Μία νέα πραγματικότητα διαμορφώνεται για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, μετά την επιβολή των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων. Πόσα χρήματα θα μπορούμε να παίρνουμε; Θα μπορούμε να κάνουμε αγορές για ακριβά προϊόντα και υπηρεσίες; Υπάρχει όριο στις πιστωτικές κάρτες; Κινδυνεύουν οι καταθέσεις; Ποιος είναι ο «οδηγός επιβίωσης» μετά τα νέα δεδομένα;

• Πόσα χρήματα θα παίρνουμε από τα ΑΤΜ;

Το ημερήσιο όριο για τις κάρτες ανάληψης σύμφωνα με πληροφορίες έχει καθοριστεί σε 60 ευρώ ανά δικαιούχο κάθε λογαριασμού και σε κάθε τράπεζα. Δηλαδή, αν σε έναν λογαριασμό υπάρχουν 4 δικαιούχοι, ο κάθε δικαιούχος από τον ίδιο λογαριασμό μπορεί να σηκώσει 60 ευρώ την ημέρα, που σημαίνει σύνολο 240 ευρώ. Αν ορισμένοι δικαιούχοι έχουν και σε άλλο λογαριασμό καταθέσεις, θα μπορούν να κάνουν ανάληψη την ίδια ημέρα, άλλα 60 ευρώ.

• Το όριο ισχύει για ξένες τράπεζες εντός Ελλάδος ή για τις θυγατρικές ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό;

Με βάση την εμπειρία της Κύπρου, το όριο ισχύει για όλες τις τράπεζες.

• Πόσα θα μπορούμε να χρεώνουμε στις χρεωστικές κάρτες;

Δεν υπάρχει όριο στις χρεωστικές κάρτες, αρκεί τα χρήματα να μένουν στο σύστημα, λένε πληροφορίες. Δηλαδή, σε μία αγορά η οποία θα υπερβαίνει το όριο των 60 ευρώ, μπορεί η κάρτα να χρησιμοποιηθεί για όποιο ποσό έχει μέσα ο λογαριασμός και σύμφωνα με το προσωπικό όριο της κάρτας μόνο εφόσον η συναλλαγή καταλήγει σε τράπεζα της χώρας. Εφόσον η συναλλαγή αφορά το εξωτερικό τότε ισχύει το όριο των 60 ευρώ στο οποίο συνυπολογίζεται αν έχει γίνει ανάληψη από το ΑΤΜ. Η λογική πίσω από αυτό είναι ότι η ηλεκτρονική συναλλαγή για αγορά από το εσωτερικό μένει μέσα στο τραπεζικό σύστημα αφού αν αγοράσεις π.χ. ένα ψυγείο με χρεωστική κάρτα, χρεώνεται το ποσό στον λογαριασμό του αγοραστή και πιστώνεται στου πωλητή. Μετά ο πωλητής έχει τα δικά του περιοριστικά μέτρα.

• Θα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε πιστωτική κάρτα;

Η πιστωτική κάρτα δεν θα έχει όριο. Είναι (ουσιαστικά) δάνειο και όχι κατάθεση. Τα όρια είναι προσωπικά του κάθε κατόχου και θα ισχύει ό,τι μέχρι και σήμερα.

• Θα μπει όριο για συναλλαγές που γίνονται μέσω Web Banking;

Ούτε στις συναλλαγές που θα γίνονται μέσω Web Banking θα μπουν όρια. Ισχύει το ίδιο σκεπτικό, δηλαδή ότι τα χρήματα θα μεταφέρονται σε άλλους λογαριασμούς στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Και γι’ αυτήν την περίπτωση θα απαγορεύονται οι συναλλαγές με το εξωτερικό για ποσά άνω των 60 ευρώ.

