Γράφει ο Γαβριήλ Μανωλάτος*
Τα βασικά στοιχεία του παρόντος, περιέχονται σε άρθρο μας που δημοσιεύθηκε στον τύπο το 2013. Επανερχόμαστε με αφορμή τις δηλώσεις της κας Λαγκάρτ, ότι τα μνημόνια που επεβλήθησαν στην Ελλάδα και στον ελληνικό λαό εξυπηρετούσαν ανάγκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης γνωρίζοντας ότι ήταν αναποτελεσματικά για την ελληνική οικονομία.
Από το 2013, είχαμε υποστηρίξει, βασιζόμενοι σε επίσημα στατιστικά στοιχεία και αριθμούς, ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο, αφού η Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ χειρότερη οικονομική και δημοσιονομική κατάσταση από ότι ήταν πριν την εφαρμογή των μνημονίων. Τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους αμφισβητεί πλέον, επίσημα, και το ΔΝΤ σύμφωνα με δηλώσεις της κυρίας Λαγκάρτ. Υποστηρίζει, ότι ο στόχος για μείωση του ελληνικού χρέους στο 120% του ΑΕΠ και η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, δεν είναι εφικτός, εάν δε γίνει και άλλο κούρεμα ή κάποια προσαρμογή ώστε να υπάρξουν ισοδύναμα αποτελέσματα. Υποστηρίζει ακόμα, ότι το ΔΝΤ γνώριζε από την αρχή, την αναποτελεσματικότητα των μέτρων των μνημονίων αλλά επεβλήθησαν στην Ελλάδα και στον ελληνικό λαό γιατί τα είχε ανάγκη και τα χρειαζόταν η Ευρωπαϊκή Ένωση. Υποστηρίζει επίσης, ότι αν δεν υπάρξει ελάφρυνση χρέους αυτό μπορεί να φτάσει έως και το 293,8% του ΑΕΠ το 2060.
Κάτω από αυτήν την πραγματικότητα και την αλήθεια κρύβεται ένα μεγάλο ψέμα. Το ψέμα είναι ότι, τόσο το ΔΝΤ όσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) προσποιούνταν πως δεν το γνώριζαν αυτό από την αρχή, όταν επέβαλαν τα πρώτα μνημόνια. Δεν ήταν λάθος ήταν επιλογή τους. Τα περί λάθους υπολογισμών και εκτιμήσεων για τα αποτελέσματα των «μέτρων διάσωσης» και των μνημονίων στην οικονομία και την ύφεση είναι τουλάχιστον αφελή και αστειότητες. Τα στελέχη του ΔΝΤ είναι οι πρώτοι μεταξύ των αρίστων σε τέτοια ζητήματα. Γιατί αφού αναγνωρίζουν ότι εφάρμοσαν «εσφαλμένα μέτρα» και «λάθος πολιτικές» δεν τα αλλάζουν; Γιατί απλούστατα, ο στόχος τους προσεγγίζεται. Οι επιδιώξεις τους υλοποιούνται. Και αν ακόμα έγιναν μικρού επιπέδου λάθη τεχνοκρατικού χαρακτήρα, δεν παίζουν αυτά κανένα ρόλο, ούτε επηρεάζεται ο πραγματικός στόχος του ΔΝΤ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) που δεν είναι άλλος από τη συρρίκνωση της ελληνικής οικονομίας. Λάθος συμβαίνει όταν κάποιος ξεφεύγει ή εκτρέπεται από το στόχο του, ή όταν δε μπορεί να τον προσεγγίσει. Τα μνημόνια ήταν καταστροφικά για την Ελληνική οικονομία αλλά δεν ήταν λάθος αυτών που τα επέβαλαν. Ήταν και είναι επιλογή τους. Αποτελεί θράσος και αθλιότητα, από τη μια να αναγνωρίζουν πως τα μνημόνια επεβλήθησαν στην Ελλάδα όχι για την εξυγίανση της ελληνικής οικονομίας αλλά για την εξυπηρέτηση των αναγκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από την άλλη να επιμένουν στη εφαρμογή τους τη στιγμή που αυτά επιδεινώνουν την οικονομία της χώρας μας.
