Του Γιώργου Ματαράγκα*

Πολλά ακούγονται το τελευταίο διάστημα για την αναδιάρθρωση του χρέους. Από διάφορους, συμπεριλαμβανομένης της κυβέρνησης, παρουσιάζεται περίπου ως καταστροφή που θα οδηγήσει το τραπεζικό σύστημα στην κατάρρευση, ενώ από άλλους ως η μαγική και ανέξοδη λύση που θα μειώσει το επαχθές χρέος και θα ανοίξει το δρόμο στην ανάπτυξη.

Καταρχάς είναι θετικό που όλο και περισσότεροι καταλαβαίνουν ότι η εξαντλητική λιτότητα στην οποία υποβάλλεται ο ελληνικός λαός, με τα μέτρα που συνεπάγεται το μνημόνιο, μειώνει το ΑΕΠ με αποτέλεσμα το χρέος να εκτοξεύεται… σε πρωτοφανή ύψη ( προσεγγίζει το 160% του ΑΕΠ). Κατά συνέπεια το χρέος γίνεται μη εξυπηρετίσημο και ένα “haircut”(κούρεμα) στο 25-30% του χρέους να είναι αναγκαίο. Αυτό σημαίνει πιθανότατα ότι καινούργια ομόλογα του ελληνικού δημοσίου θα δοθούν στους δικαιούχους σε αντικατάσταση των σημερινών στο 70% της ονομαστικής τιμής τους.

Βέβαια χωρίς μια σειρά άλλων μέτρων το χρέος θα ξαναδημιουργηθεί καθώς το κόστος δανεισμού της χώρας θα αυξάνεται αντί να μειώνεται. Το Σύμφωνο για το Ευρώ θα έχει μεγάλη ευθύνη γι΄ αυτό αφού θα κάνει τα ομόλογα των χωρών της ευρωπαϊκής περιφέρειας αδύναμα στις πιέσεις των αγορών εξαιτίας του κόστους που θα αναλαμβάνουν οι ιδιώτες επενδυτές. Την ίδια στιγμή η λιτότητα, που προβλέπεται να είναι σε μόνιμη φάση, θα βυθίζει την κοινωνία και θα καταστρέφει την ανάπτυξη. Κορυφαίο παράδειγμα είναι η Ιρλανδία όπου από το 2009 άρχισαν τα προγράμματα σκληρής δημοσιονομικής λιτότητας για να ΄’εξυγιανθεί΄΄ η οικονομία με αποτέλεσμα από τότε τα επιτόκια δανεισμού της χώρας να διπλασιαστούν και η ανεργία να σπάσει κάθε ρεκόρ φτάνοντας στο 13,5%.

Η εισαγωγή του ευρωομολόγου, η δημιουργία ενός ισχυρού τραπεζικού πυλώνα δημοσίου συμφέροντος και κοινωνικά ελεγχόμενου καθώς και ο απευθείας δανεισμός των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα(μέσα από μια τράπεζα ειδικού σκοπού) – σήμερα η Ε.Κ.Τ. δανείζει συχνά τις εμπορικές τράπεζες με 1% επιτόκιο και αυτές στη συνέχεια τα εθνικά κράτη με…. πολλαπλάσια επιτόκια, αγοράζοντας ομόλογα- θα αποτελούσαν ισχυρά εργαλεία μιας αναπτυξιακής οικονομικής πολιτικής.

*Ο Γιώργος Ματαράγκας έχει master στις πολιτικές και οικονομικές επιστήμες.