Του π. Σπυρίδωνα*
Στο σημερινό Ευαγγέλιο της Κυριακής μετά τα φώτα γίνεται λόγος για τη φυλάκισι του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, για την οικτρά πνευματική κατάστασιν των ανθρώπων της Γαλιλαίας και για το πρώτο κήρυγμα του Σωτήρος Χριστού. Αυτά τα τρία αξιόλογα σημεία ας μελετήσωμεν.
Ολίγον χρόνον μετά τη βάπτισι του Χριστού, ο βαπτιστής του Κυρίου Ιωάννης ο Πρόδρομος συλλαμβάνεται από τον βασιλέα Ηρώδη και ρίπτεται στη φυλακή. Έκανε κανένα κακό για να συλληφθή; Όχι. Τι κακό να κάμη ο μέγιστος των Προφητών που ζούσε επί της γης βίον αγγελικόν; Πιστός στην αποστολήν του και αφωσιωμένος στον Θεόν, έπραττε το καθήκον του. Καθήκον του ήτο και το να ελέγξη τον ασεβή και ένοχον βασιλέα για την παράνομον και σκανδαλώδη ζωήν του. Και τον ήλεγξε με καυστικήν γλώσσα, του είπε: «Βασιλευ, είσαι ένοχος, σκανδαλίζεις τον κόσμον. Παύσε την παρανομίαν για να λείψη και το σκάνδαλον». Αυτό ήταν η αιτία. Και το αποτέλεσμα; Σύλληψις του Προδρόμου, φυλάκισις και στο τέλος θάνατος μαρτυρικός.
Μήπως έπρεπε να αποφύγη τον έλεγχον, για να αποφύγη και την σφαγήν; Αλλ΄αυτό ήτο καθήκον του. Αυτό επρόσταζεν στον Προφήτην η φωνή του Θεού. Ήτο θυσία βεβαίως. Και το καθήκον είναι θυσία, δεν εκπληρώνεται χωρίς θυσίαν. Και το απλούστερον καθήκον, η υπακοή στους γονείς, η βοήθεια των πτωχών, η ευσυνείδητος άσκησις του επαγγέλματος, η δικαιοσύνη στις συναλλαγές, και τόσα άλλα, απαιτούν κόπους, μόχθους, στερήσεις, θυσίες. Από τους κόπους αρχίζει το καθήκον και προχωρεί στις θυσίες. Από την αυστηρή ζωή άρχισε ο Πρόδρομος του Κυρίου και έφθασεν στο μαρτυρικόν τέλος. Καθήκον και θυσία είναι δύο πράγματα αχώριστα. Το έχομεν αυτό υπ΄όψιν μας;
Όταν ο Κύριος ήκουσεν ότι ο Ιωάννης παρεδόθη στην φυλακήν, άφησε την Ναζαρέτ, όπου είχε ανατραφή και μεγαλώσει, και ήλθεν στην Καπερναούμ. Δεν ήτο πόλις μικρή η Καπερναούμ. Ήτο μεγαλυτέρα από την Ναζαρέτ, παραθαλασσία, εμπορική πόλις, με πολλούς κατοίκους και με πολύν κινητόν πληθυσμόν. Δεν είχε όμως κόσμον καλόν! Και αυτή, και η περιοχή της, η γη Ζαβουλών και η γη Νεφθαλείμ. Τί ήσαν; Κατά παράδοσιν και κατά θεωρίαν Ιουδαίοι, δηλαδή πιστοί στον αληθινόν Θεόν, άνθρωποι θεοσεβείς. Κατά την πράξιν όμως και τον βίον; Ήσαν ασεβείς και ειδωλολάτρες. Είχαν παρασυρθή από το ρεύμα των ειδωλολατρών, που κατοικούσαν γύρω. Είχαν παραδοθή στα πάθη της αμαρτίας και η αμαρτία τους είχε τυφλώσει, είχε ναρκώσει στην ψυχή τους κάθε ευγενές στοιχείον. Τους είχε θανατώσει ψυχικώς. Καμμία σκέψις υψηλή. Ο Προφήτης προείδε και με πόνον περιέγραψε προφητικώς την ηθικήν κατάστασίν τους. Είπεν, ότι είναι «λαός καθήμενος εν σκότει, εν χώρα και σκιά θανάτου». Εκεί είχαν φθάσει, να είναι νεκροί ηθικώς και ψυχικώς, βυθισμένοι στον πνευματικόν θάνατον.
