Ο Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων, Σπυρίδων Σπύρου, με αφορμή το δημοσίευμα του site aftodioikisi.gr, με τίτλο: Η βαθμολογία των περιφερειαρχών στο ΕΣΠΑ τάραξε τα νερά – Δείτε ποιοι αντέδρασαν θετικά και ποιοι αρνητικά, διευκρινίζει ότι δεν υπάρχει καμία αμφισβήτηση των στοιχείων, όπως αυτά παρατίθενται, παρόλο που δεν αναφέρεται με σαφήνεια αν τα στοιχεία αυτά αναφέρονται σε ολόκληρα τα Περιφερειακά Προγράμματα ή στα τμήματα που διαχειρίζονται οι Ενδιάμεσες Διαχειριστικές Αρχές των Περιφερειών.
«Εκεί όμως όπου υπάρχει από την πλευρά μας μεγάλη αμφισβήτηση», σημειώνει ο κ. Σπύρου, «είναι το κατά πόσο αυτά τα στοιχεία έχουν σχέση με κάποια υποτιθέμενη «βαθμολογία» του έργου των Περιφερειαρχών, στηριζόμενη μόνο στον δείκτη της Απορρόφησης. Υπενθυμίζουμε ότι εκτός από την απορρόφηση άλλοι δείκτες που έχουν εξίσου μεγάλη σημασία είναι οι δείκτες του προϋπολογισμού των συμβάσεων και των εντάξεων ενός Προγράμματος και θα εξηγήσουμε παρακάτω την σημασία αυτών των δεικτών».
Οι λόγοι για τους οποίους υπάρχει αυτή η αμφισβήτηση είναι οι παρακάτω:
1. Τα Περιφερειακά Προγράμματα δεν ξεκίνησαν όλα από την ίδια αφετηρία τον Ιούλιο του 2011.
2. Η απορρόφηση είναι ένας από τους δείκτες από τους οποίους φαίνεται η πορεία υλοποίησης κάθε Προγράμματος.
3. Η κατηγορία των φορέων (κεντρικοί φορείς, περιφερειακές υπηρεσίες, υπηρεσίες Δήμων, ΔΕΥΑ κλπ) και ο προϋπολογισμός των έργων που υλοποιούν σε κάθε Περιφερειακό Πρόγραμμα, άρα και ο επηρεασμός τους από τις νέες διαδικασίες του Καλλικράτη, δεν είναι ή ίδια.
4. Μέσα από τον δείκτη της Απορρόφησης δεν φαίνεται σε πόσα Περιφερειακά Προγράμματα και σε ποιο βαθμό «μεταφέρθηκαν» κατά το 2013 από Τομεακά Προγράμματα μεγάλα έργα που είχαν ήδη υπογεγραμμένες συμβάσεις και πληρωμές και έτσι επηρέασαν προς τα πάνω τους παραπάνω δείκτες.
Στην συνέχεια θα αναφερθούμε με βάση τους παραπάνω λόγους στην πορεία του Περιφερειακού Προγράμματος Ιονίων Νήσων και σε ποια στοιχεία θα έπρεπε να στηρίζεται η «βαθμολογία» του Περιφερειάρχη.
1. Τον Ιούλιο του 2011 όταν αναλάβαμε την διαχείριση του Προγράμματος ήταν ενταγμένα 81 έργα συν οι Μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Εξ αυτών υπήρχαν 33 έργα συν οι Μικρομεσαίες επιχειρήσεις μεταφερόμενα ή γέφυρες από το Γ’ ΚΠΣ. Τα έργα αυτά είχαν προϋπολογισμό ένταξης 129 εκ. €, συμβάσεις 129 εκ. € και δαπάνες 67 εκ. € περίπου.
Παράλληλα υπήρχαν 51 νέα έργα με προϋπολογισμό ένταξης 125 εκ. €, συμβάσεις 22 εκ. € και δαπάνες 11 εκ. € περίπου. Στην πραγματικότητα οι συμβάσεις ήταν 12 εκ. € και οι δαπάνες ήταν 1 εκ. € αφού τα 10 εκ. € ήταν η δαπάνη για την ίδρυση του Ταμείου Jessica για τα έργα αστικών αναπλάσεων. Να τονιστεί εδώ ότι τα έργα αυτά είχαν αρχίσει να εντάσσονται προοδευτικά από τον Μάρτιο του 2009.
Η παραπάνω εικόνα σημαίνει ότι οι συμβάσεις και οι απορροφήσεις του Προγράμματος στηρίζονταν κατά 91% και 99% αντίστοιχα στα μεταφερόμενα έργα.
Πρώτο επομένως μέλημά μας ήταν όλα τα νέα έργα να αποκτήσουν συμβάσεις. Σήμερα όλα αυτά τα 51 έργα έχουν συμβάσεις. Αυτό πιστεύουμε ότι πρέπει να «βαθμολογηθεί» με κάποιο τρόπο.
2. Ας δούμε όμως τι άλλο έγινε από τον Ιούλιο του 2011 μέχρι σήμερα και ποια ήταν η συνολική εικόνα του Προγράμματος στις 31 Δεκεμβρίου 2013.
Εντάχθηκαν 93 νέα έργα με προϋπολογισμό 131 εκ. € τα οποία έχουν πλέον συμβάσεις 55 εκ. € και δαπάνες 10 εκ. € περίπου.
Αυτό σημαίνει ότι μέσα στα 2,5 χρόνια δημιουργήσαμε από 34 έργα που εντάχθηκαν μετά τον Ιούνιο του 2011 συμβάσεις 55 εκ. € και δαπάνες 10 εκ. € όταν στα προηγούμενα 2,5 περίπου χρόνια ουσιαστικά είχαν υπογραφεί συμβάσεις 12 εκ. € και είχαν γίνει δαπάνες 1 εκ. € . Και αυτό πιστεύουμε ότι πρέπει να «βαθμολογηθεί» με κάποιο τρόπο.
