Με την ευκαιρία της επετείου της 25ης Μαρτίου 1821, παρουσιάζεται ονομαστική κατάσταση των Κεφαλλήνων και Ιθακησίων που συμμετείχαν με τον οποιοδήποτε τρόπο στην Επανάσταση, μαζί με μία σύντομη ιστορική αναφορά στη δράσης τους. Αν και την εποχή αυτή η Κεφαλλονιά και η Ιθάκη τελούσαν κάτω από Αγγλική κατοχή με ένα ιδιαιτέρα ανθελληνικό σύνταγμα (Σύνταγμα του 1817 ), η Ελληνική τους συνείδηση τους όπλισε με δύναμη, αποφασιστικότητα, και θάρρος, ώστε να μην υπολόγισουν τον Άγγλο κατακτητή και να τρέξουν πρόθυμα για να συμβάλλουν με κάθε τρόπο στη λευτεριά του υπόδουλου Ελληνικού Έθνους.
Αμπατιέλος Σπυρίδων, Επικεφαλής Στρατιωτικού σώματος Κεφαλλονιτών μαζί με τους Γεώργιο Τυπάλδο-Κοζάκη, τον Ευάγγελο Πανά και τον Διον Ορφανό πήρε μέρος στην πολιορκία και παράδοση της Μονεμβασίας 23 Ιουνίου 1821 και του Νεοκάστρου 7 Αυγούστου 1821. Επίσης συμμετείχε στην πολιορκία της Ακρόπολης.
Βαλιάνος Θεόδωρος, Κεφαλλονίτης γεννημένος στη Ρωσία. Λοχαγός του Ρωσικού στρατού και αγωνιστής στην Ελληνική επανάσταση. Συμμετέχει σαν εκπρόσωπος της Κεφαλονιάς στην συνέλευση των Επτανησίων αγωνιστών στο Ναύπλιο στις 23 Ιουνίου 1926, για την συγκρότηση του Επτανησιακού Στρατιωτικού Σώματος.
Βαλλιάνος Μεταξάς, Κεφαλλονίτης της διασποράς ενταγμένος στην Φιλική Εταιρεία που εκτός από τον εαυτό του παραχώρησε και το καράβι του στον αγώνα
Βαλσαμάκης Λουκάς, Αξιωματικός στον Ιερό Λόχο. Σκοτώθηκε στη μάχη του Δραγατσανίου
Βλασόπουλος Ιωάννης, Ιθακήσιος Πρόξενος της Ρωσίας στην Πάτρα. Συμμετοχή στην Φιλική Εταιρεία.
Βούρβαχης Διονύσιος, Από το Αργοστόλι. Συνταγματάρχης του Μ. Ναπολέοντα. Διοικητής τμήματος Κεφαλλήνων σκοτώθηκε σε μάχη με τους Τούρκους στο Καματερό Αττικής.
Βουτσινάς Σπυρίδων, Συμμετοχή στον Ιερό Λόχο
Γερακάρης Νικόλαος, Κεφαλλονίτης της Πάτρας. Φαρμακοποιός. Πήρε μέρος στις επιχειρήσεις του Μάρτη 1821 στην Πάτρα.
Γερολυμάτος Δημήτριος, Κεφαλλονίτης της Πάτρας. Πήρε μέρος στις επιχειρήσεις του Μάρτη 1821 στην Πάτρα.
Γκεντιλίνης Αναστάσιος, Κεφαλλονίτης της Πάτρας. Πήρε μέρος στις επιχειρήσεις του Μάρτη 1821 στην Πάτρα.
Δελαδέτσιμας Δημήτριος, Συμμετοχή στην Φιλική Εταιρεία. Είχε αναλάβει την στήριξη των προσφύγων Σουλιωτών στο νησί.
Δεστούνης Σπυρίδων, Πρόξενος της Ρωσίας στην Σμύρνη. Συμμετοχή στην Φιλική Εταιρεία.
