Με αφορμή την πρόσφατη σημαντικότατη έκθεση 64 ζωγραφικών Νεφελομορφιών του διεθνούς εικαστικού καλλιτέχνη Κώστα Ευαγγελάτου στον ιστορικό χώρο του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών- Ίδρυμα Βούρου- Ευταξία, ανέτρεξα στο βιβλίο – δοκίμιο μου «Η Αισθητική Ενατένιση του Κώστα Ευαγγελάτου », εκδόσεις Συλλογές, Αθήνα 2001, που σε σχετικό κεφάλαιο για τις Νεφελογραφίες του διατυπώνω μεταξύ άλλων:Οι «Νεφελογραφίες» μεγάλες και μικρές ουράνιες περιφέρειες είναι η κατάληξη της τεχνικής δεξιότητας του Ευαγγελάτου να ζωγραφίζει εκ του φυσικού και κατόπιν να ξαναζωγραφίζει τη φύση απ’ την φαντασία του στο εργαστήριο. Με τις συνθέσεις του με νέφη που κυριαρχούν στην επιφάνεια του πίνακα πραγματώνονται τα δεδομένα των εμπειριών, δίνοντας έμφαση στους γενεσιουργούς παράγοντες ενός απαράμιλλου ύφους μέσα από λεπτές ποιοτικές διαφοροποιήσεις. Ο ατέρμων χώρος των οριζόντων κατευθύνει τον χειρισμό των υλικών στοιχείων, αποφεύγοντας περίτεχνα τον αναμενόμενο κορεσμό. Η έμπνευση ταξιδεύοντας αποτυπώνει προσωπικές σημειώσεις, διαφυλάττει τρυφερές αναμνήσεις και καταγράφει φευγαλέες εντυπώσεις που δημιουργεί το φυσικό περιβάλλον σε μια επιθυμητή αρμονική οικολογική σχέση με τον άνθρωπο. Οι «Νεφελογραφίες» εμπεριέχουν υπαινιγμούς για την ζωή της ύπαρξης στη φύση, μακριά από τόπους τσιμεντένιους και τοπία στατικά όπου η επιβολή της μακροχρόνιας παράδοσης ανακόπτει την πολιτιστική εξέλιξη. Μέσα από την μνημειακότητα του περιβάλλοντος συλλαμβάνει την ιερότητα της ανάτασης.-
Όλες αυτές οι διατυπώσεις μου επιβεβαιώθηκαν και πάλι στη θέαση της αναδρομικής θα έλεγα έκθεσης του Κώστα Ευαγγελάτου
«Νεφελομορφίες Art-Est» και επαυξήθηκαν θετικά με τα ιδιαίτερα εντυπωσιακά πρόσφατα έργα του συμπαντικής πλέον διάστασης και μικτές τεχνικές επεξεργασίας (σφαίρες, άστρα, γαλαξίες).