Αυτά όμως αφορούν το παρελθόν και το αποτέλεσμα είναι προφανές.
Η ουσία όμως όλης αυτής της προσπάθειας των 2,5 χρόνων είναι ότι το Πρόγραμμά μας παρουσιάζει την παρακάτω εικόνα.
Με προϋπολογισμό 281 εκ. € έχουμε εντάξεις 395 εκ. € (140%), συμβάσεις 287 εκ. € (102%)και επιλέξιμες δαπάνες 146 εκ. € (52%).
Τα ποσοστά που αναφέρονται έχουν μεγάλη σημασία γιατί σημαίνουν ότι μαζί με τις συμβάσεις που θα υπογραφούν τους επόμενους μήνες έχουμε όλες τις προϋποθέσεις να απορροφήσουμε μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2015 όλο τον διαθέσιμο προϋπολογισμό του Προγράμματος. Λαμβανομένου δε υπόψη ότι υπάρχουν, όχι ένα ή δύο Περιφερειακά Προγράμματα με ποσοστά εντάξεων που ξεπερνούν το 200% δεν θα δεσμεύσουμε υπέρμετρα το Πρόγραμμα του νέου ΕΣΠΑ. Γιατί με εντάξεις 250% και συμβάσεις μέχρι σήμερα 150% είναι εύκολο να παρουσιάζονται απορροφήσεις.
Και αυτό πιστεύουμε ότι πρέπει να «βαθμολογηθεί» με κάποιο τρόπο.
3. Είναι γνωστό ότι στο Περιφερειακό μας Πρόγραμμα το 80% του ενταγμένου προϋπολογισμού υλοποιείται από Υπηρεσίες και φορείς της Περιφέρειας και των Δήμων. Αυτό είναι λογικό αφού στην Περιφέρειά μας δεν υλοποιούνται μεγάλα οδικά έργα, ούτε έργα του σιδηροδρομικού δικτύου, ούτε μεγάλα λιμενικά έργα, ούτε μεγάλα έργα περιβάλλοντος. Να σημειωθεί ότι τα περισσότερα από αυτά τα μεγάλα έργα είναι μεταφερόμενα ή έργα «γέφυρες» μεταξύ Γ΄ΚΠΣ και ΕΣΠΑ άρα έργα με συμβάσεις άρα και με δαπάνες στην χρονική περίοδο των 2,5 χρόνων που αναφέρεται το δημοσίευμα και είναι έργα που υλοποιούνται από μεγάλους Κεντρικούς Φορείς που δεν έχουν επηρεαστεί από τις νέες χρονοβόρες διαδικασίες του Καλλικράτη.
Αλλά ακόμα και μεταξύ των έργων που διαχειρίζονται η Αιρετή Περιφέρεια και οι Δήμοι υπάρχει μεγάλη διαφορά στην πορεία υλοποίησης.
Η Αιρετή Περιφέρεια από τη μία και οι Δήμοι και Δημοτικές Επιχειρήσεις της Περιφέρειάς μας από την άλλη πλευρά υλοποιούν νέα έργα συνολικού προϋπολογισμού ένταξης της τάξεως των 75 και 82 εκ. € αντίστοιχα. Τα έργα όμως της Αιρετής Περιφέρειας παρουσιάζουν συμβάσεις 44 εκ. € (59%) και των Δήμων και Δημοτικών Επιχειρήσεων 37 εκ. € (45%).
Και αυτό πιστεύουμε ότι θα έπρεπε να «βαθμολογηθεί» με κάποιο τρόπο.
4. Τέλος είναι γνωστό ότι το 2012 και το 2013 «μεταφέρθηκαν» από το Τομεακό Πρόγραμμα της Προσπελασιμότητας σε διάφορα Περιφερειακά Προγράμματα αλλά και έργα με συμβάσεις και δαπάνες που είχαν χρηματοδοτηθεί από Εθνικούς Πόρους άνω των 800 εκ. €. Οι λόγοι ήταν προφανώς «διαχειριστικοί» και δημοσιονομικοί. Είναι προφανές ότι και αυτό μετράει στην «βαθμολογία» κάποιων Περιφερειαρχών. Και προφανώς δεν μπορεί εύκολα να αποτιμηθεί.
Όλα αυτά όμως είναι λογιστικές και επικοινωνιακές τακτικές και μεθοδολογίες «βαθμολογίας». Η «βαθμολογία» κάθε πολιτικής ηγεσίας κρίνεται από το τελικό αποτέλεσμα.
Στο τέλος του 2015 όμως όλα τα Περιφερειακά Προγράμματα θα πρέπει να απορροφήσουν το 100% του διαθέσιμου προϋπολογισμού τους αλλά με ολοκληρωμένα και λειτουργικά έργα. Αυτό το στόχο το δικό μας Περιφερειακό Πρόγραμμα θα τον πετύχει σίγουρα.
Όπως επίσης είναι σίγουρο ότι δεν θα «μεταφέρει» στο νέο ΕΣΠΑ έργα συνολικού προϋπολογισμού της τάξεως του 50% του διαθέσιμου προϋπολογισμού όπως έγινε μεταξύ Γ’ ΚΠΣ και ΕΣΠΑ.
«Τέλος», καταλήγει ο Περιφερειάρχης» «δεν πρέπει κανένας να ξεχνάει ποτέ ότι ο μεγαλύτερος «βαθμολογητής» του έργου των πολιτικών ηγεσιών είναι οι πολίτες.
Και οι πολίτες θα μιλήσουν πάρα πολύ σύντομα».
Ο Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων Σπ. Σπύρου
