Του Δρ. Σπυρίδωνα Α. Θεοτοκάτου
Η παγκόσμια εγρήγορση χρόνο με το χρόνο εντείνεται καθώς οι ενδείξεις για την σοβαρότητα των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής γίνονται ολοένα και πιο ανησυχητικές. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της επιτροπής μελέτης επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής που δημοσίευσε η Τράπεζα της Ελλάδος, η αύξηση των ακραίων καιρικών συμβάντων μπορεί να οδηγήσει σε απρόβλεπτες αλλαγές στις αποδόσεις, στην αύξηση των τιμών κλπ.
Τα Νησιά μας είναι περισσότερο ευάλωτα στην κλιματική αλλαγή, λόγω του κυρίαρχου ρόλου του γεωργικού τομέα στις οικονομίες των και της έλλειψης μέχρι σήμερα κεφαλαίων για την αντιμετώπισή της.
Το έδαφος των Νησιών μας φαίνεται πως απειλείται σοβαρά από την αύξηση της θερμοκρασίας ενώ οι ντόπιοι αμπελουργοί της Ρομπόλας, του Τσαουσιού, της Μαυροδάφνης, του Βοστιλιδιού και άλλων ποικιλιών, μάχονται με πείσμα και μεράκι να σώσουν την Κεφαλλονίτικη αιωνόβια πολιτισμική κληρονομιά.
Η εναλλαγή των καιρικών φαινομένων αποτελεί βασικότατο παράγοντα για την κλιματική αλλαγή, μια και τα τελευταία χρόνια ο καιρός έχει γίνει πιο ζεστός. Έτσι όχι μόνο στη ζώνη Ρομπόλας, αλλά και στη Θηνιά, στον Κεχριώνα, στην Κατωγή, στον Ελειό, και στην Λειβαθώ, με σημαντική οινοπαραγωγή, οι ντόπιοι αμπελώνες επηρεάζονται και η περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας θα επιδεινώσει την ποσότητα και την ποιότητα των τοπικών κρασιών.
Αναμφισβήτητα δεν υπάρχει πιο ευαίσθητη καλλιέργεια στις αλλαγές των κλιματικών συνθηκών από το αμπέλι. Μεγάλο μέρος της τοπικής παραγωγής δεν αντέχει τη ζέστη. Η διαδικασία ωρίμανσης αλλάζει, τα επίπεδα σακχάρου στα σταφύλια φτάνουν στην κορυφή πολύ νωρίς γεγονός που ερμηνεύεται υψηλότεροι βαθμοί αλκοόλ. Έτσι, η συγκομιδή των σταφυλιών πρέπει να γίνει πριν έρθει η ώρα τους. Στη δεκαετία του ‘70 ο Κεφαλλονίτικος τρύγος γινόταν μέσα Σεπτεμβρίου, τώρα μπορεί να ξεκινήσει και στις αρχές Αυγούστου.
Η ντόπια οινοπαραγωγή, ιδιωτική και συνεταιριστική, εκτός από τα ήδη υφιστάμενα προβλήματα, όπως η ανοδική παγκόσμια παραγωγή και οι καλές τιμές των πληθώρα ανταγωνιστών κρασιών από την Καλιφόρνια, το Νέο Κόσμο, ακόμα και την Κίνα, που κατακλύζουν την τοπική αγορά, είναι φανερό πως θα αναγκαστεί να μετέλθει διαφορετικών μεθόδων για να ανταπεξέλθει στο πρόβλημα των νέων κλιματικών συνθηκών. Και ακριβώς αυτή η επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην κουλτούρα του Θιακο Κεφαλονίτικου κρασιού ίσως αποτελεί την μεγαλύτερη πρόκληση των καιρών μας για την ντόπια αμπελουργία.