Δρακόπουλος Μενέλαος, Παίρνει μέρος στις μάχες του Χαϊδαρίου στις 5, 8 και 9 Αυγούστου 1826, κατά του Κιουταχή, με το Επτανησιακό σώμα. Συμμετέχει στην πολιορκία της Ακρόπολης. Σκοτώθηκε στο Καματερό Αττικής σε μάχη με τους Τούρκους.
Δρακόπουλος Χαράλαμπος, Σκοτώθηκε στην καταστροφή στο Φάληρο τον Απρίλιο 1827
Δρακόπουλος Σπυρίδων, Σκοτώθηκε στην καταστροφή στο Φάληρο τον Απρίλιο 1828
Δρακούλης Σπυρίδων, Ιθακήσιος. Αξιωματικός του Ιερού Λόχου.
Ευμορφόπουλος Διονύσιος, Ιθακήσιος. Έμπιστος συνεργάτης του Αλ. Υψηλάντη. Επίλεκτο μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Στάλθηκε στη Μάνη στον Πετρόμπεη σαν σύνδεσμος με την Φιλική Εταιρεία. Με τμήμα Κεφαλλήνων και Ιθακήσιων μαχητών βοηθά τον Κολοκοτρώνη στην άλωση της Τριπολιτσάς, συμμετέχει στο πολεμικό συμβούλιο στους Μύλους και παίρνει μέρος μαζί με τον Ανδρέα Μεταξά στη μάχη των Δερβενακίων 26-28 Ιουλίου 1822, που καταστράφηκε ο στρατός του Δράμαλη. Επίσης με το επίλεκτο τμήμα του ενισχύει στον Μαραθώνα τον Γκούρα που αγωνιζόταν κατά του Ομέρ πασά της Καρύστου και συντελεί στην καταστροφή του στις 5 & 6 Ιουλίου 1824 και τον Ιούνιο και Ιούλιο 1826 στην αντίσταση κατά του Κιουταχή στην Αθήνα.
Ζωσίμου Παναγής, Συμμετείχε στη φρουρά της Ακρόπολης όπου και σκοτώθηκε σε συμπλοκή γύρω από αυτήν.
Ιγγλέσης Αναστάσιος, Συμμετοχή στον Ιερό Λόχο
Ιγγλέσης Νικόλαος, Συμμετοχή στον Ιερό Λόχο
Ιγγλέσης Χαράλαμπος, Διοικητής στρατιωτικού τμήματος έλαβε μέρος σε μάχες γύρω από την Ακρόπολη. 25 Ιανουαρίου 1827 μετά από σφοδρή μάχη στην περιοχή του Πειραιά κατόρθωσε να καταλάβει την Καστέλα. Σκοτώθηκε στην καταστροφή στο Φάληρο.
Καλαβρίας Ιωάννης, Συνδρομητής της Φιλικής Εταιρείας
Καμπίτζης Δημήτριος, Συμμετοχή στην Φιλική εταιρεία στο Νησί
Καραβίας Βασίλης, Ιθακήσιος από τη Μολδοβλαχία. Στις 21 Φεβρουαρίου 1821 σηκώνει τη Σημαία της Επανάστασης. Με 150 άνδρες (100 Κεφαλλονίτες ναύτες) θα νικήσει τους Τούρκους στο Γαλάτσι και θα κυριεύσει την πόλη.
Καραβίας Ευγένιος, Ιθακήσιος επίσκοπος Αγχίαλου. Θανατώθηκε άγρια από τους Τούρκους.
Καραβίας Αναστάσιος, Ιθακήσιος. Έμπιστος συνεργάτης του Αλ. Υψηλάντη. Διορίσθηκε αρχηγός του Ιερού Λόχου όταν συγκροτήθηκε στη Φωξάνη.
Κατζαϊτης Αναστάσιος, Κεφαλλονίτης της διασποράς ενταγμένος στην Φιλική Εταιρεία.
