Η Βάπτιση στο Ληξούρι

Από παλιά σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουμε η Βάπτιση των Θεοφανείων στο Ληξούρι γινόταν με εντυπωσιακό τρόπο

Εκκλησία

05/01/2017 | 14:05

Του Γεράσιμου Γαλανού

Από παλιά σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουμε η Βάπτιση των Θεοφανείων στο Ληξούρι γινόταν με εντυπωσιακό τρόπο. Φαίνεται ότι ο λαός της Παλικής που στην ιδιοσυγκρασία του είναι πιο κοινωνικός από τους υπόλοιπους Κεφαλονίτες, γίνεται εκδηλωτικός σε παραστάσεις και εκφράσεις της παράδοσης και του τρόπου ζωής του.

Η Βάπτιση γινόταν όπως και σήμερα τις 6 του Ιανουαρίου ημέρα των Φώτων σύμφωνα με το Ορθόδοξο τυπικό, το πρωί στην εκκλησία στο καλαίσθητο πάρκο που είχαν φτιάξει οι επίτροποι και οι ιερείς και το έστηναν στο κέντρο περίπου του ναού.

Το πάρκο ήταν φτιαγμένο από την ημέρα του Αγιασμού, ντυμένο με μούσκλια και βρύα στο επίπεδο μέρος του και στα τέσσερα άκρα του πάρκου, που ήταν οι κολόνες οι οποίες προεξείχαν προς τα πάνω, τοποθετούσαν μυρτιές και δάφνες μαζί με μεγάλα φοινικόκλαρα τα οποία μεταξύ τους αυτά σχημάτιζαν καμάρες.

Τούτα τα χρόνια ελάχιστοι ιερείς επιμελούνται με μεράκι την κατασκευή καλαίσθητου πάρκου. Στο Ληξούρι επιβλητικό ήταν και είναι το πάρκο της Βαπτίσεως στο ναό του Αγίου Νικολάου των Μηνιατών. Ο παλιός ιερέας π. Χαράλαμπος Κουμάτος και συνεχίζει δυναμικά ο διάδοχός του π. Νικόλαος Σωτήρας μαζί με τους επιτρόπους του ναού επιμελούνται με πολύ μεράκι την κατασκευή του πάρκου.

Τιμητικά θα πρέπει να αναφέρω αυτήν την προσπάθεια, που γίνεται χρόνια τώρα, των επιτρόπων του Αγίου Νικολάου των Μηνιατών, Γεράσιμου Δημητρίου Δρακόπουλου, και Νεκτάριου Αραβαντινού που με τη βοήθεια του Δημητρίου Παπαϊωάννου, της Μαμένια Δρακοπούλου, της Αγγελικής Γεωργίου Μεσσάρη, της Όλγα Αντωνέλου και άλλων ενοριτών, κατασκευάζουν και ντύνουν το πάρκο ακολουθώντας την παλιά παράδοση. Στο επίπεδο μέρος του πάρκου που το περικλείουν οι κολόνες με τα φοινικόκλαρα και τις μερσίνες, οι πιστοί τοποθετούν τα δοχεία τους δίπλα στα μεγάλα δοχεία με το νερό που πρόκειται να αγιάσει λειτουργικά ο ιερέας.

Όταν έρχεται η στιγμή να πάρουν αγιασμό από το μεγάλο δοχείο, ο καθένας προσπαθεί να βουτήξει το μικρό δοχείο του, ποτήρι ή πιγκιόνι και να πάρει λίγο αγιασμένο νερό.

Ακολουθούσε η «Δημόσια Βάπτιση» έπειτα από τις ενοριακές, που γινόταν στη θάλασσα και ση δημόσια Βρύση, αυτήν που βρίσκεται στο βορειοδυτικό μέρος της κεντρικής πλατείας της πόλης.

Ωστόσο ο μητροπολιτικός ναός του Ληξουρίου, ο Παντοκράτορας τελείωνε τη Βάπτισή του λίγο πιο αργά από τις άλλες ενορίες για να συγκεντρωθούν και οι υπόλοιποι ιερείς, ώστε να ξεκινήσουν μαζί για τη δημόσια Βάπτιση.