Ο στόχος τους είναι να ισορροπήσει, να λειτουργήσει η οικονομία σε ένα πολύ χαμηλό επίπεδο. Να δημιουργηθεί μια «νέα λευκή σελίδα» ώστε να μπορούν να δράσουν από μηδενική βάση. Θέλουν να εφαρμόσουν τη «Θεραπεία του Σοκ» ή «Δόγμα του Σοκ». Βασίζεται στην άποψη ότι μια βαθειά οικονομική κρίση ή μια καταστροφή αποτελούν ευκαιρία για μεγάλες αλλαγές που οι ίδιοι επιθυμούν και μεταρρυθμίσεις στο κράτος. Καταστρέφω για να ξαναφτιάξω όπως μου ταιριάζει. Ο φόβος και οι ενοχές για την κρίση ή την καταστροφή, κάνει τους πολίτες και τους λαούς ανεκτικούς και απαθείς, γιατί πιστεύουν ότι κάτι άλλο χειρότερο μπορεί να έρθει. Αυτά ακριβώς βιώνουμε σήμερα, στην ελληνική πραγματικότητα. Πρόκειται για μια παραλλαγή της θέσης του Μακιαβέλι, ότι «τα πλήγματα πρέπει να επιφέρονται όλα μαζί». Να γιατί δεν αλλάζουν πολιτική, όταν διαπιστώνονται τα δήθεν λάθη και όταν θρασύτητα ομολογούν ότι γνώριζαν την αναποτελεσματικότητα των μέτρων. Να γιατί ο ελληνικός λαός είναι απαθής και μαζεμένος.
Η θέση τους για την Ελλάδα είναι να επέλθει κατάρρευση, για να μπορέσουν να «δουλέψουν με άνεση» σε «λευκή σελίδα». Σ’ αυτό, συνεισφέρουν και συμβάλλουν με το παραπάνω. Είναι αποκαλυπτική εξάλλου η «Θεωρία Αποπληθωρισμού Χρέους» ή «Το Παράδοξο του Χρέους» που ανέπτυξε ο Φίσερ πριν από 85 χρόνια κατά τη Μεγάλη Ύφεση. Όσο περισσότερα πληρώνουν οι οφειλέτες τόσο περισσότερα χρωστούν. Η ίδια η προσπάθεια των ατόμων να ελαφρύνει το φορτίο του χρέους αυξάνει το χρέος. Διότι όσο περισσότερο μειώνονται οι μισθοί και οι συντάξεις για να ξεπληρωθεί το χρέος, τόσο περισσότερο αυξάνεται το πραγματικό χρέος. Η μείωση των μισθών και συντάξεων, αποτελεί ευλογία για τους δανειστές, γιατί αυξάνει την αξία των χρημάτων τους και μπορούν και αγοράζουν πολύ φθηνά γη, επιχειρήσεις, ανθρώπους (εργασία).
Το ΔΝΤ υποστηρίζει τώρα, ότι το «κούρεμα» που είχε γίνει, θα έπρεπε να ήταν πιο μεγάλο και να γινόταν και πιο νωρίς. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απαντά ότι η κατάσταση στην Ευρώπη ήταν τέτοια που δε θα μπορούσαν να ήταν διαφορετικά τα μέτρα για την Ελλάδα.