Κόκκινος Γεράσιμος, Πήρε μέρος τον Δεκέμβριο 1827 στην ανακατάληψη του Βασιλαδίου, και τον Απρίλιο 1828 στις επιχειρήσεις του Αιτωλικού.
Κοντογιαννάτος Γεράσιμος, Κληρικός. Συμμετείχε ενεργά στον αγώνα.
Κοντόπουλος Παρασκευάς, Από Φαρακλάτα. Παίρνει μέρος στις μάχες του Χαϊδαρίου στις 5, 8 και 9 Αυγούστου 1826, κατά του Κιουταχή, με το Επτανησιακό σώμα. Κατόρθωσε να σκοτώσει το σημαιοφόρο του Κιουταχή και να του πάρει τη σημαία, πράξη για την οποία επαινέθηκε από τον Καραϊσκάκη και τον Φαβιέρο. Σκοτώθηκε στην περιοχή της Πλάκας (κάτω από την Ακρόπολη) σε μάχη.
Κοντόπουλος Χαράλαμπος, Συμμετείχε στη φρουρά της Ακρόπολης όπου και σκοτώθηκε σε συμπλοκή γύρω από αυτήν.
Κοργιαλένιας Δημήτριος, Συμμετοχή στην Φιλική εταιρεία στο Νησί. Στήριξε οικονομικά την περίθαλψη των Σουλιωτών που είχαν καταφύγει στο νησί από τον Ιούλιο 1822 μετά την πτώση της Κιάφας.
Κουντούρης Διονύσιος, Από Κουντουράτα ή άνω Πεσσάδες. Κεφαλλονίτης της διασποράς ενταγμένος στην Φιλική Εταιρεία
Κουντούρης Ιωάννης, Καπετάνιος, από Κουντουράτα ή άνω Πεσσάδες. Συμμετοχή στον Ιερό Λόχο. Έλαβε μέρος σε θαλάσσιες επιχειρήσεις κατά των Τούρκων στο Γαλάτσι.
Κούπας Γεράσιμος, Πλοίαρχος από τη Λειβαθώ. Έλαβε μέρος σε θαλάσσιες επιχειρήσεις.
Κουρκουμέλης Παρασκευάς, Από τη Λειβαθώ. Πολέμησε στο Χάνι της Γραβιάς. Έγινε Λοχίας του τακτικού Στρατού. Μπήκε από τους πρώτους στην Ακρόπολη μαζί με τον Φαβιέρο.
Κρασσάς Γεράσιμος, Συνδρομητής της Φιλικής Εταιρείας
Κυπαρίσσης Σπυρίδων, Ιθακήσιος. Συμμετέχει σαν εκπρόσωπος της Ιθάκης στην συνέλευση των Επτανησίων αγωνιστών στο Ναύπλιο στις 23 Ιουνίου 1926, για την συγκρότηση του Επτανησιακού Στρατιωτικού Σώματος.
Λειβαδάς Ευάγγελος, Κεφαλλονίτης της Πάτρας. Έμπορος. Πήρε μέρος στις επιχειρήσεις του Μάρτη 1821 στην Πάτρα.
Λειβαδάς Γεράσιμος, Μέλος της Φιλικής Εταιρείας.
Λελούδας Δημήτριος, Ιθακήσιος. Συγκρούσθηκε με τις δυνάμεις του Κιουταχή στη Φαληρική αλυκή. Σκοτώθηκε όταν συμμετείχε στην φρουρά της Ακρόπολης.
Λοβέρδος Ιωάννης, Κληρικός. Συμμετοχή στον αγώνα
Λυκιαρδόπουλος Νικόλαος, Κεφαλλονίτης της διασποράς ενταγμένος στην Φιλική Εταιρεία
Μαγουλάς Μαρής, Συνδρομητής της Φιλικής Εταιρείας
Μαζαράκης Ευάγγελος, Επίλεκτο μέλος της Φιλικής Εταιρείας.
