Γράφει ο Γαβριήλ Μανωλάτος
Θα ζήσουμε την «ανελέητη αλήθεια του πολέμου»;;;
Υπάρχει πολιτική λύση για την κρίση της Συρία; Οι εμπλεκόμενες χώρες, η Ρωσία, το Ιράν, η Τουρκία και οι χώρες της Δύσης έχουν συγκλίνουσες πολιτικές στην περιοχή της Συρίας; Ερωτήματα που δύσκολα μπορούν να απαντηθούν και πάντως όχι με βεβαιότητα.
Δυστυχώς, για την ώρα, τα συμφέροντα και επομένως οι πολιτικές επιδιώξεις και πρακτικές, των χωρών αυτών είναι πολύ διαφορετικές. Οι στρατηγικές τους είναι πολύ διαφορετικές. Για τη ώρα δε θέλουν να βρεθεί πολιτική λύση για τον απλούστατο λόγο ότι οι εμπλεκόμενες χώρες δεν έχουν προσεγγίσει ικανοποιητικά τους επιδιωκόμενους στόχους τους και δεν έχουν εξασφαλίσει απόλυτα τα στρατηγικά τους συμφέροντα.
Το Ιράν, ξεκάθαρα, θέλει να δημιουργήσει μια σφαίρα επιρροής από την Τεχεράνη, να περνά από Βαγδάτη και Δαμασκό και να φθάνει μέχρι την Βηρυτό. Οποιαδήποτε πολιτική λύση τη στιγμή αυτή, θα οδηγούσε στο τέλος της εξουσίας του Σύρου προέδρου Μπασάρ Αλ Άσαντ και ως εκ τούτου στο τέλος της επιρροής του Ιράν.
Η Ρωσία, δεν στοχεύει μόνο στην εξασφάλιση της επιρροής της στην περιοχή και στην εδραίωση της θέσης της στη Μεσόγειο. Ο πόλεμος για τη Ρωσία σημαίνει, ίσως, πολύ περισσότερα απ’ ότι σημαίνει για τον ίδιο τον Μπασάρ Αλ Άσαντ . Η Ρωσία του προέδρου Πούτιν, εδραιώνοντας τη θέση της στη Μεσόγειο καθίσταται συγχρόνως χώρα ηγετικής ισχύος και αποδυναμώνει σε μεγάλο βαθμό τη Δύση και το ΝΑΤΟ αλλά και την ελκυστικότητα της ΕΕ. Περισσότερο από ποτέ, είναι ώρα για επίδειξη της ηγετικής της ισχύος. Και για το λόγο αυτό παίζει συγχρόνως, σε περισσότερα ταμπλό. Υποστηρίζοντας τους Κούρδους της Συρίας, στο να αποκτήσουν την περιοχή που εκτείνεται κατά μήκος των συνόρων με την Τουρκία, κάτι που αποτελεί κόκκινη γραμμή για την Τουρκία, σύρει την Τουρκία βαθειά στην διαμάχη. Εάν ο Ερντογάν αντιδράσει, το ΝΑΤΟ θα τον στηρίξει; Ίσως ναι, ίσως όχι. Παιχνίδι, που ίσως διχάσει την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ.
Κλιμάκωση των εχθροπραξιών στη Συρία, εξυπηρετεί τους στόχους του καθεστώτος του Σύριου προέδρου, της Ρωσίας και του Ιράν. Επομένως, μια συμφωνία για μια πολιτική λύση στη Συρία, είναι μια μακρινή υπόθεση.
Η Ρωσία, δημιουργεί στέρεες βάσεις στη Μεσόγειο την ώρα που η Αμερική ασχολείται με τις επόμενες προεδρικές εκλογές και η Ευρωπαϊκή Ένωση πελαγοδρομεί και αποσταθεροποιείται με τη μαζική εισροή προσφύγων στην Ευρώπη. Ο Πούτιν φαίνεται αποφασισμένος να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες που του παρέχουν οι ευνοϊκές γι’ αυτόν συγκυρίες.