Γιατί δε θα μπορούσαν να ήταν διαφορετικά τα μέτρα για την Ελλάδα; Γιατί ο κύριος στόχος της Ευρώπης δεν ήταν η διάσωση της Ελλάδας, αλλά η προστασία των γερμανικών και γαλλικών τραπεζών. Ήθελαν να τους δώσουν χρόνο για να «ξεφορτωθούν» τα ελληνικά ομόλογα στα οποία ήταν εκτεθειμένες. Και το πέτυχαν. Αυτό ομολογεί με θρασύτητα και το ΔΝΤ. Ήθελαν ακόμα να πάρουν μέτρα, ώστε να προστατευτεί το Ευρώ από τους μεγάλους κλυδωνισμούς και τον κίνδυνο να καταρρεύσει. Αυτό κυρίως το ήθελε «πάση θυσία» η Γερμανία, η οποία είναι και η μόνη χώρα που ωφελήθηκε από το ευρώ. Διότι η καθιέρωση του ευρώ, αύξησε μεν το συνολικό παραγόμενο προϊόν και την οικονομική δραστηριότητα στη Ευρωζώνη, αλλά αυτό ωφέλησε κατά κύριο λόγο, αν όχι αποκλειστικά, την κυρίαρχη οικονομία, τη Γερμανία. Σε όλες τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης, μη εξαιρουμένης της Γαλλίας, το ευρώ επιφέρει προβλήματα έως και κλυδωνισμούς. Μόνο αν υπήρχε μεγάλος βαθμός σύγκλησης των οικονομιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το ευρώ θα ήταν επωφελές για όλες τις χώρες αλλά και για την ίδια την ΕΕ. Σήμερα, κινδυνεύει να διαλύσει την ΕΕ.
Όλα τα μέτρα και τα μνημόνια που έχουν επιβληθεί στην Ελλάδα και όλες οι θυσίες που έχει υποστεί ο ελληνικός λαός αυτά τα έξι χρόνια, είναι μέτρα και θυσίες που ωφελούν το ευρώ και βοηθούν στην εμπέδωση της γερμανικής κυριαρχίας. Ελάχιστα, σε ορισμένους μόνο τομείς ή καθόλου βοηθούν την Ελλάδα και την οικονομία μας, αφού δεν ήταν δυνατό μέχρι σήμερα να γίνει κάποια αξιόλογη και ριζοσπαστική μεταρρύθμιση στην οικονομία και στη διοίκηση.
Πολλά λέγονται και γράφονται κατά καιρούς, για το ΔΝΤ. Έχει δεχτεί την κριτική κορυφαίων οικονομολόγων αλλά και άλλων προσωπικοτήτων. Υποστηρίζεται από πολλούς, ότι το ΔΝΤ, έχει ξεφύγει από τον ιδρυτικό του σκοπό, και ότι στην πραγματικότητα, είναι ο θεματοφύλακας του διεθνούς κεφαλαίου, εις βάρος των λαών και των κρατών μελών του. Παρεμβαίνει για να επουλώσει τα κενά και τα λάθη του διεθνούς κεφαλαίου και των μεγαλοτραπεζιτών εις βάρος των κρατών μελών του. Όπου έχει παρέμβει για να βοηθήσει, δήθεν, τα κράτη και τους λαούς τους, έχει δημιουργήσει δυστυχίες και συμφορές.
Ο αείμνηστος συμπολίτης μας, Αντώνης Τρίτσης, εκφράζοντας την αντίθεσή του με την πολιτική του ΔΝΤ προς τις χώρες του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου, είχε πει, ότι οι υπεύθυνοι του ΔΝΤ θα έπρεπε να δικαστούν, για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, από ένα διεθνές δικαστήριο ανάλογο εκείνου της Νυρεμβέργης.
Η ομολογία της κυρίας Λαγκάρτ ότι ΔΝΤ και Ευρωπαϊκή Ένωση γνώριζαν για την αναποτελεσματικότητα των μνημονίων, δίνει δικαίωμα και δυνατότητα στους Έλληνες εισαγγελείς να επέμβουν και να ασκήσουν διώξεις εναντίων των υπευθύνων. Ας βρεθεί ο εισαγγελέας που θα τολμήσει να εκδώσει εντάλματα σύλληψης εναντίων των υπευθύνων, ντόπιων και ξένων.
