάλληλους εκπαιδευτές, από τη σωστή φαρμακευτική παρέμβαση, όταν αυτή χρειάζεται, και από το βαθμό κατανόησης και αποδοχής του αυτιστικού ατόμου από το οικογενειακό και κοινωνικό του περιβάλλον. Στόχος είναι να αναπτύξει το αυτιστικό άτομο τις όποιες ικανότητές του ώστε να καταστεί όσο γίνεται πιο αυτόνομο και παραγωγικό και να ενταχθεί στην κοινότητα. Αν δεν αντιμετωπιστεί με τέτοιους τρόπους, η κατάσταση των αυτιστικών ατόμων χειροτερεύει, κάνοντας προβληματική και συχνά αφόρητη τη ζωή τους και τη ζωή των οικογενειών τους, και τις μελλοντικές τους προοπτικές τρομακτικές.
Λόγω της πολυπλοκότητάς του, ο Αυτισμός είναι μια από τις πιο δύσκολες μειονεκτικές καταστάσεις. Τα άτομα με Αυτισμό, παρά την «διαφορετικότητά» τους, έχουν την ίδια ανθρώπινη αξία και οφείλουν να απολαμβάνουν τα ίδια θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα όπως άλλα άτομα με ή χωρίς αναπηρία. Η έλλειψη παροχής κατάλληλης και ολοκληρωμένης δια βίου εκπαίδευσης, φροντίδας και προστασίας, που επιτρέπει την ανάπτυξη των δυνατοτήτων τους καθώς και την ανακούφιση των οικογενειών τους, συνιστά μορφή διάκρισης εναντίον τους. Σαν πρώτο βήμα στην υιοθέτηση θετικών δράσεων και πρακτικών για την κατάργηση των διακρίσεων και την διασφάλιση του δικαιώματος μιας αξιοπρεπούς ανθρώπινης διαβίωσης για άτομα με Αυτισμό, ο ΟΗΕ καλεί τα Κράτη Μέλη, με την βοήθεια των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, να πάρουν μέτρα στις 2 Απριλίου για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας σχετικά με τον Αυτισμό.
Για την Ένωση Προστασίας της Ισότητας
& των Δικαιωμάτων Ατόμων με Αναπηρία
Σοφία Μαροπούλου Ζαφειράτου Ηλίας Παρίσης
Πρόεδρος Αντιπρόεδρος & Γεν. Γραμματέας