Ο ναός, όπως και κάθε ναός που γινόταν η Βάπτιση, παλιά ήταν στρωμένος με πευκιά και στολισμένος ανάλογα με τις πρασινάδες της εποχής και το όλο κλίμα ήταν εορταστικό αντάξιο της μεγάλης εορτής. Ερχόταν στον Παντοκράτορα η Φιλαρμονική της πόλης, είχαν μαζευτεί και οι επίσημοι και οι αρχές του τόπου, παρατάσσονταν και οι ιερείς που μπροστά από αυτούς πορευόταν η εικόνα της Βαπτίσεως και ξεκινούσε η πομπή για να πραγματοποιήσουν τη Βάπτιση στην παραλία εκεί κοντά στο τελωνείο. Ο αρχιερατικός επίτροπος έριχνε το σταυρό τρεις φορές στη θάλασσα και έψαλλε μαζί με τους άλλους ιερείς και ψαλτάδες το «Εν Ιορδάνη..». Παιάνιζε η Φιλαρμονική και δυο –τρεις νέοι έπεφταν στη θάλασσα για να πιάσουν το σταυρό μέσα στα κρύα νερά. Ήταν μεγάλη τιμή και ευλογία για κάποιον να πιάσει τον σταυρό. Άφηναν ένα περιστέρι σε κάθε ρίξιμο του σταυρού στη θάλασσα. Βάρκες και καΐκια συνόδευαν θαλάσσια τη τελετή κοντά στο μέρος της παραλία και έδιναν μια όμορφη εορταστική εικόνα. Ο Μαρίνος Γερουλάνος αναφέρει στο βιβλίο του «Το Ληξούρι» ότι «O Σταυρός ερρίπτετο εις την θάλασσα χωρίς να είναι προσδεδεμένος και ήτο ζήτημα φιλοτιμίας ποιος θα ήτο έτοιμος με τα ρούχα , ως είχε, να πέση εις την θάλασσα και να φέρη τον Σταυρόν» Ακολουθούσε η Βάπτιση στη Βρύση της πλατείας επίσης από τον αρχιερατικόν επίτροπο με συνοδεία των άλλων ιερέων, φυσικά κάτω από τους ήχους της Φιλαρμονικής και των ψαλτάδων.

Από το 1988 ο μακαριστός μητροπολίτης Σπυρίδωνας ερχόταν μετά τη Βάπτιση στο Αργοστόλι, στη Σισσιώτισσα στο Ληξούρι, με το φέρυ-μπωτ και έτσι εγκαταλείφτηκε το μέρος της παραλίας κοντά στο λιμεναρχείο, το οποίο αντικαταστάθηκε από την κουπαστή του πορθμείου. Βέβαια η Βάπτιση γίνεται και πάλι επιβλητικά στο λιμάνι με τη συνοδεία πολλών πλεούμενων του Ληξουρίου και του Αργοστολίου. Μετά τη Βάπτιση στο λιμάνι του Ληξουρίου ακολουθεί η Βάπτιση στη Βρύση, πάντα με τη συνοδεία της Φιλαρμονικής, των αρχών και φυσικά όλης της μεγάλης πομπής των ιερέων, των ψαλτάδων και κόσμου που γιορτάζει τα Θεοφάνεια με λαμπρότητα.

Υπάρχουν θαυμάσια ποιήματα δημοσιευμένα στο «Ζιζάνιον» που ο ποιητής τους σχολιάζει τα γεγονότα και τον τρόπο που γινόταν η Βάπτιση στο Ληξούρι.

Το ακόλουθο ποίημα το υπογράφει ο Ληξουριώτης, ψευδώνυμο του Ρόκου Ξυδάχτυλου. Βλ. «Ζιζάνιον» 10/1/1909 αρ. φυλ. 516.

Πώς Βαπτίζουν το Χριστό στο Ληξούρι το γνωστό

Όλα μας καλύτερα αφ’ τουν αλλονώνε

ανοιχτός ορίζοντας, μπούρλες εξυπνάδες

και το σπουδαιότερο που και του Φωτώνε

μεσ’ το γιόμα κάνουνε τόσες μπατινάδες!

Ω! τι αριστούργημα ! Τόσες λιτανείες!

Πόσα σταυρομάναλα, χώρια – χώρια

βγαίνουνε όλες η ενορίες

Και στο πόρτο φτάνουνε

Μ’ όλα τα μπαγάγια!