Στον επικήδειο λόγο που εκφώνησε στην εξόδιο ακολουθία του Μητροπολίτη Κεφαλληνίας κυρού Σπυρίδωνος ο Θεοφιλέστατος Αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου Επίσκοπος Μεθώνης κ. Κλήμης, έκανε ξεχωριστή αναφορά στη συμβολή του εκλιπόντος Ποιμενάρχη στην Τοπική μας Αγιολογία. Υπενθύμισε λοιπόν με χρονική σειρά, την πρόταση στο Οικουμενικό Πατριαρχείο για αγιοκατάταξη του Οσίου Παναγή του Μπασιά και την διακήρυξη της Αγιότητάς του το 1986, όπως και τα Συνέδρια που πραγματοποιήθηκαν στην Κεφαλονιά με θέμα την ταύτιση του νησιού μας με την Μελίτη των Πράξεων, ανυψώνοντας την Εκκλησία του νησιού μας στην Αποστολική της τάξη.
Ανεπαρκώς ίσως συλλέγοντας πληροφορίες ο ομιλητής αποσιώπησε το τρίτο μεγάλο αγιολογικό επίτευγμα του μακαριστού Ιεράρχη, την ανάδειξη δηλαδή της μνήμης των τριών παλαιοτέρων Αγίων της Κεφαλονιάς (4ος μ.Χ. αι.), των Ομολογητών Γρηγορίου, Θεοδώρου και Λέοντος και τον επαναπατρισμό των ιερών λειψάνων τους. Καλύπτοντας το κενό που προκλήθηκε και ως οφειλόμενο μνημόσυνο στη σεβάσμια μορφή του μεταστάντος Επισκόπου, σκιαγραφείται στη συνέχεια μια πορεία των κυριότερων Αρχιερατικών κινήσεων, που είχε διάρκεια μια ολόκληρη δεκαετία. Οι επόμενες αράδες ας λογισθούν σαν κατάθεση λίγων λουλουδιών στο μοναστηριακό χώμα που σκεπάζει το σεπτό του σκήνωμα, σαράντα μέρες τώρα μετά από την μετάβαση της ψυχής του πολυσέβαστου Δεσπότη μας στο Δεσπότη Χριστό.
Ήταν το έτος 2000, όταν έπειτα από υπόμνημα του μακαριστού εφημερίου της Σάμης Χρυσοστόμου Αλεξάτου, σχετικό με την μνήμη των τριών Αγίων και την ετήσια μνήμη τους στο φερώνυμο Μοναστήρι «των Αγίων Φανέντων», ο Μητροπολίτης μας υπέβαλε προς την επιτροπή εκδόσεως των Διπτύχων της Αποστολικής Διακονίας, αίτημα για αναγραφή της μνήμης των Αγίων, κατά την ημέρα της εορτής τους. Έτσι από το πρώτο έτος της τρίτης μ.Χ. χιλιετίας, στο επίσημο Ημερολόγιο της Εκκλησίας της Ελλάδος, στα «Δίπτυχα», καταχωρήθηκε η «μνήμη των Αγίων Μαρτύρων Γρηγορίου, Θεοδώρου και Λέοντος των εν Σάμη Κεφαλληνίας φανέντων» (τμήμα Α΄ Κανονάριον, μέρος Α΄ Κυριακοδρόμιον –Μηνολόγιον, Κυριακή των Αγίων Πάντων). Η παραπάνω αναγραφή, αποτελεί την οικουμενική διακήρυξη μιας μακραίωνης αγιολογικής πτυχής της λειτουργικής ζωής του νησιού μας. Επτά χρόνια αργότερα διαβίβασε προς την Ιερά Σύνοδο την ειδικά συνταγμένη για την εορτή νέα Ασματική Ακολουθία των Αγίων, η οποία μετά από την έγκρισή της τυπώθηκε και κυκλοφορήθηκε από την Ιερά Μητρόπολη Κεφαλληνίας.
