Του Γαβριήλ Μανωλάτου*
Στις 18 Απριλίου, στις 11 μμ στην εκπομπή του Μπάμπη Πετράκη «Ελλάδα στην Καρδιά μας» στο STAR παρουσίασα ορισμένα στοιχεία του Ελληνισμού του Καναδά. Η τοποθέτησή μου είναι μετά την τοποθέτηση του αντιδημάρχου Κεφαλληνίας κυρίου Βαγγέλη Κεκάτου. Ο χρόνος της εκπομπής δεν μου επέτρεψε να ολοκληρώσω τις σκέψεις μου σχετικά με τον Ελληνισμό του Καναδά αλλά και να τοποθετηθώ και στο θέμα που έθιξε ο κύριος Κεκάτος που ήταν ο τουρισμός στη Κεφαλονιά. Σήμερα θα αναφερθώ στον Ελληνισμό του Καναδά και αύριο στην τουριστική ανάπτυξη της Κεφαλονιάς.
Παραθέτω την ηλεκτρονική διεύθυνση (λινκ) της αναφερόμενης εκπομπής του STAR: https://youtu.be/G5hXbW_s3lE?t=1209
ΚΑΝΑΔΑΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ
Ο Καναδάς έχει πληθυσμό 35,5 εκ. κατοίκους και δέχεται 300.000 μετανάστες το χρόνο. Είναι το μεγαλύτερο κράτος του κόσμου μετά τη Ρωσία.
Το Μόντρεαλ, με 4.250.000 κατοίκους, είναι η δεύτερη μεγάλη πολιτεία του Καναδά. Είναι μια μεγάλη πολυπολιτισμική πόλη της Βορείου Αμερικής. Είναι η μεγαλύτερη γαλλόφωνη πόλη εκτός Γαλλίας. Το Μόντρεαλ είναι ένα νησί μέσα στον πλωτό ποταμό Άγιος Λαυρέντιο (Saint Lauren ο ποίος ενώνει τις μεγάλες λίμνες της Βορείου Αμερικής με τον Ατλαντικό). Έχει μέγεθος όσο περίπου η Κεφαλονιά και βρίσκεται 610 χιλιόμετρα βόρεια της Νέας Υόρκης.
Ο πρώτος Έλληνας μετανάστης στον Καναδά, θρυλείται, ότι ήταν ο Κεφαλλονίτης Ιωάννης Φωκάς ή Χουάν ντε Φούκα στα Ισπανικά. Αναφέρεται και ως Απόστολος Βαλεριάνος και ήταν θαλασσοπόρος από το Βαλεριάνο της Κεφαλονιάς. Το 1592, προσπαθώντας να βρει κάποιο πέρασμα από τον Ειρηνικό στον Ατλαντικό, ωκεανό, για λογαριασμό του ισπανικού θρόνου, εξερεύνησε τα στενά που φέρουν σήμερα το όνομά του «ΧΟΥΑΝ ΝΤΕ ΦΟΥΚΑ» ανάμεσα στο νησί Βανκούβερ, στον Δυτικό Καναδά και την πολιτεία της Ουάσινγκτον.
Η ελληνική μετανάστευση στον Καναδά έλαβε σημαντικές διαστάσεις μετά τον εμφύλιο πόλεμο και κορυφώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 60. Η καναδική απογραφή του 2001 μας δίνει 144.000 άτομα ελληνικής καταγωγής και από τους δύο γονείς και 71.000 από τον ένα γονέα, ένα σύνολο 215.000 ελληνικής καταγωγής. Ανεπίσημα όμως στοιχεία αναφέρουν ότι οι Έλληνες του Καναδά είναι 350.000. Από τις 215.000, οι 120.000 είναι ελληνόφωνες δηλαδή το 56% των καναδών ελληνικής καταγωγής είναι ελληνόφωνες. Οι ελληνικές κοινότητες του Καναδά θα πρέπει να κάμουν κάτι ώστε να αυξηθεί σημαντικά ο ελληνόφωνος πληθυσμός μεταξύ των ελληνικής καταγωγής καναδών.
Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
Η οργάνωση του Ελληνισμού στον Καναδά άρχισε ουσιαστικά στις αρχές του 20ου αιώνα με τη δημιουργία Ελληνορθόδοξων εκκλησιών και ελληνικών κοινοτήτων, στο Μόντρεαλ, στο Τορόντο, στο Βανκούβερ και στις άλλες μεγάλες πολιτείες του Καναδά. Δημιουργήθηκαν επίσης εθνικοτοπικοί σύλλογοι, που σήμερα ξεπερνούν τους 350. Δημιουργήθηκα ακόμα δευτεροβάθμιοι οργανισμοί, τα ελληνοκαναδικά κογκρέσα τα οποία προωθούν τα συμφέροντα του Ελληνισμού στις επαρχιακές κυβερνήσεις του ομόσπονδου Καναδά. Υπάρχει επίσης ο τριτοβάθμιος οργανισμός το «Εθνικό Ελληνοκαναδικό Κογκρέσο» που προωθεί τα συμφέροντα του Ελληνισμού στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση του Καναδά.
ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΜΕ ΕΛΛΗΝΕΣ
Οι Έλληνες του Καναδά είμαστε περήφανοι για την καταγωγή μας, τον πολιτισμό μας και την κουλτούρα μας, τα ήθη μας και τη θρησκεία μας. Από την μιαν άκρη του Καναδά στην άλλη, τα Ελληνόπουλα μαθαίνουν την ελληνική γλώσσα σε ελληνικά σχολεία, μαθαίνουν την ελληνική ιστορία, ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια και δημοφιλή σύγχρονα τραγούδια. Τα Ελληνόπουλα του Καναδά νοιώθουν και είναι όπως τα ελληνόπουλα της Ελλάδος Έλληνες.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Σε διάφορες πόλεις του Καναδά οργανώνονται κάθε χρόνο εθνικές ελληνικές παρελάσεις, πραγματοποιούνται διάφορα ελληνικά φεστιβάλ, πολιτιστικές εκδηλώσεις και πανηγυρικοί εορτασμοί στις 78 Ελληνορθόδοξες εκκλησίες μας. Διατηρούνται συγχρόνως οι ελληνικοί οικογενειακοί δεσμοί και υπάρχει μια δυναμική συμμετοχή των Ελλήνων στον κοινωνικό, τον πολιτικό τον οικονομικό και επιχειρηματικό τομέα. Έχουμε πολλούς Έλληνες καθηγητές πανεπιστημίων σε όλες τις ειδικότητες, συγγραφείς μεγάλου κύρους, πολιτικούς σε όλα τα καναδικά κόμματα, εκλεγμένους γερουσιαστές και βουλευτές στη Βουλή του Καναδά και στη Βουλή επαρχιακών κυβερνήσεων, έχουμε δημοτικούς συμβούλους και αντιδημάρχους σε μεγάλες πόλεις του Καναδά. Οι Έλληνες του Καναδά διαπρέπουν επίσης στο επιχειρηματικό τομέα όπου έχουν διακριθεί και ξεχωρίσει σε πολλές περιπτώσεις. Υπάρχει ένταξη των Ελλήνων στην ευρύτερη καναδική κοινωνία χωρίς να έχουν αφομοιωθεί πολιτιστικά, διατηρώντας την πολιτιστική ταυτότητα και κληρονομιά της πατρίδας.
Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΜΟΝΤΡΕΑΛ
Στο Μόντρεαλ υπάρχουν 80.000 Έλληνες περίπου. Είναι ο πλέον οργανωμένος εθνικός οργανισμός όχι μόνο μεταξύ των άλλων ελληνικών οργανισμών του Καναδά αλλά και παγκοσμίως. Υπάρχει μια δυναμική ελληνική κοινότητα με πολλές και σημαντικές λειτουργίες και δραστηριότητες. Διοικείται από τον πρόεδρο και το διοικητικό συμβούλιο υπό την καθοδήγηση των οποίων λειτουργούν και δραστηριοποιούνται πολλές επιτροπές και ομάδες δουλειάς σε όλους τους τομείς. Όλοι, πρόεδρος και διοικητικό συμβούλιο εργάζονται ακούραστα σε εθελοντική βάση και απαγορεύεται οποιαδήποτε έμμισθη σχέση με την Κοινότητα. Οι μόνοι αμειβόμενοι είναι οι ιερείς, οι καθηγητές, οι δάσκαλοι και οι υπάλληλοι της κοινότητας.