Μακρής Γεώργιος, Συνδρομητής της Φιλικής Εταιρείας
Μακρής Κωνσταντίνος, Παίρνει μέρος στην πολιορκία της Ακρόπολης.
Μακρής Νικόλαος, Συμμετείχε στη φρουρά της Ακρόπολης όπου και σκοτώθηκε σε συμπλοκή γύρω από αυτήν.
Μαράτος Νικόλαος, Διακρίθηκε στη μάχη του Γαλατσίου στις 1 Μαΐου 1821, όταν οι Τούρκοι επεχείρησαν να ανακαταλάβουν την πόλη.
Μαρκέτος Παναγής, Κληρικός. Συμμετείχε ενεργά στον αγώνα.
Μεταξάς Κωνσταντίνος, Συμμετοχή στην Φιλική εταιρεία στο Νησί. Επικεφαλής μαζί με τον αδελφό του Ανδρέα 360 Κεφαλλήνων, πήρε μέρος στη μάχη του Λάλα 13 Ιουνίου 1821. Συμμετείχε στην πολιορκία της Πάτρας και αργότερα στην πολιορκία του Αιτωλικού. Το 1826 του ανατίθεται η φρούρηση του Παλαμηδιού.
Μεταξάς Μαρίνος, Συμμετοχή στην Φιλική εταιρεία στο Νησί, αλληλογραφεί με το Αλ. Υψηλάντη.
Μεταξάς Ανδρέας, Συμμετοχή στην Φιλική εταιρεία στο Νησί. Επικεφαλής μαζί με τον αδελφό του Κωνσταντίνο 360 Κεφαλλήνων, πήρε μέρος στη μάχη του Λάλα 13 Ιουνίου 1821. Είναι παρών με τον Διον Ευμορφόπουλο στο πολεμικό συμβούλιο στους Μύλους της Αργολίδας. Πολεμά στο πλάι του Κολοκοτρώνη τον Δράμαλη στα Δερβενάκια 26-28 Ιουλίου 1822. Το 1826 του ανατίθεται η φρούρηση του Ναυπλίου.
Μικελάτος Ιωάννης, Κληρικός. Συμμετοχή στον αγώνα
Μονόπολης Ιωάννης, Συνδρομητής της Φιλικής Εταιρείας
Μοσχονάς Σπυρίδων, Κληρικός. Συμμετείχε ενεργά στον αγώνα.
Μουσούρης Γεράσιμος, Πλοίαρχος από τις Μηνιές. Αφού πούλησε το πλοίο του στρατολόγησε 40 Κεφαλλονίτες, πέρασε στη Ρούμελη και εντάχθηκε στο σώμα του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Παίρνει μέρος σε μάχες, έξω από το πολιορκούμενο από τους Τούρκους Μεσολόγγι μαζί με τον Ηλία Πανά.
Ορκουλάτος Βασίλης, Κεφαλλονίτης της Πάτρας. Πήρε μέρος στις επιχειρήσεις του Μάρτη 1821 στην Πάτρα όπου και σκοτώθηκε.
Ορφανός Γεράσιμος, Συμμετοχή στο κίνημα στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες.
Ορφανός Διονύσιος, Ηγήθηκε μαζί με τον Γεώργιο Τυπάλδο-Κοζάκη, τον Ευαγ. Πανά και τον Σπύρο Αμπατιέλο, στρατιωτικού τμήματος από Κεφαλλονίτες και άλλους, και πήρε μέρος στην πολιορκία και παράδοση της Μονεμβασίας στις 23 Ιουνίου 2821 και του Νεοκάστρου 7 Αυγούστου 1821.
Ορφανός Παναγής, Γίνεται ο πρώτος Έλληνας φρούραρχος της Μονεμβασίας.