Αυτό θα πή αμαρτία, δεν είναι απλώς μια πράξις της στιγμής, ένα ψέμμα, μια αδικία, μια αναίσχυντος πράξις ακολασίας, αλλά είναι δηλητήριον θανάτου, που νεκρώνει την ψυχήν, κάποτε δε και το σώμα. Διαφθείρει τον άνθρωπον, τον παραλύει ψυχικώς, τον καθιστά ανίκανον για κάθε καλό και τίμιον έργον. Το χειρότερον, τον αποξενώνει από τον Θεόν, ώστε να ζη σαν άθεος στον κόσμον. Από τέτοια αιτία είναι συνήθως άθεοι όσοι κάνουν τον άπιστον, από την διαφθορά και την αμαρτίαν. Υπάρχει τραγικώτερον κατάντημα;
Ευθύς μόλις έφθασεν ο Κύριος στα μέρη εκείνα, άρχισε το δημόσιον κήρυγμά του. Σ΄αυτούς εστράφη, τους αμαρτωλούς, τους ηθικώς και ψυχικώς νεκρούς. Και τί τους εκήρυξε; Την μετάνοιαν. Τους είπε, «μετανοείτε, ήγγικε γαρ η βασιλεία των ουρανών». Δηλαδή, αλλάξατε φρονήματα, αλλάξατε σκέψεις, αισθήματα, βίον και πράξεις. Παύσατε να ζήτε σαν άθεοι και άσωτοι την ζωήν σας. Καθαρίσατε την ψυχήν σας με τα δάκρυα της μετανοίας. Επιστρέψατε στον Θεόν, για να εισέλθητε στην βασιλείαν του. Η Εκκλησία του Χριστού – αυτή είναι η βασιλεία των ουρανών – είναι ολοκάθαρη, αγνή και άμωμος, πλυμένη με το αίμα του Χριστού, ίδρυμα θείον με σκοπόν να αγιάζη τους πιστούς. Πώς να συνδεθή ο άνθρωπος με αυτήν και να γίνη Χριστιανός, αν δεν καθαρισθή από τις πράξεις της αμαρτίας; Ποιος παρουσιάζεται στον βασιλέα άπλυτος και μουτζουρωμένος; Αυτό δεν το κάμνεις για έναν επίγειον άρχοντα και βασιλέα. Πώς θα το κάμης στον Χριστόν Βασιλέα και την αγίαν του Εκκλησίαν; Έπειτα, πώς θα οικοδομήσης βίον χριστιανικόν με θεμέλια αμαρτωλά; Άνθρωπε, για να γίνης χριστιανός, πρέπει να μετανοήσης πρώτα. Για να σταθής ως Χριστιανός, πρέπει να μετανοής πάντοτε όταν συμβή να αμαρτάνης. Για να αποτελής ζωντανόν μέλος της βασιλείας του Θεού, πρέπει να έχης βίον μετανοίας. Χριστιανός αμετανόητος δεν μπορεί να σταθή. Η μετάνοια είναι το θεμέλιον και η αρχή, η μετάνοια και το τέρμα της πνευματικής ζωής και της αιωνίου σωτηρίας.
*Αρχιμ. Σπυρίδων Πετεινάτος
Ιεροκήρυξ
Ιεράς Μητροπόλεως Κεφαλληνίας