Στις αρχές της ίδιας δεκαετίας, ο υπογράφων είχε στρέψει την διενέργεια της έρευνάς του για τα λείψανα των τριών Αγίων Φανέντων στη Βενετία και είχε ενημερώσει με σχετική επιστολή τον Ποιμενάρχη της Κεφαλονιάς, ο οποίος με ευσεβή διάθεση για την εξακρίβωση των αρχειακών στοιχείων, έστειλε τον Νοέμβριο του 2004 προς τον Μητροπολίτη Ιταλίας κ. Γεννάδιο γράμμα, ζητώντας του να μεσολαβήσει προς τους Ρωμαιοκαθολικούς για την έρευνα στην πόλη των Δόγηδων. Αν και από πλευράς του Σεβασμιωτάτου Ιταλίας, έγιναν αμέσως διαδοχικές συναντήσεις με τον Καρδινάλιο της Βενετίας, μετά από παρέλευση δύο άκαρπων ετών, εστάλη εκ νέου επιστολή από τον Κεφαλληνίας τον Ιανουάριο του 2007, με αίτημα την αποσφράγιση μαρμάρινης λειψανοθήκης στο Ναό του Αγίου Ζαχαρία και την επιστημονική διερεύνηση του περιεχομένου της.
Πέρασαν είκοσι μήνες για να επιτευχθεί, χάρη στη συμβολή του Αρχιεπισκόπου των Ρωμαιοκαθολικών Κερκύρας κ. Ιωάννη Σπιτέρη, καθοριστική συνάντηση στη Βενετία και να δοθεί επιτέλους η άδεια. Έτσι τον Ιανουάριο του 2009 ο εφημέριος της Σάμης και ο υπογράφων, εφοδιασμένοι με σχετική Αρχιερατική συστατική επιστολή, συμμετείχαν στην αποσφράγιση της λειψανοθήκης. Μετά την ταυτοποίηση των ιερών λειψάνων, οι Βενετοί εντεταλμένοι ικανοποιώντας την παράκληση του Ποιμενάρχη του ιστορικού Θρόνου της Κεφαλονιάς, παρέδωσαν τμήματά τους στους προαναφερθέντες κληρικούς, προκειμένου να τα μεταφέρουν στην Κεφαλονιά.
Για την σπουδαία αυτή εξέλιξη στην αναζήτηση των περισσότερο από επτά αιώνες αγνοουμένων Αγίων, ο μακαριστός Μητροπολίτης ενημέρωσε αμέσως με μακρά αναφορά την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, η Οποία τον συνεχάρη με επίσημο Συνοδικό Γράμμα. Από τις επιστολές που απεύθυνε στα πλαίσια της προετοιμασίας τής υποδοχής των ιερών λειψάνων στην Κεφαλονιά, ας μνημονευθούν ενδεικτικά η ευχαριστήρια επιστολή-πρόσκλησή του προς τον Καρδινάλιο της Βενετίας και το αίτημά του προς τον Υπουργό Εθνικής Αμύνης, προκειμένου σκάφος του Πολεμικού Ναυτικού να μεταφέρει από την Πάτρα στο λιμάνι της Σάμης τον ιερό θησαυρό. Στις 2 Μαΐου 2009 αξιώθηκε επικεφαλής έξι Αρχιερέων, του κλήρου και των Αρχών του νησιού, καθώς και πλήθους κόσμου, να υποδεχθεί τα ιερά λείψανα των τριών Αγίων, τα οποία έπειτα από μια λαμπρή λιτανευτική πομπή κατέθεσε στον Ενοριακό Ναό της Σάμης.
Έκτοτε, ο αείμνηστος Κεφαλληνίας Σπυρίδων, προεξήρχε συγκινημένος και περιχαρής στις ετήσιες πανηγύρεις των Αγίων Φανέντων, τόσο στην παλαιότατη (την Κυριακή των Αγίων Πάντων στο ιστορικό ομώνυμο Μοναστήρι τους), όσο και στη νέα, αυτήν της επανακομιδής των ιερών λειψάνων τους (την Κυριακή των Μυροφόρων στον μεγαλοπρεπή Ναό της Σάμης) την οποία ο ίδιος άμεσα και με ευλάβεια καθιέρωσε. Ακλόνητη βεβαιώνεται η πίστη μας, ότι οι Άγιοι Γρηγόριος, Θεόδωρος και Λέων, μαζί με τους λοιπούς Αγίους της Κεφαλονιάς, πρεσβεύουν θερμά στον Κύριο και Θεό μας, για την αιώνια ανάπαυση του Μητροπολίτη που τους τίμησε στο νησί της αθλήσεώς τους και τους ανέδειξε πανορθόδοξα και οικουμενικά.
Πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Φ. Αντζουλάτος