Πανάς Ηλίας, Συμμετοχή στην Φιλική εταιρεία στο Νησί. Το 1823 η επαναστατική κυβέρνηση, του αναθέτει μαζί με τον Ευάγγελο Ποταμιάνο τη φύλαξη του Ναυπλίου. Επίσης πήρε μέρος στην πολιορκία του Νεοκάστρου στις 7 Αυγούστου 1821 και στις συμπλοκές έξω από το πολιορκούμενο από τους Τούρκους Μεσολόγγι, μαζί με το Γεράσιμο Μουσούρη.
Πανάς Ευάγγελος, Συμμετοχή στην Φιλική εταιρεία στο Νησί. Επικεφαλής Στρατιωτικού σώματος 150 Κεφαλλονιτών μαζί με τους Γεώργιο Τυπάλδο-Κοζάκη, τον Σπύρο Αμπατιέλο, και Διον. Ορφανό πήρε μέρος στην πολιορκία και παράδοση της Μονεμβασίας 23 Ιουνίου 1821 και του Νεοκάστρου 7 Αυγούστου 1821.
Πανάς Δανιήλ, Συμμετοχή στην Φιλική εταιρεία στο Νησί. Πήρε μέρος στην πολιορκία του Νεοκάστρου στις 7 Αυγούστου 1821.
Πανάς Παναγής, Συμμετοχή στον Ιερό Λόχο. Πρωταγωνιστής μαζί με άλλους Κεφαλλονίτες στις θαλάσσιες επιχειρήσεις κατά των Τούρκων στο Γαλάτσι.
Πανάς Μαρίνος, Σκοτώθηκε σε ηλικία 19 ετών σε συμπλοκή με τους Τούρκους στον Άγιο Σώστη Ηλείας.
Πανάς Σπυρίδων, Συμμετείχε με τμήμα Κεφαλλήνων στην πολιορκία του Νεοκάστρου 7 Αυγούστου 1821, στην νίκη στο Κομπότι της Άρτας και στη μάχη του Πέτα 4 Ιουλίου 1822, επικεφαλής 200 περίπου Κεφαλλονιτών. Στην τελευταία μάχη τραυματίστηκε καθώς και πολλοί μαχητές σκοτώθηκαν και τραυματίστηκαν.
Παπαδάτος Ζήσιμος, Λοχίας του τακτικού Στρατού. Μπήκε μαζί με τον Φαβιέρο από τους πρώτους στην Ακρόπολη.
Παπα-Μαρκόπουλος, Ενεργός προσφορά στον αγώνα.
Πετρίκης Γεώργιος, Ιθακήσιος. Διακρίθηκε στη μάχη του Γαλατσίου στις 1 Μαΐου 1821, όταν οι Τούρκοι επεχείρησαν να ανακαταλάβουν την πόλη.
Πιτσαμάνος Γεράσιμος, Ζωγράφος – Αρχιτέκτονας Κεφαλλονίτης της διασποράς ενταγμένος στην Φιλική Εταιρεία
Ποταμιάνος Ευάγγελος, Συμμετοχή στην Φιλική Εταιρεία. Το 1823 η επαναστατική κυβέρνηση του αναθέτει μαζί με τον Ηλία Πανά τη φύλαξη του Ναυπλίου.
Ραζής Ανδρέας, Συνδρομητής της Φιλικής Εταιρείας
Ραζής Χρύσανθος, Κληρικός. Ενεργός προσφορά στον αγώνα.
Ραυτόπουλος Ιωάννης, Ηγήθηκε τμήματος 50 Κεφαλλήνων μαζί με Αιγινήτες, Σαλαμίνιους και 30 Φιλέλληνες , και ενισχύουν τους Αθηναίους στην πολιορκία της Ακρόπολης, μέχρι και την παράδοση της, 9 Ιουνίου 1822.