Η Ελληνική Κοινότητα Μείζονος Μόντρεαλ (ΕΚΜΜ) έχει έναν ετήσιο προϋπολογισμό που εγγίζει τα 20 εκ. καναδικά δολάρια. Διαθέτει μιαν ακίνητη περιουσία 50 εκ. δολαρίων περίπου, παρέχει στα Ελληνόπουλα ημερήσια ελληνική εκπαίδευση, μόρφωση και αγωγή, στους βρεφονηπιακούς σταθμούς και νηπιαγωγεία, στο δημοτικό και στο γυμνάσιο που λειτουργούν με εξειδικευμένο διδακτικό προσωπικό. Παρέχει επίσης συμπληρωματική ελληνική εκπαίδευση κάθε Σάββατο. Διαθέτει 6 ιδιόκτητα σχολικά συγκροτήματα 6 ιδιόκτητες εκκλησίες στις οποίες οι ομογενείς εκκλησιάζονται και τελούν τα Ελληνορθόδοξα μυστήρια, γάμους, βαφτίσια κλπ. Στις εκκλησίες μας γίνονται επίσης τα παραδοσιακά ελληνοθρησκευτικά πανηγύρια.
Στις διάφορες επιτροπές της ΕΚΜΜ ξεχωρίζει η Ερανική Επιτροπή, η βασική λειτουργία της οποίας είναι, η εξεύρεση πόρων για τη χρηματοδότηση των ελληνικών σχολείων μας. Στο πλαίσιο αυτό, διοργανώνει κάθε χρόνο και την εκδήλωση «Γεύση και Παράδοση» η οποία έχει καθιερωθεί σαν μεγάλο πολιτιστικό γεγονός του Μόντρεαλ. Στην εκδήλωση αυτή συμμετέχουν 50 περίπου εθνικοτοπικοί μας σύλλογοι του Μόντρεαλ, οι οποίοι προσφέρουν καταπληκτικά παραδοσιακά ελληνικά εδέσματα και γεύματα.
Οι εθνικοτοπικοί σύλλογοί μας δραστηριοποιούνται σαν μικρές κοινότητες και παρέχουν στου Έλληνες συντοπίτες τους, παραδοσιακή συντροφιά και παρέα και διοργανώνουν διάφορες τοπικές εκδηλώσεις.
ΟΙ ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΤΕΣ
Η «Κεφαλλονίτικη Αδελφότητα Καναδά ΑΙΝΟΣ» που εδρεύει στο Μόντρεαλ, είναι από τους πιο δραστήριους ελληνικούς εθνικοτοπικούς συλλόγους του Καναδά. Έχει ιδιόκτητο οίκημα και διοικείται απόν τον πρόεδρο και το διοικητικό συμβούλιο οι οποίοι εκλέγονται κάθε χρόνο. Δραστηριοποιούνται και λειτουργούν διάφορες επιτροπές και ομάδες δουλειάς. Εκτός από τις παραδοσιακές εκδηλώσεις (συνεστιάσεις, χοροεσπερίδες, διάφορες τοπικές εκδηλώσεις και πανηγύρια) διοργανώνονται και λειτουργούν μεταξύ άλλων και τα εξής: Πολιτιστικές εκδηλώσεις, χορευτικό συγκρότημα, χορωδία, λογοτεχνικές βραδιές, θεατρική ομάδα, εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές εκδρομές, διαλέξεις για ενδιαφέροντα και επίκαιρα θέματα, πάρτι νέων και παιδικό πάρτι, σχολή παραδοσιακών ελληνικών χορών κα.
Στο Μόντρεαλ υπάρχει μια μικρή Ελλάδα με παλμούς γνήσια ελληνικούς. Εμείς εδώ φυλάμε Θερμοπύλες και κρατάμε τη φλόγα της φυλής και του έθνους αναμμένη.
Η ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Στο Μόντρεαλ εκδίδονται πολλές εβδομαδιαίες ελληνικές εφημερίδες και περιοδικά και υπάρχουν τοπικοί ελληνικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί και τηλεοπτικές εκπομπές με ειδήσεις από τη Ελλάδα και τον Κόσμο. Οι Έλληνες του Μόντρεαλ έχουν επίσης τη δυνατότητα να βλέπουν και να ακούν τους ελληνικούς τηλεοπτικούς σταθμούς με τις εκπομπές τους προσαρμοσμένες στις ώρες του Καναδά.
Η Ελλάδα είναι πάντα στην καρδιά μας και παντού όπου και αν βρίσκεται όπου και αν βρισκόμαστε.
*Ο Γαβριήλ Μανωλάτος είναι Καθηγητής οικονομικών και ανάπτυξης