Από το 2001 και μετά, με βάση τη βιβλιογραφία που παρακολουθώ για νέα εκτενέστερη μελέτη μου, ασχολήθηκαν γνωστοί ιστορικοί της τέχνης με την ανάλυση και την αισθητική προσέγγιση των έργων του καλλιτέχνη της συγκεκριμένης ενότητας με τις «Νεφελογραφίες» αλλά και τις νεότερες «Νεφελομορφίες» του, όπου αναδύονται αρχαικές αφαιρετικές μορφές στα νεφελώματα και τα νεφελόφωτα των συνθέσεων του. Αναλυτικά κείμενα για την πολύπτυχη δημιουργία του έχουν γραφεί από τον αείμνηστο Ακαδημαικό, ιστορικό τέχνης Χρύσανθο Χρήστου στον Γ’ τόμο της έκδοσης «Η Ελληνική ζωγραφική στον εικοστό αιώνα» και στον κατάλογο της έκθεσης «Scriptorium», τον καθηγητή ιστορίας της τέχνης κ. Στέλιο Λυδάκη ,στα λεξικά και σε μελέτες του στις εκδόσεις «Μέλισσα», τον κριτικό τέχνης και ιστορικό επιστήμονα κ. Νίκο Μοσχονά στην έκδοση «Εξεικονίσεις» καθώς και από αρκετούς άλλους σε καταλόγους εκθέσεων και περιοδικά . Θεωρώ ότι η ουσία της δουλειάς του αναδεικνύεται περίφημα από το κείμενο της ιστορικού τέχνης κ. Μαρίας Μελέντη, που τον τοποθετεί στο ιστορικό εικαστικό γίγνεσθαι της περιοχής του, δηλαδή του Ιονίου και του νησιού της καταγωγής του. Αναφέρει μεταξύ άλλων σε κείμενο της σχετικό με την τιμητική έκθεση του καλλιτέχνη στην Πινακοθήκη Δήμου Κέρκυρας το 2010: «Στην ζωγραφική του Κώστα Ευαγγελάτου ,που έχει ήδη ταξιδέψει ως γνήσια Κεφαλλήνια παραγωγή ανά τον κόσμο, διαπιστώνεται με ειλικρίνεια η μαρτυρία του προαναφερόμενου αγώνα. Γεμάτες ευαισθησία οι κρυστάλλινες ανάλαφρες μορφές των ιδεών αιωρούνται σε ένα κόσμο που βαρύς και συνοπτικός τις περιβάλλει σε μία ορισμένη στιγμή. Υπό μία ορισμένη συνθήκη που έχουμε την αίσθηση ότι σύντομα θα πάψει να υπάρχει. Τα νεφελώματα, με τους ποικίλους χρωματισμούς, θα διαλυθούν αφήνοντας πίσω τους το φως μίας επίπονης προσπάθειας να διασωθεί ο μαγικός κόσμος των ανθρώπινων αξιών. Δεν μπορεί παρά οι αναφορές να αποτελούν μακρινές υπομνήσεις του αρχαίου κόσμου κατά τον ίδιο τρόπο που παλαιότερα παρεισφρήσανε επίμονα στο έργο του Γεράσιμου Στέρη. Ο καλλιτέχνης επιχειρεί μία αγαστή συνύπαρξη των δύο κόσμων, του έρωτα των ιδεών και του ανθρώπινου κόσμου. Το μήνυμα που κυριαρχεί είναι αισιόδοξο, γεμάτο ανθρωπισμό, σαν αυτό των μύθων που διαρκούν για πάντα, σαν το παρήγορο, διαυγές κεφαλλονίτικο τοπίο που ταξιδεύει στο Ιόνιο πέλαγος.»
Με την τωρινή του έκθεση στην Αθήνα, που ολοκληρώνεται τον Ιανουάριο του νέου έτους, ο Κώστας Ευαγγελάτος κληροδοτεί σε όλους μας έναν ποιητικό και αισθητικό κόσμο αρμονίας, ομορφιάς και προσωπικής επαναστατικότητας. Η έρευνα και η θεώρηση των επιτεύξεων του σε όλες στις μεγάλες ενότητες της έκφρασης του (Ερειπιογραφίες, Αντιμιλιταριστικά, Σωματογραφίες, Performance, Εννοιακές Συλλήψεις, Νεφελογραφίες, Προσωπογραφίες, Ψηφιακές Εικόνες, Επιζωγραφισμένα αντικείμενα, Λιθοκατασκευές, Ιδεογραφίες), αν και πολύπλοκη, είναι ιδιαίτερα γοητευτική και ανεξάντλητη. Οι «Νεφελομορφίες» του όμως αποκαλύπτουν τον ρομαντικό του χαρακτήρα και τη βαθιά μελέτη του στην φύση, εξωτερικεύοντας συναισθήματα και ψυχογραφικές καταστάσεις και οράματα με κύριο εργαλείο του το χρώμα και τις αποχρώσεις.
ΛΕΟΝΤΙΟΣ ΠΕΤΜΕΖΑΣ,
Ιστορικός τέχνης.
Δεκέμβριος 2016