Ροσόλυμος Παναγής, Κεφαλλονίτης της διασποράς ενταγμένος στην Φιλική Εταιρεία
Συνοδινός Στέλιος, Παίρνει μέρος στις μάχες του Χαϊδαρίου στις 5, 8 και 9 Αυγούστου 1826, κατά του Κιουταχή, με το Επτανησιακό σώμα.
Σφαέλος Ανδρέας, Από την Εικοσιμία. Κεφαλλονίτης της διασποράς ενταγμένος στην Φιλική Εταιρεία. Έλαβε μέρος στην επανάσταση των Ηγεμονιών. Εμπειρότατος ναυτικός διοικεί στόλο 13 πλοίων, που τα περισσότερα τα είχε αρπάξει από τους Τούρκους. Προσβάλει τον εχθρό στο Γαλάτσι και αφού διέσπασε τις Τουρκικές γραμμές με τέσσερα πλοία αποσύρεται στο ποταμό Προύθο.
Τυπάλδος-Κοζάκης Αγαθάγγελος, Αρχιερατεύων στο Νησί. Συμμετοχή στην Φιλική εταιρεία
Τυπάλδος-Κοζάκης Γεώργιος, Λόγιος και γιατρός. Κεφαλλονίτης της διασποράς ενταγμένος στη Φιλική Εταιρεία. Έμπιστος συνεργάτης του Αλ. Υψηλάντη. Επικεφαλής Στρατιωτικού σώματος Κεφαλλονιτών μαζί με τους Σπύρο Αμπατιέλο και τον Ευάγγελο Πανά, και τον Διον. Ορφανό, πήρε μέρος στην πολιορκία και παράδοση της Μονεμβασίας 23 Ιουνίου 1821 και του Νεοκάστρου 7 Αυγούστου 1821. Έγινε ο πρώτος Έλληνας Διοικητής του Νεοκάστρου.
Τυπάλδος-Φορέστης Ιωάννης, Συμμετοχή στην Φιλική εταιρεία στο Νησί
Τυπάλδος-Χαριτάτος Μαρίνος, Ληξουριώτης. Το Σεπτέμβρη του 1821 με μια επίλεκτη ομάδα Κεφαλλονιτών βρίσκεται κάτω από τις διαταγές του Θ. Κολοκοτρώνη στη πολιορκία και στην κατάληψη της Τριπολιτσάς.
Φωκάς Γεράσιμος, Συμμετοχή στην Φιλική εταιρεία στο Νησί. Μετέφερε με το πλοίο του στην Κυλλήνη, το εκστρατευτικό σώμα των Αδελφών Μεταξά. Πήρε μέρος στη μάχη του Λάλα 13 Ιουνίου 1821. Επίσης στο πλάι του Γκούρα στην Αθήνα τον Ιούνιο και Ιούλιο 1826 στην αντίσταση κατά του Κιουταχή.
Φωκάς Αναστάσιος, Συμμετοχή στην Φιλική εταιρεία στο Νησί
Φωκάς-Πετράτος Διονύσιος, Πλοίαρχος από τη Λειβαθώ. Μετέφερε πολεμοφόδια στους πολιορκητές της Πάτρας.
Χέλμης Αθανάσιος, Συμμετείχε στη μάχη του Λάλα 13 Ιουνίου 1821. Παίρνει μέρος το 1825 στις μάχες της Κορίνθου.
Χοϊδας Δημήτριος, Αιχμαλωτίστηκε στη μάχη του Δραγατσανίου, φυλακίστηκε 2 χρόνια στην Κωνσταντινούπολη, πολέμησε στην Κόρινθο και Αθήνα.
Πηγές
Ηλία Τσιτσέλη. Κεφαλληνιακά Σύμμικτα
Περιοδικό ΟΔΥΣΣΕΙΑ Κεφαλλονιάς – Ιθάκης
Σπυρίδωνος Τρικούπη. Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως
Online εφημερίδα του kefalonia.net.gr «ΤΟ ΡΕΠΟΡΤΟ»