Η ένταση της στρατιωτικής επίθεσης στο Χαλέπι και στην γύρω περιοχή, αποδεικνύει ότι κανένα από τα εμπλεκόμενα μέρη δεν αισθάνεται ότι έχει διασφαλίσει τους στρατηγικούς του στόχους. Επομένως, δεν είναι ο κατάλληλος χρόνος για να ξεκινήσει μια πολιτική διαδικασία στην οποία οι παράγοντες που εμπλέκονται να είναι σε θέση να καρπωθούν τα αποτελέσματα της στρατιωτικής τους δύναμης. Δυστυχώς, η επακόλουθη ανθρωπιστική καταστροφή δεν φαίνεται να είναι ένας παράγοντας που επηρεάζει τους εμπλεκόμενους σ’ αυτόν τον πολύπλοκο πόλεμο. Δυστυχώς, η μόνη πολιτική λύση θα προέλθει από ένα στρατιωτικό αποτέλεσμα.
Με αυτό το πολυσύνθετο πολιτικοστρατιωτικό περιβάλλον, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους δεν μπορεί να μην αναλάβουν άμεση δράση για να δημιουργήσουν έστω, ασφαλή καταφύγια και να παράσχουν ασφάλεια και οικονομική βοήθεια σε όσους ζουν σε περιοχές, εκτός της επιρροής και του ελέγχου των συριακών και των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων. Το πρώτο βήμα έγινε ήδη. Το ΝΑΤΟ, έκανε αποδεκτό σχετικό «αίτημα της Γερμανίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας» ώστε να επέμβει και να ελέγξει τις προσφυγικές ροές από την Τουρκία προς την Ελλάδα και την Ευρώπη. Η ανάπτυξη όμως ναυτικών δυνάμεων υπό νατοϊκή διοίκηση στο Αιγαίο, προκαλεί μεγάλα και αναπάντητα ερωτήματα. Διότι η περίπτωση του Αιγαίου δεν ενδείκνυται για παρόμοιες επιχειρήσεις. Οι αποστάσεις από τα παράλια της Τουρκίας, απ’ όπου ξεκινούν τα ρεύματα των προσφύγων, μέχρι ορισμένα ελληνικά νησιά, είναι πολύ μικρές ώστε να επιτρέπουν στους διακινητές, την υπερφόρτωση μικρών φουσκωτών σκαφών, με μεγάλους κινδύνους για τους μεταφερόμενους πρόσφυγες. Όταν και αν εντοπιστούν τα σκάφη αυτά πώς θα αναγκαστούν να επιστρέψουν στα μέρη που απέπλευσαν; Θα χρησιμοποιηθεί βία; Δεν είναι πιστευτό. Το μόνο που θα μπορούν οι νατοϊκές ναυτικές δυνάμεις να κάμουν, είναι να τους συνδράμουν και να τους διασώσουν. Αυτό όμως, γίνεται ήδη από τις ελληνικές λιμενικές αρχές και τις εθελοντικές οργανώσεις. Ο εξαναγκασμός επιστροφής των προσφυγικών ροών και η απώθηση τους στα σημεία προέλευσης είναι και παράνομη και απάνθρωπη.
Η ανακοπή των προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη σαν αιτιολογία για την παρουσία των νατοϊκών ναυτικών δυνάμεων στη Μεσόγειο φαίνεται να είναι προσχηματική.
«Προτρέπουμε όλους τους Χριστιανούς και όλους όσοι πιστεύουν στον Θεό να προσευχηθούν διακαώς στον Δημιουργό του κόσμου ώστε να προστατεύσει τη δημιουργία του και να μην επιτρέψει έναν νέο παγκόσμιο πόλεμο».
Αυτή η κραυγή αγονίας, περιλαμβάνεται στην κοινή δήλωση που εξέδωσαν ο Πάπας Φραγκίσκος και ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος μετά την ιστορική, συνάντησή τους στην Αβάνα. Δεν πιστεύω πως είναι μια δήλωση τυχαίας έκφρασης, αλλά μια δήλωση καλά μελετημένη και άριστα προετοιμασμένη.