Πώς όμως καταφέρνουν να επιβάλουν τόσο επώδυνα αλλά και επιζήμια μέτρα για τον ελληνικό λαό και την οικονομία μας; Σ’ αυτό συνεισφέρουν γενναιόδωρα οι ελληνικές κυβερνήσεις. Εδώ και μερικά χρόνια μάς κυβερνά μια παρέα πολιτικών μειωμένης αντίληψης και ικανότητας, χωρίς ηγετικά στοιχεία, χωρίς στόχους, χωρίς ιδανικά και οράματα και το κυριότερο, με αμφίβολους εθνικούς στόχους. Η μοναδική τους επιδίωξη είναι η νομή της εξουσίας. Το πολιτικό προσωπικό είναι ανίκανο να διαχειριστεί τις τύχες μας και το μέλλον τού λαού και της χώρας μας. Μας κυβερνούν μικρόνοες και ανεπαρκείς, μικρόψυχοι και ψευδολόγοι, θλιβερές φιγούρες, ανεκδιήγητοι, ανάξιοι, επικίνδυνοι και ξενόδουλοι. Κατέστησαν την Ελλάδα, έρμαια των πράξεών τους και της ανικανότητάς τους.
Βαριές οι κατηγορίες και οι χαρακτηρισμοί. Με αίσθημα ευθύνης δέχομαι το βάρος τους… Πιο βαριά όμως, τα δεινά που επιφορτώθηκαν στους ώμους του λαού και της πατρίδας. Δεν είναι από φανατισμό ούτε από κακία ή μίσος. Είναι όμως από αγανάκτηση και θυμό.
Όλα τα μέτρα και τα μνημόνια που έχουν επιβληθεί στην Ελλάδα και όλες οι θυσίες που έχει υποστεί ο ελληνικός λαός αυτά τα έξι χρόνια, είναι μέτρα και θυσίες που δεν οδήγησαν ούτε πρόκειται να οδηγήσουν πουθενά. Απεναντίας, μας οδήγησαν πιο βαθειά σε σκοτεινό και μακρύ τούνελ, που δεν ξέρουμε που οδηγεί, που δεν ξέρει κανείς που τελικά καταλήγει.
Και ενώ καταρρέει η οικονομία και η κοινωνία, αυτοί καυχώνται και επιχαίρονται, ψευδολογούν και εκφοβίζουν, εκβιάζουν και τρομοκρατούν, μας εμπαίζουν και θέτουν εκβιαστικά διλήμματα.
Ζούμε καθημερινά την αδυσώπητη πραγματικότητα. Ας μη το επιτρέψουμε άλλο. Ας μην αφήσουμε να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση. Ας ξεφύγουμε από το φόβο και ας αφήσουμε την απάθεια και την ανεκτικότητα.
Ας αγανακτήσουμε επί τέλους. Ας ξεσηκωθούμε και ας ανατρέψουμε την αθλιότητα μαζί και αυτούς που είναι υπεύθυνοι. Ας μη γίνουμε, με την ανοχή μας, συνένοχοι του εγκλήματος που διαπράττεται εις βάρος της πατρίδας και του λαού.
Και κάτι τελευταίο. Κύριε πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας γιατί καταφερθήκατε μόνο εναντίον του πρώτου μνημονίου; Επειδή τα επόμενα δεν ήταν ή δεν είναι δήθεν καταστροφικά ή μήπως γιατί ήσασταν στέλεχος κόμματος και κυβέρνησης που ευθύνεται για την επιβολή των μνημονίων, και για την τραγική κατάσταση που βρίσκονται η χώρα και η οικονομία η μήπως γιατί στην παρούσα κυβέρνηση είστε υποχρεωμένος αφού χάριν αυτής γίνατε πρόεδρος;
Κύριε πρόεδρε, γίνετε πρόεδρος των Ελλήνων και όχι κυβερνήσεων ή κομμάτων.
* Ο Γαβριήλ Μανωλάτος είναι καθηγητής Οικονομικών & ανάπτυξης