• Κινδυνεύουν τα χρήματα στις τράπεζες;

Τα χρήματα, υπό τις υπάρχουσες συνθήκες, δεν κινδυνεύουν. Δηλαδή δεν κουρεύονται και δεν κατάσχονται. Μόνο στην κίνηση υπάρχει ο περιορισμός. Αντίθετα, όπως και στην Κύπρο, έτσι και στην Ελλάδα, ο λόγος επιβολής ορίων στην κίνηση έχει στόχο τη διασφάλιση του χρηματοπιστωτικού συστήματος από τις μαζικές εκροές των καταθετών. Υπενθυμίζεται επίσης ότι υπάρχει εγγύηση καταθέσεων έως 100.000 ευρώ ανά τράπεζα και ανά δικαιούχο κάθε λογαριασμού.

• Θα μπορούσα να «σπάσω» την προθεσμιακή κατάθεση πριν από την προκαθορισμένη ημερομηνία;

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η προθεσμιακή κατάθεση θα μπορούσε να «σπάσει» όταν ανοίξουν οι τράπεζες μόνο εφόσον τα χρήματα μείνουν στο τραπεζικό σύστημα. Δηλαδή για πληρωμή δανείου κλπ.

• Ποια θα είναι η επίπτωση για τις επιχειρήσεις;

Κατ’ αρχάς λόγω της έλλειψης ρευστότητας στην αγορά θα υπάρξει κατακόρυφη πτώση του τζίρου και θα αποφεύγονται οι πληρωμές μέσω πιστωτικών καρτών λόγω αυξημένου κινδύνου. Επίσης οι καταναλωτές θα περιορίσουν τις αγορές τους στα απολύτως αναγκαία. Επίσης, θα υπάρξει πρόβλημα με τις εισαγωγές αγαθών και πρώτων υλών αφού για τις συναλλαγές αυτές οι επιχειρήσεις θα πρέπει να υποβάλλουν παραστατικά και δικαιολογητικά τα οποία θα πρέπει να εγκριθούν, γεγονός που σημαίνει ότι για τη συναλλαγή θα συνεκτιμάται το πόσο αναγκαία είναι και ακόμα σε αυτήν την περίπτωση θα είναι εξαιρετικά χρονοβόρα διαδικασία.

• Ποιο είναι το πρόβλημα με τους συνταξιούχους;

Με… άδειο πορτοφόλι κινδυνεύουν να βρεθούν όσοι συνταξιούχοι δεν έχουν κάρτες ανάληψης μετρητών, ώστε να εισπράξουν από τα ATM τη σύνταξη του Ιουλίου. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, σήμερα πρέπει να πληρωθούν οι συντάξεις του ΙΚΑ, που είχαν αρχίσει να πιστώνονται από το βράδυ της περασμένης Παρασκευής.

Επίσης σήμερα πρέπει να κατατεθούν στους λογαριασμούς οι συντάξεις του πρώην ΤΑΠ-ΟΤΕ, ενώ αύριο πρέπει να πιστωθούν συντάξεις του ΟΑΕΕ και του ΟΓΑ, ώστε να είναι διαθέσιμες από την 1η Ιουλίου. Πηγές από το υπουργείο Εργασίας διαβεβαίωναν χθες πως τα απαιτούμενα ποσά είναι διαθέσιμα και θα πιστωθούν στους λογαριασμούς στην ώρα τους. Με κλειστές, ωστόσο, τις τράπεζες το πρόβλημα που ανακύπτει είναι πώς θα μπορέσουν να εισπράξουν τις συντάξεις τους χιλιάδες δικαιούχοι που δεν διαθέτουν χρεωστικές κάρτες ανάληψης μετρητών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στελέχη του υπουργείου Εργασίας σε συνεργασία με ασφαλιστικά ταμεία και την Τράπεζα της Ελλάδος αναζητούν κάποια ειδική φόρμουλα ώστε να έχουν πρόσβαση στους λογαριασμούς τους οι συνταξιούχοι αυτοί, κάτι που όμως δεν θεωρείται εύκολο. Οι πρώτες εκτιμήσεις ειδικών υποστηρίζουν πως αποκλεισμένοι από τα ATM είναι ένας σημαντικός αριθμός συνταξιούχων.