Ο πρωθυπουργός της Ρωσίας Ντιμίτρι Μεντβέντεφ, υπήρξε περισσότερο συγκεκριμένος αλλά και αποκαλυπτικός. Σε συνέντευξή του στο Euronews, προειδοποίησε, για τον «παρατεταμένο, ολοκληρωτικό πόλεμο» που κινδυνεύει να μετατραπεί ο πόλεμος στη Συρία, με τυχόν χερσαία εμπλοκή τρίτων χωρών στην κρίση της Συρίας. Η Σαουδική Αραβία και περισσότερο η Τουρκία δηλώνουν αλλά και προετοιμάζονται για κάτι τέτοιο. Η Τουρκία ζητά και τη στήριξη των δυτικών δυνάμεων για μια χερσαία επέμβαση για τη δημιουργία «ασφαλούς ζώνης για την ασφάλεια των προσφύγων και του άμαχου πληθυσμού». Θα κατορθώσει η Άγκυρα να σύρει την Αμερική και το ΝΑΤΟ δίπλα της ώστε να εξασφαλίσει μια ισχυρή υποστήριξη έναντι της Ρωσίας σε περίπτωση που η ίδια αποτολμήσει επέμβαση επί του Συριακού εδάφους; Μήπως η παρουσία του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο αποσκοπεί και σε κάτι σχετικό; Η Αμερική θα παίξει με τον κίνδυνο μιας αντιπαράθεσης με τη Ρωσία προκειμένου να της στερήσει μια καθαρή νίκη στη Συρία ή θα αρκεστεί στη διαφύλαξη των αντικαθεστωτικών δυνάμεων που έχει εκπαιδεύσει και εξοπλίσει;
Ερωτήματα και απορίες που ζυγίζουν 50/50
Υπάρχουν όμως και αισιόδοξα μηνύματα.
Οι μεγάλες δυνάμεις συμφώνησαν πρόσφατα στο Μόναχο μια “παύση” των εχθροπραξιών.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζων Κέρι, δήλωσε ότι αν το ειρηνευτικό σχέδιο αποτύχει, περισσότερες ξένες δυνάμεις μπορεί να εμπλακούν στη σύγκρουση.
Αναφερόμενος στις δηλώσεις του Τζων Κέρι ο πρωθυπουργός της Ρωσίας, Ντιμίτρι Μεντβέντεφ, δήλωσε: «Να σας επαναλάβω ότι κανέναν δεν συμφέρει ένας νέος πόλεμος και μια χερσαία επιχείρηση είναι ένας ολοκληρωτικός, μακρόχρονος πόλεμος. Είμαι επιφυλακτικά αισιόδοξος για τις προοπτικές συνεργασίας στο θέμα αυτό. Τονίζω ότι αυτή η συνεργασία είναι κρίσιμη επειδή αν δεν καταφέρουμε να συμφωνήσουμε δεν θα υπάρξει τέλος του πολέμου στη Συρία».
Οι τελευταίες εξελίξεις, φανερώνουν σύνεση και αυτοσυγκράτηση. Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν οι Μπάρακ Ομπάμα και Βλάντιμιρ Πούτιν, σημειώθηκε συμφωνία μεταξύ των δύο προέδρων, ως προς την ανάγκη προώθησης των αποφάσεων του Μονάχου και παύσης των εχθροπραξιών.
Ωστόσο, η Ανεξάρτητη Διεθνής Επιτροπή Έρευνας του ΟΗΕ για τη Συρία τόνισε, σε αναφορά της, πως οι διεθνείς και οι περιφερειακές ξένες δυνάμεις που πιέζουν για συνομιλίες είναι οι ίδιες που «θρέφουν την στρατιωτική κλιμάκωση» και πως η συριακή σύγκρουση έχει γίνει «πολύπλευρος πόλεμος δι’ αντιπροσώπων που καθοδηγείται από το εξωτερικό μέσω ενός περίπλοκου δικτύου συμμαχιών και υπάρχει αυξανόμενος κίνδυνος διεθνοποίησης της σύγκρουσης».
Ας ελπίσουμε ότι θα προωθηθεί η συμφωνία των δύο προέδρων γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα υπάρξει Αρμαγεδδών.
Είθε να μη ζήσουμε την «ανελέητη αλήθεια του πολέμου»
Για τα σχόλια σας ή για να προτείνετε θέματα για ανάπτυξη επικοινωνήστε μαζί μας: 438 764 0595 ή gamanol@teiath.gr
